دامنه توجه من بسیار کوتاه است. برای خواندن یک کتاب به زمان زیادی نیاز دارم و ذهنم مکرراً معطوف به چیزهای دیگر میشود. معمولاً حوصلهام سریع سر میرود و سایرین بهراحتی حواسم را پرت میکنند. دوست دارم چیزی که به آن توجه میکنم، پویا و همواره در حال تغییر باشد و به نظرم یک میکس خوب نیز باید چنین مشخصاتی داشته باشد. مغز شما بهصورت ناخودآگاه خود را با ولوم تک تک اجزای موزیک تطبیق داده و به آن عادت میکند. اصلاً دوست ندارم که شنونده از شنیدن میکس من خسته شود. حال که با موضوع بحث امروز آشنا شدید، برویم به سراغ اصل مطلب.
تنظیمات خودکار ولوم چه نقشی در تولید موسیقی دارند؟
خودکارسازی (automation) یعنی واگذار کردن یک وظیفه به یک ربات یا کامپیوتر.
در زمینه تولید موسیقی، تنظیمات خودکار ولوم یا ترک یعنی اینکه نرمافزار آهنگسازی، بر اساس تنظیمات از پیش تعیینشده، ولوم یا شاخصههای دیگر ترک را بهصورت خودکار جابجا کند.
چگونه از تنظیمات خودکار ولوم یا ترک استفاده کنیم؟
در ادامه چند نمونه از استفاده از تنظیمات خودکار را با هم خواهیم دید:

تنظیمات خودکار ولوم آواز
طبیعتاً امکانپذیر نیست که در زمان ضبط صدای یک خواننده، تمام برداشتها از نظر سطح ولوم کاملاً یکدست باشند. اگر صدای خوانندگان زیادی را ضبط کنید، قطعاً به مواردی برمیخورید که باید یک سیلاب را کمی افزایش یا کاهش دهید. به یاد ندارم صدای خوانندهای را ضبط کرده باشم که نیاز به تنظیمات خودکار نداشته باشد. در واقع اصلاً علاقهای به ضبط صدای چنین خوانندهای ندارم؛ زیرا اگر نیاز به تنظیمات خودکار نباشد، یعنی خواننده بدون احساس و مانند یک ربات خوانده است.
وظیفه میکس، دریافت بیشترین احساس ممکن از ترکهای ضبطشده است. ممکن است خواننده قسمتی از آهنگ را فریاد بزند یا نجوا کند. شما باید صدای نجواها را بالاتر برده و صدای فریادها را کاهش دهید. ولی آیا نمیتوان صرفاً از کمپرسور برای این کار استفاده کرد؟ قطعاً از کمپرسور برای پردازش وکال استفاده میشود؛ ولی برای یکدست کردن ولوم نجواها و فریادها باید آنقدر از کمپرسور استفاده کنیم که در نهایت، تمام احساس برداشت از آن گرفته میشود.
تنظیمات خودکار صداهای همخوان
من در پردازش صدای همخوانها از تنظیمات خودکار بسیار استفاده میکنم. اغلب این کار لازم است؛ زیرا برای ترکیب مناسب صدای خوانندهها معمولاً لازم میشود که هر کلمه را بهطور جداگانه تنظیم کنم. شخصاً مشکلی ندارم که ۱۰ دقیقه زمان بگذارم تا صدای همخوانها بهخوبی با صدای خواننده ترکیب شود. حتی اگر این کار یک ساعت طول بکشد، باز هم آن را انجام میدهم.
تنظیمات خودکار ولوم گیتار
اغلب از من میپرسند که چگونه صدای تکنوازی گیتار را از دل یک میکس پانک یا متال شلوغ با گیتارهای ریتم حجیم، بیرون میآورم. روش من، استفاده از تنظیمات خودکار ولوم صدای گیتار در زمان تکنوازی است.
بسیاری از افراد نیز از من میپرسند که چرا بعد از پایان سولو، میکس ناگهان انرژی خود را از دست میدهد و ناپدید میشود.
چه کار کنیم که پس از پایان تکنوازی، میکس انرژی خود را از دست ندهد؟
راهحل این مشکل بسیار ساده است؛ کافیست از تنظیمات خودکار ولوم برای گیتارهای ریتم استفاده کنیم. شاید در آهنگهایی که ترکهای گیتار زیادی دارند، این کار کمی وقتگیر باشد؛ اما ارزش صرف زمان را دارد.
فرض کنیم یک ترک گیتار دوبل داریم؛ یک برداشت در سمت چپ و یک برداشت در سمت راست. بهمحض شروع شدن سولوی گیتار، ولوم هر دو ترک را در حدود یک دسیبل کاهش میدهم تا فضا برای تکنوازی گیتار باز شود.
