آموزش, سایر مقالات, مقالات
نگاهی به اجزای مختلف درام کیت
جولای
درام کیت (drum kit) از اجزای مختلفی تشکیل شده و درک اینکه هر یک از این اجزا چه وظیفه‌ای را بر عهده دارد، برای برخی از مبتدی‌ها کمی دشوار است. در این مقاله به اجزای مختلف درام کیت می‌پردازیم و کاربرد هر یک را شرح می‌دهیم.
به‌طور کلی، اجزای درام کیت عبارتند از:
- چوب‌ها
- صندلی
- اسنیر (snare)
- بیس درام (bass drum)
- های-هت (hi-hat)
- سنج راید (ride cymbal)
- تام‌ها (toms)
- فلور تام (floor tom)
- کرَش و اسپلَش (crash & splash)
چوب‌ها
چوب‌های درام میله‌های کوچک چوبی هستند که درامر آنها را مانند شمشیر در دست گرفته و از آنها برای ضربه زدن به اجزای مختلف کیت استفاده می‌کند.
صندلی
صندلی درام، محل نشستن درامر در هنگام نوازندگی است. نشسته ساز زدن باعث می‌شود که نوازنده بتواند با استفاده از پاهای خود به قسمت‌هایی اشراف داشته باشد که دستش به آنها نمی‌رسد. برای راحتی نوازندگان با قدهای مختلف، می‌توان ارتفاع صندلی را تنظیم کرد.
اسنیر
اسنیر معمولاً کم‌عمق‌ترین طبل موجود در کیت است و به‌طور معمول بین زانوان نوازنده قرار می‌گیرد. این طبل معمولاً اولین تکه از درام کیت است که نوازنده باید با آن آشنا شود.
صفحات نازک و پهنی که بر روی دو طرف طبل قرار دارند، پوست نامیده می‌شود و برای به صدا درآمدن طبل، به این پوست‌ها ضربه می‌زنیم. پوست اسنیر معمولاً سفیدرنگ است و ممکن است در مرکز آن دایره‌ای کشیده شده باشد.
در زیر اسنیر سیم‌های فلزی قرار دارند که با گیره به بدنه‌ی طبل متصل می‌شوند. این سیم‌ها در هنگام ضربه خوردن طبل به لرزه درآمده و از سوی دیگر، موجب می‌شوند که لرزش پوست زیاد ادامه پیدا نکند و اسنیر صدایی کوتاه و تیز داشته باشد.
موسیقی امروزی معمولاً با کسر میزان ۴/۴ ساخته می‌شود؛ یعنی ضرباهنگ موسیقی را می‌توان با شمارش «۱،۲،۳،۴؛۱،۲،۳،۴» در طول آهنگ دنبال کرد. در هنگام نواختن ساز درام، اسنیر معمولاً بر روی ضرب‌های ۲ و ۴ و با دست چپ نواخته می‌شود که به آن Backbeat نیز می‌گویند.
بیس درام
بیس درام که به آن کیک نیز می‌گویند، بزرگترین تکه از اجزای درام کیت است. این بخش، بر روی زمین و در مقابل پای راست نوازنده قرار می‌گیرد؛ طوری که پوست آن رو به ساق پای درامر باشد.
از آنجا که این طبل از دسترس نوازنده خارج است، آن را با پا و به وسیله‌ی یک پدال به صدا درمی‌آورند که حرکت آن مانند لگد زدن به بیس درام است و به همین دلیل، به این طبل، کیک (یا لگد) می‌گویند. هنگامی که نوازنده، پدال را با پای خود به پایین می‌فشارد، میله‌ای که به آن بیتر (beater) می‌گویند، به جلو حرکت کرده و درست مانند دست نوازنده که به اسنیر ضربه می‌زند، کیک را به صدا درمی‌آورد. صدای بیس درام به خاطر اندازه‌ی بزرگ آن، بسیار بلند و بم است و به دلیل پیچش صدا در داخل طبل، بیش از صدای اسنیر ادامه پیدا می‌کند.
معمولاً در کسر میزان ۴/۴، بیس درام را بر روی ضرب‌های ۱ و ۳ می‌نوازند تا مکمل صدای اسنیر باشد.
