میکس کردن کیک و بِیس: سه روش برای برطرف کردن تداخل فرکانسی

گوش دادن به آهنگ‌های مورد علاقه‌تان، اعصابتان را به هم می‌ریزد.

زیرا کیک‌ها همیشه کوبنده و چِفت صدا می‌دهند و بِیس آهنگ هم محکم و حجیم است.

در حالی که در آهنگ‌های شما، رسیدن به این صدا غیرممکن به نظر می‌آید.

همه ویدیوهای یوتیوب را تماشا کرده‌اید.

همه پلاگین‌های لازم را هم نصب کرده‌اید.

ولی هر کار می‌کنید باز هم کیک و بیس با یکدیگر هماهنگ نمی‌شوند.

حتماً تابه‌حال در این موقعیت بوده‌اید.

اما نگران نباشید، این مشکل چاره دارد…

در این مقاله با سه روش برای از بین بردن تداخل در زمان میکس کردن کیک و بیس آشنا می‌شوید. خواهید آموخت که چگونه این سازها را به‌خوبی در کنار هم بنشانید؛ امری که کمک می‌کند دامنه بَم موزیک شما، شفاف، متوازن و کوبنده باشد.

ولی پیش از هر چیز… چرا کیک و بیس با هم تداخل می‌کنند؟

تصور کنید تمام لباس‌هایتان را شسته‌اید و یک بغل لباس تمیز و ۴ یا ۵ کشو دارید که لباس‌ها را در آن بچینید.

از تا زدن هم متنفرید.

بنابراین همه‌چیز- پیراهن، شلوار و خدا می‌داند چند جفت جوراب- را با عجله در کشوی بالایی جا می‌دهید.

چه اتفاقی می‌افتد؟

خیلی زود کشوی بالایی پر می‌شود و جوراب‌ها از کناره‌های کشو بیرون می‌زنند.

اما هنوز لباس‌های چیده‌نشده زیادی باقی مانده‌اند.

لذا یک بار دیگر امتحان می‌کنید. این بار لباس‌ها را بین کشوها به‌طور مساوی تقسیم می‌کنید. جوراب‌ها در کشوی بالایی، زیرپوش‌ها در کشوی پایینی و پیراهن‌ها در کشوی وسط.

این بار همه لباس‌ها به‌راحتی در کشوها جای می‌گیرند و مشکل حل می‌شود.

دامنه فرکانسی مثل دراور لباس است. می‌توانید آن را به کشوهای مختلف تقسیم کنید. برای مثال، پایین‌تر از ۸۰ هرتز می‌تواند یک کشو باشد. ۸۰ تا ۲۰۰ هرتز یک کشوی دیگر و الی آخر.

اگر سعی کنید سازهای زیادی را در یک دامنه فرکانسی «بچپانید»، جا کم می‌آورید؛ مثل گذاشتن لباس‌های بیش‌ازحد در یک کشو.

در این حالت همپوشانی ایجاد شده و بعضی از ترک‌ها راه بقیه را سد می‌کنند.

اگر بیس و کیک شما با هم تداخل دارند، احتمالاً مشکل از همین‌جا سرچشمه می‌گیرد. هر دو ساز، فرکانس بم زیادی دارند و معمولاً در یک کشو جا می‌گیرند.

راه‌حل چیست؟

این دو را در کشوهای جداگانه بگذارید. دیگر بر سر فضا با هم رقابت نمی‌کنند و می‌توانید هر دو را بشنوید.

اما چگونه باید این کار را انجام داد؟ این سه راهکار به شما کمک می‌کنند…

۱. از سرچشمه شروع کنید: چگونه قطعاتی بنویسیم که خودبه‌خود میکس می‌شوند؟

به‌جای از بین بردن رقابت، چرا از آن پیشگیری نکنیم؟

اگر صدای درست را انتخاب کنید و قطعه را درست بنویسید، دیگر نیازی به تکنیک‌های میکس و اکولایزرهای پیچیده نیست.

