برای ساخت یک موسیقی، لزوماً نیازی نیست که نوازندگی پیانو و کیبورد را بلد باشید. بسیاری از آثار بسیار مهم موسیقی مدرن، تنها با استفاده از پدها، نابها و اسلایدرها ساخته شدهاند و هیچگونه کیبورد یا ساز کلاویهای دیگری در ساخت آنها استفاده نشده است. بنابراین، شما در ساخت موسیقی نیازی مبرم به یک میدی کنترلر کیبوردی نخواهید داشت. همچنین، ممکن است که در حال حاضر، یک میدی کنترلر متداول کیبوردی در اختیار داشته باشید و به دنبال دستگاهی هستید که با استفاده از آن بتوانید به امکاناتی وسیعتر نظیر کنترل سختافزاری پارامترهای پروژه موسیقی خود نیاز داشته باشید یا بخواهید با رویکردی جدید و بدون استفاده از کیبورد کنترلر، به ساخت موسیقی بپردازید.
در این مطلب، قصد داریم چند نمونه برتر از انواعی متفاوت از میدی کنترلر را به شما معرفی کنیم که به جای یک کیبورد متداول، امکاناتی همچون درام پد و نابهای قابل برنامهریزی را در اختیار شما قرار میدهند تا با استفاده از آنها بتوانید درام لاین موسیقی خود را به شکلی جذابتر بنوازید و بر روی پارامترهای مورد نظر خود در پروژه موسیقی نیز دسترسی سختافزاری داشته باشید. این میدی کنترلرها با امکانات ویژه خود، شکلی متفاوت از آهنگسازی را به شما معرفی میکنند و روند کار شما را دگرگون میکنند.
در نظر داشته باشید که برخی از کنترلرهای معرفیشده در این مطلب، تنها با نرمافزار آهنگسازی و ادیت Ableton Live سازگاری کامل دارند و ممکن است با سایر DAWها بهطور کامل سازگار نشوند. بنابراین، در صورتی که از یک نرمافزار آهنگسازی به غیر از نرمافزار مذکور استفاده میکنید، بهتر است که میدی کنترلرهایی را انتخاب کنید که میتوانند بهصورت مستقل و صرفاً از طریق MIDI به کامپیوتر شما متصل شوند و نیازی به سازگارسازی با نرمافزار ندارند.
برترین میدی کنترلرهای غیرکیبوردی موجود در بازار
Intech Studio Grid
Intech Studio Grid یک میدی کنترلر فوقالعاده و متفاوت است که شما میتوانید ساختار کلی آن را بسته به نیاز خود بهطور کامل تغییر دهید.
Grid همراه با چند ماژول عرضه میشود که میتوانید با نصب ترکیبی از آنها بر روی یونیت اصلی، امکاناتی متفاوت را به میدی کنترلر خود بیفزایید. یک ماژول این کنترلر، شانزده ناب قابل برنامهریزی بر روی خود دارد و چند ماژول دیگر نیز به کنترلرهایی دیگر، از جمله فیدرهای مختلف و چندین دکمه تجهیز شدهاند. تمامی این ماژولها، از طریق اتصال آهنربایی به یونیت اصلی متصل میشوند و توان مورد نیاز خود برای کار را نیز از همان طریق تأمین میکنند.
شما میتوانید با استفاده از ماژولهای مختلف Grid، یک میدی کنترلر کیبوردی همراه با چندین ناب برای کنترل پارامترهای موجود در سینت نرمافزاری خود، یک میکسر جامع و کاربردی و یا یک رابط کامل برای سینتیسایزرهای خود بسازید و هر زمان که خواستید نیز با تغییر ترکیب ماژولها، دستگاهی متفاوت، مناسب با شرایطی دیگر تشکیل دهید.
