۱۵ سینتی‌سایزر برتر دهه هشتاد میلادی

سینتی سایزر بیش از هر ساز دیگر یادآور دهه هشتاد میلادی است؛ سازی با استعداد بالقوه بی‌انتها.

سینتی‌سایزرها در دهه‌ای مملو از میل حرکت رو به آینده و فاصله گرفتن از گذشته، به عنصری اساسی در موسیقی بدل شدند و چند سینت در این دهه معرف سبک‌هایی به‌خصوص شدند و راه را برای آیندگان هموار کردند.

امروز قصد داریم به بررسی قصه‌های نهفته در پس برخی از معروف‌ترین تجهیزات دهه هشتاد پرداخته و پانزده نمونه از بهترین سینتی‌سایزرهای این دهه را به شما معرفی کنیم.

خلاصه

• پس از معرفی سینتی‌سایزر در دهه شصت و تکامل آن در دهه ۷۰، این ساز به یک ابزار مهم و بنیادین در موسیقی بدل شدند و نقشی اساسی در شکل دادن به صدای موسیقی عامه‌پسند ایفا کرد.
• پیشرفت‌های فناوری از جمله سنتز FM و قطعات آنالوگ مقرون‌به‌صرفه کمک کردند که سینتی‌سایزر برای عموم اهالی موسیقی قابل دسترس باشد.
• مدل‌هایی از جمله Prothet 5 ،SH-101 ،Juno-106 و DX-7، تأثیری انکارناپذیر بر موسیقی دهه ۸۰ گذاشتند و هنوز توسط بسیاری از هنرمندان مورد استفاده قرار می‌گیرند.

۱۵. Korg M1

سینتی‌سایزر دیجیتال کرگ M1 در سال ۱۹۸۸ روانه بازار شد. این دستگاه از هر حیث یک ماشین پرقدرت دیجیتال به حساب آمده و از سمپل‌های PCM و سنتز توسط هوش مصنوعی به منظور شبیه‌سازی صدای سینتی‌سایزرهای شناخته‌شده استفاده می‌کرد.

همچنین این دستگاه به شکل‌گیری کارگاه‌های دیجیتال تولید موسیقی امروزی (یا همان نرم‌افزارهای تولید موسیقی متداول) کمک شایانی کرد. در واقع می‌توان گفت که تمام نرم‌افزارهای امروزی به نوعی مدیون Korg M1 هستند.

اگرچه این سینت در اواخر دهه ۸۰ روانه بازار شد و نمی‌توان آن را جزو سازهای تأثیرگذار بر موسیقی دهه ۸۰ دانست، اما صدای آن از هر حیث در دهه ۹۰ پیشرو بود و خصوصاً صدای پیانو و ارگان آن در تمامی‌آهنگ‌های الکترونیک محبوب دهه نود به گوش می‌خورد.

اگر به هر یک از آهنگ‌های شناخته‌شده هاوس یا تکنو در دهه ۹۰ گوش کنید، صدای Korg M1 را خواهید شناخت.

۱۴. Ensoniq ESQ-1

اگر بودجه کافی برای خرید دستگاه‌های دیجیتال معروف‌تر را نداشته و به دنبال صدایی خشن‌تر هستید، Ensoniq ESQ-1 انتخابی هوشمندانه است.

این دستگاه که از سال ۱۹۸۶ تا ۱۹۸۸ تولید می‌شد، دارای سه نوسان‌ساز برای هر صدا و ۳۲ شکل موجی است و همچنین با بهره‌گیری از فیلتر آنالوگ ۴ قطبی، رینگ ماژولاتور و سینک اسیلاتور صدایی تولید می‌کند که به اندازه رولند D-50 یا یاماها DX-7 متالیک نیست.

شاید طراحی انسانیک ESQ-1 چندان جذاب نباشد و صداهای پیش‌فرض آن خیره‌کننده نباشند، اما با صرف کمی زمان و انرژی می‌توانید به نتایجی رؤیایی دست پیدا کنید.

۱۳- Casio CZ-101

کاسیو CZ-101 یکی از بحث‌برانگیزترین سینتی‌سایزرهای این فهرست است؛ اما با توجه به اینکه این مدل به رغم تمام حرف‌وحدیث‌ها هنوز در عرصه موسیقی پابرجاست، احساس می‌کنم باید درباره آن صحبت کنیم. این دستگاه دیجیتال کوچک در سال ۱۹۸۴ عرضه شد و از سنتز تخریب فاز (Phase Distortion) بهره می‌برد که رویکرد عجیب و منحصربه‌فرد کاسیو به ترند سینتی‌سایزرهای دیجیتال در اواسط دهه هشتاد بود.