چرا؟ زیرا ترک‌های این‌چنینی، خودبه‌خود میکس می‌شوند.

برای شروع، صداهایی را انتخاب کنید که در مناطق مختلفی از دامنه فرکانسی جای می‌گیرند. اگر کیک شما فرکانس‌های ساب زیادی دارد، از بیسی استفاده کنید که بیشتر انرژی صوتی آن بالاتر از ۸۰ هرتز باشد.

هنگام انتخاب صداهای کیک و بیس سعی کنید به‌طور همزمان به هر دو گوش کنید. این باعث می‌شود مجبور به انتخاب صداهایی شوید که با هم همخوانی دارند.

ساختار قطعه هم مؤثر است. اگر صدای کیک شما سابِ زیادی دارد، سعی کنید برای بیس، نت‌های خیلی پایین ننویسید.

اگر در محیطی با وضعیت آکوستیکی نه‌چندان مطلوب به موسیقی گوش می‌دهید، استفاده از یک Spectrum Analyzer می‌تواند مفید باشد. با نگاه کردن به فرکانس‌های «همپوش» بین کیک و بیس، می‌توانید از وجود مشکل باخبر شوید.

به زمان‌بندی هم توجه کنید؛ همپوشانی فقط موقعی رخ می‌دهد که دو ساز همزمان به صدا درآیند. اگر بین کیک و بیس اختلاف زمانی ایجاد کنید، گوش شما این دو را از هم تفکیک خواهد کرد. اگر کیک روی ضرب ۱ و ۳ می‌زند، سعی کنید بیس را بر روی ضرب‌های ۲ و ۴ قرار دهید. این روش همیشه از نظر موسیقایی ممکن نیست، ولی راهی آسان برای از بین بردن رقابت بین کیک و بیس است .^(۱)

۲. گام بعدی: این تکنیک ساده EQ، تداخل را نابود می‌کند

در مرحله‌ی تنظیم تمام تلاشتان را کرده‌اید. یا شاید هم برای کسی میکس می‌کنید و کنترلی بر روی تنظیم ندارید.

در هر حال کیک و بیس با هم تداخل دارند.

چه باید کرد؟

امتحان کردن Spectral Slotting بی‌فایده نیست.

Spectral Slotting یعنی استفاده از اکولایزر به‌منظور ایجاد فضای فرکانسی مشخص برای هر تِرک. اگر برگردیم به مثال دراور، این مثل برداشتن یک لباس از داخل یک کشو و گذاشتن آن در کشویی دیگر است.

روش انجام کار چنین است:

۱- به کیک و بیس با هم گوش کنید. تعیین کنید کدام‌یک مهم‌تر است. کدام‌یک بارِ ریتمیک را به دوش می‌کشد یا مثل ستونی برای نگه داشتن اسکلت آهنگ عمل می‌کند؟

۲- یک EQ را روی ترک کم‌اهمیت‌تر بگذارید.

۳- ولومِ یکی از باندهای EQ را به‌شدت زیاد کنید. فرکانسِ باند را جابجا نمایید تا نقطه‌ای را پیدا کنید که زیاد شدن صدای این باندِ اکولایزر، شنیدن صدای ساز دیگر را سخت کند. این همان محدوده فرکانسی است که باید کاهش دهید.

۴- در حین گوش کردن به هر دو ساز، ولومِ باندِ اکولایزری که ایجاد کرده‌اید را آرام‌ آرام کم کنید. هر وقت توانستید صدای هر دو ساز را به‌وضوح بشنوید، توقف کنید.

کمترین میزان کاهش ممکن را اعمال کنید؛ چند دسی‌بل ناقابل تأثیر زیادی خواهد گذاشت.

۳. آخرین سنگر: وقتی همه راه‌ها به شکست انجامید، چه باید کرد؟

Spectral Slotting را هم امتحان کردید، ولی هنوز دامنه بمِ موزیک شلخته است.