اما قابلیتهای Grid به این موارد محدود نمیشوند و کاربر میتواند با استفاده از یک اپلیکیشن ویژه و یک زبان برنامهنویسی انحصاری، به کد پایه این میدی کنترلر جالب دسترسی پیدا کند و کاربری آن را بهطور کلی تغییر دهد. این قابلیت به کاربر امکان میدهد که یک سکوئنسر از گرید بسازد، آن را به یک LFO تبدیل کند و یا چندین و چند وظیفه جالب دیگر را به آن محول کند. علاوه بر اینها، تمامی تنظیمات این میدی کنترلر، قابلیت ذخیرهسازی بر روی ماژولهای سختافزاری آن را نیز دارند و با استفاده از این ویژگی میتوان بلافاصله پس از نصب ماژول بر روی دستگاه، تنها با فشردن یک دکمه، به تنظیمات قبلی آن دسترسی پیدا کرد.
میدی کنترلر Intech Studio Grid با قیمت پایه تنها ۱۰۹ دلار، میتواند نقش ابزاری بسیار منعطف و کاربردی را در استودیوی شما ایفا کند و بهنوعی، به بخش کنترلی مرکزی آن تبدیل شود. شما با استفاده از این میدی کنترلر، از هر ابزار سختافزاری دیگری برای نوازندگی و کنترل پروژههای خود در استودیو بینیاز میشوید.
AKAI Pro APC64
APC64 از شرکت مشهور AKAI Pro، تنها یک میدی کنترلر نیست و یک دستگاه کاربردی، متشکل از سکوئنسر و درام پد است که بهطور ویژه برای استفاده با نرمافزار آهنگسازی Ableton Live طراحی شده است. این دستگاه به ۶۴ پد قابل برنامهریزی حساس به شدت ضربه تجهیز شده است که هر یک در زیر خود، به چراغهای RGB نیز مجهزند. علاوه بر این، APC64 از هشت نوار لمسی قابل برنامهریزی و یک موتور سکوئنسینگ قدرتمند نیز برخوردار است که بسیاری از پروسههای آهنگسازی را برای کاربر تسهیل میکنند.
پدهای این میدی کنترلر را میتوان در چندین روش مختلف به کار گرفت؛ این پدها به شدت ضربه حساس هستند و در نتیجه شما میتوانید با استفاده از آنها به شکلی بسیار پویا به نوازندگی درام لاین موسیقی خود بپردازید. همچنین این ۶۴ پد از قابلیت افترتاچ پلیفونیک نیز برخوردارند که افزودن افکتهایی بسیار جذاب به نوازندگی را امکانپذیر میکند. در محیط نرمافزار Ableton Live، این پدها میتوانند نقش پخشکننده لاینهای مورد نظر شما و حتی کنترلهای شدت صدا را نیز ایفا کنند و شکلی نوین و بیسابقه از کنترل پارامترهای موجود در پروژه صوتی را در اختیار شما قرار دهند.
یک حالت موسوم به Drum Mode نیز در AKAI APC64 تعبیه شده است که با فعالسازی آن، تمامی کنترلهای دستگاه اعم از پدها و نوارهای لمسی آن، بهطور خودکار در راستای کنترل پلاگینهای Live Drum Rack و Simpler ایبلتون برنامهریزی میشوند. همچنین با فشردن دکمهای دیگر، میتوانید این میدی کنترلر را به یک کیبورد جدولی تبدیل کنید و با استفاده از آن، به نواختن کیبورد و آکوردهایی که از پیش تعیین کردهاید، بپردازید.
همانطور که گفته شد، هشت نوار لمسی در APC64 وجود دارد که برای کنترل اغلب پارامترهای موجود در محیط DAW قابل برنامهریزی هستند. یک ردیف چراغ LED نیز در کنار این نوارهای لمسی تعبیه شده است که میتوان با کمک آن، میزان پارامتر در حال تنظیم را پایش کرد.
در بیرون از محیط Ableton Live، میدی کنترلر APC64 بهعنوان یک استپ سکوئنسر مستقل نیز قابل استفاده است. با استفاده از این دستگاه در این حالت، میتوان تا هشت ترک را در ۳۲ استپ برنامهریزی کرد و همچنین از طریق هشت خروجی CV آن، تجهیزات میدی و سینتیسایزرهای سختافزاری را نیز بهصورت یکپارچه کنترل کرد. این سکوئنسر از الگوریتمهایی همچون احتمال، جهش ریتم و اتومیشن شدت ضربه نیز برخوردار است و با استفاده از چراغهای پدها، وضعیت پخش سکوئنس ساختهشده را بهصورت لحظهای به کاربر اطلاع میدهد.