های-هت
های-هت متشکل از دو سنج (cymbal) و یک پدال است که بر روی یک پایه نصب شده‌اند. سنج‌ها که دو صفحه‌ی فلزی هستند، در برخورد با یکدیگر صدایی بسیار زیرتر و فلزی‌تر از طبل‌ها ایجاد می‌کنند.
اگر کیت درام را به سه جزء اصلی آن خلاصه کنیم، های-هت جزء سوم خواهد بود. معمولاً های-هت در نزدیکی نوازنده و کنار پای چپ وی قرار می‌گیرد و در پایین آن پدالی قرار دارد. دو صفحه‌ی فلزی موجود در های-هت با یکدیگر تماس ندارند و در هنگام ضربه، صدای آنها شروع به نوسان کرده و طنین‌انداز می‌شود. با فشار پدال، این دو سنج بر روی یکدیگر فشرده شده و های-هت بسته می‌شود. در این حالت، ضربه زدن به سنج‌ها صدایی کوتاه و زیر ایجاد می‌کند.
در هنگام نواختن ریتم ۴/۴، چیزی موسوم به «وَ» وجود دارد که به ضرب‌های مابین ضرب‌های عددی اطلاق می‌گردد. پس نوازنده به‌جای شمارش «۱،۲،۳،۴»، ریتم را به‌صورت «۱و۲و۳و۴و۱و۲و۳و۴و» می‌شمارد. معمولاً در این ریتم، های-هت بر روی ضرب‌های شماره‌دار و «و»های مابین آنها نواخته می‌شود. نواختن این تکه از کیت با دست راست انجام می‌گیرد تا دست چپ برای ضربه زدن به اسنیر و پاها برای فشردن پدال‌ها آزاد بمانند.
سنج راید
در سمت راست درام کیت، سنج راید قرار دارد. این سنج بزرگترین سنج موجود در کیت است و مانند های-هت نواخته می‌شود. صدای راید، به نسبت های-هت، برای مدت زمان بیشتری ادامه پیدا می‌کند و به اصطلاح صدایی کشیده دارد.
نوازنده‌ها معمولاً در قسمت‌های مختلف آهنگ از راید به‌جای های-هت استفاده می‌کنند تا رنگ و بوی متفاوتی به آن قسمت ببخشند. این سنج نیز بر روی ضرب‌ها و «و»های مابین آنها نواخته می‌شود که به ضد ضرب (offbeat) نیز مشهورند.
تام‌ها
طبل‌های تام که به مجموعه‌ی آنها، تام‌ها یا تام-تام (tom-tom) نیز می‌گویند، طبل‌های استوانه‌ای‌شکلی هستند که برخلاف اسنیر هیچ سیمی ندارند و به همین خاطر، صدای آنها کشیده‌تر و بم‌تر است.
شکل این طبل‌ها معمولاً مانند بیس درام است و اندازه‌ی آنها کوچکتر است. به علت اندازه‌ی کوچکتر، صدای آنها نیز از بیس درام زیرتر است. معمولاً تام‌ها را بر روی بیس درام نصب می‌کنند.
در اغلب درام کیت‌ها از یک یا دو تام استفاده می‌شود؛ اما برخی از درامرها، کیت‌های گسترده‌تر با تعداد تام‌های بیشتر را ترجیح می‌دهند تا در هنگام نوازندگی بتوانند صداهایی با زیر و بمی مختلف ایجاد کنند.
معمولاً کاربرد تام در بخش‌های اصلی ریتم نیست و برای قسمت‌های پاساژ از آن استفاده می‌شود. پاساژ برای هدایت یک قسمت از آهنگ به قسمت دیگر و ایجاد یک حد فاصل مابین دو قسمت مختلف آهنگ به کار می‌رود.
فلور تام
معمولاً در هر کیت، یک فلور تام قرار دارد که در منتهی‌الیه سمت راست کیت جای می‌گیرد. این قطعه به‌طور مکرر استفاده نمی‌شود و با این جای‌گیری، مزاحم حرکت نوازنده نخواهد بود. مانند سایر تام‌ها، فلور تام نیز معمولاً بخشی از ریتم اصلی نیست و برای استفاده در پاساژ به کار می‌رود.
از آنجا که این تام در سمت راست قرار دارد و با چوب دست راست نواخته می‌شود، گاهی نوازنده‌ها این طبل را به‌جای های-هت یا راید می‌نوازند. این کار صدایی بسیار بم‌تر از نواختن سنج ایجاد می‌کند و معمولاً در نواختن ریتم‌های لاتین به کار می‌رود.
