آیا استفاده از نرم‌افزار بهترین راه برای میکس است؟

انقلاب دیجیتال به هنرمندانی که موسیقی خود را در خانه ضبط می‌کنند امکان می‌دهد تا میکس‌هایی با کیفیت استودیویی را با هزینه‌ای اندکی به دست آورند. نرم‌افزارهای آهنگسازی و پلاگین‌ها در قیاس با کنسول‌های حرفه‌ای آنالوگ و تجهیزات استودیویی، قیمت نازلی دارند. با وجود این، حرفه‌ای‌های واقعی همیشه در استودیوهای مجهز با میزهای میکس غول‌پیکر Neve، سالید استیت لاجیک یا API کار می‌کنند. اما زمانه در حال تغییر است. ما نظر پنج مهندس مشهور و برنده جایزه گرمی را در مورد بهترین روش میکس جویا شدیم و به عقیده هر پنح نفر، یعنی اندرو شپس (مهندس میکس ادل و رد هات چیلی پپرز)، چَد بلیک (مهندس میکس شریل کرو، سوزان وگا و The Black Keys)، مایکل براور (مهندس میکس جان میر، کُلدپلی و Calle 13)، دیو پنسادو (مهندس میکس مری جی بلایج، کریستینا آگیلرا و بلک آید پیز) و فیل تَن (مهندس میکس ماریا کری، لوداکریس و Rihanna)، میکس کردن در کامپیوتر روش بهتری است. در این مقاله به بررسی این موضوع می‌پردازیم که چرا این مهندسین عالی‌رتبه، قید استفاده از کنسول را زده و روش کار خود را به نرم‌افزارهای آهنگسازی منتقل کرده‌اند.

زنجیره سیگنال تمیز

چرا یک مهندس میکس حرفه‌ای که تجهیزات گران‌قیمت آنالوگ در اختیار دارد، باید میکس در کامپیوتر را انتخاب کند؟ ساده‌ترین پاسخ این است که این روش مزایای بسیاری دارد. نخست، از آنجا که زنجیره سیگنال دیجیتال فاقد کابل و تجهیزات خارجی است، دیگر لازم نیست نگران اختلال الکتریکی، لامپ‌های معیوب و ترانسفورمرهای سوخته باشید و زنجیره سیگنال شما در تمیزترین وضعیت ممکن قرار خواهد داشت. همچنین دیگر لازم نیست نگران کاهش کیفیت صدا در اثر تبدیل‌های مکرر سیگنال از دیجیتال به آنالوگ و برعکس باشید.

اندرو شپس (Andrew Scheps) در تایید این نکته می‌گوید: «تبدیل دیجیتال به آنالوگ با اختلاف بدترین بخش زنجیره سیگنال است. امروز که از چنین تبدیلی استفاده نمی‌کنم، حس می‌کنم از نظر کیفیت صوتی پیشرفت داشتم.» او همچنین به یاد می‌آورد که اختلالات برق چه تأثیر ناخواسته بزرگی در میکس‌های او داشته‌اند: «زمانی در لس آنجلس تغییراتی در سیستم برق شهری اعمال شد. هر از چند گاهی پیش می‌آمد که توان برق شهری کاهش می‌یافت و طبیعتاً صدای همه تجهیزات ما بدتر می‌شد؛ زیرا تمام دستگاه‌های دریافت‌کننده ولتاژ، برای دریافت برق لازم دچار مشکل می‌شدند.»

توانایی پلاگین‌ها در ارائه صدایی شبیه به تجهیزات آنالوگ

حال چه اتفاقی برای جلوه‌های صوتی جذاب تجهیزات آنالوگ می‌افتد؟ به گفته چد بلیک (Tchad Blake)، مهندسی که همیشه به خاطر میکس‌های خوش‌صدا با شخصیت صوتی آنالوگ معروف بوده است، پلاگین‌های امروزی کیفیت صدای مورد نظر او را تأمین می‌کنند. او می‌گوید: «امروز ۹۹.۸٪ کار من در کامپیوتر صورت می‌گیرد. از صدای بسیاری از پلاگین‌های امروزی رضایت دارم. بسیاری از تجهیزات آنالوگ قدیمی خود را هم فروخته‌ام. مثلاً چند ماژول Neve داشتم، چند کمپرسور LA-3A، یک رک پر از اکولایزرها و پری‌امپ‌های API و… که تمام آنها را فروختم.»

اما آیا پلاگین‌ها واقعاً صدایی مشابه با سخت‌افزار دارند؟ بلیک معتقد است که این امر مشکل‌ساز نیست: «فکر نمی‌کنم این پلاگین‌ها هیچ‌وقت بتوانند دقیقاً صدای سخت‌افزار را شبیه‌سازی کنند؛ اما این برای من اهمیتی ندارد.»

بلیک در عمل نیز این ادعا را ثابت کرده است. او به‌طور مداوم از پلاگین Avid SansAmp PSA-1 به جای استامپ باکس‌های قدیمی استفاده می‌کند. از آنجا که جنس صدای این پلاگین به یکی از امضاهای بلیک تبدیل شده است، می‌توان به کیفیت صوتی این پلاگین و صحت ادعای این مهندس مشهور اطمینان داشت.