توانایی‌های CZ-101 نسبتاً محدود است و ظاهری شبیه به یک اسباب‌بازی دارد؛ اما صدای جذاب آن باعث شده به یکی از سینتی‌سایزرهای موفق بدل شده و گزینه‌ای مناسب برای کسانی باشد که به دنبال صداهای عجیب‌وغریب قدیمی با بودجه محدود هستند. مک دمارکو (Mac DeMarco) از طرفداران جدی CZ-101 است و همچنین پال اپوورث (Paul Epworth) و موبی (Moby) نیز در کارهای خود از آن استفاده کرده‌اند.

۱۲. Korg Poly800

Poly800 که به‌عنوان رقیبی برای سری Juno روانه بازار شد، حاصل تلاش شرکت کرگ برای فتح بازار سینتی‌سایزرهای آنالوگ ارزان‌قیمت بود و برای نوازندگانی تولید شد که به دنبال سازی برای استفاده خارج از استودیو هستند.

این سینت از هشت صدا، اسیلاتورهای کنترل دیجیتال و یک فیلتر پایین‌گذر ۲۴ دسی‌بل برای شکل‌دهی به صدا برخوردار است و همچنین امکان هماهنگ‌سازی با سازهای دیگر از طریق MIDI را نیز به کاربر ارائه می‌کند.

اگرچه برنامه‌ریزی Korg Poly800 دشوار است، اما کماکان یکی از مقرون‌به‌صرفه‌ترین سینتی‌سایزرهای وینتج به شمار می‌آید و گزینه‌ای انعطاف‌پذیر برای کسانی است که به دنبال صدای پلی‌سینت قدیمی هستند. Poly800 کماکان توسط هنرمندانی چون Bicep ،POND و Shallou مورد استفاده قرار می‌گیرد.

۱۱. Roland Alpha Juno 2

Alpha Juno که ادامه‌دهنده راه سری محبوب جونو بود را نمی‌توان از سینتی‌سایزرهای موفق رولند در ده هشتاد دانست؛ اما این ساز در دهه‌های بعدی به جایگاهی رفیع دست پیدا کرد.

رولند در این سینتی‌سایزر از ترکیبی از پیچ‌ها و دکمه‌های ممبران به جای دکمه و اسلایدر استفاده کرد و یک LFO قدرتمند و جنس صدایی را برای آن طراحی کرد که بسیار مناسب خطوط بیس سبک اسید بود.

Alpha Juno 2 در دهه ۹۰ و با ظهور سبک‌های بریک‌بیت، ریو و جانگل، بازار منحصربه‌فرد خود را در بین تهیه‌کنندگانی پیدا کرد که به علت عدم تمکن مالی، این دستگاه‌ها را با قیمتی نازل خریداری کرده و از LFO و حافظه آکوردهای آن برای ایجاد صدای معروف به Hoover استفاده می‌کردند. قیمت سینتی سایزر رولند Alpha Juno 2 بسیار مقرون‌به‌صرفه و کار با آن بسیار راحت است.

۱۰. Moog Memorymoog

Memorymoog آخرین پلی‌سینت شرکت موگ پیش از معرفی سینتی‌سایزر قدرتمند Moog One در سال ۲۰۱۸ بود و به عقیده بسیاری از افراد، جزو قدرتمندترین سینت‌های دهه ۸۰ است.

این پلی‌سینت شش‌صدایی به سه اسیلاتور برای هر صدا و طیف وسیعی از گزینه‌های ماژولیشن مجهز است که در واقع قدرت شش Minimoog را به‌طور همزمان در اختیار کاربر قرار می‌دهد.

مموری‌موگ را به‌طرزی غیرمنصفانه به‌عنوان تیر خلاص شرکت موگ می‌شناسند؛ زیرا این سینتی‌سایزر تقریباً همزمان با یاماها DX-7 روانه بازار شد که مجهز به فناوری میدی بود. موگ که توان رقابت با انقلاب دیجیتال را نداشت، در سال ۱۹۸۷ اعلام ورشکستگی کرده و تا اواخر دهه ۹۰ به بازار برنگشت.

۹. Roland TB-303

رولند TB-303 با یک اسیلاتور، سینتی‌سایزری مونو و بسیار ساده است. این دستگاه در سال ۱۹۸۲ به‌عنوان مکمل درام ماشین TR-606 و ابزاری تمرینی برای گیتاریست‌ها به بازار عرضه شد.

واضح است که صدای آن هیچ شباهتی به گیتار بیس ندارد و طبیعتاً فروش موفقی نیز در انتظار این دستگاه نبود و شرکت رولند تولید آن را در سال ۱۹۸۴ متوقف کرد؛ اما TB-303 با ظهور سبک اسید هاوس بازگشتی غیرمنتظره داشت. تهیه‌کننده‌ها از سکوئنسر عجیب‌وغریب و فیلتر بی‌همتای این سینت برای تولید صداهایی درهم‌تنیده و منحصربه‌فرد استفاده می‌کردند.

Roland TB-303 امروزه بسیار کمیاب است و در اینترنت با قیمت‌هایی باورنکردنی به فروش می‌رسد. بهای دست کم گرفتن دستگاهی کارآمد همین است!

