اغلب ما دوست داریم فکر کنیم که چندان مادیگرا نیستیم؛ اما چرا باید خود را گول بزنیم؟ برخی از خریدها تقریباً حسی شبیه به اغنای روحی را برای ما شبیهسازی میکنند. از جمله این خریدها میتوان به خرید اولین خودرو، اولین رایانه شخصی، اولین تلفن هوشمند و البته مهمتر از همه، اولین ست درام اشاره کرد. به نظر ما، انتخاب تجهیزات و سپس به روز کردن آنها در طی زمان، یکی از بزرگترین لذتهای درامر بودن است. در این مطلب، به ده پرسش اشاره میکنیم که باید پیش از خرید اولین ست درام به آنها پاسخ دهید.
۱. چند تا و کدام یکی؟
درام ستها در اندازهها و شکلهای متنوعی تولید میشوند. ممکن است کیت یک درامر فقط یک بیس درام، اسنیر درام، سنج و یک های-هت داشته باشد و کیت یک درامر دیگر دارای ۴ بیس درام، ۲۵ تام و ۴۰ سنج باشد. درامز، سازی برای نواختن موسیقی است. موسیقی یکی از گونههای هنر است و هنر شامل هیچ قانون قطعی نمیشود. اما کماکان استانداردهایی برای یک کیت درام پایه وجود دارد.
امروزه بیشتر ستهای استاندارد، کیتهای چهار، پنج یا شش تکه هستند. اغلب درامرها قبول دارند که یک کیت چهار تکه، در بیشتر سبکهای موسیقی جوابگوی تمام نیازهای نوازنده خواهد بود. ستهایی با تعداد قطعات کمتر نیز قابل قبول اما کمی غیر متعارف هستند و ستهایی با تعداد قطعات بیشتر نیز قابل قبول اما غیر لازم هستند. معمولاً یک ست ۴ تکه از یک بیس یا کیک درام (طبلی که با استفاده از پدال و توسط پا نواخته میشود)، یک اسنیر (طبلی که بر روی صفحه تحتانی خود چند سیم فنری دارد)، یک تام مانت (طبلی کوچکتر که بر روی بیس درام قرار میگیرد) و یک فلور تام (یک طبل که با استفاده از سهپایه بالاتر از سطح زمین قرار میگیرد) تشکیل میشود.
یک نکته سردرگمکننده این است که در نامگذاری قطعات درامز، اصطلاحی مانند «چهار تکه» تنها به طبلهای موجود در کیت اشاره دارد و سنجهای کیت را شامل نمیشود؛ لذا اگر مثلاً یک کیت ۴ طبل و ۴۰ سنج داشته باشد نیز کماکان به آن چهار تکه گفته میشود.
۲. طبلها باید چه اندازهای داشته باشند؟
در گذر زمان، اندازه طبلها یعنی شعاع و عمق (شعاع به اینچ × عمق به اینچ) آنها به یک استاندارد کلی رسیده است. بیس درامها معمولاً در اندازههای ۲۰×۱۴، ۲۰×۱۶، ۲۲×۱۶ و ۲۲×۱۸ ارائه میشوند. اسنیر درامها معمولاً ۱۴ اینچ شعاع دارند که با عمقهای ۵، ۵.۵، ۶ و ۶.۵ عرضه میشوند. مانت تامها (که به آنها رک تام هم گفته میشود) تنوع بیشتری در اندازه دارند؛ مثلاً اندازههای ۱۰×۷-۹، ۱۲×۸-۱۰، ۱۳×۹-۱۱. فلور تامها معمولاً در اندازههای ۱۴×۱۲، ۱۴×۱۴، ۱۴×۱۶، ۱۶×۱۴ و ۱۶×۱۶ عرضه میشوند.
اما هیچیک از این اندازهها قطعیت ندارند. اندازههای دیگر نیز موجود و نزد درامرهای بسیاری محبوب هستند. جالب آن است که شعاعهای استاندارد دهههاست که ثابت ماندهاند؛ اما عمق طبلها، بسته به سلیقه بازار، هر چند سال یکبار تغییر میکند و طبلها عمیقتر یا کمعمقتر میشوند.
