راهنمای انتخاب هِد یا پوست درام

هد یا پوست درام، با تمام سادگی خود، انواع متفاوت و تاریخچه مفصلی دارد. تأثیر پوست بر روی صدای ساز بسیار عمیق است و در بسیاری از اوقات، اهمیت آن نادیده گرفته می‌شود. اگر نوازنده درامز هستید و در انتخاب درام هِد شک دارید، این مقاله را تا انتها مطالعه کنید.

تاریخچه‌ای کوتاه

طبل جزو اولین سازهای اختراع‌شده توسط بشر است. خشک کردن پوست حیوانات و کشیدن آن بر روی قالبی چوبی، مبنای تولید اولین سازهای کوبه‌ای تاریخ بوده است. رفته‌رفته این ساز شکلی کامل‌تر و پیچیده‌تر به خود گرفت و در قرن بیستم، کیت درام به عضوی جدانشدنی از موسیقی بدل شد. اما کماکان یک مشکلی جدی وجود داشت و آن هم اینکه تغییر فضای اجرا از محیط بسته به محیط باز و نواختن ریتم‌های سنگین‌تر، باعث پاره شدن پوست درام می‌شد. به‌علاوه، از آنجا که پوست ساز دستخوش تغییراتی در اثر نوسان رطوبت و دما می‌شد، نواختن درام در محیط‌های باز و حتی در فضای گرم کلوپ‌ها عملاً غیرممکن بود. این مشکلات در اوایل دهه ۵۰ و با ابداع طلق پلی‌استر مایلار توسط سه شرکت DuPont ،Imperial Chemical Industries و Hoechst حل شد. به قول معروف، «باقی ماجرا را نیز همه می‌دانند»…

راهنمای هد یا پوست درام

در هر طبل دو هد وجود دارد. طرفی که به آن ضربه می‌زنید، هد بَتر (batter) و طرف دیگر، هد رزونانت (resonant) نام دارند. هد ممکن است یک‌لایه یا دولایه باشد و از جنس‌های مختلف تولید شده باشد. انواع یک‌لایه دارای طنین و کشش بیشتری هستند؛ اما نواخت سنگین بر روی نمونه‌های دولایه صدای بهتری دارد.

هد یک‌لایه: مناسب برای جز، سویینگ و برخی از زیرشاخه‌های ملایم‌تر راک

متداول‌ترین نوع هد، نوع یک‌لایه است. این هدها از یک ورق مایلار و معمولاً با قطری بین ۷ الی ۱۰ میلی‌اینچ تولید می‌شوند. البته نمونه‌هایی با قطر ۱۲ میلی‌اینچ نیز اخیراً به بازار عرضه شده‌اند. هرچه پوست درام نازک‌تر باشد، میزان اورتُن و زنگ دامنه‌های بالا بر روی آن بیشتر می‌شود و همچنین کشش صدای آن کاهش می‌یابد. پوست‌های تک‌لایه معمولاً حساس هستند و دوام کمتری دارند. این نوع هد برای نواخت‌های سبک‌تر ایده‌آل است؛ اما می‌تواند صدایی حجیم و طنین‌انداز را برای موسیقی‌های بلندتر نیز تولید کند.

هد دولایه: مناسب برای متال، فیوژن و R&B

این نوع هد درام که مقاومت بالاتری از نوع تک‌لایه دارد، معمولاً از دو لایه ۷ میلی‌اینچی تولید می‌شود؛ اما لایه‌های برخی از مدل‌ها قطرهای متفاوتی دارند و صداهای منحصر‌به‌فردی ایجاد می‌کنند (مانند مدل Vintage Ambassador از کمپانی ریمو با قطرهای ۷.۵/۳ میلی‌اینچ). به‌طور کلی، هدهای دولایه صدایی بم‌تر و کنترل‌شده‌تر با اورتن کمتر، اتک بارزتر، ساستین کوتاهتر و کوبش بیشتر تولید می‌کنند. همچنین مقاومت و دوام آنها بیشتر است. این پوست‌ها در موسیقی‌های سنگین‌تر و بلندتر محبوب هستند و اتک شدید آنها باعث می‌شود گزینه‌ای مناسب برای هنرمندانی باشند که صدایی دقیق‌تر را طلب می‌کنند.

