آموزش, مقالات, مقالات گیتار الکتریک
همه چیز در مورد پیک‌گارد گیتار
اکتبر
آیا تا به حال به این امر فکر کرده‌اید که چرا برخی از گیتارها در قسمت زیرین سیم‌های خود صفحه‌ای پلاستیکی دارند و برخی دیگر بدنه‌ای عاری از آن دارند؟
این صفحه، پیک گارد (pickguard) نام دارد؛ اما پیک‌گارد چیست؟
در این مقاله، به کارکرد این قطعه، انواع آن و ویژگی‌های هر کدام از آنها خواهیم پرداخت.
پیک‌گارد چیست؟
پیک گارد که با نام‌های اسکرچ پلیت (scratch plate)، فینگر رست (finger rest) و اسکرچ گارد (scratch guard) نیز شناخته می‌شود، یک قطعه ساخته‌شده از مواد سخت و مقاوم است که در زیر سیم‌های برخی از گیتارها نصب می‌شود تا از بدنه و رنگ آن در برابر ضربات پیک (مضراب) محافظت کند.
متداول‌ترین ماده مورد استفاده در ساخت پیک‌گارد، پلاستیک است؛ اما این قطعه بعضاً از موادی مانند چوب، شیشه، فلز و اکریلیک نیز ساخته می‌شود. در برخی از گیتارهای گران‌قیمت نیز پیک‌گاردهایی ساخته‌شده از موادی مانند نظیر چوب‌های گران‌قیمت، پوست حیوانات، طلا، مروارید آبالون و حتی سنگ‌های قیمتی نصب می‌شود.
دلایل اهمیت پیک‌گارد
پیک‌گارد به دلایل زیر، قطعه‌ای مفید در ساختار گیتار است:
۱- محافظت از فینیش بدنه گیتار
ضربات پیک میتواند صدماتی مشهود به رنگ و فینیش بدنه گیتار بزند؛ وظیفه اصلی پیک‌گارد، جلوگیری از این صدمات و محافظت فینیش بدنه ساز در برابر خط‌های ناشی از برخورد پیک است.
۲- محلی برای امضا
از این قطعه می‌توان به‌عنوان محلی برای دریافت امضای افراد مشهور نیز استفاده کرد.
۳- قطعه‌ای تزئینی
بسیاری از سازندگان گیتار با نصب یک پیک‌گارد با رنگی مناسب با بدنه گیتار، از آن به‌عنوان قطعه‌ای تزئینی استفاده می‌کنند.
۴- راهی برای دسترسی به اجزای الکترونیک گیتار و پوششی برای آنها
در حالی که بسیاری از گیتارها، دریچه‌ای در پشت بدنه خود برای دسترسی به قطعات الکترونیک دارند، در برخی از گیتارها نیز مانند گیتارهای فندر، برای دسترسی به قطعات الکترونیکی باید پیک‌گارد را از بدنه جدا کنید.
اما همانطور که گفته شد، وظیفه اصلی پیک‌گارد، محافظت از رنگ گیتار در برابر ضربات پیک است. اما این قطعه به‌عنوان یک قطعه ترئینی نیز کاربرد دارد. با الکتریکی شدن گیتارها، بسیاری از شرکت‌ها، از پیک‌گارد به‌عنوان یک صفحه برای نصب پیکاپ‌ها بر روی آن استفاده کردند.
در گیتارهای الکتریک اولیه، پیک‌گارد علاوه بر محافظت از فینیش گیتار، نقشی اساسی در استحکام ساختار گیتار داشت.
پیک‌گارد در گیتارهای آکوستیک
پیک‌گاردهای نصب‌شده بر روی گیتارهای آکوستیک معمولاً از جنس پلاستیک هستند و قطری حدود دو میلی‌متر دارند. این قطعه در گیتارهای آکوستیک معمولاً به وسیله چسب و در پایین حفره صدا بر روی بدنه نصب می‌شود.
