شاید از قبل معلوماتی راجع به آکوردهای مینور و ماژور داشته باشید. احتمالاً به این صورت که ماژور مساویست با خوشحال و مینور مساویست با غمگین. از نظر احساسی، این حرف درست است؛ زیرا آکوردهای ماژور، صدایی روشنتر و آکوردهای مینور، صدایی تیرهتر دارند.
برای کودکان همین توضیحات کافی است؛ اما برای سایرین لازم است که کمی عمیقتر و فنیتر و با جزئیات بیشتر مسئله را شرح دهیم تا بتوانند آکوردهای مینور و ماژور را بشناسند، بیاموزند و بنوازند.
چه چیزی یک آهنگ را ماژور یا مینور میکند؟
تفاوت میان آکوردهای مینور و ماژور به یک تغییر ساده برمیگردد: درجهی سوم گام آنها.
آکورد ماژور حاوی درجات اول، سوم و پنجم گام ماژور است. آکورد مینور شامل درجات اول، سوم بمُل و پنجم گام ماژور است.
برای پیدا کردن نُتهای هر گام مینور یا ماژوری میتوانید از همین فرمول استفاده کنید.
موسیقی داستان الگوهاست و اگر این قانونها و الگوها را بشناسید، میتوانید از همه چیز موسیقی سر در بیاورید. با تمرین، این تغییر از آکوردهای ماژور به مینور برای شما کاملاً طبیعی شده و موقعیت بسیاری از این آکوردها را بر روی گیتار خواهید آموخت.
ساختن آکوردها و گامهای مینور و ماژور
بگذارید تجسم کنیم که گامهای مینور و ماژور چگونه ساخته میشوند. بدین صورت بهتر میتوانیم به تفاوت میان یک گام یا آکورد ماژور با گام یا آکورد مینور پی ببریم.
گامها از ۷ نت ساخته میشوند: ریشه یا درجهی اول (تونیک)، درجهی دوم، درجهی سوم، درجهی چهارم، درجهی پنجم، درجهی ششم و نهایتاً درجهی هفتم.
برای مثال، گام لا ماژور حاوی نتهای زیر است:
لا – سی – دو دیز – رِ – می – فا دیز – سل دیز
اگر گیتار یا بیس خود را بردارید و این گام را بزنید، صدایی شاد و صمیمی خواهد شنید.
برای تبدیل این گام ماژور به گام مینور، باید به درجهی سوم گام نگاه کنیم. در این مورد، درجهی سوم گام ما، نُتِ دو دیز است. اگر درجهی سوم را نیمپرده پایین بیاوریم، به گام لا مینور طبیعی خواهیم رسید که حاوی نتهای زیر است:
لا – سی – دو – رِ – می – فا – سل
حال اگر این توالی نتها را بر روی ساز بنوازید، صدایی تاریکتر و سنگینتر خواهد داشت.
اما چرا سه نت از گام ما عوض شدند؟
به نکتهی خوبی اشاره کردید! زمانی که یادگیری گامها را ادامه دهید، متوجه خواهید شد که چگونه هر تغییر کوچک، یک گام متفاوت ایجاد میکند؛ اما برای تشخیص گامهای ماژور از مینور باید فقط به درجهی سوم آنها توجه کنید.
همین تغییر کوچک در نت درجهی سوم، میتواند احساس ما را از شادی به غم و برعکس تبدیل کند.
آهنگهایی با آکوردهای ماژور و مینور
حال که تئوری پشت آکوردهای ماژور و مینور را میدانیم، بگذارید ببینیم این آکوردها در دستان ما چه صدایی خواهند داشت. در ادامه آهنگهایی را خواهیم دید که در آنها هم از آکوردهای ماژور و هم از آکوردهای مینور استفاده شده است. در برخی از موارد، کاربرد این آکوردها در کنار هم شما را شگفتزده میکند. به این آهنگها گوش کنید و ببینید که چگونه وقتی آکوردهای ماژور و مینور در یک آهنگ مورد استفاده قرار میگیرند، میتوانند حسوحال و فضای صوتی جالبی ایجاد کنند.