کرش و اسپلش
کرش متعلق به خانواده‌ی سنج‌هاست. صدای این سنج بسیار تیز و شبیه به صدای برخورد دو جسم فلزی است و به همین دلیل کرش نامیده می‌شود.
اسپلش کوچکترین سنج است و صدایی کوتاه و تیز ایجاد می‌کند. این سنج جهت تأکید در موسیقی استفاده می‌شود.
از نظر اندازه، کرش معمولاً بین های-هت و راید قرار می‌گیرد و اسلش معمولاً کوچکتر و یا هم‌اندازه‌ی های-هت است. هر دوی این سنج‌ها اغلب بر روی پایه‌های بلند جداگانه نصب می‌شوند و در بالای بیس درام قرار می‌گیرند.
کرش و اسپلش صدایی بلندتر و زیرتر از سایر سنج‌ها دارند و صدای آنها برای مدت زمان بیشتری طنین‌انداز می‌شود؛ به همین خاطر معمولاً از این سنج‌ها در انتهای یک پاساژ و یا به همراه تام‌ها در قالب پاساژ استفاده می‌شود.
درام کیت دیجیتال
درام کیت دیجیتال جایگزین مدرن درام آکوستیک است. تمام قسمت‌های یادشده از اجزای کیت آکوستیک هستند و تشخیص این اجزا از یکدیگر ساده است. اما در کیت الکترونیک، ممکن است تمام تکه‌ها شبیه یا مانند یکدیگر باشند و تشخیص تکه‌ها از یکدیگر کار دشوارتری است. به‌استثنای ماژول یا همان کامپیوتر درام الکترونیک، سایر بخش‌ها معمولاً معادل تکه‌های درام آکوستیک هستند و صداهایی شبیه به آنها را نیز تولید می‌کند. این نوع درام برای یادگیری بسیار سودمند است و معمولاً هنرجویان، درس‌هایی که بر روی درام آکوستیک فرا گرفته‌اند را با درام دیجیتال، در منزل و با صدای کمتر تمرین می‌کنند. در مدارس موسیقی، استفاده از درام الکترونیک برای یادگیری بسیار مرسوم است؛ اما جهت جلوگیری از سردرگم شدن هنرجویان، باید استفاده از هر دو نوع درام را به آنها بیاموزند.
کمتر یا بیشتر؟
پیش از پایان دادن به این مقاله باید اضافه کنیم که تمام نوازنده‌ها از کیت‌های یکسان استفاده نمی‌کنند و تعداد تکه‌های کیت می‌تواند بیشتر یا کمتر باشد. نوازندگانی که سبک‌های محدودتری مانند پانک یا ایندی را می‌نوازند، ممکن است تعدادی از تام‌ها یا سنج‌ها را حذف کنند؛ زیرا از آنها استفاده‌ای نخواهند داشت. همچنین تعداد قطعات کمتر باعث می‌شود تا نصب ساز نیز آسان‌تر شود. از سوی دیگر، نوازندگانی که سبک‌های پیچیده‌تر مانند هِوی متال یا پراگرسیو راک را می‌نوازند، معمولاً قسمت‌های بیشتری را به کیت خود اضافه می‌کنند. این قطعات ممکن است شامل سنج‌ها و تام‌ها در اندازه‌های مختلف و یا سازهای کوبه‌ای دیگر مانند بلاک (block) یا زنگوله (کاوبِل/cowbell) باشد. برخی از نوازندگان نیز ممکن است یک پدال مجزا و یا حتی یک بیس درام دیگر را به کیت خود اضافه کنند تا بتوانند با استفاده از هر دو پا، بیس درام را دو برابر سریع‌تر بنوازند؛ به این کار، دبل بیس نوازی (double bass playing) گفته می‌شود.
اما به‌طور کلی، در بیشتر موسیقی‌های مرسوم از اجزایی که به آنها اشاره کردیم، استفاده می‌شود و با شناخت صدا و یادگیری طرز استفاده‌ی آنها، می‌توانید گام اول را در راه آموزش درامز بردارید.
منبع: وب‌سایت Rimmersmusic
مترجم: کیان ایرجی