APC64 یک میدی کنترلر بسیار منعطف و یکی از برترین محصولات از این دسته برای استفاده بهصورت انحصاری با نرمافزار Ableton Live است. همچنین در صورت خرید میدی کنترلر APC64، به نسخهای ساده از نرمافزار Ableton Live و چند پلاگین جذاب و کاربردی نیز دسترسی پیدا خواهید کرد تا بتوانید بلافاصله شروع به آهنگسازی کنید.
Arturia BeatStep
Beatstep از شرکت فرانسوی آرتوریا (Arturia)، یک میدی کنترلر جمعوجور و بسیار کاربردی است که ۱۶ ناب قابل برنامهریزی، ۱۶ درام پد و یک سکوئنسر جذاب را در اختیار کاربر قرار میدهد. این دستگاه، اندازهای بسیار مناسب و ساختاری مستحکم دارد و بهآسانی درون کیف لپتاپ شما جای میگیرد. شما میتوانید با استفاده از BeatStep، کلیپهای موجود در نرمافزار Ableton Live را بهآسانی اجرا کنید؛ اما این میدی کنترلر، میتواند نقش یک درام پد و کنترلر جامع را در سایر نرمافزارهای آهنگسازی مطرح نیز ایفا کند و از این جهت، محصولی بسیار منعطف به شمار میرود.
پدهای دارای بکلایت BeatStep، تماماً به شدت ضربه (velocity) حساس هستند و میتوان با استفاده از آنها، درام لاینهایی بسیار پویا را به موسیقی افزود. همچنین، میتوان این پدها را بهگونهای برنامهریزی کرد که به جای ارسال پیامهای on و off میدی، پیامهای MMC نیز ارسال کنند و یا بهعنوان دکمههایی با قابلیت ارسال پیامهای CC نیز ایفای نقش کنند. علاوه بر این، شانزده ناب تعبیهشده در این کنترلر، امکان کنترل تقریباً تمامی پارامترهای موجود در نرمافزار آهنگسازی را به شما میدهند.
آرتوریا BeatStep، علاوه بر برخورداری از کنترلهای کاربردی میدی، قابلیت ایفای نقش بهعنوان یک سکوئنسر ۱۶ استپ قدرتمند و کاربردی را نیز دارد. در این حالت، هر یک از پدهای این میدی کنترلر به یک استپ از سکوئنس تبدیل میشود و در صورت فعالسازی، به رنگ آبی میدرخشد. بهعلاوه، در حالت سکوئنسر، هر یک از نابها نیز به یک کنترل کوک (pitch) برای هر استپ تبدیل میشود.
دکمه Shift تعبیهشده در BeatStep، امکاناتی جذابتر در سکوئنسر آن را در اختیار کاربر قرار میدهد و میتوان با فشردن آن، به قابلیتهای ساخت ریتم تصادفی، تغییر جهت سکوئنس و تغییر کسر میزان سکوئنس دسترسی داشت. ردیف بالایی دستگاه، بازهای از گامها را در اختیار شما قرار میدهد که با استفاده از آن، نابهای قابل برنامهریزی دستگاه میتوانند پیچ استپهای سکوئنس را دقیقاً در نتهایی صحیح کوک کنند.
Arturia BeatStep نیز همانند محصول قبلی نامبرده در این مطلب، عملکردی وابسته به نرمافزار آهنگسازی ندارد و میتوان با اتصال آن به یک سینتی سایزر از طریق خروجی MIDI، از آن بهعنوان یک میدی کنترلر مستقل نیز استفاده کرد. همچنین حتی اگر قصد کنترل سینتهای ماژولار خود را داشته باشید نیز این دستگاه به پورتهای CV و Gate مجهز است و میتوانید از طریق آنها، سکوئنسهای ساختهشده را بهآسانی به اسیلاتور سینتهای خود انتقال دهید.
