مزایا و معایب تیونرهای قفل‌شونده

احتمالاً تابه‌حال اسم تیونرهای قفل‌شونده (locking tuner) را شنیده‌اید و با خود اندیشیده‌اید که آیا این مدل از تیونرها اصلاً به کار می‌آیند و ارزش هزینه کردن را دارند یا خیر؟ در این مطلب ما به تمام نقاط مثبت و منفی تیونرهای قفل‌شونده خواهیم پرداخت و تلاش می‌کنیم که به پرسش‌های شما پاسخ دهیم.

پاسخ کوتاه

اگر به دنبال پاسخی بسیار کوتاه و مختصر هستید، در زیر خلاصه‌ای از نقاط قوت و ضعف مربوط به این تیونینگ ماشین‌ها را آورده‌ایم. در ادامه، هر یک از آنها را به‌طور مفصل شرح داده‌ایم.

نقاط قوت

سرعت تعویض سیم بسیار بالاتر

سردسته (هداستاک) مرتب‌تر

ثبات کوک بهتر

نقاط ضعف

قیمت بالاتر

وزن بیشتر از تیونرهای معمولی

دشوار بودن نصب برخی از مدل‌ها

ابتدا به مزایای این تیونرها می‌پردازیم:

۱- افزایش سرعت تعویض سیم

برجسته‌ترین مزیت تیونرهای قفل‌شونده، افزایش چشمگیر سرعت تعویض سیم در مقایسه با تیونرهای معمولی است. این مزیت، به‌خصوص اگر از عوض کردن سیم خوشتان نمی‌آید و یا نیاز به تعویض متناوب سیم‌ها دارید (مثلاً به‌ خاطر اجرای زنده)، بسیار جذاب است.

عوض کردن سیم‌ با گوشی‌های کوک معمولی کار زمان‌بری است. ابتدا باید هر سیم را از داخل بریج و گوشی رد کرده، سپس سیم را دور گوشی تاب داده و محکم کنید. بعد از این کار و محکم کردن سیم در جای خود، باید گوشی را چرخانده تا سیم‌ها در جای خود محکم شوند و در نهایت باید سیم‌های اضافی را ببرید. این پروسه برای اکثر حرفه‌ای‌ها در حدود ۲۰ دقیقه زمان می‌برد که‌ اگر شما مجبور به تعویض مرتب سیم‌ها باشید (معمولاً بعد از هر ۱۰۰ ساعت نواختن باید سیم‌ها را تعویض کرد) می‌تواند بسیار آزاردهنده باشد.

اما با گوشی‌های قفل‌شونده، این پروسه چند دقیقه بیشتر زمان نمی‌برد. شما فقط باید سیم را از بریج رد کرده، آن را چند دور بپیچانید و مقدار اضافی را ببرید. در این پروسه دیگر نیازی به پیچاندن مکرر و محکم کردن سیم دور گوشی که می‌تواند ناخوشایند و مشکل باشد، نیست.

۲- ثبات کوک بهتر

تیونرهای قفل‌شونده، کوک گیتار را برای مدت زمان بیشتری حفظ می‌کنند و نیاز به کوک کردن گیتار را کاهش می‌دهند؛ اما آنها چگونه چنین کاری را می‌کنند؟

تیونرهای قفل‌شونده، سیم را هنگامی که دور گوشی تاب داده می‌شود، محکم نگه می‌دارند. این امر موجب جلوگیری از جابه‌جایی سیم روی گوشی و سُر خوردن آن می‌شود. سُر خوردن سیم باعث کاهش کشیدگی (تِنشِن) سیم شده و کوک آن را به هم می‌زند. این اتفاق معمولاً در هنگام بِندینگ (bending) رخ می‌دهد؛ بنابراین اگر شما از این تکنیک زیاد استفاده می‌کنید و حس می‌کنید کوک سازتان سریع به هم می‌ریزد، تیونرهای قفل‌شونده برای شما بسیار مناسب خواهند بود. البته توجه کنید که این تیونرها نمی‌توانند به‌طور کامل از ناکوک شدن سیم جلوگیری کنند؛ بلکه جلوی سُر خوردن سیم را می‌گیرند که یکی از عوامل ناکوک شدن ساز است. به‌علاوه، سر خوردن سیم فقط در تیونرهای معمولی رخ نمی‌دهد؛ اما احتمال وقوع آن در مدل‌های معمولی بیشتر است.

۳- سردسته (هداستاک) مرتب‌تر

مزیت دیگر این تیونرها، تمیزتر و مرتب‌تر شدن ظاهر سردسته است. به‌خاطر نحوه پیچش سیم دور گوشی، این تیونرها در مقایسه با مدل‌های معمولی موجب می‌شوند که سردسته گیتار مرتب‌تر به نظر آید. البته این مزیت چندان مهمی نیست، اما از آنجا که برای برخی گیتاریست‌ها مهم است، ارزش ذکر کردن را داشت. از نظر شخص من، این مسئله چندان مزیت بزرگی به‌حساب نمی‌آید؛ زیرا سنگینی و بزرگی آنها، این مزیت را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

اکنون که به مزایای تیونرهای قفل‌شونده پرداختیم، بیایید به معایب آنها نگاهی بیندازیم:

۱- قیمت بیشتر

یکی از مشکلات این تیونرها، گران‌تر بودن آنها نسبت به مدل‌های معمولی است. برای همین هم اکثر گیتارها، به‌خصوص گیتارهای اقتصادی و میان‌رده، از این تیونرها بی‌بهره هستند. اگر شما این تیونرها را می‌خواهید، باید کمی خرج کنید و تیونرهای معمولی سازتان را با این مدل‌ها تعویض کنند.