در انتخاب اندازه طبل، توجه داشته باشید که طبلهای کوچکتر صدایی زیرتر و طبلهای بزرگتر صدایی بمتر دارند. درامرهایی که با صدای بلند ساز میزنند معمولاً طبلهای بزرگتر و درامرهایی که با نواختی نرمتر ساز میزنند معمولاً طبلهای کوچکتر را ترجیح میدهند. بهعبارت دیگر، اندازه درام مورد انتخاب شما به این بستگی دارد که چه نوازندهای هستید یا چگونه نوازندهای میخواهید باشید.
جدا از نوع صدادهی، باید اندازه جسمانی خود را نیز در نظر بگیرید. اگر تنها ۱۰ سال سن و ۱۲۰ سانتیمتر قد دارید، ممکن است یک ست با بیس درامی به شعاع ۲۴ اینچ مناسب شما نباشد؛ زیرا رک تامها که بر روی بیس درام نصب میشوند برای شما بیشازحد بلند خواهند بود. بهتر است ستی را انتخاب کنید که صدای مورد نظر شما را ایجاد کند و در عین حال به شما اجازه دهد که با حداکثر راحتی ساز بزنید.
بهعنوان راهنما، اینطور در نظر بگیرید که بهتر است سطح بالایی اسنیر و فلور تام همارتفاع با کمربند شما باشند. رک تامها باید ارتفاعی مابین شکم و زیر چانه شما داشته باشند. اگر رسیدن به این اندازهها برای شما مقدور نیست، احتمالاً درام ستی که انتخاب کردهاید برای شما مناسب نیست.
۳. به چه سنجهایی نیاز دارم؟
آیا کیت لودویگی که رینگو استار به همراه گروه بیتلز در برنامه اد سالیوان با آن ساز میزد را دیدهاید؟ اگر پاسخ شما مثبت است، میتوان گفت که مهمترین کیت ۴ تکه تاریخ را دیدهاید. رینگو که همواره نوازندهای کمینهگرا بود، از سنجهای کمی استفاده میکرد: یک سنج کرش، یک سنج راید و یک ست های-هت.
سنجهای کرش استاندارد در اندازههای ۱۶ الی ۲۰ اینچ، رایدها در بازه ۲۰ الی ۲۳ اینچ و های-هتها در اندازههای ۱۳ الی ۱۵ اینچ عرضه میشوند. هر کدام از این آنها ممکن است کوچکتر یا بزرگتر نیز باشند؛ اما اندازههای استاندارد از قرار بالا هستند. برای مثال ممکن است یک سنج کرش ۸ اینچی بخرید (که در اصل آن را اسپلش خطاب میکنند) که از صدای جذابی نیز برخوردار است؛ اما بیشک انعطافپذیری صدای آن به اندازه یک کرش ۱۸ اینچی نخواهد بود و اگر تنها سنج موجود در کیت شما باشد، ممکن است به مرور زمان صدای آن خستهکننده شود.
بیشتر تولیدکنندگان سنج معمولاً سنجهای افکتی از قبیل سنج چاینا، سنج سوئیش، انواع بِل (زنگ) و… را نیز تولید میکنند. این قطعات به صدای شما طعم میبخشند. پس اگر خرید این سنجها برای شما امکانپذیر است، تهیه یک یا دو عدد از آنها را نیز به شما توصیه میکنیم.
درام اولیها ممکن است ندانند که سنجها جدا از شعاع، در وزنهای مختلف نیز ارائه میشوند. سنجهای باریکتر و سبکتر، صدایی کشیدهتر دارند و سنجهای ضخیمتر و سنگینتر دارای صدایی زنگدارتر و ضربهدارتر هستند. برندهای مختلف برای اشاره به قطر سنجهای مختلف خود از اصطلاحاتی متفاوت و مختص به خود استفاده میکنند؛ اما تقریباً تمام آنها، سنجهایی با وزن متوسط را ارائه میکنند. اگر در انتخاب خود مردد هستید، سنجهایی با وزن متوسط را انتخاب کنید؛ زیرا این سنجها شدیداً انعطافپذیر بوده و برای تمام سبکهای موسیقی مناسب هستند.
۴. سختافزار چطور؟
اغلب ما هنوز نمیدانیم که چطور با استفاده از قدرت ذهن، اشیاء را در هوا معلق نگه داریم؛ پس متأسفانه برای استقرار کیت درامز خود به سختافزار نیاز خواهیم داشت که شامل پایههایی برای سنجها، های-هت، اسنیر درام، پدالها و صندلی برای نوازنده میشود.