اگر قصد دارید از میدی کنترلر خود بهعنوان یک سکوئنسر سختافزاری نیز استفاده کنید، میتوانید نگاهی به نسخه پیشرفتهتر BeatStep، یعنی BeatStep Pro نیز داشته باشید که از امکاناتی بیشتر در این زمینه برخوردار است.
Expressive E Touché
این گزینه، تفاوتی بسیار با سایر محصولات نامبرده در این مطلب و در کل، میدی کنترلرهای موجود در بازار دارد. Touche با شکل بسیار متفاوت خود، در نگاه اول شبیه به یک فوت پدال به نظر میرسد؛ اما این دستگاه، در واقع یک میدی کنترلر بسیار متفاوت با قابلیتهای حسی بسیار جذاب است که نه به وسیله پا، بلکه با دست نواخته میشود.
Touche به شما این امکان را میدهد تا به شکلی بسیار طبیعی و حسی، پارامترهای MIDI را کنترل کنید و سازهای نرمافزاری را بنوازید. این میدی کنترلر از چهار جهت حرکت بالا، پایین، چپ و راست پشتیبانی میکند و میتواند کوچکترین حرکات و ظریفترین لمسها را نیز به اطلاعات MIDI ترجمه کند. استفاده از این دستگاه، تجربه حسی بسیار گیراتری از استفاده از چند ناب، ماد ویل یا نوار لمسی را به شما میبخشد.
Expressive E Touché ضربات را نیز تشخیص میدهد و شما میتوانید با کشیدن دستان خود بر روی آن یا ضربه زدن به آن، پلاگینهای خود را به شکلی متفاوت کنترل کنید. نرمافزار انحصاری این میدی کنترلر متفاوت و جذاب، امکان برنامهریزی آن دقیقاً به شکلی که میخواهید را به شما میدهد. همچنین، شما میتوانید این تنظیمات را بهصورت مستقیم درون دستگاه ذخیره کنید تا حتی بدون استفاده از یک کامپیوتر نیز با برنامهریزی دلخواه خود از آن استفاده کنید. این نرمافزار چندین و چند حالت پیشفرض را نیز در اختیار کاربر قرار میدهد که کنترل انواع ساز نرمافزاری و سختافزاری را به شکلی جالب و متفاوت ممکن میسازد.
در حال حاضر، هیچ محصولی همانند Touche در بازار وجود ندارد و تجربه حسی ارائهشده توسط آن، بهواقع بیرقیب است. این محصول میتواند همراهی بینظیر برای ستاپ سینتیسایزر یا نرمافزار آهنگسازی شما باشد و کنترلی بسیار وسیع و جذاب از آنها را به شما ارائه کند. Touche در نسخهای سادهتر موسوم به Touche SE نیز به بازار عرضه شده است که قیمتی پایینتر، اما اتصالاتی سادهتر دارد.
Joué Modular MIDI Controller
Joue، شکلی بسیار نوآورانه و قابل شخصیسازی از میدی کنترلر را به شما ارائه میکند و میتواند بخشی مرکزی در استودیوی شما باشد. این میدی کنترلر ماژولار تنها یک هدف واحد را ارائه نمیکند و میتواند در اشکالی بیانتها در استودیوی شما ظاهر شود. Joue یک پایه اصلی حساس به فشار از جنس چوب و فلز دارد که میزبان ماژولهای جادویی خود است. این ماژولها میتوانند تقریباً هر چیزی باشند و راههایی بسیار مختلف از کنترل پارامترهای موجود در نرمافزار آهنگسازی و نوازندگی سازهای نرمافزاری را به شما ارائه کنند.
