۵ روش استرامینگ بدون استفاده از پیک گیتار

یکی از ارزشمندترین تکنیک‌هایی که می‌توانید در نوازندگی گیتار آکوستیک و الکتریک بیاموزید، نواختن این سازها بدون استفاده از پیک گیتار و با استفاده از انگشتان دست است.

برای اینکه به ارزش نوازندگی فینگراستایل یا همان نوازندگی با استفاده از انگشتان دست پی ببرید، کافیست تا به اجراهای چندی از گیتاریست‌هایی افسانه‌ای همچون مارک نافلر (Mark Knopfler)، جف بک (Jeff Beck)، رابی کریگر (Robby Krieger)، درک تراکس (Derek Trucks)، تامی امنیوئل (Tommy Emmanuel) یا وس مانتگومری (Wes Montgomery) نگاه کنید تا متوجه شوید تمامی این گیتاریست‌های نامی، بدون پیک توانسته‌اند به ماهیت صوتی و تنی بسیار زیبا و متفاوت دست یابند که با استفاده از روش‌های عادی ممکن نبوده است.

من نیز زمانی که نوازندگی گیتار را آغاز کردم، همچون بسیاری دیگر از کسانی که وارد مسیر یادگیری نوازندگی گیتار آکوستیک یا الکتریک می‌شوند، یادگیری را با پیک شروع کردم. اما در آن زمان، هرگاه کسی از من می‌خواست برایش گیتار بزنم و پیکی در دسترس نداشتم، به‌کلی نمی‌توانستم به نوازندگی بپردازم و از این رو، احساس محدودیت بسیاری می‌کردم. اینکه برای اجرای یک قطعه مصرانه به دنبال پیک بگردید و زمانی که آن را پیدا نکردید، نتوانید به نواختن ساز بپردازید، می‌تواند کمی برای یک گیتاریست خجالت‌آور باشد.

اما با یادگیری نوازندگی با انگشتان یا همان فینگراستایل، حس کردم که آزادی بسیار بیشتری در نوازندگی گیتار دارم و می‌توانم به اشکالی بسیار متنوع‌تر به اجرای تکنیک‌هایی همچون استرامینگ بپردازم.

در نوازندگی گیتار با تکنیک استرامینگ و با استفاده از انگشتان دست، رویکردهایی بسیار متفاوت وجود دارد که هر یک می‌تواند برای شرایط و سبکی خاص مناسب باشد. باید بدانید که هیچ یک از این روش‌ها غلط یا درست نیست و هر کدام، مزایا و معایب خاص خود را دارند. در واقع، شما باید به دنبال یادگیری تکنیک‌هایی باشید که به شما در دستیابی به تن و شکل نوازندگی موردعلاقه‌تان کمک کنند. برای مثال، اگر می‌خواهید صدای گیتارتان به صدای ساز وس مانتگومری شبیه شود، باید تنها از انگشت شست خود در زخمه زدن به سیم‌های گیتار استفاده کنید؛ زیرا او نیز چنین تکنیکی را در استرامینگ گیتارش مورد استفاده قرار می‌داده است. این تکنیک می‌تواند به شما در درک روش تولید تنی چنان گرم و جذاب توسط مانتگومری با گیتار نیز کمک کند.

در مقابل، اگر می‌خواهید صدایی بیشتر شبیه به گیتاریست‌هایی همچون مارک نافلر را از گیتار خود دریافت کنید، باید در استرامینگ با انگشت، سه انگشت خود را به‌کار بگیرید.

در ادامه، پنج نمونه از کاربردی‌ترین و متداول‌ترین روش‌ها برای استرامینگ در گیتار بدون استفاده از پیک و با استفاده از انگشتان دست را به شما معرفی خواهیم کرد و روش انجام آن را نیز با جزئیات به شما می‌آموزیم.

روش اول: استرامینگ تنها به‌وسیله انگشت شست

نواختن گیتار با استفاده از انگشت شست، یکی از بهترین و آسان‌ترین راه‌ها برای آغاز یادگیری نوازندگی گیتار بدون پیک و با استفاده از انگشتان دست است. برای یادگیری صحیح این تکنیک، باید یک الگوی ریتمیک ساده و متداول را انتخاب کنید و سعی کنید آن را تنها به‌وسیله انگشت شست خود بر روی گیتار بنوازید.

