آموزش, مقالات, مقالات گیتار الکتریک
۱۰ توصیه جو ستریانی به گیتاریست‌ها
دسامبر
سالها پیش از رسیدن به شهرت، جو ستریانی (Joe Satriani) خرج زندگی خود را از آموزش گیتار درمی‌آورد. برخی از هنرجویان ستریانی، افرادی بسیار بااستعداد بودند که اکنون نیز مانند وی به شهرت جهانی رسیده‌اند. از آن جمله می‌توان به کرک همت (Kirk Hammett)، استیو وای (Steve Vai) و الکس اسکولنیک (Alex Skolnick) اشاره کرد.
ستریانی درباره آن سالها می‌گوید: «آموزش گیتار برای من تجربه‌ای بی‌نظیر بود. در آن زمان، من صرف‌نظر از میزان مهارت هنرجویم سعی می‌کردم تا اطلاعات و مهارت‌هایی ارزشمند به او یاد بدهم و دانش موسیقی او را به‌نحوی کاربردی افزایش دهم. همچنین سعی داشتم تا جلسات آموزشی‌ام را تا حد ممکن سرگرم‌کننده برگزار کنم؛ زیرا می‌دانستم که اگر حوصله هنرجو در کلاس سر برود، انگیزه خود را از دست می‌دهد و نوازندگی را ادامه نخواهد داد.»
این گیتاریست افسانه‌ای، خود را تا آخرین لحظه عمر، یک شاگرد و هنرجو می‌داند. او در این مورد می‌گوید: «پس از سالها تجربه در نوازندگی، می‌توانم بگویم که هنوز هم در مرحله آموزش قرار دارم. من گیتار را با نواختن مداوم آن و جمع‌آوری اطلاعات در مورد نوازندگی از منابع مختلف آموختم؛ اما این فرایند، هنوز هم به‌نحوی ادامه دارد. برخی از این اطلاعات به‌آسانی از یاد می‌روند و برخی دیگر تا آخر عمر در ذهن آدم باقی خواهند ماند. سیاه‌چاله‌های بسیاری در نوازندگی گیتار وجود دارد که می‌توانند ذهن نوازنده را درگیر خود کنند؛ اما برای من، چند وجه از نوازندگی اهمیتی بسیار بالا دارند و معتقدم که هر نوازنده‌ای باید به آنها به‌صورت ویژه توجه کند.»
در این مقاله، به نکاتی خواهیم پرداخت که جو ستریانی همواره به گیتاریست‌ها توصیه می‌کند.
۱. ابتدا گیتار خود را کوک کنید
«جالب است که نکته‌ای چنین مهم، توسط بسیاری از نوازندگان فراموش می‌شود. بسیاری از اوقات، نوازندگان تنها گیتار خود را از روی استند برداشته و بدون اطمینان از صحت کوک آن، شروع به نواختن می‌کنند. این امر معمولاً به این دلیل است که نوازندگان هنگام شروع نوازندگی، ایده‌ای در سر دارند که ممکن است با تلف کردن وقت، آن را فراموش کنند. من موسیقی‌هایی را شنیده‌ام که به همین نحو ضبط شده‌اند. گیتاریست می‌خواهد با شروع سریع نوازندگی، رشته خلاقیتش را حفظ کند و همین امر موجب می‌شود که یک قطعه بی‌نظیر را با گیتاری ناکوک بنوازد.»
«پیشنهاد می‌کنم که همیشه، پیش از شروع نوازندگی، از اینتونیشن گیتار خود اطمینان حاصل کنید تا کیفیت نوازندگی‌تان تحت‌الشعاع قرار نگیرد. این کار، حتی به خلق آثاری بهتر نیز کمک خواهد کرد.»
۲. به نقاط مختلفی از سیم‌ها با پیک ضربه بزنید
«سالها پیش، زمانی که یک فیلم از نوازندگی جیمی هندریکس را تماشا می‌کردم، متوجه شدم که دست مضراب‌زن او در مکانی ثابت قرار ندارد. در واقع، وی برخی از اوقات، سیم‌های گیتار را در نزدیکی بریج می‌نواخت و برخی از اوقات نیز دست خود را به سمت دسته گیتار می‌برد. این کار را می‌توان یکی از عناصر کلیدی نوازندگی هندریکس و افرادی دیگر نظیر کیث ریچادز دانست. با دیدن این تکنیک، من نیز شروع به استفاده از آن کردم و به دنبال آن، دنیایی وسیع از تن‌های مختلف در اختیارم قرار گرفت.»
«سعی کنید به حرکت دست و پیک خود هنگام نوازندگی توجه کنید. این کار به شما امکان شکل‌دهی به تن گیتار را می‌دهد. همچنین، زاویه‌های پیکینگ مختلف را نیز هنگام نوازندگی امتحان کنید. تغییری که با این کار حاصل می‌شود، غافلگیرتان خواهد کرد.»
