تیونر یکی از ابزارهای ضروری برای گیتاریستها است. اگرچه کارایی این وسیله بسیار ساده است، اما از اهمیت زیادی برخوردار است؛ زیرا هیچ چیزی مهمتر از کوک بودن ساز نیست. در دهههای گذشته، تکیه بر دیاپازون یا زیرایی (pitch) دقیق برای کوککردن ساز متداول بود؛ اما اکنون محصولات زیادی در بازار وجود دارند که جای روشهای پردردسر گذشته را گرفتهاند. حال در میان خیل عظیم تیونرهای مختلف موجود در بازار، چگونه محصول مناسب را پیدا کنیم؟ این راهنمای خرید، تفاوتهای اصلی میان تیونرهای مختلف را روشن خواهد کرد.
پس بیایید سَری به دنیای جذاب تیونرها بزنیم.
تیونر دقیقاً چه میکند؟
تیونر گیتار برای کوک کردن (تیون کردن) ساز در یک زیرایی (pitch) مشخص استفاده میشود. فرکانس متعارف برای موسیقی مدرن، ۴۴۰Hz است که تکیه بر آن باعث میشود تمامی سازها در یک آنسامبل، دقیقاً در یک فرکانس یکسان بنوازند. این کار باعث میشود که فرکانس نت RE گیتار شما با فرکانس نت RE ساز بیس، کیبورد و یا هر ساز دیگری در گروه یکسان باشد. این مسئله همچنین باعث میشود که خواننده هم بتواند بهراحتی با شما هماهنگ شده و بخواند.
اکثر تیونرهای مدرن از مکانیزم عقربهای برای نمایش زیر و بمی استفاده میکنند که میزان کوک بودن و نت مورد نظر را در کمال سادگی نمایش میدهد. اما این تنها مکانیزم موجود نیست. بهطور مثال، انواع دیگری چون تیونرهای استروب (strobe) نیز وجود دارند که کاملاً متفاوت هستند.
انواع تیونر گیتار
تیونرهای متنوعی در بازار موجود هستند که هر یک از آنها نقاط قوت و ضعف خود را دارند. این راهنما به شما کمک خواهد کرد که مناسبترین محصول را برای خودتان انتخاب کنید و در هر شرایطی، با دقت بالا بنوازید. تیونرها به دستههای زیر قابل تقسیم هستند:
کروماتیک
متداولترین تیونرها، تیونرهای کروماتیک هستند. این تیونرها در سه شکل میکروفونی، گیرهای (clip-on) و پدالی (pedal) یافت میشوند. یک تیونر کروماتیک، کوک کردن در هر نت گام کروماتیک را ممکن میسازد؛ این یعنی ۱۲ نت یک اکتاو کامل. این محصولات برای دستیابی به کوکهای جایگزین (alternative tuning) نیز مناسب هستند، اما باید بدانید که در پی چه نُتهایی هستید. تیونر کروماتیک برای مبتدیان انتخاب چندان خوبی نیست، اما برای اکثر گیتاریستها، گزینهی مناسبی به حساب میآید.
پُلیفونیک
تیونرهای پُلیفونیک، ابداع جدید تیسی الکترونیک (TC Electronic) هستند و توسط کرگ (Korg) نیز به خدمت گرفته شدهاند. این تیونرها به شما اجازه میدهند که تمام سیمها را بهطور همزمان بنوازید و سیم ناکوک را از میان آنها بیابید. گرچه شما نهایتاً سیمها را یکبهیک کوک خواهید کرد، اما این تیونرها دیدی جامع از کوک کلی گیتارتان به شما میدهند و باعث میشوند اثر کوک کردن یک سیم گیتار را بر دیگر سیمها و صدای گیتارتان بشنوید. بهعنوان یک نمونه خوب از تیونرهای پُلیفونیک، میتوان از TC Electronic Polytune 2 نام برد.
