در امپلیفایرهای گیتار چند کنترل معمول وجود دارد که کارکرد آنها از نامشان کاملاً مشخص است. بهطور مثال، قطعاً تمام گیتاریستها میتوانند کاربرد ناب Bass روی امپ خود را درک کنند؛ اما در میان این کنترلها، یک مورد وجود دارد که بسیاری از گیتاریستها، کاربرد دقیق آن را نمیدانند: Presence.
بهطور بسیار خلاصه، ناب Presence در اغلب امپلیفایرهای گیتار، بهنوعی وظیفه تقویت فرکانسهای آپر-میدرنج (قسمت بالای دامنه میانی) و تربل (فرکانسهای بالا) را بر عهده دارد و موجب میشود که این فرکانسها حضوری پررنگتر در صدا داشته باشند و صدای دریافتی از امپ، سَرزندهتر و سرکشتر شود.
اما تقویت فرکانسهای آپر-میدرنج و تربل و حضور برجستهتر آنها در صدا صرفاً به معنای بلندتر شدن صدای این فرکانسها نیست و نمیتوان کارکرد پارامتر Presence را مثل ولوم دانست که همه فرکانسها را به شکلی یکسان تحت تأثیر قرار میدهد. در واقع، حتی کارکرد کنترل Presence با کنترلهای Mid و Treble موجود روی امپلیفایر گیتار نیز همسان نیست و تفاوت ماهوی عمیقی میان آنها وجود دارد.
برای اینکه منظور خود را بهتر شرح دهیم، باید کمی به مبانی طراحی امپلیفایر گیتار بپردازیم. بهطور عمده، یک امپ از دو بخش یا استیج تشکیل شده است: پریامپ و پاور امپ. ابتدا پریامپ را داریم که بیشترین نقش را در شکلدهی به تُن امپلیفایر ایفا میکند. پس از آن، سیگنال به استیج دوم یعنی پاور امپ میرسد که وظیفه تقویت سیگنال صوتی را بر عهده دارد.
کنترلهای تُن امپلیفایر یعنی بیس، میدرنج و تربل، به بخش پریامپ مربوط هستند و کار آنها پیش از رسیدن سیگنال به پاور امپ پایان میپذیرد. عملکرد این کنترلها را میتوان عمدتاً کاهشی دانست؛ بدین معنا که آنها هیچ فرکانسی را تقویت نمیکنند و در عوض، میزان کاهش اعمالشده روی یک بازه فرکانسی را کنترل میکنند.
در طرف دیگر ماجرا، کنترل پرزنس را داریم که به بخش پاور امپ مربوط است. از نظر فنی، عملکرد این کنترل را میتوان شبیه به عملکرد ناب تربل در یک امپ استریوی معمولی دانست که وظیفه تقویت مستقیم فرکانسهای بالا را بر عهده دارد. در نتیجه، با افزایش این پارامتر، یک بازه فرکانسی مشخص تقویت میشود.
اگر صحبت ما کمی گیجکننده شده است، لطفاً کمی دیگر صبر کنید تا این مبحث را بیشتر شرح دهیم.
به دلیل ماهیت و کارکرد پاور امپ (خصوصاً فیدبک پاور امپ که توضیح دقیق آن نیازمند یک مقاله مفصل است)، تأثیر ناب Presence بر فرکانسهای آپر-میدرنج و تربل با نابهای تن موجود در بخش پریامپ (بیس، میدرنج و تربل) کاملاً متفاوت است.
با افزایش پارامتر Presence، فیدبک فرکانسهای بالا در پاور امپ کاهش مییابد که در نتیجه آن، صدای امپ در زمان تولید نُتهای بالا، سریعتر دیستورت میشود. همچنین، کاهش توانایی امپ در کنترل دقیق دیافراگم اسپیکر در فرکانسهای بالا موجب میشود که صدای امپ سرکشتر، وحشیتر و پُرانرژیتر گردد؛ شاخصهای که با کنترل Treble موجود در امپ قابل دستیابی نیست.
زمانی که صدایی کلین از امپ دریافت میکنید، افزایش پارامتر پرزنس تنها موجب تقویت فرکانسهای آپر-میدرنج و تربل میشود؛ اما هنگامی که امپ به آستانه دیستورشن میرسد، کارکرد پرزنس نیز دگرگون میشود و با تغییر بافت دیستورشن، پیچیدگی صدای امپ را افزایش میدهد و رفتار آن در تولید نتهای بالا را غیرقابل پیشبینیتر میکند.
در نتیجه، همانطور که مشاهده کردید، عملکرد کنترل Presence وابستگی زیادی به ولوم دارد. هر چه ولوم را افزایش دهید، Presence نیز بهتر ماهیت خود را نشان میدهد.
با تمام این اوصاف، هیچ چیزی جای شنیدن نحوه کارکرد ناب Presence را نمیگیرد؛ پس اگر این کنترل بر روی امپ گیتار شما وجود دارد، همین الان آن را مورد آزمون قرار دهید تا رفتار آن در ولومهای مختلف را بهتر درک کنید.
منبع: Fender
نویسنده: Jeff Owens