سایر مقالات, مقالات
۱۰ دلیل برای آموزش ساز به کودکان و نوجوانان
نوامبر
آشنا کردن فرزندان با موسیقی می‌تواند تجربه‌ای به‌شدت مفید برای کودک و والدین باشد. تماشای صحنه‌ای که فرزند شما استعداد خود را توسط ساز به نمایش می‌گذارد، برای هر پدر یا مادری لحظه‌ای افتخارآمیز است؛ علی‌الخصوص اگر خود پدر و مادر هم به موسیقی علاقه‌مند باشند.
در این مقاله، قصد داریم تعدادی از فواید آموختن موسیقی و نواختن ساز برای کودکان را بررسی کنیم. آموختن نوازندگی یک ساز می‌تواند تأثیر مثبتی از نظر درسی، آموزشی، جسمی و روحی بر روی فرزندان ما بگذارد. در ادامه، مزایای آموختن موسیقی برای کودکان را به‌صورت فهرست‌وار می‌بینیم:
۱. ایجاد یک سرگرمی سازنده
۲. جلوگیری از سر رفتن حوصله
۳. ایجاد نظم
۴. اوقات فراغت آرامش‌بخش
۵. مزایای جسمی
۶. کمک به پیشرفت تحصیلی
۷. تقویت مهارتهای شنیداری
۸. تمرین و تقویت حافظه
۹. افزایش مهارتهای اجتماعی
۱۰. ایجاد اعتمادبه‌نفس
یک سرگرمی مفید برای بچه‌ها
به‌عنوان یک فرد ۲۴ ساله بدون فرزند، شاید فکر کنید برای فهم تأثیر آموزش ساز بر روی کودکان، بیش‌ازحد جوان هستم. از سوی دیگر، روشن است که نمی‌توانم از نقطه نظر یک پدر به این مسئله نگاه کنم. اما در عوض، من می‌توانم خود را به جای یک هنرآموز فرض کنم. چون زمان زیادی از دوره هنرآموزی من نگذشته است.
من ۱۲ سال است که گیتار می‌زنم؛ بنابراین فکر می‌کنم به اندازه کافی زمان داشته‌ام تا اثرات آموختن ساز بر روی خودم را احساس کنم. تجربیاتی که با یادگیری ساز به دست آمده‌اند، همگی برای من ارزشمند بوده‌اند.
جلوگیری از سر رفتن حوصله
پیش از اینکه به موسیقی علاقه‌مند شوم، بازیکن تنیس بودم. همچنین مدت زیادی از وقت خود را صرف بازی‌های ویدئویی می‌کردم و تقریباً ۲۴ ساعت شبانه‌روز و ۷ روز هفته به کنسول بازی چسبیده بودم. نمی‌خواهم بگویم که بازی‌های ویدئویی را تائید نمی‌کنم؛ زیرا این بازی‌ها سرگرم‌کننده هستند و بستر خوبی برای ارتباط با دوستان ایجاد می‌کنند. اما از سوی دیگر، بازی‌های رایانه‌ای چندان سازنده نیستند. از این بازی‌ها تنها چند مهارت محدود به دست می‌آید که در زندگی واقعی برای انسان مفید هستند. همچنین بازی‌های رایانه‌ای به طرز عجیبی باعث سر رفتن حوصله می‌شوند.
در همین جا بود که موسیقی مرا از افتادن در دام اعتیاد به بازی‌های رایانه‌ای نجات داد. شاید به نظر اغراق‌آمیز یا حتی مسخره باشد، اما حقیقتاً از این بابت شکرگزار موسیقی هستم. زیرا یاد گرفتن نوازندگی گیتار تبدیل به فعالیتی سرگرم‌کننده، گیرا و سازنده شد و جایگزین فعالیتی دیگر شد که نکات مثبت چندانی در بر نداشت. گیتار به من چیزی برای تمرکز و زمینه‌ای برای پیشرفت هدیه کرد.
ایجاد نظم
یکی از مهمترین ابعاد یادگرفتن نوازندگی ساز، نظم شخصی است؛ چون فرد باید برای پرورش مهارتهای خود، یک زمان مشخص در نظر بگیرد. برای کودکان، نظم امری مهم است که باید هر چه زودتر آن را فرا گیرند؛ زیرا ایجاد نظم بعدها در مدرسه و پس از آن در زندگی شخصی، برای آنها مفید خواهد بود.