استروب
تیونرهای استروب، دقیقترین تیونرهای موجود در بازار هستند. اگرچه آنها مقداری گرانتر از سایر مدلها هستند، اما دقت بالای آنها ارزش پرداختن هزینه بیشتر را دارد. برای گیتاریستهای حرفهای، تهیهکنندگان و افراد متخصص، این تیونرها بهترین انتخاب هستند. تیونرهای عقربهای، با استفاده از یک میکروپروسسور، دوره تناوب میانگین شکل موج را اندازه میگیرند و آن را به فرکانسی قابل خواندن تبدیل میکنند. در حالی که تیونرهای استروب، یک فرکانس مبنا را تولید کرده و تفاوت آن فرکانس با نت نواختهشده را به شما نمایش میدهد. نمایشگر آنها، با حرکتی چرخشی، کوچکترین تفاوت را نشان میدهد.
میکروفونی
در این مدلها، فرکانس نت نواختهشده با استفاده از یک میکروفون داخلی تشخیص داده میشود. این محصولات پایینترین دقت را دارند، اما اغلب اوقات از پس وظیفه خود برمیآیند. تیونرهای میکروفونی در اجرای زنده عملکرد خوبی ندارند؛ زیرا در این حالت نویز محیط نیز به همراه سیگنال توسط میکروفون دریافت میشود و با ایجاد اختلال در تشخیص نت، در کار تیونر مشکل ایجاد میکند. زمانی این تیونرهای ارزانقیمت برای کاربردهای خانگی گزینهی اول به شمار میآمدند، اما امروزه مدلهای گیرهای تقریباً جای آنها را گرفتهاند. اکثر این تیونرها میزان انحراف از کوک استاندارد گیتار یعنی Mi-La-Re-Sol-Si-Mi (یا همان EADGBE) را نشان میدهند و نتهای نیمپرده را نمایش نمیدهند. بهطور کلی، این تیونرها به نسبت مدلهای دیگر، کمی قدیمی و از مد افتاده هستند، اما هنوز هم در مترونومها و … دیده میشوند.
بِرَندهای محبوب
Korg:
محصولات این شرکت، کیفیت و ظاهر را در کنار هم دارند. کرگ رنج متنوعی از تیونرهای پلیفونیک و کروماتیک را تولید میکند و به لطف نمایشگرهای روشن تیونرهایش، گوی رقابت را از دیگر رقبا ربوده است. محصولات سری PitchBlack که در شکلها و سایزهای متفاوت ارائه میشوند، جزو تیونرهای پرفروش این شرکت هستند. گیتاریستهای حرفهای متعددی از مدل پدالی PitchBlack استفاده میکنند.
Boss:
پادشاه صنعت تیونر! شرکت باس برای هر موقعیت و سلیقهای یک تیونر دارد. از مدلهای گیرهای ارزان مثل TU-01 گرفته تا مدل میانرده و مشهور TU-3 و مدل ردهبالای TU-3W Waza، همگی از نوع کروماتیک و به شدت قابل اطمینان هستند.
Peterson:
تیونرهای پیترسون از دقت و قیمت بالایی برخوردار هستند. با وجود قیمت بالای محصولات این شرکت، اگر به دنبال یک تیونر استروب هستید، گزینهی بهتری پیدا نخواهید کرد. این شرکت علاوه بر مدلهای گیرهای و پدالی، به تولید مدلهای rackmount (که بر روی رَک سوار میشوند) نیز مشغول است. شناختهشدهترین محصول پیترسون، مدل Stomp Classic است که بهخوبی روی پدالبورد جای میگیرد.
TC Electronic:
رهبران تیونرهای پلیفونیک! آنها با خلاقیت و ایدههای نو، انقلابی را در بازار ایجاد کردند. TC تیونرهای باکیفیت زیادی در دو نوع گیرهای و پدالی تولید میکند که از آن جمله میتوان به Unitune و Polytune اشاره کرد.
تیونرهای گیرهای
زمان زیادی از ورود تیونرهای گیرهای به بازار نمیگذرد، اما بهواسطهی طراحی ارگونومیک و پرتابل این دسته از تیونرها، در بین گیتاریستها بسیار پرطرفدار و محبوب شدهاند. تنها کافیست آن را بر روی سردسته نصب کنید تا تیونر با دریافت ارتعاشات سیم، فرکانس نت نواختهشده را به دست آورد.
