امروزه با وجود هدفونهای بیشمار در بازار، انتخاب یک هدفون مانیتورینگ مناسب میتواند امری دشوار باشد.
هدفون مانیتورینگ یک دستهبندی کلی است که انواع مختلفی از هدفونهای مناسب برای استفاده در استودیو را در بر میگیرد. این دستهبندی شامل مدلهای پشت بسته (closed-back) و پشت باز (open-back) با مشخصات فنی متفاوت است که هر کدام از آنها، برای انجام بخشی از پروژه صوتی مناسب هستند.
در این مقاله سعی داریم تا بهصورت اجمالی به انواع هدفون مانیتورینگ مناسب برای استفاده در موقعیتهای گوناگون بپردازیم تا شما را یک پله به انتخاب صحیح نزدیک کنیم.
در گام نخست، باید به شرایط کاری خود در زمینه تولید محتوای صوتی توجه کنید و موقعیتهایی که قرار است از هدفون مورد نظر خود در آنها استفاده کنید را در نظر بگیرید. همچنین دستگاهی که با آن محتوای صوتی تولید میکنید و یا قرار است هدفون را به آن متصل کنید نیز در انتخاب گزینه مناسب تعیینکننده است.
ضبط صدا یا مصارف عمومی استودیویی
اگر قصد دارید از هدفون برای ضبط وکال یا آلات موسیقی استفاده کنید و یا به یک گزینه همهفنحریف برای انجام تمامی امور استودیویی نیاز دارید، مدلهای پشت بسته بهترین گزینه برای شما خواهند بود؛ زیرا عایقی مناسب برای صدای محیط هستند و همچنین صدای تولیدی آنها بسیار کم به محیط نشت میکند. این عوامل باعث میشوند که کاربر بتواند هنگام ضبط، صدای دریافتی را با حداکثر وضوح بشنود و از سوی دیگر، صدای هدفون نیز توسط میکروفون دریافت نشود.
میکس و مسترینگ
در مرحله میکس و مسترینگ، مشخصههای صوتی اجزای مختلف یک پروژه با یکدیگر همخوانسازی میشوند تا نتیجهای منظم، خوشایند و عاری از ایرادات فنی حاصل شود.
این دو فرایند نیازمند یک هدفون یا اسپیکر با صدایی طبیعی، پُرجزییات و دقیق هستند. با اینکه خیل عظیمی از هدفونهای پشت بسته مانیتورینگ در بازار وجود دارند، اما تنها تعداد انگشتشماری از آنها از عملکرد صوتی مناسب و بهینه برای انجام پروسه میکس و مسترینگ برخوردار هستند. این مدلهای معدود نیز معمولاً قیمت بسیار بالایی دارند که آنها را برای اکثریت افراد به گزینهای غیرقابل دسترس تبدیل میکند.
اما چرا مدلهای پشت بسته برای میکس و مسترینگ ایدهآل نیستند؟ برای پاسخ دادن به این پرسش باید به طراحی این دسته از هدفونها نگاهی بیندازیم.
صدای تولیدشده توسط درایور هدفون، از قسمت پشتی درایور نیز با حجم قابل ملاحظهای خارج میشود. تعبیه درایور در فضایی بسته و وجود یک شیء جامد در پشت آن، باعث برگشت و پژواک صداهای خارجشده از پشت درایور در ایرکاپ هدفون میشود و بهخودیخود، عملکرد صوتی درایور را تحتالشعاع قرار میدهد. کنترل این پژواکها و رزونانسهای حاصل از آن، امری بسیار دشوار و نیازمند مهندسی پیشرفته است و حتی بسیاری از شرکتهای معتبر و نامدار نیز در انجام آن ناتوانند.
اما در هدفونهای پشت باز، مانعی بر سر راه صداهای خروجی از بخش پشتی درایور وجود ندارد و صدای تولیدشده، بهصورت طبیعیتر و عاری از آلایشات ثانویه به گوش کاربر میرسد. همین امر نیز باعث میشود که هدفونهای پشت باز معمولاً صدایی وسیعتر و طبیعیتر و ایمیجینگ دقیقتری داشته باشند و در نتیجه، با بازتولید دقیق اجزای موسیقی، به کاربر کمک کنند تا ایرادات پروژه صوتی خود را بهخوبی درک کرده و آنها را از بین ببرد.