آموختن یک آکورد بر روی گیتار یا توانایی دقیق نواختن یک ریتم بر روی درامز، نیازمند صرف زمان و تمرین زیاد است. شاید هفته‌ها یا حتی ماه‌ها زمان لازم باشد تا یک تکنیک به‌خصوص، به‌طور کامل فرا گرفته شود.
به همراه ایجاد نظم، صبر کودک هم افزایش خواهد یافت. این یکی از بخش‌های اساسی این فرایند یادگیری است. فرد برای یادگیری گیتار به پشتکار و تعلق خاطر زیادی نیاز دارد و در این فرآیند، صبر هم یک خاصیت مهم است. رها کردن آموختن یک ساز به اندازه شروع کردن آن آسان است؛ پس ضروری است که فرد واقعیت‌های روند آموزش را درک کند و بفهمد که قرار نیست از همان ابتدای راه، یک گیتاریست عالی باشد.
آرامش
نواختن گیتار برای من مانند یک راه فرار مثبت است. زمانی که محصل بودم، بی‌صبرانه منتظر بودم تا به خانه برگردم و با موسیقی گروه‌های محبوبم همنوازی کنم یا یک قطعه جدید را یاد بگیرم. به این دلیل که بعد از یک روز حضور در فضای آکادمیک، دوست داشتم از نیمه خلاق مغز خود هم استفاده کنم. اما مهمتر از هر چیز این بود که نواختن موسیقی مرا خوشحال می‌کرد.
موسیقی بهترین راه آرامش بعد از یک روز طولانی بود و به من کمک می‌کرد که ذهنم را از مسائل دیگر منحرف کنم؛ زیرا در زمان تمرین فقط و فقط بر روی نواختن ساز، پیشرفت تکنیک نوازندگی و گسترش تعداد آهنگ‌هایی که بلد بودم، تمرکز می‌کردم.
مزایای جسمی
سازهایی مانند گیتار، ویولن، پیانو و درامز نیازمند استفاده از هر دو دست هستند. در ابتدای روند یادگیری، هماهنگ کردن هر دو دست از نظر زمانی ممکن است به نظر غیرممکن بیاید، اما با تمرین و ممارست، این هماهنگی تقریباً به طبیعت انسان تبدیل می‌شود و باعث پرورش هماهنگی جسمانی و مهارتهای حرکتی می‌شود. برای نوازندگان درامز این خاصیت بیش از همه مفید است؛ زیرا با یادگیری استفاده از هر دو دست و هر دو پا، توانایی اندام‌ها و کنترل‌‌پذیری واکنش‌های آنها بهبود می‌یابد. این مهارت‌ها می‌توانند برای بهبود عملکرد کودک در فعالیت‌های ورزشی در مدرسه (مانند تنیس یا فوتبال)، مفید باشند.
پیشرفت تحصیلی
برخی از مهارت‌هایی که در طی آموختن نوازندگی ساز به دست می‌آیند، در کیفیت تحصیل هم مؤثر هستند. مزایای آموختن موسیقی فقط به افزایش نظم شخصی محدود نمی‌شود و موسیقی با سایر موضوعات هم در ارتباط است. به‌طور ویژه، موسیقی با ریاضیات و علوم ارتباط تنگاتنگ دارد.
درک ارزش زمانی نت‌ها، کسر میزان و ریتم‌ها نیازمند فهم عملی از ریاضیات است. ریاضیات برای فهم الگوهای ریتم، به‌خصوص برای استفاده از عمل تقسیم برای فهم بهتر ضرب‌ها در ریتم، عنصری ضروری است. این مسئله به‌طور ویژه برای هنرجویان درامز صادق است. همچنین به‌طور کلی، آموختن نت‌خوانی برای هر سازی نیازمند فهم علمی است.
یادگیری خواندن تبلچر برای گیتاریست‌ها، نیازمند به‌کارگیری ریاضیات پایه است. از آنجا که در این روش نت‌نویسی، هر نت توسط شماره فرت خود شناخته می‌شود، روند خواندن آن هم نیازمند شمارش و تشخیص اعداد در سرعت بالاست. به مرور زمان، این مهارت‌ها تبدیل به آگاهی بهتر از مکان، ارتباط و صدای نت‌ها خواهند شد.
همچنین برای ساخت موسیقی و مهندسی صدا، فرد به فهم عمیق از فیزیک نیاز دارد. به‌عنوان مثال، آکوستیک یکی از زیرشاخه‌های فیزیک است و درک آن نیازمند درک درست از علم فیزیک است. این دو رشته مستلزم مطالعه الگوی حرکتی صدا و فهم تأثیر اندازه و شکل فضا بر روی طبیعت صدا و همچنین شیوه دریافت صدا توسط گوش انسان هستند. تمامی این موضوعات علمی با موسیقی ارتباط تنگاتنگی دارند.