این تیونرها نسبتاً دقیق هستند، اما عملکرد مدلهای ارزانتر در محیطهای پر سر و صدا چندان خوب نیست. دلیل آن، تأثیرگذاری ارتعاشهای سازهای دیگر شامل گیتاربیس و درام و نویز زمینه است.
اما زمانی که پای راحتی در استفاده میان باشد، هیچ چیزی حریف تیونرهای گیرهای نمیشود. اکثر گیتاریستها این تیونرها را همیشه بر روی سردسته گیتارشان دارند و حتی زمانی که گیتار را در کیس قرار میدهند هم تیونر را جدا نمیکنند. بدین نحو میتوانند گیتار را از کیس درآورند، سریع کوک کنند و نواختن را آغاز کنند. با این حال، این کار جلوه زیبایی ندارد. در واقع اگر شما هزینه بسیار بالایی را برای یک گیتار زیبا پرداخته باشید، قرار دادن این تیونر بهصورت دائمی روی سردستهی آن، مثل اضافه کردن بکسلبند به اتومبیل فراری است! کاربردی هست، اما الزاماً زیبا نیست.
بهترین تیونرهای گیرهای
TC Electronic PolyTune Clip Tuner
اگرچه این تیونر در زمره تیونرهای گیرهای نسبتاً گرانقیمت قرار دارد، اما به دلیل بهرهمندی از کیفیت ساخت بینظیر و یک مُد پلیفونیک خاص، ارزش هزینه کردن را دارد. همانطور که پیشتر بیان شد، به لطف این مُد شما میتوانید همه سیمها را با هم بنوازید و تیونر، سیمی که کوک نیست را شناسایی خواهد کرد. هوشمندانه نیست؟
Korg PitchClip
محصولات کُرگ به طراحی عالی و قابل اعتماد بودن مشهور هستند و تیونر ارزانقیمت PitchClip نیز از این قاعده مستثنا نیست. این محصول بهعنوان یکی از مقرونبهصرفهترین تیونرهای گیتار در بازار، هم برای مبتدیها و هم برای حرفهایها مناسب است.
Peterson StroboClip HD Tuner
بدون شک یکی از قابلاطمینانترین شرکتها در بین تیونرسازان، شرکت Peterson است. محصولات پیترسون به خاطر دقت بالایشان مشهور شدهاند. StroboClip HD، پیشرفتهترین تیونر گیرهای موجود در بازار است و مخصوص مشکلپسندهاست.
تیونرهای پدالی
برای گیتاریستهایی که همواره در حال اجرای زنده هستند، تیونر پدالی انتخاب بسیار خوبی است. با این تیونرها میتوانید به آسانی در بین آهنگها کوک ساز را عوض کنید و هر زمان که خواستید، با فشردن فوتسوئیچ، تیونر را از مسیر سیگنال خارج و یا به آن وارد کنید. اکثر تیونرهای پدالی، صفحاتی پرنور دارند تا بتوانند اطلاعات مورد نیاز را بهخوبی در محیطهای تاریک نمایش دهند.
در بین تیونرها، این مدلها از بالاترین دقت برخوردار هستند؛ زیرا سیگنال پیکاپ گیتار مستقیماً به آنها وارد میشود. همچنین اکثر این تیونرها دارای بایپس واقعی (True Bypass) هستند که باعث جلوگیری از تغییر سیگنال میشود.
تیونر پدالی کارکرد دیگری نیز دارد. این ابزار میتواند سیگنال گیتارتان را کاملاً ساکت کرده تا شما بتوانید ساز را بدون صدا کوک کنید. البته این خود هنریست که بتوانید بدون شنیدن صدای ساز و تنها از طریق فیدبک تصویری، آن را کوک کنید؛ اما مسلماً با کمی تمرین قابل انجام است. به لطف این قابلیت، مخاطبانتان دیگر مجبور نخواهند بود صدای کوک کردن ساز شما را بشنوند.
بهترین تیونرهای پدالی
Boss TU-3 Chromatic Tuner Pedal
باس TU-3، محبوبترین تیونر پدالی جهان است. این استامپباکس غیر قابل تخریب و مستحکم، از قیمت مناسب، وضوح بالا و دقت مثالزدنی برخوردار است.