اندرو شپس عقیده دارد که میکس‌های انجام‌شده در کامپیوتر می‌توانند از نظر صوتی با میکس‌های آنالوگ قابل قیاس باشند. او می‌گوید: «بخشی از این باور که تمام تجهیزات آنالوگ بهتر از تجهیزات دیجیتال صدا می‌دهند، صرفاً شایعه است. شایعه کوچکی هم نیست و یک شایعه غول‌آساست!»

شپس می‌گوید که مشتری‌های او نمی‌توانند تفاوت بین میکس‌های انجام‌شده در کامپیوتر و آنالوگ را تشخیص دهند: «اگر این چنین نبود، اصلاً در کامپیوتر میکس نمی‌کردم. در حال حاضر عقیده دارم که میکس‌هایم خوش‌صداتر شده‌اند. وقتی میکس‌هایی که در کامپیوتر انجام داده بودم را برای مشتری‌ها فرستادم و تنها نظراتی که دریافت کردl همان نظرات مرسوم همیشگی بودند، متوجه شدم که می‌توانم روش کار خود را به کامپیوتر منتقل کنم.»

مایکل براور (Michael Brauer) نیز در مدح پلاگین‌ها می‌گوید: «در پنج سال گذشته ارجحیت دادن پلاگین به سخت‌افزار بسیار ساده‌تر شده است. پلاگین‌ها به نقطه‌ای از توانایی رسیده‌اند که می‌توانند واقعاً صدا و رفتار تجهیزات سخت‌افزاری را شبیه‌سازی کنند؛ پس هر روز بیش از دیروز پلاگین‌ها را به سخت‌افزار ترجیح می‌دهم.»

دیو پنسادو (Dave Pensado) حتی ادعا می‌کند که برخی پلاگین‌ها مانند Eventide H910 Harmonizer را به نمونه‌های سخت‌افزاری ترجیح می‌دهد: «بسیاری از سخت‌افزارهای قدیمی نسل اول و دوم دیجیتال با مشکل ثبات روبرو بودند. پلاگین Harmonizer برای من بهتر است؛ زیرا پاسخ‌دهی ثابتی دارد.»

همچنین به نظر او صدای بسیاری از پلاگین‌ها با همتایان سخت‌افزاری خود قابل مقایسه است: «اگر ندانید که کدام صدا متعلق به نرم‌افزار و کدام‌یک حاصل سخت‌افزار است، احتمالاً در ۷۰ درصد مواقع صدای پلاگین را انتخاب خواهید کرد.»

فیل تن (Phil Tan) در ابتدا برای رسیدن به امضای صوتی خود در کامپیوتر دچار مشکل بود؛ اما نهایتاً از عهده این کار برآمد: «تقریباً تمام میکس‌های من در دهه اول حرفه‌ام با استفاده از کنسول SSL و کمپرسور باس بر روی میکس نهایی انجام می‌شد. در اوایل دورانی که روش کار خود را دیجیتال کردم، یافتن پلاگین‌هایی که صدای آشنای دنیای آنالوگ را برایم ایجاد کنند، کمی مشکل بود. در شرف آن بودم که نسخه رک کمپرسور باس SSL را خریداری کنم که یکی از دوستانم توصیه کرد پلاگین‌های یونیورسال آدیو را امتحان کنم. خلاصه آنکه هرگز نسخه رک کمپرسور SSL را نخریدم.»

امکان ذخیره‌سازی تنظیمات

اگر با کنسول میکس آنالوگ میکس کنید (کنسولی که قابلیت تنظیمات خودکار قابل اتکایی داشته باشد)، هر بار که بخواهید پروژه را در زمانی دیگر ادامه دهید، باید موقعیت مکانی تمام ناب‌ها و فیدرها را یادداشت کنید. همین امر درباره کمپرسورها، اکولایزرها و دیگر پردازنده‌های سخت‌افزاری نیز صادق است. اما امروز به لطف انقلاب دیجیتال می‌توانیم تمام تنظیمات را بدون هیچ دردسری ذخیره کنیم.

به گفته اندرو شپس، قابلیت ذخیره‌سازی تنظیمات، یک ابزار بسیار ارزشمند است. او می‌گوید: «از نظر اقتصادی درست نبود که در هر زمان تنها بر روی یک آهنگ کار کنم. مجبور بودم پروژه‌هایی که به من پیشنهاد می‌شد را رد کنم و این امر برایم ناخوشایند بود. بسیاری از اوقات، میکس یک آهنگ را به پایان می‌رساندم و مثلاً دو هفته بعد با من تماس می‌گرفتند و از من می‌خواستند که صدای های-هت را کمی بلندتر کنم‌. در چنین مواقعی باید آهنگ تمام‌شده را با خط های-هت میکس می‌کردم و پس از اطمینان از سلامت وضعیت فاز، صدا را کمی افزایش می‌دادم. این کار دیگر میکس کردن نیست؛ بلکه مانند شبیه‌سازی صحنه جرم است و در عالم صدا، چنین روش کاری اصلاً لذت‌بخش نیست.»