قیمت این تیونرها از حدود ۵۰ دلار به بالاست. مدل‌های ارزان‌تری هم در بازار وجود دارند، اما کیفیت بالایی ندارند. اگر می‌خواهید تیونرهای گیتارتان را عوض کنید، شاید بد نباشد که با کمی هزینه بیشتر، مدل‌‌های قفل‌شونده را تهیه کنید. مدل‌های معمولی قیمتی در حدود ۲۵ دلار دارند. در نهایت این به شما بستگی دارد که حاضر هستید در ازای بهبود ثبات کوک و سرعت تعویض سیم، هزینه بیشتری پرداخت کنید یا نه.

۲- وزن بیشتر

مشکل دیگر این تیونرها، سنگین‌تر بودن آنها نسبت به مدل‌های معمولی است. تیونرهای قفل‌شونده حدود ۱۵ تا ۳۰ گرم سنگین‌تر هستند. تفاوت وزن آنها چندان زیاد نیست، اما می‌تواند در تعادل گیتار تأثیرگذار باشد. اگر شما به‌صورت ایستاده گیتار می‌نوازید، این مسئله بیشتر به چشم می‌آید. با این همه، اندکی تفاوت وزن، نکته‌ منفی مهمی به‌حساب نمی‌آید؛ زیرا شما به‌سرعت به وزن جدید عادت کرده و حتی ممکن است اصلاً متوجه این تغییر وزن نشوید.

۳- نیاز به ایجاد تغییر در برخی گیتارها

مشکل دیگر تیونرهای قفل‌شونده این‌ است که نیاز به نصب دارند. در بعضی از گیتارها، اگر تیونرهای مناسب را خریداری نکرده باشید، باید در سردسته گیتار تغییراتی را ایجاد کنید. حتی در برخی از موارد ممکن است مجبور شوید در سردسته سوراخ‌هایی را ایجاد کنید تا بتوانید تیونرها را درست نصب کنید. این موضوع بسیار مهمی است؛ زیرا اگر تیونرها درست نصب نشوند، مشکلات زیادی را برای ثبات کوک و … ایجاد می‌کنند. شما برای این کار یا باید خودتان متخصص باشید و یا به یک متخصص مراجعه کنید و این امر به هزینه‌های شما می‌افزاید.

۴- این تیونرها جلوی ناکوک شدن گیتار را نمی‌گیرند

این یک نقطه ضعف نیست؛ اما ارزش گفتن را دارد که تیونرهای قفل‌شونده جلوی ناکوک شدن سازتان را نمی‌گیرند. فاکتورهای زیادی در ناکوک شدن گیتار نقش دارند که از آن جمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

نحوه قرارگیری سیم در نات

اینتونیشن (intonation)

فرسوده شدن سیم‌ها

قرار گرفتن نادرست کاپو (باره‌بند)

تغییرات دما و رطوبت

گوشی کوک

تیونرهای قفل‌شونده تنها شما را در مقابل مورد آخر محافظت می‌کنند. همانطور که پیش‌تر توضیح داده شد، این تیونرها جلوی سُر خوردن سیم را می‌گیرند، اما به‌طور کامل جلوی ناکوک شدن گیتار را نمی‌گیرند؛ بنابراین اگر با مشکل کوک مواجه هستید، تصور نکنید که با خرید تیونرهای قفل‌شونده همه‌ مشکلات حل می‌شوند.

بهترین تیونرهای قفل‌شونده

اگر تصمیم به خرید تیونرهای قفل‌شونده گرفته‌اید، باید از بهترین‌ نمونه‌های موجود در بازار نیز اطلاع پیدا کنید. در این قسمت به معرفی اجمالی بهترین تیونینگ ماشین‌های قفل‌شونده موجود خواهیم پرداخت. پیش از خرید این مدل‌ها، حتماً مطمئن شوید که با سردسته سازتان همخوانی داشته باشند. در غیر این صورت، مجبور به اعمال تغییر در سردسته گیتارتان خواهید شد.

Fender Locking Tuners

اگر یک گیتار فندر دارید، تیونرهای قفل‌شونده این شرکت انتخاب بسیار خوبی برای شما هستند. این تیونرها طوری طراحی شده‌اند که برای بیشتر استرتوکسترها، تلکسترها، جَزمسترها و جگوارهای فندر قابل استفاده باشند. به‌علاوه آنها قیمتی مناسب دارند. این تیونرها برای سردسته‌های Inline 6 (شش تیونر در یک ردیف) مناسب هستند و برای سردسته‌های ۳ در ۳ (سه تیونر در یک سمت و سه تیونر در سمت دیگر سردسته) قابل استفاده نیستند.

Hipshot Grip-Lock Tuners

تیونرهای قفل‌شونده هیپ‌شات، یکی دیگر از گزینه‌های عالی موجود در بازار هستند. آنها دارای پرداخت کرومی هستند و برای اکثر گیتارهای الکتریک‌ مناسب هستند. کار با این تیونرهای مقرون‌به‌صرفه بسیار راحت است.

Schaller Locking Tuning Machine Heads

این مدل از کمپانی Schaller، انتخابی مناسب برای سردسته‌های ۳ در ۳ است. این تیونرها ظاهر تمیز و ارزش خرید بالایی دارند. تیونرهای Schaller از کیفیت ‌کم‌نظیری برخوردار هستند و به همین سبب باید برای خرید آنها مقداری بیشتر از دیگر مدل‌های اشاره‌شده بپردازید.

این هم از این! اکنون شما می‌توانید تصمیم بگیرید که تیونرهای قفل‌شونده برای شما مناسب‌ هستند یا نه. امیدوارم این مطلب برای شما مفید بوده باشد. از اینکه برای خواندن آن وقت گذاشتید، سپاسگزاریم.

منبع: Pro Sound HQ
مترجم: امیر اروجی