اگرچه برخی از کیتها به همراه سختافزار لازم برای نصب رک تامها بر روی بیس درام عرضه میشوند، اما بسیاری از کیتها نیز فاقد این سختافزار هستند و باید برای رک تامها پایه تهیه کنید. برخی از پایهها به شما اجازه میدهند که رک تام را به همراه یک سنج به کیک متصل کنید که یک مزیت محسوب میشود؛ زیرا بهای آن نسبت به دو پایه مجزا کمتر بوده و باعث کاهش شلوغی و وزن سختافزار میشود.
اگر درام ست خود را از خانه خارج میکنید، باید سختافزار آن را نیز همراه خود ببرید. نتیجتاً باید سختافزاری را خریداری کنید که به اندازه کافی مقاوم باشد و در عین حال، بیشازحد سنگین نباشد. همچنین اطمینان حاصل کنید که صندلی مورد نظر شما محکم و راحت باشد و لنگی و لقی نداشته نباشد. اگر مثل اغلب ما عاشق ساز درامز شوید، احتمالاً زمان زیادی را بر روی این صندلی سپری خواهید کرد.
نهایتاً باید برای بیس درام خود پدالهایی تهیه کنید. تک پدال (سینگل پدال) با یک پا نواخته میشود. در گذشته و پیش از اختراع پدالهای دوبل، درامرهایی که میخواستند بیس درام را با دو پا بنوازند، به دو بیس درام جداگانه نیاز داشتند. اما با پدال دوبل (توئین) شما میتوانید صدای دو بیس درام را از یک بیس درام دریافت کنید. نوازندههای قدیمی میگویند که یک پدال کافی است؛ اما بسیاری از نوازندگان امروزی پدال دوبل را ترجیح میدهند. اگر در خرید خود دچار سردرگمی هستید، توصیه میکنیم پدال دوبل را خریداری کنید.
پدال بیس درام، قطعهای متحرک و فلزی است که از قطعات متحرک مختلف تشکیل میشود. این قطعات باید به خفیفترین حرکات عضلانی هم واکنش نشان دهند؛ پس توصیه میکنیم با توجه به بودجهتان، باکیفیتترین پدال ممکن را تهیه کنید. از این انتخاب پشیمان نخواهید شد.
همین قاعده مشمول پایه های-هت نیز میشود. اگرچه این یک قانون مسلم نیست، اما اگر یک برند را برای خرید پدال بیس درام انتخاب میکنید، بد نیست که پدال های-هت را نیز از همان برند خریداری کنید تا شکل و اندازه سطح هر دو پدال یکسان باشد.
۵. قیمت چقدر تمام میشود؟
ابتدا با پاسخی سیاستمدارانه به این پرسش شروع میکنیم: «بستگی دارد.» برای درک بهتر از قیمتگذاری، ابتدا باید بدانیم که کیتهای درام چگونه به فروش میرسند. طبلها، سنجها و سختافزار معمولاً بهعنوان قطعاتی جداگانه فروخته میشوند. اگرچه ممکن است متناقض به نظر برسد، اما درام کیتهای ارزان قیمت و مناسب برای مبتدیها، معمولاً شامل طبلها و سختافزار مورد نیاز میشوند.
با وجود آنکه معمولاً سنجها بهصورت جداگانه فروخته میشوند، اما شرکتهای تولید طبل گاهی با شرکتهای تولید سنج همکاری کرده و بستههای ویژهای را با قیمتهای مناسب ارائه میکنند؛ پس در هنگام خرید بد نیست که به دنبال چنین گزینههایی بگردید. هر چه قیمت و کیفیت کیت مورد نظر شما بالاتر باشد، گزینههای شما برای خرید بستههای اینچنینی نیز محدودتر خواهد شد؛ پس اگر قصد خرید کیتی با کیفیت متوسط به بالا را دارید، آمادگی این را داشته باشید که سنجها و سختافزار را بهصورت جداگانه خریداری کنید. این مسئله چندان دور از منطق هم نیست؛ زیرا کسانی که تجهیزات گرانقیمتتر را خریداری میکنند معمولاً تجربه بیشتری دارند و احتمالاً بهخوبی میدانند که در پی چه چیزی میگردند.