اگر قصد نصب یک پیک‌گارد بر روی گیتار آکوستیک خود دارید، توجه کنید که ضخامت آن از دو میلی‌متر بیشتر نباشد؛ زیرا با افزایش ضخامت آن، ارتعاشات صوتی بدنه نیز کاهش پیدا می‌کنند و این امر میتواند بر حجم و کیفیت صدای گیتار اثر بگذارد.
نحوه جداسازی پیک‌گارد در گیتار آکوستیک
پیک‌گارد گیتار بعضاً پس از چند سال ظاهری کهنه و مستعمل پیدا می‌کند و برخی از افراد، تمایل به تعویض آن پیدا می‌کنند. این عمل را می‌توان به آسانی انجام داد.
برای جداسازی این قطعه از گیتار آکوستیک خود، ابتدا باید آن را به وسیله یک گرم‌کننده حرارت دهید تا چسب زیر آن ذوب شده و خاصیت چسبندگی خود را از دست بدهد. سپس باید یک جسم نوک تیز را با دقت به زیر پیک‌گارد وارد کنید و آن را آرام آرام از بدنه گیتار جدا سازید. در تمام این مراحل دقت کنید تا به بدنه گیتار صدمه نزنید.
اگر تجربه کار با ابزارهای مربوط به چوب را ندارید، حتماً جداسازی پیک‌گارد را به یک تکنسین حرفه‌ای یا استادکار گیتار بسپارید. اگر قصد آموختن این کار را دارید نیز پیشنهاد می‌کنیم این عمل را برای بار اول با یک گیتار ارزان قیمت انجام دهید.
استفاده از پیک‌گارد جهت تولید صدا در گیتارهای آکوستیک
بسیاری از نوازندگان هنگام نواختن گیتار آکوستیک، از پیک‌گارد به‌عنوان محلی برای ضربات انگشتان و تولید صدایی مانند سازهای کوبه‌ای استفاده می‌کنند. تولید صدا با این شیوه میتواند وجه جدید و جذابی به نوازندگی شما اضافه کند.
تغییر در تن گیتار آکوستیک پس از نصب پیک‌گارد
به عقیده برخی از نوازندگان، نصب پیک‌گارد بر روی گیتار آکوستیک میتواند تأثیری بسیار اندک اما مشهود بر صدا بگذارد. اما در عمل این تفاوت چقدر است؟
این موضوع، یکی از موضوعات بحث‌برانگیز دنیای گیتار است و نمی‌توان در مورد آن نظری قاطع داد. علاوه بر این، تا به حال آزمایشی جدی در این زمینه صورت نگرفته و نظرات افراد در مورد این امر، تنها تجربیاتی حسی و بدون دلیل و مدرک است.
اما به عقیده من، پیک‌گارد گیتار آکوستیک میتواند تأثیری هرچند ناچیز اما انکارناپذیر بر نتیجه ضبط‌شده در استودیو بگذارد. در نتیجه بهتر است در میانه ضبط یک پروژه صوتی حرفه‌ای با گیتار آکوستیک، اقدام به نصب یا جداسازی پیک گارد نکنید و این کار را پس از اتمام پروژه انجام دهید.
پیک‌گارد در گیتار الکتریک
پیک‌گارد در برخی از گیتارهای الکتریک علاوه بر محافظت از رنگ گیتار، به عنوان درپوشی برای اجزای الکترونیکی آن نیز عمل می‌کند. برخی از شرکت‌های سازنده گیتار مانند فندر، این قطعه را بر روی حفره‌ای در بخش رویی بدنه نصب می‌کنند که حاوی اجزای الکتریکی گیتار است. بدین نحو برای دسترسی به پتانسیومترها، سوییچ‌ها و سیم‌کشی‌های گیتار، لازم است تا پیچ‌های پیک‌گارد را باز کرده و آن را از گیتار جدا کنید.
بسیاری از برندهای دیگر مانند شرکت ESP، معمولاً گیتارهایی بدون پیک‌گارد تولید می‌کنند و به همین دلیل، اجزای الکترونیکی ساز را در پشت بدنه تعبیه می‌کنند که از طریق دریچه‌ای در همان مکان، می‌توان به آنها دسترسی داشت.
جداسازی پیکاپ در گیتارهای الکتریک
جداسازی پیک‌گارد در گیتارهای فندر فرآیندی بسیار آسان است و تنها باید پیچ‌های آن را باز کنید. اما همانطور که گفته شد، این قطعه در گیتارهای فندر نقشی فراتر از یک محافظ دارد و جداسازی آن، به معنای جداسازی کل اجزای الکترونیک ساز نیز هست.
برخی از سازندگان گیتار الکتریک نیز پیک گارد را به وسیله چسب بر روی گیتارهای خود نصب می‌کنند که پروسه جداسازی آنها شبیه به پروسه جداسازی پیک‌گارد در گیتار آکوستیک است.
تغییر در تن گیتار الکتریک پس از نصب پیک‌گارد
شاید اگر پس از نصب یا جداسازی پیک گارد گیتار الکتریک، آن را بدون اتصال به امپلیفایر بنوازید، متوجه تغییرات بسیار جزئی صدای ساز بشوید؛ اما با اتصال گیتار به امپلیفایر، دیگر این تفاوت محسوس نخواهد بود.
به عقیده من، تعیین‌کننده‌ترین اجزای گیتار الکتریک در بحث تن، پیکاپ‌ها، سیم‌ها، نات و نوع چوب مورد استفاده در ساز هستند و حذف و نصب پیک‌گارد در یک گیتار الکتریک، تأثیری بر صدای آن نخواهد گذاشت.
متداول‌ترین مواد در ساخت پیک‌گارد
همانطور که گفته شد، پیک‌گارد را می‌توان از بسیاری از مواد ساخت. اما تولید این قطعه با برخی از مواد، کاربردی‌تر، آسان‌تر و مقرون‌به‌صرفه‌تر است.
سلولوئید
سلولوئید جزو مواد پرطرفدار برای ساخت پیک‌گارد در دهه‌های گذشته بود. اما نقایص ذاتی این ماده باعث شد تا سازندگان گیتار آن را کنار بگذارند. یکی از مهم‌ترین نقاط ضعف سلولوئید، اشتعال‌پذیری بسیار بالای آن بود؛ به‌طوری که تنها با روشن کردن یک سیگار در کنار گیتاری با پیک‌گارد سلولوئید، ممکن بود که آن را به آتش بکشید!
نقص دیگر مدل‌های سلولوئیدی، تغییر شکل و آب رفتن آنها پس از چند سال بود.
وینیل (PVC)
امروزه وینیل یا PVC را می‌توان پراستفاده‌ترین ماده در ساخت پیک‌گارد دانست و تقریباً پیک‌گارد نود درصد گیتارهای موجود در بازار، از این ماده ساخته شده‌اند. وینیل را می‌توان به هر رنگی درآورد. به‌علاوه، این ماده مشتعل نمی‌شود و با گذشت زمان، تغییر شکل نمی‌دهد.
شیشه اکریلیک
شیشه اکریلیک ماده‌ای شفاف است که پس از PVC، پرکاربردترین ماده در ساخت پیک‌گارد محسوب می‌شود. این ماده نیز مانند PVC مقاومت بالایی دارد، به آسانی تغییر شکل نمی‌دهد و مشتعل نیز نمی‌شود. شیشه اکریلیک تنها در حالت شفاف موجود است و ظاهر جالبی به ساز می‌دهد.
وقوع تداخل الکتریکی با استفاده از برخی پیک‌گاردها
بسیاری از شرکت‌های بزرگ سازنده گیتار معتقدند که پیک‌گاردهای فلزی به دلیل رسانایی، باعث تداخل الکتریکی و مغناطیسی پیکاپ‌ها می‌شوند. به نظر من نیز این امر صحت دارد؛ زیرا پیکاپ‌ها قطعاتی الکتریکی هستند که از میدان الکتریکی و مغناطیسی بهره‌مندند و پیک‌گارد فلزی به دلیل رسانایی، با میدان مغناطیسی و الکتریکی پیکاپ‌ها تداخل می‌کند و تن طبیعی آنها را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد.
البته شرکت‌هایی مانند Zemaitis نیز وجود دارند که گیتارهای خود را با پیک‌گاردهای فلزی و آلومینیومی تولید می‌کنند و همین امر نیز صدایی منحصر‌به‌فرد به آنها بخشیده است.
انواع مختلف پیک‌گارد
تنوعی وسیع از پیک‌گارد در بازار وجود دارد که هر یک از آنها، کاربرد و ویژگی‌های متفاوتی دارد.
پیک‌گاردهای معلق
پیک‌گارد معلق یا آرچ-تاپ که اولین بار در سال ۱۹۰۹ توسط گیبسون عرضه شد، با استفاده از بست‌هایی فلزی به بدنه گیتار متصل می‌شود و کمی بالاتر از بدنه قرار می‌گیرد. به لطف این طراحی، نوازنده میتواند ارتفاع پیک‌گارد را طبق سلیقه و عادت خود تنظیم کند. این نوع از پیک‌گارد معمولاً بر روی گیتارهای سالید-بادی دارای تاپ تراش‌خورده مانند گیبسون لس پال یا گیتارهای هالو-بادی آرچ-تاپ مانند Gretsch Chet Atkins Country Gentleman دیده می‌شود.
پیک‌گاردهای شفاف
پیک‌گاردهای شفاف ضخامتی بسیار پایین و جنسی شبیه به برچسب‌های پلاستیکی محافظ صفحه نمایش دستگاه‌های الکترونیکی دارند. جداسازی این نوع از پیک‌گارد به دلیل انعطاف ساختاری بالا و چسب خاص آن بسیار آسان است و در صورت نیاز می‌توانید آن را به‌آسانی و بدون صدمه زدن به بدنه گیتار، با یک نمونه نو تعویض کنید.
پیک‌گارد شفاف گزینه مناسبی برای افرادی است که ترجیح می‌دهند ظاهر گیتار خود را تغییر ندهند و از سوی دیگر، نگران صدمه دیدن فینیش بدنه ساز هستند.
پروسه نصب یک پیک‌گارد شفاف بر روی گیتار، درست مانند پروسه نصب محافظ صفحه نمایش بر روی یک تلفن همراه است. هنگام نصب این نوع از پیک‌گارد بر روی گیتار خود باید دقت و صبری بالا به خرج دهید؛ زیرا در غیر این صورت، هوا در زیر آن جمع می‌شود و منجر به تشکیل حباب در زیر آن می‌شود. همچنین توجه کنید که سطح بدنه ساز باید کاملاً تمیز و عاری از گرد و غبار باشد.
پیک‌گاردهای آماده
اکثر پیک‌گاردهای آماده موجود در بازار در یک یا دو شکل ثابت اما در رنگ‌های متنوع تولید شده‌اند. رنگ‌های مشکی و طرح tortoise، بیش از سایر رنگ‌ها و طرح‌ها طرفدار دارند.
این دسته از پیک گاردها معمولاً یک روکش لمینت در آخرین لایه ساختار خود دارند که باعث افزایش مقاومت آن در برابر خط‌وخش می‌شود.
برخی از پیک‌گاردهای آماده به وسیله چسب و برخی دیگر که معمولاً مخصوص گیتاری خاص طراحی شده‌اند، به وسیله پیچ بر روی بدنه گیتار نصب می‌شوند. جداسازی نوع چسبی ممکن است پروسه‌ای دشوار باشد و فینیش بدنه ساز را نیز برای همیشه دستخوش تغییر کند.
پیک‌گاردهای دست‌ساز
برخی از اوقات، پیک‌گاردهای آماده و تولید انبوه، از طرح، اندازه یا شکل مورد نظر شما برخوردار نیستند. در این صورت، پیشنهاد می‌کنیم که در میان مدل‌های دست‌ساز به دنبال محصول مورد نظر خود باشید یا ساخت آن را به یک سازنده متخصص بسپارید. در حالت دوم، فرد متخصص معمولاً پیک‌گارد موجود بر روی گیتار شما را اساس کار قرار می‌دهد و به‌عنوان یک شابلون از آن استفاده می‌کند. اما اگر گیتار شما پیش از این از چنین قطعه‌ای برخوردار نبوده است، نگران نباشید. سازندگان حرفه‌ای معمولاً بازه‌ای وسیع از قالب‌ها و طرح‌های معمول را در اختیار دارند که می‌توانید طرح مورد نظر خود را از میان آنها انتخاب کنید. پس از اطمینان از شکل و جنس کلی پیک‌گارد و برش آن، فرد سازنده میتواند بنا بر مهارت و توانایی‌های خود و سلیقه مشتری، آن را به طرح‌ها و نقش‌های سفارشی مزین کند.
پیک‌گاردهای ضخیم
گیتار آکوستیک گیبسون Hummingbird تولیدشده در سال ۱۹۶۵، دارای پیک‌گاردی ضخیم بود که زیبایی کم‌نظیری به آن می‌بخشید.
پیک‌گاردهای ضخیم معمولاً ضخامتی تا سه برابر بیشتر از مدل‌های عادی دارند و از سه لایه پلاستیک یا چوب ساخته می‌شوند. امروزه چنین مدل‌هایی بسیار نادر هستند و معمولاً به دو دلیل عمده، توسط سازندگان مورد استفاده قرار نمی‌گیرند:
تأثیرگذاری بر تن گیتار
پیک‌گاردهای ضخیم معمولاً تأثیری منفی و محسوس بر روی تن و حجم صدای گیتار می‌گذارند. حفره صدا و سطح رویی بدنه گیتار، تعیین‌کننده‌ترین نقش را در حجم صدا و تن آن دارند و نصب یک قطعه خارجی ضخیم، با جلوگیری از ارتعاش آزادانه بدنه ساز، تن و حجم صدا را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد.
تغییر شکل و فرسودگی زودهنگام
پیک‌گاردهای ضخیم معمولاً پس از مدتی شروع به ترک خوردن می‌کنند و ظاهری مستعمل به خود می‌گیرند و این امر برای بسیاری از افراد ناخوشایند است.
آیا ممکن است پیک‌گارد تغییر شکل دهد؟
بله، ممکن است که پیک‌گارد به مرور زمان تغییر شکل دهد یا حتی آب برود. اگر این قطعه به وسیله چسب بر روی بدنه گیتار نصب شده باشد و شروع به تغییر شکل کند، میتواند با فشار به بدنه گیتار از طریق نیروی چسب، باعث ایجاد ترک‌هایی در بدنه نیز بشود.
جمع‌بندی
کاربرد اصلی پیک‌گارد، محافظت از رنگ و فینیش گیتار در برابر کهنگی و ضربات است. اما این قطعه امروزه به بخشی تزئینی از گیتار نیز تبدیل شده است. همانطور که گفته شد، برخی از شرکت‌ها مانند فندر، از پیک‌گارد برای نگه داشتن قطعات الکتریکی و پوشاندن سیم‌کشی سیستم الکترونیک ساز استفاده می‌کنند. اگر گیتار شما یکی از این گیتارها نیست، احتمالاً به پیک‌گارد نیازی نخواهید داشت.
منبع: Guitar Skills Planet
مترجم: امیر تولی