امپ بیس
امپلیفایر (یا امپ) گیتار، یکی از اساسیترین ابزارهای هر گیتاریستی است. این دستگاه یا سیستم الکترونیکی، سیگنال الکتریکی ضعیف دریافتشده از پیکاپ گیتار بیس را تقویت میکند. در حقیقت، بدون وجود امپلیفایر، صدای دریافتشده از پیکاپها، ضعیف و غیر کاربردی است. امپلیفایرها، عموماً دارای کنترلکنندههایی هستند که به شکلدهی دقیق صدا کمک شایانی میکند.
برخی از امپلیفایرهای گیتار بیس، تنها شامل مدارهای تقویتکننده (پاور امپلیفایر و پریامپلیفایر) میشوند و برای تولید صدا، به یک کبینت اسپیکر جداگانه نیاز دارند؛ به این نوع از امپها، هِد (head) یا امپ هد گفته میشود. اما برخی دیگر از این دستگاهها، یک یا چند اسپیکر را نیز در خود جای دادهاند و به دستگاه جداگانهای نیاز ندارند؛ به اینگونه از امپها، کمبو (combo) گفته میشود.
امپلیفایرهای بیس، در اندازهها، توانهای خروجی و امکانات مختلف تولید میشوند. بهطور مثال، برخی از آنها تنها از یک اسپیکر کوچک ۶.۵ اینچی با توان خروجی ۱۵ وات بهرهمند هستند و برای تمرین در محیطهای شخصی بسیار مناسب هستند؛ اما برخی دیگر، از توان خروجی بسیار بالاتری برخوردار هستند و برای اجرای زنده به کار گرفته میشوند.
مواردی چون اندازه، قدرت خروجی، کیفیت قطعات، برند، امکانات جانبی و ...، میتواند بر قیمت امپلیفایر گیتار بیس تأثیر مستقیم بگذارد و خرید امپلیفایر گیتار، نیازمند شناخت کامل از نیازهای نوازنده است.
از مهمترین سازندگان امپ گیتار بیس میتوان به امپگ (Ampeg)، فندر، اورنج (Orange)، وکس (Vox)، رولند، پیوی (Peavey) و … اشاره کرد.
انواع امپلیفایر گیتار بیس
بهطور کلی، سه نوع امپ گیتار بیس وجود دارد: ترانزیستوری، لامپی و هیبریدی.
امپهای ترانزیستوری یا solid-state، رایجترین نوع امپ گیتار هستند. در بخش پریامپ و پاور امپ این دستگاهها، از ترانزیستور استفاده میشود و دوام بسیار خوبی دارند و تعمیر آنها نیز سادهتر است. اکثر آنها از تُن شفاف و تمیزی برخوردار هستند.
نوع دوم، یعنی امپهای لامپی یا tube، بر مبنای لامپهای خلأ عمل میکنند و صدای گرمتر و ارگانیکتری به ارمغان میآورند. بسیاری از گیتاریستها دلبستهی آن هستند. عمر لامپهای خلأ محدود است و پس از مدتی باید تعویض شوند.
گونه سوم، یعنی امپهای هیبریدی، ترکیبی از امپهای ترانزیستوری و لامپی هستند و معمولاً در بخش پریامپ از تیوب و در بخش پاورامپ از ترانزیستور بهره میبرند.
اما بهجز این دستهبندی، میتوان بر اساس نوع کبینت (پشت بسته، نیمه بسته، پشت باز)، اندازهی اسپیکر و … نیز امپها را تقسیمبندی کرد.
تفاوت امپلیفایر گیتار بیس و گیتار الکتریک
با آنکه آمپ بیس از لحاظ ظاهری به آمپ گیتار الکتریک شباهت زیادی دارد، اما آنها از لحاظ سیستم تقویت سیگنال، تفاوت زیادی با هم دارند. به این دلیل که بازتولید فرکانسهای پایین، چالشبرانگیز است و بر طراحی و انتخاب اسپیکر، کبینت، پریامپلیفایر و پاور امپلیفایر تأثیر میگذارد. اسپیکرها و کبینتهای امپهای بیس، معمولاً بزرگتر از امپهای الکتریک هستند. بهعلاوه، اسپیکرها باید از مقاومت بالاتری برخوردار باشند و در ولومهای بالا، فرکانسهای پایین را بهخوبی بازتولید کنند.