پس اگر قصد تحلیل، میکس و مستر پروژه صوتی خود را دارید، بهتر است به دنبال یک هدفون پشت باز باشید.
شایان ذکر است که هدفونهای استودیویی با آکوستیک نیمه-باز (semi-open) مانند Beyerdynamic DT 880 Pro و AKG K240 MKII نیز در واقع پشت باز محسوب میشوند و میتوان آنها را نیز گزینهای مناسب برای میکس و مسترینگ دانست.
پرسش مهم بعدی این است که قصد دارید هدفون را به چه دستگاهی متصل کنید؟
دستگاههای پخشکننده قابل حمل مانند تلفن همراه
خروجی صوتی تعبیهشده در دستگاههای پخشکننده قابل حمل معمولاً از قدرت پایینی برخوردار است. در مقابل، بسیاری از هدفونهای مانیتورینگ دارای امپدانسی بالا و حساسیتی پایین هستند که بهمعنای نیازمند بودن آنها به قدرت خروجی بالا جهت کارکرد بهینه است. در نتیجه، اغلب دستگاههایی چون تلفن همراه، تبلت و لپتاپ، توانایی درایو (تأمین قدرت کافی برای کارکرد بهینه هدفون و تولید صدا با حجمی قابل قبول) هدفونهای امپدانس بالا را ندارند.
اگر قصد اتصال هدفون خود به یک دستگاه پخشکننده پرتابل را دارید، به مشخصاتی چون امپدانس و حساسیت آن توجه کنید. معمولاً در صورت اتصال هدفونهایی با امپدانس پایینتر از حدود ۶۰ اهم و حساسیت بالاتر از حدود ۹۵ دسیبل به این دستگاهها، عملکرد قابل قبولی را تجربه خواهید کرد.
لازم به ذکر است که خروجی صوتی مادربرد اکثر کامپیوترهای خانگی نیز دارای شرایطی مشابه با دستگاههای پخشکننده قابل حمل است و موارد ذکرشده، در مورد اغلب کامپیوترهای خانگی نیز صدق میکند.
کارت صداهای استودیویی و امپلیفایرهای هدفون
کارت صداهای استودیویی، امپلیفایرهای مخصوص هدفون (خصوصاً نوع رومیزی آنها)، کنسولهای استودیویی و پخشکنندههای حرفهای، معمولاً از قدرت و کیفیتی بالاتر از پخشکنندههای معمولی برخوردارند و میتوان با اتصال هدفون به آنها، عملکرد صوتی بهینهتری را تجربه کرد.
انتخاب هدفون استودیویی ; برای اتصال به این دسته از دستگاهها آسانتر است و میتوان مدلهایی با امپدانس بالاتر و حساسیت پایینتر را نیز به آنها متصل کرد. این دستگاهها معمولاً توانایی درایو اکثر هدفونهای متداول را دارند و میتوان بدون نگرانی، هدفونهای امپدانس بالا (تا ۳۰۰ اهم) را به آنها متصل کرد. برخی از این دستگاهها نیز از خروجی هدفون بسیار قدرتمندی برخوردارند و حتی میتوانند هدفونهای ۶۰۰ اهمی را نیز بهخوبی درایو کنند.
پیشنهاد میکنیم پیش از خرید هدفون مانیتورینگ برای این دسته از دستگاهها، با مطالعه مشخصات فنی آنها، از قدرت خروجی هدفون آنها مطلع شوید تا انتخابی صحیح انجام دهید.
جمعبندی
انتخاب هدفون استودیویی میتواند امری دشوار باشد؛ اما با تحلیل شرایط کاری خود، مورد استفاده از هدفون و درک مشخصات فنی آن، میتوانید انتخابی صحیح انجام دهید و ابزاری قابل اتکا و باکیفیت تهیه کنید.
نویسنده: امیر تولی