رد کردن

تاریخچه افکت Delay – قسمت اول

Delay یکی از افکت های اصلی و اساسی در موسیقی است. همه ما صدای افکت دیلی را شنیده ایم. صدای آشنای اِکو یا همان تکرار های ناشمردنی که مسیر خود را در طول تاریخ راک تا به امروز باز کرده اند. در اینجا می خواهیم نگاهی بیاندازیم به تاریخچه این افکت محبوب و پرطرفدار: از روزهای آغازینش بعنوان یک ماشین اکو با نوار مغناطیسی سنگین و بزرگ، تا نوادگان امروزی اش به عنوان پدال های ضروری در پدال بوردهای ما. از آنالوگ تا دیجیتال، و تاثیر ترانزیستور های solid state و بسیاری نکات دیگر.

سال های آغازین

قبل از پدال های افکت و چیپ های solid state، Delay از طریق حلقه نوار مغناطیسی که روی دو دستگاه reel در حرکت بود تولید میشد. سرعت تاخیر تکرار ها از طریق تغییر در طول نوار مغناطیسی حلقه شده و تنظیمات هِد ضبط و پخش انجام می شد. در اوایل دهه ۱۹۴۰مهندسین صدا، سیستم های اکوی خود را در استودیو ها با استفاده از تکنیک reel به reel ، بر پا می کردند. تا اینکه EchoSonic خلق شد. EchoSonic اولین امپ قابل حمل دارای tape echo بود. اینجاست که بالاخره delay به افکتی قابل حمل، که می توان از آن روی استیج استفاده کرد، تبدیل می شود.

با رواج روز افزون EchoSonic در موسیقی راک دهه ۵۰، دیگر تولید کنندگان نیز دست بکار ساخت tape echo هایی که بصورت مجزا کار می کردند، و قابل استفاده در استودیو و اجراهای زنده بودند، شدند. یکی از این یونیت ها Echoplex بود که با بکار گیری هِد های پلِی بکِ متحرک، برای کنترل زمان تکرار ها کار می کرد. گرچه Echoplex کارش را به عنوان کپی EchoSonic شروع کرد، ولی می رفت تا به یکی از شناخته شده ترین و پر تقاضی ترین یونیت های Delay دنیا تبدیل شود.

 

نمای پشت امپ EchoSonic متعلق به Ray Butts. یکی از امپ های دست ساز سال ۱۹۶۸ که دارای tape echo میباشد.

یکی دیگر از delay هایی که با نوار مغناطیس کار می کرد، Roland Space Echo بود. این دستگاه به هِد های playback چندگانه و سرعت متغییر حرکت نوار مجهز بود. به جای حرکت دادن هِدهای playback، در این دستگاه، زمان تاخیر بین تکرار ها بواسطه تغییر سرعت حرکت نوار تنظیم می شد در حالی که تعداد تکرار ها، از طریق باز گرداندن مقدار سیگنال اکو به سیکنال pre-echo تنظیم می شد. با ترکیب هِد ها، افکت های مختلفی به وجود می آمد. برخی از مدل های Space Echo دارای یک ریورب فنر نیز بودند.

پیدایش Solid State

با اینکه خلق یونیت های قابل حمل و پرتابل tape echo برای شیفتگان delay شبیه یک موهبت الهی بود، ولی مشکلاتی نیز به همرا داشت. بعنوان مثال، EchoSonic بسیار حساس و آسیب‌پذیر و نیازمند تعمیر و نگهداری های بسیار بود. فقط مدار echo به تنهایی نیازمند تمیز کاری های مداوم، روغن کاری و تخلیه بار مغناطیسی بود. در مورد Echoplex، هِد های متحرک، بد قلقی های خود را داشتند و نوار ها هم در برخی موارد دچار درهم پیچیدگی می شدند. صرف نظر از مشکلات تعمیر و نگهداری، این یونیت های echo در یک مشکل بزرگ دیگر نیز با هم شریک بودند، وزن زیاد و قیمت بالا.

 

MXR Carbon Copy Analog Delay دارای یک مسیر آدیو کاملا آنالوگ میباشد که تکرار های غنی و گرم ارایه میکند. این گرمی و غنا بدون شک محصول تکنولوژی قدیمی bucket brigade میباشد.

در اواسط دهه ۷۰ میلادی، انقلابی در قالب دیلِی چیپ های ترانزیستوری solid state صورت گرفت. این چیپ ها همچنین به اسم  “”bucket brigade به معنای “ارتش سطل” نیز معروف هستند. این چیپ، سیگنال را از مسیر زنجیره استیج های مختلف عبور می دهد؛ یکی پس از دیگری. خیلی شبیه به روشی قدیمی که در آن، ماموران آتشنشان، زنجیره انسانی تشکیل می دادند و سطل های آب را دست بدست به محل حریق می رساندند. نام bucket brigade یا ارتش سطل هم از اینجا به این تکنولوژی اطلاق شده. هرچه تعداد مراحل بیشتر باشد، تعداد delay ها نیز بیشتر می شود. متاسفانه delay های طولانی تر احتمال دیستورت شدن صدا را بالا می برد. بنابر این تولید کنندگان مجبور بودند تا ماکسیمم تکرار ها را به مقدار “قابل قبول تقلیل دهند.

عرضه Deluxe Memory Man از کمپانی Electro-Harmonix در سال ۱۹۷۶ به بازار، آن را بلا درنگ به یک پدال کلاسیک تبدیل کرد. با وجود امکان ۵ تا ۳۲۰ میلی ثانیه delay time، که از استاندارد tape delay کمتر بود، به هرحال پدالی انقلابی به حساب می آمد. Memory Man نه تنها بسیار قابل اطمینان تر و بی دردسر تر از یونیت های tape echo بود، بلکه با قیمت ۱۵۰ دلار، بسیار مقرون به صرفه تر از آنها نیز می نمود. البته خیلی هم ارزان نبود (با ارزش پولی امروز  چیزی حدود ۶۰۰ دلار) ولی به هرحال بالاخره delay ای بود که عده زیادی از موزیسین ها به آن دسترسی داشتند. با ورود به سال های آغازین دهه ۸۰ میلادی، اکثر تولید کنندگان پدال، یک یا دو مدل delay به بازار عرضه کرده و افکت دیلی روی اکثر پدال بوردها خودنمایی می کند؛ اما داستان در اینجا به پایان نمی رسد.

به قسمت دوم تاریخچه افکت Delay مراجعه کنید. در قسمت دوم ما به لزوم و ضرورت delay دیجیتال، بازگشت tape echo و مطالب دیگر می پردازیم.

نوشته: Mareo Lopez
ترجمه: بابک آخوندی

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *