آیا می‌توان از هدفون‌های بلوتوثی برای تولید موسیقی استفاده کرد؟

بلوتوث یک فناوری بی‌سیم برای جابه‌جایی اطلاعات است که در دهه‌های اخیر، جهان تجهیزات صوتی را به‌کلی دگرگون کرده است. امروزه، اسپیکرهای بلوتوثی در خانه‌ها، کافه‌ها، خودروها و مکان‌های مختلف دیگر حضوری پُررنگ دارند و با حذف سیم، شنیدن موسیقی را از هر زمان دیگری آسان‌تر کرده‌اند.

این فناوری، جهان هدفون را نیز زیر و رو کرده است و امروزه هدفون‌های بلوتوثی فروش و محبوبیتی بسیار بیشتر از نمونه‌های سیمی دارند. شکی نیست که هدفون‌های بلوتوثی آزادی حرکت خارق‌العاده‌ای برای موسیقی‌دوستان به ارمغان می‌آورند و دردسرهای معمول استفاده از هدفون‌های سیمی را از بین می‌برند؛ اما آیا می‌توان از آنها برای تولید موسیقی هم استفاده کرد؟ آیا این دسته از هدفون‌ها برای کاربرانی که به‌طور حرفه‌ای به ضبط و میکس موسیقی می‌پردازند نیز مناسب هستند؟ در این مطلب تلاش می‌کنیم پاسخی قانع‌کننده به این پرسش‌ها بدهیم.

مزیت اصلی هدفون‌های بلوتوثی

طبیعتاً بزرگترین نقطه قوت هدفون‌های بی‌سیم این است که برای استفاده از آنها نیازی به یک کابل دست‌وپاگیر نیست و می‌توانید آنها را به‌صورت بی‌سیم به منبع پخش متصل کنید و به نوازندگی، خوانندگی، ضبط و میکس موسیقی بپردازید. این امر یک مزیت چشمگیر به نظر می‌رسد؛ اما آیا واقعاً چنین است؟

هر چیزی در دنیا دارای مزایا و معایب مختص به خود است و هدفون‌های بی‌سیم نیز از این قاعده مستثنی نیستند. این هدفون‌ها به رغم آزادی حرکت بی‌نظیری که در اختیار شما می‌گذارند، از بسیاری از مزایای هدفون‌های سیمی بی‌بهره هستند. در ادامه به این موارد بیشتر می‌پردازیم.

تأخیر صوتی

یکی از مهم‌ترین مشکلات استفاده از هدفون‌های بلوتوثی برای ضبط و تولید موسیقی، تأخیر صوتی آنهاست؛ یعنی مدت زمان لازم برای تبدیل سیگنال آدیو به اطلاعات فشرده‌سازی‌شده و انتقال بی‌سیم این اطلاعات از منبع پخش به هدفون.

اگر فقط برای شنیدن موسیقی از یک هدفون بی‌سیم استفاده می‌کنید، تأخیر صوتی برای شما مشکل‌ساز نخواهد شد؛ اما در زمان ضبط و تولید موسیقی، این امر می‌تواند به معضلی جدی بدل شود. فرض کنید در حال نواختن و ضبط موسیقی هستید؛ در این شرایط اگر میان آنچه می‌نوازید و آنچه در هدفون می‌شنوید فاصله زمانی وجود داشته باشد، بدون شک کلافه خواهید شد و نخواهید توانست درک درستی از نتیجه کار خود به دست آورید.

نرم‌افزارهای آهنگسازی (DAW) به‌خودی‌خود اندکی تأخیر ایجاد می‌کنند که معمولاً از طریق تنظیمات بافر دیسک قابل کنترل است و در زمان استفاده از هدفون‌های سیمی مشکل‌ساز نمی‌شود. اما انتقال آدیو از طریق بلوتوث بار سنگینی به DAW و سیستم اعمال می‌کند و به‌طور مثال، زمانی که درایور آدیوی بلوتوث فعال می‌شود، تأخیر خروجی در نرم‌افزار Logic Pro X از ۷.۷ میلی‌ثانیه به رقم بسیار بالای ۱۳۵.۳ میلی‌ثانیه افزایش می‌یابد.

بنابراین، با اینکه می‌توان برخی از مراحل تولید موسیقی را با هدفون‌های بلوتوثی انجام داد، تأخیری که این دسته از هدفون‌‌ها ایجاد می‌کنند باعث می‌شود که اصلاً برای ضبط موسیقی مناسب نباشند. اگر هر واژه‌ای که می‌خوانید، هر صدای درامی که روی پد می‌نوازید و هر نتی که از طریق میدی کنترلر اجرا می‌کنید، با یک‌پنجم ثانیه تأخیر به گوش شما برسد، طبیعتاً نمی‌توانید اجرایی باکیفیت داشته باشید.

به‌علاوه، تقریباً تمام بخش‌های کار تولید موسیقی، از جمله ویرایش دقیق شکل موج، نیازمند هماهنگی کامل صدا با آن چیزی است که روی مانیتور کامپیوتر می‌بینید. در این شرایط، اگر از هدفون بلوتوثی استفاده کنید، صدا همیشه از تصویر قابل مشاهده روی نمایشگر عقب‌تر است و این امر کلافه‌کننده خواهد شد.

مشکلات اتصال بی‌سیم

یکی دیگر از معایب استفاده از هدفون‌های بی‌سیم برای پایش صدا، احتمال بروز اختلالات سیگنال است. فناوری بلوتوث از اختلال با سایر دستگاه‌های الکترونیکی مصون نیست و ممکن است در لحظاتی با قطعی یا افت سیگنال مواجه شود. در استفاده‌های معمولی و خانگی، این مورد مشکل‌ساز نمی‌شود؛ اما در استودیو، نمی‌توان از کنار چنین مسئله‌ای ساده گذر کرد.

از سوی دیگر، بُرد سیگنال نیز در هدفون‌های مختلف متفاوت است. البته در بیشتر موارد، شما چندان از میز کار خود دور نخواهید شد و در محدوده تحت پوشش هدفون باقی خواهید ماند؛ اما اگر تصور می‌کنید که ممکن است چند متر از منبع پخش صدا (کامپیوتر) دور شوید، بهتر است این مسئله را نیز در نظر داشته باشید و حداقل هدفون بی‌سیمی را انتخاب کنید که از برد سیگنال خوبی برخوردار است.

دوام شارژ

تمام هدفون‌های بی‌سیم به باتری نیاز دارند؛ خواه باتری قابل شارژ و خواه باتری یک بار مصرف. برخی از مدل‌های مدرن می‌توانند با یک بار شارژ کامل، ساعت‌های متمادی به کار ادامه دهند؛ اما به هر حال، پس از مدتی نیاز به شارژ مجدد پیدا می‌کنند. حال فرض کنید که شارژ هدفون به پایان رسیده است و برای انجام یک کار مهم به آن نیاز دارید؛ چه خواهید کرد؟ طبیعتاً چاره‌ای جز صبر ندارید و این امر نیز می‌تواند کلافه‌کننده باشد.

به‌علاوه، میزان نگهداری شارژ توسط باتری‌های قابل شارژ نیز به‌مرور زمان کاهش می‌یابد و رفته‌رفته، برای مدت زمان کوتاه‌تری می‌توانید از هدفون استفاده کنید. توجه به این نکته نیز ضروری است که اگر باتری هدفون شما غیرقابل تعویض باشد یا در بازار پیدا نشود، پس از پایان یافتن عمر باتری، هدفون غیرقابل استفاده می‌شود.

البته برخی از هدفون‌های بلوتوثی از طریق کابل نیز به منبع پخش متصل می‌شوند و در صورت اتمام شارژ یا حتی پایان عمر باتری نیز می‌توان از آنها مثل یک هدفون سیمی استفاده کرد.

یک نکته منفی کوچک دیگر که در برخی از مدل‌های بی‌سیم وجود دارد، اعلان‌های صوتی مربوط به مواردی چون کاهش شارژ هدفون و غیره است. این اعلان‌ها در زمانی که روی تنظیم یک صدا تمرکز کرده‌اید، آزاردهنده هستند و تمرکز شما را بر هم می‌زنند.

کیفیت صدا

فناوری بلوتوث برای اینکه بتواند داده‌های صوتی را راحت‌تر انتقال دهد، آنها را فشرده می‌کند. این فشرده‌سازی باعث افت کیفیت صدا می‌شود و در حال حاضر بلوتوث نمی‌تواند صدا را با کیفیت واقعی و دست‌نخورده انتقال دهد. البته هر روز فرمت‌هایی جدید برای انتقال صدا با کیفیت بالاتر و تأخیر و افت کیفی کمتر در حال ظهور هستند که شنیدن موسیقی با هدفون‌های بلوتوثی را جذاب‌تر می‌کنند؛ اما هنوز هم این هدفون‌ها نمی‌توانند صدا را بدون فشرده‌سازی منتقل کنند و در نتیجه، فرکانس‌های مختلف، به‌خصوص در طیف فرکانسی بیس و تربل، با کمی افت کیفی بازتولید می‌شوند.

نتیجه‌گیری

شکی نیست که هر استودیویی به یک یا چند هدفون خوب نیاز دارد. ممکن است که در زمان خرید هدفون، نقاط قوت مدل‌های بلوتوثی موجب شود که این دسته از هدفون‌ها را انتخاب کنید؛ اما در این مقاله دیدیم که حداقل برای کار ضبط و تولید موسیقی به‌صورت حرفه‌ای، این هدفون‌ها مناسب نیستند. پس بهتر است با دردسرهای استفاده از مدل‌‌های سیمی کنار بیایید؛ زیرا هم ثبات عملکرد بالاتری دارند و هم معمولاً قیمت پایین‌تری دارند.

البته همانطور که پیش‌تر اشاره شد، برخی از هدفون‌های بلوتوثی از طریق کابل نیز به منبع پخش متصل می‌شوند و می‌توان هم به‌صورت سیمی و هم به‌صورت بی‌سیم از آنها استفاده کرد. بدین نحو، مثلاً می‌توانید در زمان تولید موسیقی آنها را با سیم به منبع پخش وصل کنید و از مزایا و کیفیت هدفون‌های سیمی بهره‌مند شوید و از سوی دیگر، برای شنیدن موسیقی از آنها به‌صورت بی‌سیم استفاده کنید و در کمال راحتی حرکت کنید. یکی از بهترین نمونه‌های این دسته از هدفون‌ها، Audio-Technica ATH-M50xBT2 است که از کیفیت و امکانات بسیار خوبی برخوردار است و برای طیف گسترده‌ای از کاربران مناسب است.

منبع: MusicRadar
نویسنده: Dave Clews