داربوکا که با نامهایی چون دمبلک، تمپو و دارابانا نیز شناخته میشود، یک ساز کوبهای است که عمدتاً در خاورمیانه، بالکان، کشورهای عربی و آفریقای شمالی مورد استفاده قرار میگیرد. صدای شاد این ساز، آن را به یکی از اجزای جدانشدنی مناسبتها و اعیاد سنتی و عروسیها در بسیاری از کشورهای مناطق فوقالذکر تبدیل کرده است.
یادگیری داربوکا به نسبت برخی از سازها، میتواند آسانتر باشد؛ اما باز هم چالشهایی در مسیر یادگیری این ساز وجود دارند که نوازنده باید با تمرین و حوصله، بر آنها چیره شود. در این مقاله، به این چالشها میپردازیم.
افزایش هماهنگی و چابکی دستها
یادگیری داربوکا نیز همچون هر ساز دیگری نیازمند هماهنگی بین اعضای بدن است. اگر دستهای شما از چابکی و هماهنگی کافی برخوردار نباشند، نمیتوانید صداهایی زیبا خلق کنید و مخاطبان خود را تحت تأثیر قرار دهید.
هماهنگی میان دو دست، نیازمند تمرینات موسیقایی و ذهنی است و حاصل مدتها تلاش بیوقفه است؛ پس توقع نداشته باشید که پس از چند هفته تمرین، به این مهارت دست پیدا کنید. هر چقدر بیشتر و دقیقتر تمرین کنید، در این زمینه ماهرتر خواهید شد و سرانجام به سطحی که مد نظر داشتهاید، خواهید رسید.
تسلط بر حالت قرارگیری دستها و انگشتان
نحوه قراردهی دستها و انگشتان بر روی داربوکا در حین نوازندگی، اهمیت بسیار زیادی دارد. همانطور که میدانید، معمولاً داربوکا بهصورت نشسته نواخته میشود و برای تسلط بیشتر بر روی ساز، آن را در میان پاها قرار میدهند. برای اجرای ضربه دوم (doum)، تمام انگشتان بهجز انگشت شست باید با حالتی مشخص و با هم بر پوست داربوکا ضربه بزنند و این امر نیازمند قرارگیری صحیح هر چهار انگشت، مچ و کف دست است. همچنین ممکن است بخواهید در حین نوازندگی، به نقاط دیگر داربوکا مانند لبه آن ضربه بزنید و برای این کار نیز باید بر انگشتان خود تسلط داشته باشید.
حفظ انگیزه یادگیری
یکی از مهمترین مهارتهای غیرموسیقایی در یادگیری نوازندگی داربوکا یا هر ساز دیگر، توانایی حفظ انگیزه و صبور بودن است. پیشنهاد میکنیم روند یادگیری را بهصورت قدمبهقدم و آهسته طی کنید و وقت زیادی را روی مبانی اولیه نوازندگی داربوکا صرف کنید. بهطور مثال، بهتر است ابتدا ساختار کلی ساز، نحوه در دست گرفتن داربوکا و مواردی از این دست را یاد بگیرید و سپس به سراغ یادگیری ضربات و تکنیکهای آن بروید. زیرا اگر روی این موارد تسلط نداشته باشید، ممکن است عادتهایی اشتباه در شما شکل بگیرند که اصلاح آنها در آینده دشوار است.
پیدا کردن یک منبع آموزشی مناسب
برای اینکه بهصورت اصولی نوازندگی را یاد بگیرید، بهترین کار کمک گرفتن از یک استاد مجرب و کارآزموده است. این امر در اوایل مسیر یادگیری اهمیتی مضاعف دارد. یک معلم خوب متوجه تمام اشتباهات شما میشود و با ارائه راهکار، جلوی تکرار آنها و شکلگیری عادات اشتباه را میگیرد. همچنین، او به شما برای ادامه راه انگیزه میدهد و روند یادگیری شما را تسریع میکند. البته اگر به چنین استادی دسترسی ندارید، میتوانید از کتابهای آموزشی یا ویدیوهای آموزشی موجود در وبسایتهایی چون یوتیوب استفاده کنید.
برقراری توازن میان نوازندگی داربوکا و مسئولیتهای روزمره
همه ما در زندگی روزمره مسئولیتهایی داریم که باید به آنها رسیدگی کنیم. ممکن است این مسئولیتها بهحدی زمان ما را بگیرند که فرصت و انرژی چندانی برای تمرین داربوکا باقی نماند. از سوی دیگر، تمرین منظم، کلید پیشرفت در نوازندگی است. به همین دلیل، پیشنهاد میکنیم در صورت امکان، هر روز تمرین کنید و برنامه روزانه خود را بهنحوی تنظیم کنید که زمانی مشخص برای این کار باقی بماند. اگر در یک روز مشخص فرصت چندانی برای تمرین ندارید، زمان تمرین را کاهش دهید؛ اما باز هم تلاش کنید روند منظم و روزانه تمرین را حفظ کنید.
چیره شدن بر اضطراب در زمان اجرای زنده
زمانی که کمی پیشرفت کنید و بخواهید جلوی مخاطبان به اجرای موسیقی بپردازید، احتمالاً دچار اضطراب و استرس خواهید شد. این امر کاملاً طبیعی است و هر نوازندهای ممکن است دچار آن شود. اما رفتهرفته و با افزایش تجربه و اعتمادبهنفس، این اضطراب نیز از بین خواهد رفت. پیشنهاد میکنیم از همان ماههای آغازین روند یادگیری داربوکا، آهنگهایی که فرا میگیرید را برای دوستان نزدیک یا اعضای خانواده خود اجرا کنید تا کمی به این روند عادت کنید. بهعلاوه، تشویق و حمایت افراد نزدیک، به افزایش اعتمادبهنفس شما نیز کمک میکند.
منبع: Sala Muzik