راهنمای خرید پدال‌ EQ

کلمه EQ در جمع موزیسین‌ها زیاد به کار می‌رود؛ اما همین کلمه موجب سردرگمی افراد عادی می‌شود. EQ می‌تواند در ابتدا مقوله بسیار دشواری به نظر آید؛ ولی به‌محض اینکه آن را درک کنید، درهای زیادی به روی شما گشوده می‌شود.

پدال EQ معمولاً جزو پدال‌های کاربردی به‌حساب می‌آید. این پدال را به‌عنوان ابزاری در نظر بگیرید که به شما کمک می‌کند تا صدا را شکل دهید و از این طریق به صدایی که در ذهن دارید، دست یابید. پس از کمی مطالعه و آشنایی با پدال‌های EQ، متوجه می‌شوید که کار با آنها سخت و پیچیده نیست.

مقدمه

EQ صدای شما را در ارتباط با دیگر صداهای موجود در یک گروه موسیقی شکل می‌دهد. این ابزار می‌تواند صدای گیتار شما را عالی یا افتضاح کند. EQ همچنین چگونگی صدای ساز شما را تعریف می‌کند. پس بیایید نگاهی بیندازیم به پدال‌های EQ.

بالاخره EQ چیست؟

ابتدا ببینیم دو حرف E و Q از کجا می‌آیند. EQ شکل خلاصه‌شده‌ی کلمه Equalizer (ایکوآلایزِر) به معنای برابرساز است. EQ مشخص‌کننده وضعیت فرکانس‌ها در دامنه طیف صدایی است.

احتمالاً با سه کلمه بنیادین Bass ،Mid و Treble که در زمینه EQ به کار می‌روند، آشنا هستید. در موسیقی، Equalizer برای ایجاد تغییر در واکنش فرکانسی یک سیستم صوتی (مثل آمپلی‌فایر یا اسپیکر) با بهره‌گیری از فیلترهای خطی به کار می‌رود. این فیلترهای ساده می‌توانند در صدای یک آهنگ یا صدای گیتار شما تغییراتی به وجود آورند.

به‌عنوان یک مثال ساده، یک قطعه موسیقی را در سیستم صوتی خود پلِی کنید. بلافاصله پس از ایجاد تغییرات شدید در bass یا treble، به‌وضوح متوجه می‌شوید که این دو فیلتر چه چیزی را در صدا تحت تأثیر قرار داده‌اند. همین کار را می‌توانید با صدای گیتار خود نیز انجام دهید. یادتان باشد که هر منبع صدایی، دارای محتویات خاص خود است. این حرف شاید گیج‌کننده‌ باشد. به بیان ساده‌تر می‌توان گفت که یک صدا، فرکانس‌های موجود در خود را به اطراف منتشر می‌کند.

یک EQ چطور صدای گیتار ما را تحت تأثیر قرار می‌دهد؟

هر صدایی (چه صدای یک منبع صدا و چه ترکیب چند منبع صدا)، به تعبیری اثر انگشت خود را شکل می‌دهد. این اثر انگشت، توسط گوش‌های ما دریافت می‌شود. نحوه قرارگیری منابع صدایی مختلف کنار یکدیگر، صدای نهایی آنها را مشخص می‌کند.

این امر کار مهندسی صدا را به یک هنر تبدیل می‌کند. مهندسین صدا از اینکه سازهای مختلف در عرض طیف صدایی، فضای خاص خود را اشغال کنند، اطمینان حاصل می‌نمایند تا آن سازها، بدون تداخل با دیگر سازها، به‌وضوح شنیده شوند.

این کار، به‌خصوص در مورد گیتار کمی سخت است؛ زیرا گیتار اشغال‌کننده ناحیه میدرنج است و می‌تواند با سازهای دیگر مثل ساکسوفون، تام‌های درامز، وکال و گیتارهای دیگر تداخل فرکانسی پیدا کند.

ناحیه میدرنج معمولاً توسط این سازها اشغال می‌شود و شما نه می‌خواهید صدای گیتارتان زیر صدای آنها گم شود و نه اینکه مزاحم صدای آنها شود؛ بنابراین باید فضای کوچک لازم را با دقت پیدا کنید. این کار با استفاده از پدال EQ و کاهش فرکانس‌های مزاحم و بیهوده‌ی صدای گیتار امکان‌پذیر است.

چطور با یک پدال EQ کار کنیم؟

اگر می‌خواهید از EQ به‌عنوان یک ابزار سودمند استفاده کنید، باید آن را با صرفه‌جوئی و به‌طور نامحسوس به کار بگیرید. EQ می‌تواند طوری استفاده شود که افکت‌های خاصی را به وجود آورد؛ مثل افکت رادیو AM. شاید این نوع صدا را در کارهای گروه The Strokes شنیده باشید. همچنین این پدال می‌تواند طوری به کار گرفته شود که میدرنج‌ها را کاهش داده و صدای گیتار را به‌اصطلاح mid scoop کند. نمونه آن را می‌توانید در کارهای قدیمی گروه Pantera بشنوید.

