تاریخچه افکت Delay – قسمت دوم

در قسمت اول, گذاری داشتیم به تاریخچه افکت Delay. پیشنهاد می‌کنیم ابتدا قسمت اول تاریخچه افکت دیلی را مطالعه کنید. در آن قسمت، نگاهی داشتیم بر چگونگی بوجود آمدن Delay در استودیوها. سپس دیدیم که چگونه این افکت، در فرمتی قابل حمل تر راه خود را به صحنه های اجرای زنده باز کرد. همینطور دیدیم که چطور تکنولوژیِ مدار bucket brigade، افکت delay را دچار تحول کرد. در اینجا به ادامه داستان از جمله بازگشت tape echo، تولد delay دیجیتال و وضعیت مدرن این افکت میپزدازیم.

نوار مغناطیسی در مقایسه با ترانزیستور

چند سالی پس از تولد پدالهای delay مجهز به ترانزیستور، این افکت بصورت رایج و فراگیر مورد استفاده عموم قرار گرفت. پدالهای delay بواسطه قیمت نسبتا ارزانشان، بسرعت بعنوان یکی از ملزومات، راهشان را به روی اکثر پدال بورد ها باز کردند. ولی خیلی از موزیسین ها هنوز حاظر به صرف نظر کردن از یونیت های tape delay گران قیمت خود نبودند. با وجود قیمت پایین و اندازه پرتابل استامپ باکس ها، عده قابل توجهی از موزیسین ها هنوز مُصر به استفاده از دستگاه های بزرگ tape delay بودند. آنها اعتقاد داشتند در صدا دهی tape delay ها، مخصوصا انواع لامپی یا تیوب آنها، نوعی برتری تُنال، گرمی و پرپشتی صدا، با overtone های طبیعیِ غنی تر احساس میشد.

اعتقاد به برتری صدای tape delay نزد برخی از نوازندگان تا همین امروز همچنان زنده و پابرجا باقی مانده. تنها با نگاهی به قیمت اکثر یونیت های tape delay قدیمی و اصل، با توجه به کهنگی و آسیب پذیر بودنشان، میبینیم که تا چه حد این دستگاه ها ارزشمند و پر تقاضا هستند. در واقع هنوز میتوان تولیدکنندگانی را یافت که دستگاه های tape echo واقعی، یا دستگاه های بسیار پیشرفته با هدف شبیه سازی صدای شناخته شده tape echo را با بکارگیری از تکنیک های مدرن به تولید انبوه میرسانند.

اما باز هم با وجود این برتری تُنال در tape echo ها، قیمت مناسب و آسانی کاربری، کافی بود تا پدال های delay را به جایگزینی بهتر برای tape، مخصوصا در اجراهای لایو، تبدیل کند.

EMPIRICAL LABS EL7-X FATSO شبیه ساز tape و بهینه ساز تمام آنالوگ ۲,۱۹۹,۰۰ $. دستگاه FATSO امکان افزودن آن صدای جادویی که مختص دستگاه های وینتج tape است را به شما میدهد.

پیدایش Digital Delay

طی سالهای پایانی دهه ۷۰ و سالهای آغازین دهه ۸۰، تکنولوژی DSP بالاخره تا حدی ارزان شد که بکارگیریش در ساخت افکتها نیز امکان پذیر شد. در ابتدا این پردازشگرها تنها در یونیت های بسیار گران قیمت که در فرمت رَک تولید میشدند بکار گرفته میشد. تا اینکه قطعات الکترونیک کوچک تر شدند و هزینه های ساخت آنها پایین تر آمد و بالاخره راه خودرا در پدالهای زیر پایی باز کردند. از نخستین پدال هایی که از این تکنولوژی بهره مند شدند میتوان از پدال معروف Boss DD-2 یاد کرد که در سال ۱۹۸۴ به بازار آمد و در پی آن، بسرعت پدالهای دیگر نیز با استفاده از همین تکنولوژی تولید شدند.

در ابتدای ظهور، توانایی های بالای delay های دیجیتال، مثل ۱۶ ثانیه delay، باعث شد tape echo ها و delay های آنالوگ، بنوعی مهجور بنظر بیایند. در حقیقت، در ابتدای عرضه delay های دیجیتال به بازار، اینطور بنظر میرسید که، این پدیده جدید برود که جایگزین مطلق delay های آنالوگ شود.

یونیت های delay رَک مانت سرانجام به یونیت های ریورب دیجیتال و در نهایت به مالتی افکتهای دیجیتال که به افکت های پیچیده تر مجهز بودند تغییر شکل دادند.

مثل اکثر فن آوری های جدید، وقتی که تب محدودیت های ظاهرا بی پایان دیجیتال فروکش کند، نوازنده سراغ جنبه های کاربردی تر میرود. بدین معنا که عده اندکی از نوازندگان حقیقاتا به چیزی بیش از یک ثانیه delay احتیاج دارند، چه رسد به ۱۶ ثانیه. لازم بذکر است که delay های دیجیتال اولیه مشکلات کیفیت صدایی خاص خود را نیز داشتند. از جمله صدای زمخت و سرد با تفکیک و رزولوشن پایین در decay ها و تمایل به دیستورشن دیجیتال.

مثل اکثر فن آوری های جدید، وقتی که تب محدودیت های ظاهرا بی پایان دیجیتال فروکش کند، نوازنده سراغ جنبه های کاربردی تر میرود. بدین معنا که عده اند

کی از نوازندگان حقیقاتا به چیزی بیش از یک ثانیه delay احتیاج دارند، چه رسد به ۱۶ ثانیه. لازم بذکر است که delay های دیجیتال اولیه مشکلات کیفیت صدایی خاص خود را نیز داشتند. از جمله صدای زمخت و سرد با تفکیک و رزولوشن پایین در decay ها و تمایل به دیستورشن دیجیتال.

The Way Huge Aqua Puss Delay 149.00 $ ارائه کننده تا ۳۰۰ میلی ثانیه delay گرم و آنالوگ و اکو تیوب، بدون هیچیک از دردسر های دستگاه های قدیمی.

Delay های امروز

هرچند که مدل های ابتدایی delay دیجیتال مشکلاتی داشتند، ولی طراحی و کیفیت صدایی شان تا جایی پیش رفت که میتوان گفت از نظر صدایی بصورت چشمگیری بهتر شدند. باز هم با تمام این احوال، نوازندگانی هستند که روی صدای گرم و طبیعی delay های صد در صد آنالوگ قسم میخورند. اینکه کدام یک حقیقتا بهتر است، بیشتر به ترجیح و سلیقه اشخاص بر میگردد. نوازندگان مختلف با استفاده از delay های مورد پسند خود، چه آنالوگ و چه دیجیتال، صداهای فوق العاده ای خلق کرده اند.

امروزه غیر از پدال ها، ماشین های وینتج tape loop و یونیت های رَک مانت، delay در فورم نرم افزار که توانایی تقلید صدای کلاسیک آنالوگ را داشته باشند نیز یافت میشود. افکت delay، از زمان تولدش در استودیو ها با بکار گیری شیوه لوپ کردن tape، بی شک راهی طولانی را طی کرده و جای پای خود را در تاریخ موسقی و در صدای موزیسین ها بجای گذاشته.    

نوشته: Mareo Lopez
ترجمه: بابک آخوندی