TC Electronic PolyTune 3 Tuner Pedal
زمانی که چند سال پیش کمپانی TC Electronic مدل PolyTune را عرضه کرد، این محصول به اصلیترین رقیب سری تیونرهای BOSS TU تبدیل شد. نسل سوم PolyTune، از مُد پُلیفونیک هوشمند و یک بافر داخلی بهمنظور بهینهسازی قدرت سیگنال بهرهمند است.

D’Addario Pedal Tuner
داداریو Pedal Tuner، یکی از مدلهای تازهوارد و در عین حال محبوب است که بهراحتی روی هر پدالبوردی جای میگیرد. این تیونر با بهرهمندی از یک نمایشگری بسیار واضح و یک پروسسور ۳۲ بیتی، میتواند کوکهای اعمالی شما را سریعتر از هر محصول دیگری تشخیص دهد.

اپلیکیشنهای تیونر
این روزها همه یک تلفن هوشمند در اختیار دارند. گوشیهایی که قدرت محاسباتشان بسیار بیشتر از تیونرهای میکروفونی است. البته میکروفون گوشی شما ممکن است برای دریافت فرکانسهای گیتار بهینهسازی نشده باشد.
اپلیکیشنهای خوب زیادی برای اسمارت فون وجود دارند که برای کاربرد خانگی کافی هستند. اما ما این اپها را بهعنوان راهحلی حرفهای پیشنهاد نمیکنیم؛ زیرا در شرایط اجرای زنده، نویز و صداهای زیاد دیگری را به همراه صدای سیمها دریافت خواهند کرد. با این حال، اپلیکیشنهای تیونر مسلماً در مواقعی که تیونر گیرهایتان را فراموش کردهاید، جایگزین خوبی خواهند بود. پیشنهاد میکنیم اپهای Boss TU-3 و TC Electronic Polytune را امتحان کنید.
تیونرهای دستی و رومیزی
این دو گونه از تیونرها دارای میکروفون هستند و برای استفاده باید آنها را در نزدیکی ساز نگه دارید. تیونرهای دستی و رومیزی را نمیتوان در مسیر سیگنال قرار داد و یا بر روی سردسته نصب کرد. اکثر آنها توسط برندهایی چون باس، رولند و کُرگ ساخته میشوند. این تیونرها معمولاً دارای یک مترونوم نیز هستند که باعث میشود دستگاهی دومنظوره باشند. مدلهای دستی و رومیزی برای استفاده در خانه که نویز پسزمینه کمی وجود دارد، بسیار مناسب هستند.

تیونرهای رَک
شاید در نگاه اول، خرید چنین تیونر بزرگی، وقتی پدالی به آن کوچکی هم همین کار را میکند، کمی غیرمنطقی به نظر برسد؛ اما در اکثر موارد، این تیونرها از ویژگیهای جذابی مانند کوکهای جایگزین گوناگون، اینترفیس و صفحه نمایش بزرگ و امکان کالیبراسیون برخوردار هستند که باعث شده جایگاه و طرفداران خود را در بازار داشته باشند.
این مدلها در بسیاری از موارد، در رک پراسسورها جای داده میشوند که از کارایی بسیار گستردهتری از یک تیونر ساده برخوردار هستند. از آن جمله میتوان به مدل KDM2 شرکت Korg اشاره کرد که در نهایت سادگی به پدالبورد متصل میشود و نمایشگر بسیار شفاف و روشنی دارد. از دیگر مدلها، میتوان از مدل VS-R Strobo شرکت Peterson نام برد که یکی از دقیقترین و قویترین تیونرهای موجود است.

تیونرهای گیتار آکوستیک
شکی نیست که شما میتوانید برای کوک کردن گیتارهای آکوستیک از تیونرهای گیرهای و یا پدالی (برای گیتارهای الکترو-آکوستیک) استفاده کنید؛ اما بعضی تیونرها هستند که مشخصاً برای گیتارهای آکوستیک طراحی شدهاند. این مدلها به لبهی حفره صدا یا همان soundhole متصل میشوند و صدا را مستقیماً از محل انتشار آن دریافت میکنند.
این تیونرها کمتر در معرض دید هستند و لازم هم نیست که بر روی سردسته نصب شوند. علاوه بر آن، به علت نزدیکی به منبع صدا، تیونینگ بسیار دقیق را ممکن میسازند.