۳. حفظ کوک هنگام بِند کردن را تمرین کنید
«نتیجه اجرای تکنیک بِند (bend) بستگی زیادی به شما دارد. اما پیش از هر چیز باید کنترل سیم را به‌خوبی بیاموزید تا به صدای مورد نظر خود دست یابید. این صدا می‌تواند یک صدای ترسناک یا یک صدای بی‌نظیر و زیبا باشد. هر چه که در سر داشته باشید، باید نخست روش دستیابی به آن را بیاموزید.»
«برای افزایش تسلط در تکنیک بند، یک فرت از سیم B را گرفته و پس از نواختن آن، دو فرت به پایین بروید. سپس سعی کنید روی این فرت، نت فرت قبلی را با بند تولید کنید. این تمرین را چندین بار، در پوزیشن‌های مختلف و بر روی سه سیم اول گیتار انجام دهید تا بتوانید با تسلط بند کنید.»
«سعی کنید هم بند نیم‌پرده و هم بند یک‌پرده را تمرین کنید و هر یک از آنها را با کوکی بی‌نقص اجرا کنید.»
۴. نواختن گام‌ها را بر روی موسیقی تمرین کنید
«یادگیری گام‌ها بخشی بسیار مهم از آموزش موسیقی است؛ اما اگر تمام وقت خود را صرف تمرین نواختن گام‌ها کنید، طولی نمی‌کشد که تمامی قطعات شما نیز شکل الگوهای گام را به خود می‌گیرد. این نتیجه، برای هیچ‌کس خوشایند نیست.»
«تمرین گام‌ها بر روی موسیقی و توالی‌های آکوردی، راهی خوب برای به‌کارگیری آموخته‌ها در زمینه گام‌ها و تمرین نوازندگی در گامی خاص است. برای مثال، یک توالی دو آکوردی بسازید و همراه با آن به نواختن به‌صورت فی‌البداهه بپردازید. در همین حین نیز به موسیقی و صدای گیتار خود گوش بسپارید. این کار، باعث افزایش قابل توجه کیفیت نوازندگی می‌شود.»
۵. روتین خود را تغییر دهید
«زمانی که تازه شروع به یادگیری گیتار کرده بودم، بر روی یک تمرین خاص متمرکز می‌شدم و آن را بارها و بارها انجام می‌دادم. امری که آن موقع از آن آگاه نبودم این بود که این تکرار، تأثیری معکوس داشت و رفته‌رفته هویتی رباتی و بی‌احساس به نوازندگی من می‌بخشید. شما نیز از این عادت پرهیز کنید و هر روز از یک تمرین جدید برای گرم کردن دستان خود استفاده کنید. در کل، تلاش کنید تا برنامه تمرینی متنوعی داشته باشید.»
«برای مثال، می‌توانید یک روز را به تمرین‌های غیرموسیقایی و مربوط به انعطاف انگشتان خود اختصاص دهید و روز بعد را به تمرین آرپژ و گام‌ها.»
۶. بیش‌ازحد برای تمرینات غیرموسیقایی وقت نگذارید
«اگر بخواهید می‌توانید تا ابد به تمرینات انگشت و الگوهای گام بپردازید؛ اما صرف وقت بیش‌ازحد برای این تمرینات، نتیجه عکس دارد. به همین دلیل پیشنهاد می‌کنم پس از صرف زمانی معین، این‌گونه تمرینات را متوقف کرده و به کارهای دیگر بپردازید.»
«تمرین انعطاف انگشت، در نهایت برای شما الهام‌بخش ساخت شاهکار‌های موسیقایی نخواهد بود. بنابراین پیشنهاد می‌کنم که مدت زمان این قبیل تمرینات را کوتاه نگه دارید تا از فایده آنها کاسته نشود و البته از هدف اصلی که تبدیل شدن به یک نوازنده خوب و ساخت موسیقی است نیز دور نشوید. به خاطر داشته باشید که این تمرین‌ها، تنها در راستای بهبود تکنیک نوازندگی شما طراحی شده‌اند و هیچ ارتباطی با پروسه اصلی ساخت موسیقی ندارند.»
«بیشتر وقت تمرین خود را به یادگیری نوازندگی و علم موسیقی اختصاص دهید. این کار، علاوه بر اینکه تمرین را برای شما به کاری لذت‌بخش‌تر تبدیل می‌کند، سرعت پیشرفت شما را نیز افزایش می‌دهد.»
۷. به جای تمرین زیاد یک قطعه، آن را صحیح بنوازید
«به‌جای نواختن مکرر یک قطعه با اشتباهات بسیار، سعی کنید از روی اشتباهات خود نگذرید و تمرکز خود را بر روی صحیح نواختن قطعه معطوف کنید. این نکته‌ای است که Lennie Tristano، پیانیست سبک جز و استاد گیتارم، به من آموخت. روزی هنگام تحویل قطعه به او، یک نت را اشتباه نواختم و او فوراً گفت «چرا چنین نواختی؟! اگر از صحیح بودن نت بعدی اطمینان نداری، آن را ننواز!» در واقع، من تا پیش از آن، این عادت بد را در نوازندگی خود نهادینه کرده بودم و این حرف، مرا دگرگون کرد.»