همچنین می‌توانید پدال‌های EQ را برای بوست ناحیه خاصی از طیف فرکانس‌ها مورد استفاده قرار دهید.

توجه: هرگز صدای گیتار خود را به‌طور جداگانه و بدون تعامل با دیگر سازها، EQ نکنید؛ زیرا در این صورت، پس از صرف وقت فراوان برای شکل دادن به صدای ساز خود، زمانی که شروع به نواختن با گروه موسیقی کنید، متوجه می‌شوید که این صدا، زیر صداهای دیگر دفن می‌شود.

در اکثر موارد، وقتی صدای خود را در تعامل با دیگر سازها EQ می‌کنید، به صدایی دست می‌یابید که در میکس با گروه موسیقی، بسیار سالم و دوست‌داشتنی است. ممکن است که این نکته شما را متعجب کند؛ اما وقتی همین صدا را به‌تنهایی و بدون وجود سازهای دیگر می‌شنوید، متوجه می‌شوید که اصلاً صدای خوبی برای نوازندگی خارج از گروه نیست. این صدای EQ شده، برای قرار گرفتن در کنار دیگر سازهای گروه مناسب است. به گوش‌های خود اعتماد کنید و اگر در کنار سازهای دیگر صدای خوبی از ساز خود می‌شنوید، تنظیمات EQ را تغییر ندهید.

Subtractive EQ

Subtractive EQ یک تکنیک EQ کردن است. در این تکنیک، فرکانس‌های ناخواسته را کاهش می‌دهیم تا به نظر برسد که فرکانس‌های مورد نظر ما، افزایش‌ یافته‌اند. برای مثال، اگر بخواهیم میدرنج‌ها حضور بیشتری داشته باشند، به‌جای افزایش میدرنج، فرکانس‌های بیس و تریبل را کاهش می‌دهیم تا بدین نحو، میدرنج‌ها مجال حضور بیشتری پیدا کنند.

اما چرا زمانی که می‌توانیم یک فرکانس‌ را افزایش دهیم، از تکنیک Subtractive EQ استفاده کنیم؟

متأسفانه زمانی که فرکانس‌ها بوست شوند، به سیگنال، نویز نیز اضافه می‌شود. مطمئناً کسی دوست ندارد صدای هیس و نویز به صدای سازش افزوده شود. با استفاده از تکنیک Subtractive EQ، ریسک ورود هیس و نویز را از معادله خارج می‌کنید.

تفاوت میان پدال‌های EQ چندباند

پدال‌های EQ، از نظر تعداد باندها (یا محدوده فرکانسی) با هم متفاوت‌ هستند. این باندها توسط اسلایدر یا ناب‌ کنترل می‌شوند. در ادامه به برخی از پدال‌های EQ متداول اشاره می‌کنیم:

پدال‌های EQ سه-باند مثل EarthQuaker Devices Tone Job

پدال‌های EQ پنج-باند مثل Mesa Boogie Graphic EQ Pedal

پدال‌های EQ هفت-باند مثل Boss GE-7 که یکی از مشهورترین پدال‌های EQ است.

پدال‌های EQ ده-باند مثل MXR Ten Band EQ که تعداد زیادی باند و کنترل را در اختیار کاربر می‌گذارد.

این پدال‌ها از لحاظ نوع کنترل‌هایی که به کاربر ارائه می‌کنند نیز متفاوت‌ هستند. هرچه تعداد باندها کمتر باشد، پهنای هر یک از باندها عریض‌تر است. این بدین معناست که یک EQ ده‌باند، روی ده ناحیه فرکانسی، به‌صورتی ریزبینانه‌تر عملیات کاهش یا افزایش را انجام می‌دهد، در حالی که یک EQ سه‌باند، به صورتی کلی‌تر روی سه ناحیه فرکانسی کار می‌کند. هر یک از آنها مزایا و معایب خود را دارند؛ اما احتمالاً یک فرد مبتدی، سادگی کار با یک EQ سه باند را بیشتر می‌پسندد.

کار با ایکوالایزرهای گرافیکی نسبتاً آسان است؛ زیرا چشم‌اندازی تصویری از طیف فرکانسی و وضعیت کنترل‌های مربوط به نواحی فرکانسی ارائه می‌نمایند. معمولاً این نوع ایکوالایزرها، امکان کاهش و افزایش فرکانس‌ها را به کاربر می‌دهند. در نهایت، آنها یک تصویر کلی از کارهایی که باید با فرکانس‌ها صورت پذیرد، ارائه می‌کنند. اگر از آن دسته‌ افرادی هستید که باید کنترل مسائل به‌طور کامل دستتان باشد، EQ گرافیکی را به شما پیشنهاد می‌کنیم؛ زیرا می‌توانید ببینید که دقیقاً با هر فرکانس چه‌ کار کرده‌اید. Boss EQ، یک پدال EQ گرافیکی کوچک و ساده، اما تأثیرگذار است. پدال‌های EQ گرافیکی MXR که در دو فرمت ۱۰ و ۶ باند تولید می‌شوند نیز بسیار پرطرفدار هستند.