Shout اثر The Isley Brothers
در این آهنگ که در سال ۱۹۵۹ ساخته شده است، سبکهای R&B، گاسپل، پاپ و بلوز با هم تلفیق شدهاند تا اثری جاودانه و تأثیرگذار پدید آید. با وجود موج مثبتی که این آهنگ متصاعد میکند، باز هم به یک آکورد مینور برمیخورید. در واقع نیمی از این آهنگ حاوی یک آکورد مینور است. Shout صرفاً دو آکورد دارد: لامینور و دو ماژور. هنگامی که محل صحیح این آکوردها را به خاطر سپردید، امتحان کنید که اگر آکورد لا مینور را به لا ماژور و آکورد دو ماژور را به دو مینور تغییر دهید، چه تفاوتی در حسوحال آهنگ ایجاد میشود.
Celebration اثر Kool & the Gang
استفاده از آکوردهای مینور در یک آهنگ، لزوماً به این معنی نیست که آن آهنگ صدایی غمناک و تیره دارد. در آهنگ Celebration که به داشتن حسوحال شاد معروف است، از آکوردهای زیر استفاده شده: دو مینور ۷، رِ بمل ماژور ۷، سی بمل مینور ۷، لا بمل/ دو، می ۹ ساس ۴، سل بمل/سی بمل و رِ بمل/لا.
Kool & the Gang در آهنگ Celebration، سبکهای فیوژن و فانک را با سبک اصلی خود یعنی دیسکو ترکیب کرد تا آهنگی پرطرفدار بسازد که در عروسیها و مراسم ورزشی تا ابد پخش خواهد شد.
Another Somebody Done Somebody Wrong Song اثر B.J. Thomas
این آهنگ جاودانهی کانتری راک دربارهی دلشکستگی است؛ پس شاید فکر کنید که باید پر از آکوردهای مینور باشد. بگذارید آخر فیلم را لو بدهیم: تنها یک آکورد مینور وجود دارد. در آهنگ Another Somebody Done Somebody Wrong Song، آهنگساز به نوعی سعی دارد که با استفاده از آکوردهای زیر، خود را از درد دلشکستگی رهایی دهد:
رِ ماژور، سل ماژور، لا ۷، رِ ماژور ۷، رِ ۷، می مینور، فا دیز ۷، سی ۷ و می ۷.
شاید همین تضاد بین حزن شخصیت اصلی داستان و حس مثبت آکوردها بود که به سازندگانش یعنی Larry Butler و Chips Moman کمک کرد تا جایزه گرمی سال ۱۹۷۶ برای بهترین آهنگ کانتری را از آن خود کنند.
Where Is My Mind اثر Pixies
این آهنگ خوشحس و ریتمیک، از تغییر بین آکوردهای مینور و ماژور (دو ماژور، لا مینور، می ماژور، فا ماژور، فا مینور و سُل ماژور) برای ایجاد یک حس بهخصوص استفاده میکند. با وجود اینکه درامز در این آهنگ، ریتم ثابتی دارد و سایر سازها نیز ترتیب آکورد ثابتی دارند، به دلیل صدای Frank Black و صدای سوزناک همخوانها، در طول Where Is My Mind هرگز احساس راحتی نخواهید کرد.
بهعلاوه، در این آهنگ، آکورد فا ماژور دقیقاً کنار فا مینور قرار گرفته است و فرصتی فراهم میکند تا متوجه تأثیر تغییر بین آکوردهای ماژور و مینور بر روی آهنگ بشویم. هنگام نواختن Where Is My Mind به این فکر کنید که چه تغییری در حس آهنگ ایجاد میشد اگر صرفاً یکی از این دو آکورد را نواخته و دیگری را حذف میکردیم.
اینها فقط چند مثال برای نشان دادن تأثیر تغییر آکوردهای ماژور و مینور به یکدیگر هستند. این امر که چرا یک آهنگ شما را غمگین یا خوشحال میکند، شاید زیر سر همان نت سوم باشد.
منبع: وبسایت Fender
مترجم: کیان ایرجی
خوب