بافرشده یا بایپس واقعی
بایپس واقعی (True bypass)
بایپس واقعی به این معناست که تُن شما بعد از گذر از پدال، هیچ تغییری نخواهد کرد. البته هر چه تعداد این نوع پدالها در مسیر سیگنال بیشتر باشد، مقاومت بالاتر میرود که در نهایت باعث اتلاف سیگنال میشود. امری که برای گیتاریستها ناخوشایند است.
بایپس بافرشده (Buffered bypass)
در این حالت سیگنال شما اندکی تقویت میشود. گویی سیگنال بهجای اینکه به نرمی از پدال عبور نماید، کمی هُل داده میشود و با فشار از آن عبور میکند. البته میزان تقویت اعمالشده آنقدر کم است که افراد بهندرت متوجه آن خواهند شد.
کدام تیونر برای من مناسب است؟ من یک … هستم.
متخصص گیتار
شما به دقیقترین تیونر موجود در بازار نیاز دارید. پس یک مدل استروب را انتخاب کنید.
گیتاریست در خانه
هرچه سادهتر بهتر؛ مدلهای میکروفونی و گیرهای برای شما مناسب هستند. فقط به خاطر داشته باشید که پیش از آغاز نوازندگی، سازتان را کوک کنید.
گیتاریست کنسرت
راحتترین محصول برای شما تیونر پدالی است. تیونر پدالی در زمانی که نویز پسزمینه زیادی وجود دارد، دقیقترین عملکرد را ارائه میکند و به شما امکان کوک کردن بیصدا را نیز میدهد.
همچنین میتوانید از تیونر گیرهای استفاده کنید. هرچند که احتمالاً نویز پسزمینه یا ارتعاشات فرکانس پایین بر روی دقت آن تأثیر میگذارند.
معلم گیتار
تیونر گیرهای احتمالاً مناسبترین مدل برای شما خواهد بود. شما میتوانید آن را به سردسته سازتان متصل و ساز خودتان را کوک کنید. سپس آن را به شاگردتان بدهید تا او نیز سازش را کوک کند.
تیونر میکروفونی نیز از پس خواستههای شما برمیآید. اما اگر ساز مورد آموزش، گیتار الکتریک باشد، به آمپلیفایر نیز نیاز خواهید داشت.
گیتاریست استودیو
نیازی به گفتن نیست که شما به گیتاری با کوک بسیار دقیق نیاز دارید. برای رسیدن به بهترین نتیجه، یک تیونر استروب یا پدالی عالی را انتخاب کنید.
نوازنده گیتار آکوستیک
برای نواختن گیتار آکوستیک بهصورت زنده، به یک تیونر پدالی برای کوک کردن آرام و بدون صدا نیاز دارید. اگر در خانه هستید، تیونر گیرهای و یا میکروفونی هم مناسب خواهد بود.
بِیسیست
نوازندگان بیس هم از همان تیونرهای نوازندگان گیتار استفاده میکنند و تمامی نکات اشارهشده در مورد نوازندگان بیس نیز صدق میکند. در نتیجه، تیونر استروب برای حداکثر دقت، تیونر گیرهای برای استفاده راحت و تیونر پدالی برای اجرای زنده بهترین گزینه است.
تیونر کجای زنجیره سیگنال قرار میگیرد؟
یک تیونر خریدهاید و میخواهید آن را روی پدالبوردتان قرار دهید. اکنون باید آن را کجای زنجیره سیگنال قرار دهید؟ پاسخ روشن است: تیونر همیشه در ابتدای زنجیره قرار میگیرد.
اگر دقیقترین کوک ممکن را میخواهید، باید سیگنال در قدرتمندترین حالت باشد تا تیونر بتواند دقیقاً آنچه از سیمها دریافت میکند را اندازه بگیرد. استفاده از پدالهای دیگر پیش از تیونر، موجب پدید آمدن مقاومت و تضعیف سیگنال و در نهایت، کاهش دقت کوک میشود.
منبع: Andertons
مترجم: امیر اروجی
عالی مرسی کامل و بدون تکلف👍