هد نقطه‌دار (dotted head)

در برخی از بترها یک دایره یا نقطه بزرگ به چشم می‌خورد که زنگ اضافه صدای آنها را کنترل می‌کند تا صدایی متمرکزتر و خشک‌تر حاصل شود. برخی از نوازندگان سعی می‌کنند که با استفاده از نوار چسب، همین افکت را ایجاد کنند؛ اما نتیجه آن قابل پیش‌بینی نیست و ظاهر کیت را نیز خراب می‌کند.

نکته: اگر از براش استفاده می‌کنید، بهتر است هدی را انتخاب کنید که نقطه آن در زیر سطح آن باشد تا دندانه‌های براش در آن گیر نکند.

هد پوشش‌دار (coated head)

وجود پوشش سفید یا سیاه بر روی پوست درام نیز تا حدودی طنین صدا را کنترل می‌کند. برخی هدها نیز دارای حلقه‌هایی به دور ساختار داخلی خود هستند که به کنترل زنگ صدا کمک می‌کند.

بسیاری از نوازندگان جز، هدهای شفاف را برای تام و هد پوشش‌دار سفید را برای اسنیر درام استفاده می‌کنند؛ زیرا بافت هدهای پوشش‌دار، برای استفاده از براش مناسب بوده و صدای زیبایی تولید می‌کند.

نگاه علمی: حال به فیزیک ماجرا بپردازیم. اگر جرم جسمی که در حال لرزش است افزایش یابد، صدا تعدیل یا به‌اصطلاح خفه می‌شود. هدهای شفاف و معمولی، صدایی براق‌تر و آزادتر دارند و اتک آنها بیشتر است. هدهای پوشش‌دار، صدایی گرم‌تر از نمونه‌های شفاف دارند؛ حتی اگر کوک آنها یکسان باشد.

هد بیس درام

هد بیس درام ممکن است دارای سیستم محدودکننده داخلی بر روی طرف بتر به‌منظور کنترل بیشتر صدا باشد و یک حفره نیز برای صدای بهتر و میکروفون‌گذاری ساده‌تر در آن وجود داشته باشد. همچنین برای این حفره، محافظ هایی وجود دارند که از پاره شدن یا لطمه دیدن هد در هنگام میکروفون‌گذاری جلوگیری می‌کند.

نکته‌هایی درباره کوک

شنیدن صدای درامی که به‌درستی کوک نشده باشد، واقعاً آزاردهنده است. تفاوت ممکن است بسیار ظریف باشد؛ اما اگر دقت به خرج ندهید ممکن است به کیت خود آسیب زده و همچنین صدای مطلوبی دریافت نکنید. پس در اینجا کمی به مبحث کوک کردن پوست برای رسیدن به بهترین صدا می‌پردازیم.

ابتدا هد را در زیر حلقه قرار داده و پیچ‌های نگهدارنده را با انگشت سفت کنید؛ یعنی پیچ را تا جایی که بدون استفاده از آچار و با قدرت انگشتان ممکن است محکم کنید. سپس یک پیچ را انتخاب کرده و آن را نیم‌دور بچرخانید تا پوست کش آمده و چروکی بر روی آن باقی نماند. سپس به سراغ پیچی بروید که درست در طرف مخالف پیچ قبلی باشد.

هر طبل را می‌توان حدوداً در یک محدوده سه‌نتی کوک کرد؛ البته دامنه کوک اسنیر درام کمی بازتر است. شکل زیر راهنمایی کلی از کوک تکه‌های درام ارائه می‌کند:

جمع‌بندی

در هنگام انتخاب پوست درام به نوع موسیقی و سلیقه خود توجه کرده و صدای مورد نظر خود را در نظر بگیرید. این راهنمای کوتاه می‌تواند نقطه شروعی مناسب برای خرید درام هد در اختیار شما قرار می‌دهد.

منبع: Andertons
مترجم: کیان ایرجی