اگر به صدای گیتارهای ریتم توجه کنید، این مسئله را خواهید شنید؛ اما اگر مشغول گوش دادن آهنگ بهصورت کلی باشید، هرگز متوجه کاهش ولوم گیتارهای ریتم نمیشوید. سپس بسته به نوع آهنگ و نواخت تکنوازی، محل مناسب را در پایان تکنوازی برای بازگرداندن ولوم گیتارهای ریتم پیدا میکنم. توجه داشته باشید که این روند برای هر آهنگ و هر تکنوازی متفاوت است.
البته قرار نیست که ریتم گیتارها در ۱- دسیبل باقی بمانند و باید به تدریج ولوم آنها را کاهش دهیم. ممکن است در هنگام پایان تکنوازی، ولوم گیتارهای ریتم در حدود ۴ الی ۵ دسیبل کم شده باشد. در چنین شرایطی باید بهترین نقطه را برای بازگرداندن ولوم گیتارهای ریتم پیدا کنید تا این کاهش و افزایش ولوم برای مخاطب محسوس نباشد.
اگر بتوانید این تغییرات خودکار را بهدرستی اعمال کنید، در نظر مخاطب، گیتارها به ناگهان قدرت انفجاری پیدا میکنند؛ در حالی که ولوم آنها درست مانند شرایط قبل از تکنوازی است. این صرفاً روشی برای فریب دادن مغز شنونده و ایجاد هیجان است.
آیا این کار باعث میشود قدرت گیتارهای ریتم کمتر شود؟
بله؛ این کار اندکی از انرژی گیتارهای ریتم کم خواهد کرد. اما این انرژی از بین نمیرود؛ بلکه به گیتار سولو منتقل خواهد شد. البته اگر تکنوازی گیتار چنگی به دل نمیزند، این کار نهایتاً به ضرر کیفیت کلی آهنگ خواهد بود. اما اگر تکنوازی گیتار جذاب باشد، با استفاده از این تکنیک، جذابیت آن دو چندان خواهد شد.
تنظیمات خودکار ولوم درامز
گاهی برخی از ضربههای اسنیر قویتر به گوش میرسند. شخصاً ترجیح میدهم این افت و خیزهای طبیعی را حفظ کنم؛ اما طبیعت موسیقی مدرن حکم میکند که ترجیح را بر بلندتر شدن ولوم مجموعه آهنگ قرار دهیم تا بر حفظ افت و خیزهای طبیعی اسنیر. بنابراین اغلب سعی میکنم این تغییرات ولوم را کاهش داده و به ولوم یکدستتر برای قسمتهای مختلف درامز دست پیدا کنم. این کار ربطی به آهنگ ندارد؛ بلکه صرفاً تکنیکی است که گاه برای بلندتر کردن ولوم موسیقی به کار میبرم.
تنظیمات خودکار ولوم در ورسها و کورِسها
ورسها معمولاً صدایی نرمتر از کورسها دارند. اغلب در تنظیم آهنگ، به منظور حجیمتر کردن صدا در قسمت کورس، یک یا چند ساز در این قسمت به موسیقی اضافه میشود. اما اگر این کار در مرحله تنظیم صورت نگرفته باشد، بهتر است با افزایش صدا در قسمت کورس، این کمبود را جبران کنیم. کاهش و افزایش ولوم در قسمتهای مختلف آهنگ، بر روی صدادهی کلی یک میکس تأثیر شگرفی میگذارد. مثلاً میتوان گیتار کلین که در تمام طول ورس، ریتم مینوازد را در قسمت دوم ورس حذف کرد تا کورس بلندتر به نظر آید.
شاید نیاز باشد که صدای بعضی از سازها را در برخی از قسمتهای آهنگ بلندتر یا آرامتر کنیم. در نهایت هدف ما این است که صدادهی کلی آهنگ را ارتقاء دهیم. پس سازهایی که به روند کلی آهنگ خدمت میکنند را پیدا کرده و آنها را در میکس برجستهتر کنید. همچنین میتوانید سازها و المانهایی که به این روند کمک نمیکنند را بیشتر در قالب میکس مخفی کنید.
جمعبندی
میکسهای شما باید پویا باشند. اگر وظیفه خود را بهدرستی انجام داده باشید، میکسی هیجانانگیز خواهید داشت که شنونده را به وجد میآورد. هیچکس متوجه نخواهد شد که کجا ولومها را بالا یا پایین بردهاید. عدهای بر این عقیدهاند که باید تا حد ممکن میکس را طبیعی نگه داشت. علت استفاده من از تنظیمات خودکار نیز دقیقاً همین است. من ترجیح میدهم صدای یک اجرا در ضبط، به اندازه اجرای زنده، هیجان داشته باشد.
منبع: HomeStudioRecordings
مترجم: کیان ایرجی