ما دو تمرین را برای یادگیری این تکنیک استرامینگ به شما معرفی می‌کنیم که نمونه اول آن، طبق تصویر زیر است:

در این تمرین، شما باید این الگوی ریتمیک رایج را تنها با استفاده از انگشت شست و تکنیک استرامینگ بنوازید. زاویه شست شما در اجرای این تمرین بسیار اهمیت دارد و باید در نواختن آن، به‌شکلی تقریباً موازی با سیم‌های گیتار قرار بگیرد و با همین زاویه نیز با آنها برخورد کند. یافتن این زاویه بهینه میان سیم‌های گیتار و انگشت شست، نیازمند صرف زمان و آزمون‌وخطاست. بنابراین، بهتر است که پس از یافتن این زاویه، آن را به‌گونه‌ای ثبت کنید یا به خاطر بسپارید که از فراموش کردن آن و گذراندن مجدد این پروسه زمان‌بر جلوگیری کنید.

همچنین در حین انجام این تمرین توجه کنید که در ضربات رو به پایین، بخش نرم‌تر شست به سیم‌ها برخورد کند و در ضربات رو به بالا،‌ ترکیبی از پوست انگشت و ناخن را به سیم‌ها بزنید.

در تصویر زیر، تمرین دوم این تکنیک را مشاهده می‌کنید:

در این تمرین، نوازندگی با تکنیک استرامینگ با استفاده از پیک گیتار و بدون استفاده از آن به نمایش گذاشته می‌شود و این دو تکنیک با یکدیگر مورد مقایسه قرار می‌گیرند. دفعه اولی که این تمرین را انجام می‌دهید، آن را با استفاده از یک پیک گیتار بنوازید و بار دوم، سعی کنید که آن را با انگشت شست خود اجرا کنید. پس از انجام این کار، متوجه تفاوت واضح و قابل توجه صدای گیتار در این دو تکنیک نوازندگی می‌شوید.

انتخاب از میان انگشتان دست و پیک برای نواختن گیتار با تکنیک استرامینگ، کاملاً به سلیقه شما و سبکی که قصد دارید در آن به نوازندگی بپردازید، بستگی خواهد داشت؛ اما به‌طور کلی، در صورت استرامینگ با استفاده از انگشتان دست و خصوصاً انگشت شست، صدایی بسیار گرم‌تر و لطیف‌تر از ساز دریافت خواهید کرد. این صدا را می‌توان طبیعی‌تر دانست و پس از اجرای تمرین بالا متوجه خواهید شد که نوازندگی با انگشت، صدایی بسیار متفاوت و خاص‌تر به گیتار شما می‌بخشد تا صدای برخورد یک تکه پلاستیک با سیم‌های گیتار. البته این امر بدین معنا نیست که پیک وسیله‌ای بد برای نواختن گیتار است؛ بلکه به عقیده ما، تکنیک استرامینگ معمولاً و حداقل در سبک‌های رایج‌تر موسیقی، نیاز به ماهیتی گرم‌تر و طبیعی‌تر دارد که نوازندگی فینگراستایل، توانایی ارائه آن را به بهترین شکل دارد.

با کسب مهارت در این تکنیک، می‌توانید بسته به آهنگی که قصد نواختن آن را دارید، تصمیم بگیرید که این ماهیت صوتی را به چه شکل در نوازندگی خود به‌کار بگیرید.

یک مثال عالی برای استرامینگ فینگراستایل و استفاده هوشمندانه از آن، اثر Exit Music (For A Film) از گروه ریدیوهد (Radiohead) است. در این آهنگ، تکنیک استرامینگ با انگشت شست، به‌شکلی در قالب آرام این موسیقی به‌کار گرفته شده است که فضایی اندوه‌بار اما صمیمی به آن می‌بخشد و بر ظرافت مضمون آن می‌افزاید.

روش دوم: استرامینگ تنها با استفاده از انگشت اشاره

روش دیگر برای اجرای تکنیک استرامینگ بدون استفاده از پیک گیتار، استفاده از انگشت اشاره برای نواختن ساز است.

با تمرین سوم که در تصویر زیر به نمایش درآمده است، می‌توانید درکی بسیار خوب از این تکنیک پیدا کنید:

در این تمرین، ضربات رو به پایین به سیم‌های گیتار را با استفاده از ناخن انگشت اشاره خود انجام دهید و در ضربات رو به بالا، بخش نرم انگشت خود را به سیم‌ها برخورد دهید. در انجام این تکنیک، به تفاوتی که ضربات رو به پایین با ناخن و ضربات رو به بالا با بخش نرم انگشت در صدای گیتار ایجاد می‌کنند، توجه کنید و ببینید که صدای برخورد ناخن با سیم‌ها، چقدر روشن‌تر است. استرامینگ با انگشت اشاره، یکی از رایج‌ترین تکنیک‌ها در نوازندگی یوکللی است. یکی از بهترین نمونه‌ها برای این تکنیک در آثار موسیقی مشهور را نیز می‌توان اثر Blackbird از گروه بیتلز (Beatles) دانست.