مهارتهای شنیداری
آموختن یک قطعه جدید، نیازمند گوش کردن مکرر، برای فهم بهتر ملودی و ریتم آهنگ است. توان تشخیص و شناسایی یک ریف یا موتیف و تکرار کردن آن بر روی ساز نیازمند تمرکز و تمرین است. افزایش دقت گوش موسیقی می‌تواند به افزایش توجه کودکان کمک زیادی کند.
حتی اگر در یک قطعه موسیقی، به دقت به صدای ساز مورد علاقه خود گوش کنید، به‌طور طبیعی آگاهی بیشتری نسبت به سایر سازها نیز پیدا خواهید کرد. شناختن شخصیت صدایی سایر سازها و مشخصات آنها، در آینده و هنگام همنوازی با سایر نوازندگان، بسیار مفید خواهد بود.
تقویت حافظه
آموختن یک آهنگ جدید، در اصل نوعی آزمون حافظه است. این کار ممکن است برای کودکان فعالیتی به نسبت دشوار باشد، اما به چالش کشیدن حافظه کودک در بلندمدت منجر به تقویت حافظه و پرورش مغز می‌شود؛ زیرا بدین طریق فرد یاد می‌گیرد که یک خاطره ایجاد کرده، آن را به یاد سپرده و در آینده آن را به‌راحتی به خاطر آورد. این امر در آینده و در هنگام مطالعه برای امتحانات مدرسه مفید خواهد بود؛ زیرا به کودک کمک می‌کند که اطلاعات را آسان‌تر و بهینه‌تر فرا گیرد.
نوازندگان موسیقی کلاسیک عمدتاً برای نواختن موسیقی به نت‌ها و نشانه‌ها تکیه می‌کنند. دلیل این امر هم پیچیدگی نوع موسیقی است که می‌نوازند. اما برای یادگیری سبک‌هایی مانند پاپ و راک، داشتن حافظه خوب یک ضرورت است.
مهارتهای اجتماعی
نواختن یک ساز منجر به تجربیات اجتماعی زیبایی می‌شود. ساز زدن فرصتی فراهم می‌کند تا یک فعالیت مشترک را با سایر افراد شبیه به خود تجربه کنیم. این به کودک کمک می‌کند رفتارهای اجتماعی مفیدی را در خود ایجاد کند. همین امر بعدها در زندگی شخصی، هنگام کار تیمی برای او مفید خواهد بود.
اعتمادبه‌نفس و عزت نفس
ایستادن بر روی صحنه با یک گیتار یا نشستن پشت کیت درامز، به چشم مخاطبان جذاب می‌آید. به همین خاطر است که آموختن یک ساز می‌تواند کمک شایانی به ایجاد اعتمادبه‌نفس و عزت نفس در کودکان کند.
اجرا کردن جلوی سایرین تجربه‌ای اضطراب‌آور است و رسیدن به این سطح از اعتمادبه‌نفس نیازمند صرف زمان است. فرزند شما هر چه بیشتر برای سایر مردم موسیقی اجرا کند (چه خود شما و چه صدها نفر دیگر)، نفس اجرا کمک می‌کند که اطمینان خاطر بیشتری نسبت به خود پیدا کند. همچنین این امر به کودک یاری می‌کند تا در شنیدن انتقادهای سایرین بهتر عمل کند. به مرور زمان کودک می‌آموزد که انتقاد سایرین را شنیده و هر گونه احساس منفی ناشی از شنیدن انتقاد را به محرکی مثبت برای افزایش اعتمادبه‌نفس خود بدل کند.
جمع‌بندی
واضح است که آموختن ساز فواید زیادی برای پرورش کودک دارد. شاید فکر کنید که ما جانبدارانه حرف می‌زنیم؛ زیرا برای یک فروشگاه موسیقی کار می‌کنیم. اما چنین نیست و ما قویاً توصیه می‌کنیم فرزند خود را به موسیقی و نوازندگی علاقه‌مند کنید. نوازندگی هنری است که باید تلاش کنیم آن را زنده و پویا نگه داریم و مهمتر اینکه آموختن و نواختن موسیقی به شاد زیستن فرزندان ما کمک می‌کند.
منبع: Andertons
نویسنده: Elliot Stent
مترجم: کیان ایرجی