در حال حاضر، ماژولهای این دستگاه جالب، یک پد، یک کیبورد شبیه به پیانو، یک کنترلر vector، یک مجموعه فیدر، یک فرتبورد و یک مجموعه دکمه است که همگی در واقع صفحاتی لاستیکی و ساده هستند. این صفحات، حرکات شما را به یونیت اصلی میدی کنترلر انتقال میدهند تا در ادامه، به پیامهای MIDI تبدیل شوند.
رابط کاربری Joue به سه قسمت تقسیم میشود که میتوانید در هر قسمت آن، ماژول مورد علاقه خود را نصب کنید و با ترکیب آنها، میدی کنترلر ایدهآل خود را بسازید. این میدی کنترلر با تمامی دستگاههای میزبان متداول، اعم از دستگاههای مبتنی بر اندروید، iOS و ویندوز سازگار است و از فناوری MPE (مخفف Multi-Dimensional Polyphonic Expression) نیز پشتیبانی میکند.
Joue در اوایل سال میلادی جاری بهعنوان یک پروژه استارتآپ در پلتفرم Kickstarter معرفی شد و قرار است که بهزودی، بهصورت انبوه به بازار عرضه شود. قیمت میدی کنترلر Joué بسته به تعداد ماژول خریداریشده، در حدود ۳۰۰ دلار خواهد بود.
AKAI MIDImix
اگر به دنبال کنترل پارامترهای موجود در DAW خود بهصورت ساده و سنتی هستید، یکی از برترین محصولات برای شما، MIDImix از شرکت AKAI است. این میدی کنترلر، رابط کاربری بسیار شبیه به یک میکسر، با هشت فیدر و ۲۴ ناب قابل برنامهریزی دارد و شما میتوانید از آن بهعنوان یک کنسول استودیویی در نرمافزار آهنگسازی خود استفاده کنید.
با اینکه AKAI MIDImix بهطور ویژه برای Ableton Live طراحی شده است، اما با تمامی نرمافزارهای آهنگسازی مطرح دیگر نیز سازگاری دارد و میتوانید از آن برای کنترل تمامی پارامترهای موجود در این نرمافزارها نیز استفاده کنید. اما علاوه بر آن، این میدی کنترلر در راستای تنظیم و کنترل انواع ساز نرمافزاری نیز قابل برنامهریزی است.
Korg NanoPAD2 و NanoKONTROL2
میدی کنترلرهای NanoPAD2 و NanoKONTROL2 از شرکت کورگ، دو میدی کنترلر بسیار کوچک و بامزه هستند که میتوانند در برخی از شرایط، بسیار کاربردی ظاهر شوند. این دو محصول چندین سال است که توسط کورگ تولید میشوند و میتوان گفت که در بازار پرجنبوجوش امروز، محصولاتی قدیمی به شمار میروند. اما این دستگاهها بهقدری خوب طراحی شدهاند که هنوز هم از کاربردیترین میدی کنترلرهای موجود در بازار به شمار میروند.
NanoPAD2 همانگونه که از نامش پیداست، در واقع یک درام پد کوچک و باکیفیت است و NanoKONTROL2 نیز یک میدی کنترلر جمعوجور، متشکل از چند ناب و فیدر قابل برنامهریزی است.
NanoPAD2 از شانزده عدد پد حساس به فشار برخوردار است که نوازندگی درامز با آنها بسیار لذتبخش است. این پدها حس نوازندگی بسیار خوبی ارائه میکنند و حساسیتی بسیار خوب نیز به شدت برخورد انگشتان شما نشان میدهند. این میدی کنترلر، چهار حالت کارکرد کلی دارد که مجموعاً ۶۴ حالت برنامهریزی را در اختیار کاربر قرار میدهند. علاوه بر این، یک تاچ پد XY بزرگ و دقیق نیز در کنار پدها تعبیه شده است که میتوان آن را برای کنترل دقیق بسیاری از پارامترهای سازهای نرمافزاری برنامهریزی کرد. NanoPAD2 همانند Kaosillator به یک حالت موسوم به Touch Scale نیز مجهز است که امکان نوازندگی در شانزده گام ازپیشتعیینشده را تنها با یک لمس به کاربر میدهد.