روش سوم: استرامینگ با استفاده همزمان از انگشت اشاره و شست

این روش، در واقع ترکیبی از روش اول و دوم است و آنچه در تمرین یک و سه یاد گرفتید را مورد استفاده قرار می‌دهد. تصویر تمرین چهارم را در زیر مشاهده می‌کنید:

در این تمرین، ضربات رو به پایین به سیم‌های گیتار را با استفاده از انگشت شست و ضربات رو به بالا را با استفاده از انگشت اشاره انجام می‌دهیم. این کار، صدایی متوازن به نوازندگی شما می‌بخشد که ضربات رو به پایین و بالا در آن ماهیت صوتی بسیار شبیهی به یکدیگر دارند و تفاوت ماهیت صوتی میان این ضربات، بسیار کمتر از تمرین سوم شنیده می‌شود.

این صدای متوازن‌تر، به دلیل عدم استفاده از ناخن در نوازندگی است. در واقع، ناخن انگشتان شما در طی این الگوی استرامینگ، هیچ‌گاه با سیم‌های گیتار برخورد نمی‌کند و به همین دلیل، گیتار همواره صدایی گرم و لطیف تولید خواهد کرد. از آنجا که ناخن‌های دست ما، ساختار و جنسی شبیه به پیک گیتار دارند، با استفاده از آنها در نوازندگی، صدایی نزدیک به پیک تولید خواهید کرد. برای اینکه از این امر جلوگیری کنید، سعی کنید که تنها بخش‌های نرم‌تر انگشتان خود را به سیم‌های گیتار برخورد دهید تا صدایی گرم‌تر را از ساز تولید کنید.

با این تکنیک، انگشتان شما نیز به‌شکلی بسیار یکدست‌تر بر روی سیم‌ها حرکت خواهند کرد و به این شکل، نوازندگی سریع‌تر و آسان‌تری را نیز تجربه خواهید کرد.

روش چهارم: چسباندن انگشتان به یکدیگر همچون نگه داشتن یک پیک گیتار

برای اجرای استرامینگ به این روش، باید انگشت اشاره و شست خود را به‌گونه‌ای به یکدیگر بچسبانید که انگار یک پیک گیتار را در میان آنها نگه داشته‌اید. تمرین پنجم که در زیر به نمایش درآمده است، برای یادگیری این تکنیک بسیار سودمند است:

در این تمرین، باید با استفاده از ناخن‌های تمامی انگشتان دست خود، به زخمه زدن به سیم‌ها بپردازید. بهتر است که در حین اجرای این تمرین، انگشت شست کمی جلوتر از انگشت اشاره قرار بگیرد تا شکلی شبیه به یک حرف X کوچک را با آن تشکیل دهد. بدین نحو، ناخن انگشت اشاره تنها در ضربات رو به پایین با سیم‌ها برخورد می‌کند و در ضربات رو به بالا، تنها ناخن انگشت شست به سیم‌ها خواهد خورد. این شکل از تکنیک استرامینگ، ماهیت صوتی نزدیک‌تری به نوازندگی با پیک تولید می‌کند و اگر به دنبال صدایی مشابه با پیک اما کمی گرم‌تر از آن هستید و همچنین می‌خواهید آزادی عمل نوازندگی فینگراستایل را نیز تجربه کنید، استفاده از آن را به شما پیشنهاد می‌کنیم.

روش پنجم: افزودن نت‌های بیس و ضرب‌آهنگ به نوازندگی

یکی دیگر از روش‌های بسیار رایج از تکنیک استرامینگ که امروزه در بسیاری از آثار موسیقی در سبک‌های پاپ، کانتری و فولک مورد استفاده قرار می‌گیرد، نواختن نت‌های بیس و استرامینگ سیم‌های گیتار به‌صورت همزمان است. در تمرین ششم و آخر این مطلب که در زیر مشاهده می‌کنید، یک توالی آکوردی موسیقی پاپ به نمایش گذاشته شده است:

در این قطعه، بخش بیس باید تنها به‌وسیله انگشت شست نواخته شود و همزمان با آن نیز انگشت اشاره به اجرای الگوی استرامینگ و انجام ضربه‌های بالارونده و پایین‌رونده به سیم‌های گیتار می‌پردازد. همچنین در ضرب‌های دوم و چهارم این موسیقی نیز یک اکسنت کوچک وجود دارد که در ادامه روش اجرای آن را به شما می‌آموزیم.