حالا چه کنیم؟

کمپرسور Sidechain⁽²⁾ را هم امتحان کنید.

شما می‌توانید با این تکنیک کاری کنید هر بار که کیک به صدا درمی‌آید، صدای بِیس کاهش یابد. این امر، رقابت میان کیک و بِیس را از بین خواهد برد.

همچنین Sidechain می‌تواند افکتی شبیه Pumping ایجاد کند که از مؤلفه‌های سبک EDM است و برای این ژانر بسیار مناسب است. با این همه در بیشتر مواقع این تکنیک باید آخرین راه‌حل شما باشد.

چرا؟

چون Sidechain می‌تواند حرکت و پویایی طبیعی دامنه بَم را از بین ببرد. این امر باعث می‌شود دامنه بم متزلزل و بی‌ثبات شنیده شود.

با این حال، در صورت استفاده صحیح، Sidechain همچنان کارآمد است. برای شروع:

۱- یک کمپرسور را روی کانال بِیس قرار دهید.

۲- یک خروجی از کیک به کانالِ sidechain کمپرسورِ بِیس باز کنید.

۳- میزان Attack را پایین و میزان Release را متوسط قرار دهید.

۴- میزان Threshold را کم کنید. تا جایی که کمپرسور با صدای کیک شروع به عمل کند.

۵- اندازه Ratio ،Threshold و Makeup Gain را نسبت به هم جابجا کنید تا زمانی که بتوانید کیک را به‌وضوح بشنوید.

۶- میزان Release را طوری تنظیم کنید که صدای کیک، بعد از هر بار کاهش، به شکلی طبیعی افزایش یابد.

می‌توانید یک گام فراتر بروید و این تکنیک را با Multiband Compression یا نرم‌افزار TrackSpacer اجرا کنید. این نرم‌افزارها دامنه‌های فرکانسی انتخاب‌شده را کمپرس می‌کنند که تأثیر آنها را غیرمحسوس‌تر و طبیعی‌تر می‌نماید.

اینجا نقطه پایان رقابت کیک و بیس است

اکنون باید میکس کیک و بیس برای شما بسیار ساده‌تر شده باشد و دامنه بم موزیک شما، شفاف، متوازن و کوبنده صدا دهد.

شما برای میکس کردن کیک و بیس چه تدابیری را به کار می‌گیرید؟ نظرات و پیشنهادات خود را زیر این مطلب یا در شبکه‌های اجتماعی با ما در میان بگذارید.

^۱ در مواقعی که گیتار با بیس تداخل دارد، این روش فوق‌العاده مفید است. (مترجم)

^۲ Sidechain یا NewYork Compression به پردازشی گفته می‌شود که در آن یک افکت دینامیک از یک تِرک فرمان می‌گیرد، ولی تأثیر آن را روی تِرک دیگری اعمال می‌کند. به‌طور مثال، اگر کمپرسوری را روی کانال گیتار قرار دهیم که به‌جای واکنش به افزایش و کاهش صدای گیتار، به افزایش و کاهش صدای آواز واکنش نشان دهد، هرچه صدای آواز بلندتر شود، صدای گیتار آرام‌تر خواهد شد. بکارگیری Sidechain، در صنعت فیلم و در دهه ۳۰ میلادی آغاز شد و در دهه ۹۰ با موج موسیقی الکترونیک فرانسه و گروه‌هایی مثل Daft Punk، استفاده از این پردازش به‌صورت افکت رواج یافت. در ایران نام Sidechain با همین افکت شناخته می‌شود. البته کاربردهای Sidechain Processing بیشتر از این افکت است و استفاده‌های غیر افکتی Sidechain به‌مراتب کاربردی‌تر از آن است. (مترجم)

منبع: Behind The Speakers
مترجم: کیان ایرجی