یک قابلیت دیگر موسوم به Gate ARP نیز در این دستگاه تعبیه شده است که همانگونه که از نامش پیداست، نوعی متفاوت از آرپژیاتور است و میتواند نتها را در تمپویی ثابت و مشخص پخش کند. در واقع، NanoPAD2 امکاناتی بسیار بیشتر از انتظار دارد و برخلاف ظاهر ساده و اندازه بسیار کوچک خود، دستگاهی بسیار کاربردی در پروسه ساخت موسیقی است.
رابط کاربری NanoKONTROL2 اما از هشت ناب، هشت اسلایدر و چند کنترل پیشرفته DAW تشکیل شده است. تمامی نابها و اسلایدرهای این میدی کنترلر را میتوان برای کنترل و تنظیم هر پارامتری که در نرمافزار آهنگسازی وجود دارد برنامهریزی کرد؛ اما کنترلهای اختصاصی DAW در این دستگاه، امکان تنظیم میکسر و پنینگ کانالهای هر لاین موجود در نرمافزار آهنگسازی را نیز به کاربر میدهند. این میدی کنترلر کوچک و کاربردی از شرکت کورگ، به مجموعه ترنسپورت کنترل نیز مجهز است که پخش و توقف پروژه صوتی و ضبط در آن را بسیار تسهیل میکند. سه دکمه موسوم به Mute ،Solo و Record نیز در کنار هر اسلایدر NanoKONTROL2 به چشم میخورد که با استفاده از آنها میتوانید کاربری یک میکسر کامل را از این دستگاه دریافت کنید و بسیار آسان به ساخت موسیقی بپردازید.
این دو میدی کنترلر با قیمت عالی خود، گزینههایی بسیار ارزنده در بازار امروز به شمار میروند و میتوانند امکاناتی مهم و بیشمار را در قالب یک دستگاه بسیار کوچک و سبک به شما ارائه کنند.
Studiologic SL Mixface
SL Mixface یک میدی کنترلر جمعوجور و کامل است که کنترلی کامل را از ستاپ سازهای الکترونیک و نرمافزار آهنگسازی در اختیارتان قرار میدهد. این دستگاه، طراحی بسیار ساده و هوشمندانهای دارد و میتوان آن را تنها با فشردن یک دکمه، وارد حالتهای مختلف کاربری آن کرد.
در صورت اتصال به DAW، شما میتوانید SL Mixface را در حالتهای تنظیماتی پیشفرض بیشماری برنامهریزی کنید تا دیگر نیاز به راهاندازی و برنامهریزی هر یک از کنترلرهای آن بهصورت جداگانه نداشته باشید. با این حالتها، تنها کافیست تا SL Mixface را به کامپیوتر و نرمافزار آهنگسازی مورد نظر خود متصل کنید و سپس، میتوانید بهصورت سختافزاری به میکسر، ترنسپورت کنترل و سایر تنظیمات موجود در نرمافزار آهنگسازی خود دسترسی داشته باشید. شما میتوانید با استفاده از این میدی کنترلر، به ترکهای خود در مجموعههایی هشت تایی دسترسی داشته باشید، بخشهای مورد نظر از آنها را نشانهگذاری کنید، برای هر یک از آنها نقطه لوپ تعیین کنید و آنها را در حالتهای میوت، سولو و رکورد نیز قرار دهید.
استودیولاجیک SL Mixface در حالت مستقل خود که Control Mode نام دارد، بهصورت خودکار خود را برای تنظیم سازهای نرمافزاری و سینتیسایزرهای شما برنامهریزی میکند. این دستگاه از چهار لایه کنترلی برخوردار است که تنظیم تمامی پارامترهای حتی پیچیدهترین سینتیسایزرها و سازهای نرمافزاری را برای شما ممکن میسازد.
SL Mixface اندازهای بسیار کوچک دارد و میتواند در صورت لزوم، نیروی مورد نیاز خود برای کار را از طریق باتری نیز تأمین کند.
منبع: Careers in Music
نویسنده: Robin Vincent
مترجم: امیر تولی