اگر به وبسایتهای بزرگ فروش ادوات موسیقی سر بزنید، شاید بستههای ترکیبی درام، سختافزار و سنج را با قیمتی در حدود ۳۵۰ دلار پیدا کنید. این کیتها نسبت به قیمت خود خریدی مناسب هستند؛ اما طبیعتاً کیفیت آنها در سطح حرفهای نیست. علت آن است که این کیتها از مواد ارزانقیمت ساخته میشوند و کیفیت پرداخت و پوستهای آنها به خوبی مدلهای گرانتر نیست. در شرایطی که کیفیت صدا اهمیت داشته باشد، نباید یک کیت ۳۵۰ دلاری بخرید؛ اما خرید این کیتها بهعنوان کیت تمرینی مشکلی ندارد.
آیا این بدان معناست که برای داشتن یک کیت باکیفیت باید ۴ هزار دلار هزینه کنید؟ خیر. اما اگر توان پرداخت هزینه ۴ هزار دلاری را دارید، حتماً این کار را انجام دهید. در غیر این صورت، کمترین هزینه قابل تصور برای خرید یک کیت چهار تکه به همراه دو سنج، یک دست های-هت، پایههای لازم، یک پدال تک برای بیس درام و یک صندلی، در حدود ۲۲۰۰ دلار برای یک کیت حرفهای، ۱۵۰۰ دلار برای کیت نیمه-حرفهای و ۸۰۰ دلار برای یک کیت مبتدی خواهد بود.
بگذارید این مسئله را کمی بیشتر تشریح کنیم. یک کیت چهار تکه با کیفیتی حرفهای معمولاً حداقل ۹۹۹ دلار قیمت دارد و یک بسته سنج حرفهای شامل یک راید، یک کرش و یک دست های-هت نیز بهایی معادل حداقل ۷۰۰ دلار خواهد داشت. بستههای سختافزار حرفهای سبُک شامل دو پایه سنج، یک پایه اسنیر، یک پایه های-هت و یک پدال بیس درام را نیز با قیمتی در حدود ۳۰۰ الی ۴۰۰ دلار میتوان خریداری کرد. کمترین هزینه ممکن برای یک پدال دوبل برای بیس درام ۲۸۰ دلار است. یک صندلی قابل قبول نیز حداقل ۱۰۰ دلار قیمت خواهد داشت.
واضح است که این قیمتها شامل کیس برای حملونقل نمیشوند؛ اما اگر فکر میکنید که ممکن است درامز خود را از خانه خارج کنید، بد نیست که برای سفرهای کوتاه به فکر تهیه سافت کیس و برای سفرهای بلند به فکر تهیه هارد کیس باشید. حداقل هزینه لازم برای خرید یک ست سافت کیس، حدود ۱۰۰ دلار است.
۷. چرا قیمت دو کیت چهار تکه میتواند با یکدیگر متفاوت باشد؟
ممکن است دو کیت را ببینید که بسیار شبیه هم هستند اما قیمتهای متفاوتی دارند. چرا؟ به دو دلیل: مواد استفادهشده در ساخت آنها و کیفیت تولید. قیمت ست درام تحت تأثیر کیفیت اجزای آن است. طبل و سنجهای گران قیمت معمولاً از موادی باکیفیت ساخته شده و نیازمند تلاش بیشتری در روند تولید خود هستند.
درباره این اجزا باید بگوییم که بیشتر طبلها از از جنس چوب ساخته میشوند؛ اما اسنیرها غالباً از جنس فلز هستند. افرا و توس مرسومترین چوبها برای تولید درامز به شمار میآیند. برنج، استیل و آلومینیوم نیز مرسومترین فلزات برای تولید اسنیر هستند. از چوبها و فلزات دیگری نیز برای تولید این قطعات استفاده میشود که بسیاری از آنها بهخوبی مواد مرسوم از عهده کار بر میآیند.
برای درک بهتر این مسئله میتوانیم از همبرگر بهعنوان یک مثال استفاده کنیم. بیایید چوب افرا را مانند گوشت چرخکرده به کار رفته در همبرگر فرض کنیم. شما میتوانید یک همبرگر از مکدونالد یا خانه استیک مورتون تهیه کنید. کیفیت گوشتی که برای تهیه همبرگر مکدونالد در نظر گرفته شده، به خوبی کیفیت گوشتی که در همبرگر خانه استیک مورتون استفاده شده، نیست. مضاف بر این، توجهی که در طبخ همبرگر مکدونالد صرف شده، قابل قیاس با عشق و توجهی که در تهیه همبرگر در خانه استیک مورتون به کار رفته، نیست. هر دو همبرگر ممکن است خوشمزه باشند؛ اما به قول معروف هر چقدر پول بدهید همان قدر هم آش خواهید خورد و به احتمال زیاد، همبرگر مورتون بهتر خواهد بود.