«دقت کنید که هنگام تمرین، یک عادت اشتباه را تکرار نکنید یا یک قطعه را مکرراً با نت یا تکنیک اشتباه ننوازید. اگر اکثر زمان تمرین قطعه را به صحیح نواختن آن اختصاص دهید و آن را مکرراً با ایرادات فراوان ننوازید، نتیجه نهایی بسیار رضایت‌بخش‌تر خواهد بود و پیشرفت شما در نوازندگی نیز سرعتی مضاعف خواهد گرفت.»
۸. از تمرینات کششی پیش از اجرا بپرهیزید
«من همیشه فکر می‌کردم که تمرینات کششی پیش از اجرا، کاری طبیعی و مفید است. اما بعدها، نوازندگانی مانند Matt Bissonette را ملاقات کردم که پیش از اجرا و در پشت صحنه، مشغول استراحت بودند و هنگام اجرا نیز غوغا می‌کردند. در همین زمان نیز مقاله‌ای ورزشی را مطالعه کردم که در آن گفته شده بود تمرینات انعطاف بدنی پیش از مسابقه، می‌تواند باعث افت عملکرد ورزشکار شود. اینها باعث شدند تا من در روتین پیش از اجرای خود تجدید نظر کنم و باید بگویم که این تغییر رویه، نتیجه‌ای بسیار مثبت به دنبال داشت.»
«از آن پس، تمرینات کششی را چند ساعت قبل از اجرا انجام می‌دهم. بعد از انجام این کار می‌توانم به‌خوبی بهبود عملکرد خود بر روی استیج را حس کنم. می‌توانم بگویم که از آن پس بر روی استیج بسیار آرام‌تر شده‌ام و انرژی بسیاری نیز برای ادامه اجرا دارم. به همین دلیل پیشنهاد می‌کنم حتماً این روش را امتحان کنید.»
۹. با صدای کم تمرین کنید
«باور این نکته ممکن است برای شما دشوار باشد؛ اما این امر ریشه‌ای کاملاً علمی دارد. با افزایش حجم صدا، گوش انسان کوک صداها را درست تشخیص نمی‌‌دهد و صداهای بالا را با کوکی بالاتر و صداهای پایین را با کوکی پایین‌تر از کوک حقیقی آنها می‌شنود. این اثر که دلیل آن، هم فیزیک صوت و هم ذهن انسان است، توسط محققان مورد مطالعات بسیاری قرار گرفته است. اگر بخواهم شدت این اثر را به‌صورت دقیق بیان کنم، باید بگویم که طبق آزمایشات انجام‌شده توسط محققان، با افزایش صدا از ۶۰ دسی‌بل به ۹۰ دسی‌بل در یک موج خالص ۶ کیلوهرتزی، شنونده کوک آن را تا ۳۰ سنت بالاتر خواهد شنید. اما این امر چه اهمیتی در تمرین گیتار دارد؟ این اتفاق، باعث عدم درک صحیح هر نت شده و بازده تمرین شما را کاهش می‌دهد.»
«به همین دلیل پیشنهاد می‌کنم که هنگام تمرین نوازندگی، حجم صدای گیتار خود را کاهش دهید. این کار علاوه بر اینکه از ایجاد مزاحمت برای همسایگان جلوگیری می‌کند، باعث می‌شود که کوک گیتار خود و هر یک از نت‌های قطعه را به‌خوبی درک کنید و به دنبال آن، کیفیت نوازندگی شما نیز افزایش یابد.»
۱۰. سیم‌های گیتار خود را تمیز کنید
«اگر سیم‌های گیتارتان همیشه تمیز باشد، تن گیتار بهبود می‌یابد، نوازندگی شما بهتر خواهد شد و شفافیت صدای گیتار و طول عمر سیم‌ها نیز افزایش می‌یابد. به‌شخصه قبلاً از الکل ایزوپروپیل برای تمیز کردن سیم‌ها استفاده می‌کردم که توانایی پاک‌کنندگی بالایی داشت؛ اما باعث شکنندگی سیم‌ها و کاهش طول عمر آنها نیز می‌شد. اکنون چند سالی است که از محلول‌های تمیزکننده تخصصی استفاده می‌کنم که علاوه بر پاک‌کنندگی، از سیم‌ها نیز محافظت می‌کنند. اگر نمی‌خواهید سیم‌های گیتار خود را مرتباً تعویض کنید، به آنها رسیدگی کرده و به‌صورت مرتب و ترجیحاً با استفاده از محلول‌های مخصوص، آنها را تمیز کنید.»
منبع: Guitar Player
مترجم: امیر تولی
بسیار مفید بود.ممنونم از تیم خوب گیتار ایران
💯🙏💯🙏