راهنمای خرید گیتار کلاسیک (بخش دوم)

در قسمت دوم راهنمای خرید گیتار کلاسیک، به چوب‌هایی می‌پردازیم که برای ساخت این نوع از گیتار استفاده می‌شوند. برای مطالعه قسمت اول، روی این لینک کلیک کنید.

چوب‌های مورد استفاده در ساخت گیتار کلاسیک

برخلاف تصور بسیاری از مبتدی‌ها، چوب گیتار صرفاً به دلیل ظاهر و یا کارایی آن انتخاب نمی‌شود. چوبی که برای هر قسمت از ساز استفاده می‌شود، تأثیر بسزایی بر روی صدای گیتار می‌گذارد که این مسئله برای تمام گیتارها، از جمله گیتار کلاسیک، صادق است. چوب‌های گوناگون به خاطر شخصیت صدایی منحصربه‌فرد خود در ساخت گیتار کلاسیک استفاده می‌شوند.

روند انتخاب چوبِ ساز بسیار پیچیده است و سازندگان گیتار همواره می‌کوشند که بهترین انتخاب‌ها را انجام دهند. برخی از مرسوم‌ترین چوب‌های مورد استفاده در گیتار کلاسیک به شرح زیر هستند:

اسپروس

چوب اسپروس (Spruce) معمولاً به دلیل تطبیق‌پذیری بالای خود مورد استفاده قرار می‌گیرد. مرسوم‌ترین نوع این چوب، چوب سیتکا (Sitka) است که در گیتارهای کلاسیک به‌وفور دیده می‌شود. انواع دیگری از اسپروس مانند انگلمن (Engelmann) و … نیز در ساخت گیتار کلاسیک استفاده می‌شوند.

این چوب، صدایی قوی و شفاف با دامنه دینامیک بالا تولید می‌کند و می‌تواند به صدای ساز، شفافیت و سادگی ببخشد. معمولاً انواع چوب را به سبک‌های مختلف نوازندگی نسبت می‌دهیم. گیتارهای ساخته‌شده از چوب اسپروس، صدایی مناسب سبک‌ فلامنکو و سایر سبک‌های موسیقی لاتین و همچنین برخی دیگر از سبک‌ها دارند. این چوب برای کسانی که قصد دارند سبک‌های مختلف موسیقی را بنوازند، گزینه‌ای مناسب است.

اسپروس معمولاً در ساخت صفحه رویی گیتار (soundboard) مورد استفاده قرار می‌گیرد که مهم‌ترین قسمت از نظر تأثیرگذاری بر صدای ساز است.

سدار

صدای چوب سدار (Cedar) شفافیت و سادگی کمتری از صدای صنوبر دارد؛ ولی این الزاماً یک نکته منفی نیست و پیچیدگی و گرمای صدای چوب سدار برای برخی از افراد بسیار دلنشین است. همچنین در هنگام نوازندگی با قدرت بالا، چوب سدار صدای کمتری نسبت به اسپروس ایجاد می‌کند. این ویژگی نیز یک نکته منفی یا مثبت نیست؛ بلکه صرفاً نکته‌ای است که باید در هنگام انتخاب گیتار آن را در نظر بگیرید. همین ویژگی باعث می‌شود نوازندگانی که آرامتر ساز می‌زنند، چوب سدار را ترجیح دهند. سدار هم مانند صنوبر غالباً در ساخت صفحه رویی گیتار مورد استفاده قرار می‌گیرد.

افرا (مِیپِل)

چوب افرا یا مِیپِل (Maple) در ساخت صفحات کناری و پشتی و همچنین صفحه رویی گیتار مورد استفاده قرار می‌گیرد. تراکم این چوب، ولومی بالا و صدایی شفاف ایجاد کرده و به فرکانس‌های بالا اجازه خودنمایی می‌دهد. افرا غالباً چوب مورد علاقه موزیسین‌هایی است که قصد دارند گیتار کلاسیک خود را به آمپلیفایر وصل کنند یا صدای ساز را در استودیو ضبط کنند. این چوب فرکانس‌های بالا را تقویت می‌کند و موجب می‌شود که این فرکانس‌ها در اجرای زنده و در ضبط‌های استودیویی، به‌خوبی بدرخشند.

میپل بیشتر برای ساخت صفحات کناری و دسته گیتار مورد استفاده قرار می‌گیرد تا صفحه رویی.

ماهون (ماهوگانی)

در ساخت لوازم منزل، کلمه «ماهون» معمولاً در کنار کلمه «گران‌قیمت» قرار می‌گیرد. گیتار هم از این قاعده مستثنا نیست. ماهون (Mahogany) یکی دیگر از انواع چوب است که در صفحات کناری و دسته گیتار مورد استفاده قرار می‌گیرد. گرمای صدای این چوب می‌تواند حس سبْک بلوز را به موسیقی شما اضافه کند. ماهون دوام بالایی دارد و گیتارهای ساخته‌شده از این چوب، با گذشت زمان، صدایی گرم‌تر و بهتر پیدا می‌کنند.

رُزوود

رُزوود (Rosewood) تقریباً در تمام انواع گیتار مورد استفاده قرار می‌گیرد. دو گونه محبوب این چوب در میان سازندگان گیتار عبارتند از رزوود هندی (Indian Rosewood) که ارزان‌قیمت‌تر است و رزوود برزیلی (Brazilian Rosewood) که گران‌قیمت‌تر است.

این چوب، پرتاب صدای بالا و حجم زیادی در فرکانس‌های بم دارد. صدای آن بسیار تطبیق‌پذیر و باثبات است و به همین دلیل در گیتارهای کلاسیک مبتدی و گیتارهایی که برای استفاده در چندین ژانر مختلف ساخته شده‌اند، به‌وفور به کار می‌رود. رُزوود در بسیاری از مواقع در ترکیب با چوب اسپروس استفاده می‌شود.

ممکن است با انواع دیگر چوب مانند بسوود (Basswood)، گردو، کوا (Koa) و… نیز مواجه شوید؛ اما انواعی که در بالا به آنها اشاره شد، مرسوم‌ترین چوب‌های مورد استفاده برای ساخت گیتار کلاسیک هستند.

هفته آینده، در بخش سوم این مقاله، به ساختار گیتار کلاسیک می‌پردازیم.

منبع: Midlife Guitar
نویسنده: Ben Jacklin
مترجم: کیان ایرجی