۸. نو یا دستدوم
اینجا دیگر نمیتوانیم از مثال همبرگر استفاده کنیم؛ هیچکس همبرگر دستدوم نمیخرد! اما اگر به دنبال خرید اولین ست درام خود هستید، ممکن است بتوانید یک ست باکیفیت دستدوم را در فروشگاهها یا وبسایتهای دستدومفروشی پیدا کنید. اما مشکل آنجاست که اگر ندانید به دنبال چه چیزی میگردید، ممکن است مرتکب اشتباه شوید و سر شما بیکلاه بماند. اگر مصر هستید که ست دستدوم خریداری کنید، حتیالمقدور از یک درامر حرفهای بخواهید که شما را همراهی کرده و کیفیت را بررسی کند.
همچنین توجه داشته باشید که در تبلیغ کیتهای دستدوم از کلماتی استفاده میشود که دوپهلو هستند. «قدیمی» را میتوان به «کهنه و زوار در رفته» نیز تعبیر کرد. «منحصربهفرد» یا «سفارشی» معمولاً به این معناست که «هیچکس دیگر نمیخواست این را خریداری کند» یا اینکه «من خودم این ست را طراحی کردم و به هیچ دردی نمیخورد». «پوستهای فابریک» معمولاً همیشه بدین معناست که «تنبلی اجازه نداد پوستها را عوض کنم». «فلان نوازنده با این ساز نواخته» یعنی «یک نوازنده مشهور یکبار این کیت را نگاه کرده و حالا شما باید پول گزافی بابت آن پرداخت کنید که بسیار بالاتر از ارزش اصلی آن است» و در نهایت، «طرح پتینه چشمنواز» یعنی «قطعات فلزی، پوشیده از لکهها و خوردگیهای زشت هستند.»
پس به عقل سلیم متکی باشید. اگر میخواهید یک ست درام دست دوم خریداری کنید، سعی کنید سازی را بخرید که تا حد امکان شبیه به ساز نو باشد. قطعاتی که بهطور مرسوم گرد هستند باید حتماً گرد باشند. قطعات صاف باید کاملاً صاف و بیانحنا باشند. لبهها و پرداخت کار باید صاف و یکدست باشد. زنگزدگی، ترکخوردگی، استهلاک و چیزهایی از این قبیل ارزش ساز را بیشتر نمیکنند؛ بلکه از آن میکاهند.
۹. آیا به وارانتی نیاز دارم؟
الزاماً نه. برخی از شرکتها انواعی از بیمه یا وارانتی را ارائه میدهند و برخی از فروشگاهها نیز ضمانت خود را به آن میافزایند. به احتمال زیاد، هرگونه وارانتی یا ضمانت بیش از آنچه سازنده ساز ارائه کرده است، ارزشی ندارد. بهتر است قطعهای را خریداری کنید که به وضوح کیفیت بالاتری دارد اما هیچگونه ضمانتی شامل آن نمیشود تا اینکه قطعهای ارزان و کمکیفیت را خریداری کنید که فروشنده یا سازنده آن را ضمانت کرده است. با این وجود اگر انتخاب شما به دو ست یکسان محدود است که یکی ضمانت بهتری از دیگری دارد، ستی را خریداری کنید که دارای ضمانت بهتر است.
۱۰. با پوشش یا بدون پوشش؟
پرداخت (فینیش) درامها معمولاً بر دو قسم است: با پوشش (نوعی پلاستیک یا طلق بدنه طبل را پوشانده و به آن متصل شده است) و پرداخت بدون پوشش (از قبیل لاک، روغن جلا، استِین یا رنگ). برخی ادعا دارند که پرداختهای بدون پوشش بهتر هستند؛ زیرا به طبلها اجازه میدهند تا نوسان صدای بیشتری داشته باشند. اگر واقعاً بتوانید تفاوت صدای این دو را بشنوید، گوشهای خارقالعادهای دارید. پرداختهای پوششدار تقریباً همیشه مقاومت بهتری دارند و در مقابل خط و خش مقاومتر هستند. رنگ مورد علاقه خود را پیدا کنید (چه با پوشش و چه بدون پوشش) و اجازه ندهید که هیچ بنی بشری سعی کند نظر شما را تغییر دهد.
نویسنده: David E. Libman
مترجم: کیان ایرجی