برای اجرای این اکسنت‌ها، باید دست استرامینگ خود را به‌آرامی بر روی سیم‌های ساز بیندازید تا همگی آنها را همزمان به پایین فشرده و با فرت‌های ساز برخورد دهید. این کار، صدایی کوبه‌ای تولید می‌کند و باعث می‌شود که نوازندگی شما بُعدی مضاعف و جذاب نیز به خود بگیرد. این شکل از نوازندگی کوبه‌ای با گیتار آکوستیک، امروزه به‌شکل‌هایی بسیار خلاقانه توسط بسیاری از نوازندگان مورد استفاده قرار می‌گیرد و جذابیتی بسیار نزد دوستداران موسیقی دارد.

یکی از بهترین نمونه‌های این تکنیک، یعنی استرامینگ همراه با نواختن نت‌های بیس و ایجاد صدای کوبه‌ای، Stop This Train از جان میر (John Mayer) است.

سخن آخر

نواختن گیتار با استفاده از پیک یا بدون استفاده از آن، امری است که کاملاً به سلیقه شما بستگی خواهد داشت. اما نوازندگی فینگراستایل، مزایایی دارد که نباید از آن غافل شوید و از این رو، خوب است که حداقل یک بار این شکل از نوازندگی را نیز بیاموزید تا در صورت نیاز، آن را مورد استفاده قرار دهید و از آن لذت ببرید.

یکی از مزایای برجسته این تکنیک، تجربه حسی بسیار عمیق‌تر آن است. در واقع، شما با استفاده از انگشتان خود در ضربه زدن به سیم‌ها، هر آنچه در گیتار به صدا درمی‌آید را در زیر دستان خود حس می‌کنید و در واقع، درکی عمیق‌تر از عملکرد ساز پیدا خواهید کرد.

مزیت مهم دیگر نوازندگی فینگراستایل نسبت به نوازندگی با پیک، بازه بسیار وسیع تن و اصواتی است که می‌توانید بدین طریق با گیتار خود تولید کنید. شما با استفاده از انگشتان مختلف خود، در زوایایی گوناگون و با به‌کارگیری روش‌ها و تکنیک‌هایی متعدد، به دنیایی بی‌نهایت از تن‌ها دسترسی داشته باشید و بازه صوتی بسیار وسیعی را در نوازندگی خود به نمایش بگذارید. شما هر زمان که بخواهید، می‌توانید یک پیک خریداری کنید و با استفاده از آن، همچون هر گیتاریست دیگری به نوازندگی بپردازید؛ اما نمی‌توانید شکل انگشتان خود، جنس آنها و نحوه حرکت آنها را خریداری کنید و این ویژگی‌ها، تنها منحصر به دستان شماست. از این رو، نوازندگی فینگراستایل شما به احتمال زیاد ماهیت صوتی بسیار ویژه‌ای خواهد داشت که هیچ فرد دیگری قادر به بازآفرینی آن نیست!

امیدواریم که با مطالعه این مطلب و انجام تمرینات آن، بتوانید تکنیک استرامینگ با استفاده از انگشتان دست را به‌شکلی بسیار زیبا و کامل اجرا کنید و با بهره‌گیری از آن، نوازندگی درخشانی را از خود به نمایش بگذارید!

اگر شما نیز یک گیتاریست هستید، آیا تا‌به‌حال تکنیک استرامینگ با استفاده از انگشتان دست را امتحان کرده‌اید؟ در این صورت، آیا این تکنیک برایتان جذاب بوده است و با استفاده از آن، توانسته‌اید اصواتی جذاب را با گیتار خود تولید کنید؟ به نظر شما، اجرای تکنیک استرامینگ با استفاده از پیک گیتار صدایی جذاب‌تر تولید می‌کند یا با استفاده از انگشتان دست؟

از شما دعوت می‌کنیم که تجربیات ارزشمند خود را در بخش نظرات همین مطلب، با ما و مخاطبان گیتار ایران به اشتراک بگذارید.

منبع: Premier Guitar
نویسنده: Jon MacLennan
مترجم: امیر تولی