براور نیز با شپس موافق است: «هر کسی که با تجهیزات آنالوگ کار می‌کند می‌تواند شهادت دهد که یک هفته پس از پایان یک میکس و در جریان میکس بعدی، اصلاً نمی‌توانید تنظیمات پروژه پیشین را به خاطر بیاورید. سالها وضعیت من همین بود. پس از پایان هر پروژه، چند روز زمان خالی را به اصلاحات و بازبینی‌ها اختصاص می‌دادم که اصلاً بهینه نبود. به همین خاطر است که مهندسین امروزی در کامپیوتر میکس می‌کنند؛ چون می‌توانند پروژه‌های پیشین خود را مجدداً باز کرده و تنها با فشار یک دکمه تغییر مورد نظر را اعمال کنند.»

فیل تن نیز معتقد است که خاصیت تکرارپذیری میکس در کامپیوتر برای دنیای سریع‌السیر امروز یک ضرورت است: «در طول سال، تقریباً به‌طور متوسط ۲۰۰ آهنگ را میکس می‌کنم. کمتر آرتیست یا تولیدکننده‌ای پیدا می‌شود که هنوز در جلسات میکس حضور پیدا کند. زمان پاسخ دادن مشتری به کاری که انجام داده‌ام، در کنترل من نیست؛ پس برای من بسیار هزینه‌بر می‌بود اگر مجبور می‌شدم کارهایم را معطل پاسخ مشتری گذاشته یا هر بار تمام تنظیمات را به حالت مد نظر برگرداندم»

تن همچنین خشنود است که قابلیت ذخیره‌سازی منجر به قابلیت انتقال‌پذیری می‌شود: «زمان‌هایی پیش می‌آید که من در آتلانتا مشغول به کاری هستم، سپس کار بر روی پروژه را در نیویورک ادامه می‌دهم، همان پروژه را در ویرجینیا مجدداً باز می‌کنم و سپس مراحل نهایی آن را در لس آنجلس انجام می‌دهم. بسیار مهم است که بتوانیم هر بار کار را از نقطه‌ای که دفعه پیش در آن بودیم شروع کنیم. چنین روش‌هایی در کار با تجهیزات آنالوگ سنتی غیرممکن بود.»

حرفه‌ای‌ها از چه نرم‌افزارهایی استفاده می‌کنند؟

در این قسمت، فهرستی از پلاگین‌های توصیه‌شده توسط پنج مهندس یادشده در این مقاله را مشاهده می‌کنیم. این لیست چندان بلند نیست؛ بلکه تلاش دارد نمونه‌ای از پلاگین‌هایی که هر مهندس درباره آن صحبت کرده یا به استفاده از آن شناخته شده است را ارائه کند:

اندرو شپس:

• Avid Pro Tools EQ III and Lo-Fi
• Eventide Tverb
• McDSP FilterBank F202
• Newfangled Audio Elevate
• u-he Satin
• Waves Scheps 73
• Waves Scheps Omni Channel
• Waves Scheps Parallel Particles

چد بلیک:

• Avid Pro Tools SansAmp PSA-1
• Crane Song Phoenix
• Eventide Omnipressor
• McDSP ML4000
• Sonnox Oxford Inflator
• Soundtoys Decapitator
• Soundtoys Devil-Loc
• Soundtoys EchoBoy
• Waves C4
• Waves CLA Classic Compressors
• Waves L1 Ultramaximizer
• Waves Renaissance Maxx Bundle
• Waves SSL 4000 Collection

مایکل براور:

• PSP Audioware 2445 EMT
• PSP Audioware FETpressor
• PSP Audioware PSP preQursor2
• iZotope Ozone
• iZotope RX
• Waves Abbey Road Collection
• Waves Brauer Motion
• Waves Chris Lord-Alge Signature Series
• Waves Kramer PIE Compressor
• Waves Manny Marroquin Signature Series
• Waves Tony Maserati Signature Series
• Waves Vitamin Sonic Enhancer

دیو پنسادو:

• Avid Pro Limiter
• Eventide H910 Harmonizer
• iZotope Nectar
• iZotope Ozone
• iZotope RX
• McDSP Everything Pack
• Slate Digital FG-X
• Universal Audio UAD Maag EQ and Little Labs Voice of God
• Waves L2 Ultramaximizer
• Waves SSL 4000 Collection

فیل تن:

• Slate Digital VMR
• Sonnox Oxford Inflator
• Universal Audio UAD SSL 4000 Series Console Bundle
• Waves C4
• Waves Chris Lord-Alge Signature Series
• Waves CLA Classic Compressors
• Waves Doubler
• Waves H-Delay
• Waves S1 Stereo Imager
• Waves L2 Ultramaximizer
• Waves Linear Phase EQ
• Waves Renaissance Maxx Bundle
• Waves SSL 4000 Collection

منبع: Sweetwater
نویسنده: Mac McDonough