آیا با وجود EQ امپ، باز هم به پدال EQ نیاز داریم؟

بله و خیر. اجازه دهید کمی بیشتر توضیح دهیم. اگر به کنترل بیشتر نیاز دارید، پاسخ پرسش بالا، مثبت است. اغلب پدال‌های EQ، به‌جای ناب، دارای اسلایدر هستند که به لطف آنها، کاربر یک شمای تصویری از رفتاری که با سیگنال انجام می‌دهد، خواهد داشت. یادتان باشد که ایکوالایزر روی امپلیفایر به‌صورتی کلی‌تر صدا را EQ می‌کند. یک EQ هفت‌باند یا بیشتر، می‌تواند به‌صورتی جزئی‌تر فرکانس‌ها را کنترل کند.

چند پیشنهاد برای تنظیمات EQ

• EQ امپ خود را کاملاً فلت کنید و از پدال EQ برای تنظیم صدا استفاده کنید. بدین شکل، پدال کار شکل‌دهی به صدا را انجام می‌دهد.
• از EQ برای ایجاد افکت یا صدایی ویژه استفاده کنید و در صورت لزوم، با اکتیو کردن پدال، به آن صدای ویژه دست یابید.
• از پدال EQ برای بوست کردن فرکانس‌های تریبل استفاده کنید. هنگام سولو، این کار کمک می‌کند که بدون افزایش ولوم، صدای گیتار از میکس بیرون جهیده و شنیده شود.
• برای برخورداری از ریتم‌های قوی‌تر، از پدال EQ برای بوست کردن فرکانس‌های میدرنج استفاده کنید.

بهترین پدال‌های EQ برای گیتار

• Boss GE-7 Graphic Equalizer
• MXR 10-Band EQ
• Empress ParaEQ
• Mesa Boogie Throttle Box
• JHS Haunting Mids

مکان قرارگیری پدال EQ در ترتیب پدال‌ها

EQ قبل از دیستورشن: قرارگیری EQ قبل از دیستورشن، صدای گیتار شما را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

EQ بعد از دیستورشن: قرارگیری EQ بعد از دیستورشن روی صدای دیستورشن/اوردرایو تأثیر می‌گذارد و به شما امکان ایجاد تغییر آن را می‌دهد.

EQ برای گیتار آکوستیک

تمام نکات ذکرشده در این مقاله، درباره گیتار آکوستیک نیز صدق می‌کند. EQ کردن صدای گیتار آکوستیک می‌تواند کمی پیچیده‌تر باشد؛ زیرا در گروه موسیقی، یک ساز کم‌صدا محسوب می‌شود. در صورت سولو یا دوئت‌نوازی، EQ می‌تواند برای حجم‌دهی به صدای این ساز مفید باشد.

چند تکنیک کارآمد برای EQ کردن صدای گیتار آکوستیک

ـ اگر در یک گروه نوازندگی می‌کنید، با کات کردن فرکانس‌های غیرضروری بیس که با درامز و گیتار بیس در تداخل هستند، هم باعث بهتر شنیده شدن گیتار بیس و بیس درام می‌شوید و هم صدای گیتارتان از درون میکس بهتر شنیده می‌شود.

ـ فرکانس‌های تودماغی را حذف کنید. این صداها معمولاً در قسمت‌های بالایی میدرنج وجود دارند و بهتر است که پایین آورده شوند.

ـ بخش‌های کدر صدا را حذف کنید. بخش‌های کدر معمولاً در قسمت‌های پایینی میدرنج‌ شکل می‌گیرند. با پایین آوردن این فرکانس‌ها، صدای شما وضوح و شفافیت پیدا می‌کند.

ـ وضوح را افزایش دهید. افزودن فرکانس‌های تریبل، به صدای گیتار آکوستیک، شفافیت و وضوح می‌بخشد.

ـ صدای کلی را شکل دهید. برای این کار، گوش‌های خود را به کار بگیرید. اگر چیزی در صدای شما نیاز به تغییر دارد، آن را تغییر دهید.

بهترین پدال‌های EQ برای گیتار آکوستیک

• TC Electronic Bodyrez
• LR Baggs Session DI
• Boss Graphic EQ pedal
• MXR 6 band EQ pedal
• LR Baggs Para Acoustic DI

نوشته: Jed Van Wyngaardt
ترجمه: بابک آخوندی