آموزش, مقالات, مقالات لوازم جانبی گیتار
نکاتی در مورد پیک گیتار
جولای
شاید پیک (مضراب) وسیله‌ی چندان مهمی به نظر نرسد؛ اما تأثیر زیادی بر روی صدای گیتار شما خواهد داشت.
البته لزومی ندارد که حتماً با پیک ساز بزنید؛ اما بسیاری از نوازندگان از آن استفاده می‌کنند. اگر از آن دسته نوازندگانی باشید که فقط با پیک ساز می‌زنند، احتمالاً همین الان یک پیک در جیب شما پیدا می‌شود.
پیک نه‌تنها ابزاری برای ضربه زدن به سیم گیتار، بلکه یکی از فاکتورهای تعیین‌کننده در صدای کلی ساز است. قطر، شکل و جنس این ابزار کوچک، بر صدای شما تأثیر می‌گذارد.
تاریخچه مختصر
نوازندگان سازهای زهی از گذشته‌های دور، حتی از زمان مصر باستان، از مضراب استفاده می‌کردند. مضراب‌های ابتدایی احتمالاً از ساقه‌ی پر پرندگان ساخته می‌شدند. به‌علاوه، عاج، استخوان و چوب نیز جزو مواد رایج برای ساخت مضراب بودند. در اوایل قرن بیستم، استفاده از لاک لاک‌پشت نیز رواج یافت.
شکار بیش‌از‌حد لاک‌پشت پوزه‌عقابی و استفاده‌ی بی‌رویه از لاک آن در ساخت مضراب موجب شد که در سال ۱۹۷۳، این جانور دریایی در فهرست گونه‌های در خطر انقراض قرار گیرد و دیگر برای تولید مضراب و پیک‌گارد گیتار از لاک این خزنده استفاده نشود.
دلیل محبوبیت لاک لاک‌پشت این بود که در عین سختی، انعطاف‌پذیری بالایی داشت. محبوبیت این پیک‌ها با رواج موسیقی جز و کانتری در اوایل دهه‌ی بیست میلادی اوج گرفت. نوازندگان گیتار آکوستیک باید از پیکی استفاده می‌کردند که اجازه دهد صدای ساز آنها با صدای بلندتر ساز بانجو رقابت کند.
خوشبختانه در سال ۱۹۲۲، شرکت دی اندریا (D’Andrea) روش جدیدی را برای ضرب سلولوئید (نوعی پلاستیک) ابداع کرد که سختی و انعطاف‌پذیری مورد نیاز را به مضراب پلاستیکی می‌داد.
جنس
امروزه اغلب پیک‌های گیتار از سلولوئید تولید می‌شوند؛ اما جنس‌های دیگری چون نایلون، پلی‌اتیلن، استخوان، شیشه، فلز، چوب، شاخ، سنگ و… نیز برای ساخت پیک مورد استفاده قرار می‌گیرند (برایان مِی از گروه کویین، نواختن با سکه را به پیک ترجیح می‌داد).
به‌طور معمول پیک‌های ضخیم‌تر، صدایی براق‌تر با فرکانس‌های میانی برجسته‌تر و پیک‌های نرم‌تر، صدایی ملایم‌تر دارند.
شکل و اندازه
شرکت دی اندریا پس از تولید پیک‌های پلاستیکی اولیه در دهه‌ی ۱۹۲۰، بیش از ۵۰ شکل مختلف از پیک را تولید کرد تا طیف وسیع‌تری از نوازندگان را جلب کند.
اما شکل اصلی پیک گیتار، شبیه به حرف V یا به شکل دندان کوسه است. این شکل، یک نقطه‌ی دقیق و مشخص برای ضربه زدن به سیم را در اختیار نوازنده قرار می‌دهد. برخی از نوازندگان با سمباده زدن، این نقطه را تیزتر می‌کنند.
پیک استاندارد شرکت فندر با نام ۳۵۱ شناخته می‌شود؛ اما این شرکت مدل‌های دیگری چون پیک گردتر ۳۴۶ با سه لبه‌ی گرد و پیک نازک‌تر ۳۵۸ که شکلی شبیه به قطره‌ی آب دارد را نیز تولید می‌کند. اگر یک پیک کاملاً مثلثی با بدنه‌ای بزرگتر را ترجیح می‌دهید، مضراب‌های شکل ۳۵۵ را انتخاب کنید. طرح ۴۵۱ نیز شبیه به طرح ۳۵۱ است؛ اما ابعاد آن کمی کوچکتر است. طرح ۵۵۱ نیز بدنه‌ای پهن‌تر و نوکی تیزتر از ۴۵۱ دارد که به پیک زدن سریع‌تر کمک می‌کند.
بیشتر تولیدکنندگان قطر پیک را با میلی‌متر یا هزارم اینچ اندازه می‌گیرند.
اندازه‌های استاندارد پیک به شرح زیر است:
- نازک: ۰.۴۴ میلی‌متر
- متوسط: ۰.۴۵ الی ۰.۶۹ میلی‌متر
- سنگین: ۰.۸۵ الی ۱.۲ میلی‌متر
- ضخیم: بیش از ۱.۵ میلی‌متر
نحوه به دست گرفتن پیک
اینکه چگونه مضراب خود را به دست می‌گیرید، اهمیت زیادی دارد.
بد نیست بدانید که پیک‌های ضخیم‌تر، راحت‌تر از دست نوازنده می‌افتند و پیک‌های نرم‌تر، بهتر در دست قرار می‌گیرند. پیک‌های روکش‌دار یا دارای برجستگی نیز در بازار وجود دارند که برای قرارگیری بهتر در دست نوازنده طراحی شده‌اند.
انتخاب پیک مناسب بیش از هر چیز به سلیقه‌ی شخصی گیتاریست بستگی دارد. اما یافتن مدل مناسب برای سبک و صدای مورد نظر شما، مسئله‌ی کوچکی نیست و نباید آن را پیش‌پا‌افتاده تلقی کنید. شاید پیک ابزار کوچک یا ارزان‌قیمتی باشد، اما بخش مهمی از کیفیت نوازندگی و صدای ساز شما به آن بستگی دارد.
منبع: وب‌سایت Fender
نویسنده: Mike Duffy
مترجم: کیان ایرجی