۸. Oberheim OB-Xa

اوبرهایم OB-Xa که در سال ۱۹۸۱ روانه بازار شد، یک سینتی‌سایزر آنالوگ معمولی نیست. این دستگاه که در مدل‌های مختلف خود دارای چهار، شش یا هشت صدای پلی‌فونی است، به علت صدای نرمی که با استفاده از تراشه‌های فیلتر کرتیس CEM3320 تولید می‌کند، شناخته شده است و قابلیت تقسیم کیبورد برای دست‌یابی به دو صدای همزمان را دارد. این عوامل باعث شدند OB-Xa در بین محبوب‌ترین هنرمندان زمانه خود جایگاه مستحکمی پیدا کند.

از نمونه‌های به‌کارگیری این دستگاه می‌توان به آهنگ ۱۹۹۹ از پرینس و آهنگ Jump از ادی ون هیلن اشاره کرد. همچنین برایان می از گروه کویین، گری نیومن و ونجلیس نیز از طرفداران این سینتی‌سایزر هستند. Oberheim OB-Xa امروزه نسبتاً کمیاب است؛ اما به نظر ما ارزش سرمایه‌گذاری را دارد.

۷. Roland SH-101

سینتی‌سایزر آنالوگ SH-101 شاهدی دیگر برای پیشرو بودن شرکت رولند است. این دستگاه در سال ۱۹۸۲ برای هدف‌گیری بازار Keytar (سینتی‌سایزرهایی که شبیه گیتار در دست گرفته می‌شدند) روانه بازار شد. نمونه‌های اولیه SH-101 فرمی شبیه گیتار داشتند تا بتوان آنها را با بند به گردن آویزان کرده و بر روی صحنه از آنها استفاده کرد.

اگرچه این دستگاه تنها یک اسیلاتور دارد، اما با استفاده از ساب-اسیلاتور، یک فیلتر خوش‌صدا و قابلیت‌های ماژولیشن پیشرفته خود، قادر به ایجاد صداهای لید پیچیده و بیس‌های خشن است و سکوئنسر ساده آن به کاربر اجازه می‌دهد الگوهای ریتم پیچیده را برنامه‌ریزی کند.

SH-101 هم مانند بسیاری از نوآوری‌های رولند به موفقیت تجاری دست پیدا نکرد و تولید آن در سال ۱۹۸۶ متوقف شد؛ اما مجدداً در اوایل دهه ۹۰ توسط تولیدکنندگان پیشگام تکنو، هاوس و drum ’n bass کشف شد و طرفداران مشهوری چون Aphex Twin ،The Prodigy و Squarepusher دارد.

۶. Korg Mono/Poly

مونو/پولی یکی از بهترین سینتی‌سایزرهای کرگ در دهه ۸۰ است.

این سینت که در سال ۱۹۸۱ به بازار معرفی شد، با در اختیار داشتن چهار اسیلاتور، دو LFO ، ماژولیشن پهنای پالس (pulse-width) و مُد یونیسون خوش‌صدای خود، دستگاهی بسیار انعطاف‌پذیر به شمار می‌آید و وجود پیچ‌های متعدد بر روی پنل بالای دستگاه، شکل‌دهی به صداهای گیرای آنالوگ آن را تسهیل می‌کند.

اما شاید بهترین جنبه Korg Mono/Poly، سکوئنسر/آرپژیاتور قدرتمند آن باشد که به کاربر اجازه می‌دهد تمام نت‌های هر صدا را در اختیار داشته یا از هر چهار اسیلاتور به‌طور همزمان استفاده کند. این دستگاه در بین موزیسین‌های Synthwave بسیار محبوب شده و احتمالاً دیری نخواهد پایید که نسخه کپی‌برداری‌شده آن توسط شرکت بهرینگر به بازار عرضه شود.

۵. Roland Jupiter 8

رولند با معرفی Jupiter 8، سنتز آنالوگ را به نهایت درجه ممکن ارتقاء داد و محصولی ساخت که صدایی متفاوت از تمام نمونه‌های مشابه داشت و کار با آن مانند هدایت یک سفینه فضایی پیچیده بود.

Jupiter 8 با شانزده اسیلاتور، دو فیلتر پایین‌گذر و بالاگذر، سینک اسیلاتور، کراس ماژولیشن، LFO قدرتمند و آرپژیاتور کلاسیک، توانایی‌هایی داشت که در سال ۱۹۸۱ در ذهن مخاطبین نمی‌گنجید و حتی امروز هم قدرت آن با سینتی‌سایزرهای موجود در بازار برابری می‌کند.

به علت اندازه بزرگ Jupiter 8 احتمالاً هرگز بر روی صحنه اجرای زنده به آن بر نمی‌خورید؛ اما اگر در استودیو دستتان به یک نمونه از این سینت رسید، حتماً وقت گذاشته و کار با آن را امتحان کنید.

۴. یاماها CS-80

یاماها CS-80 که یکی از مهمترین و خاص‌ترین سینتی‌سایزرهای تاریخ است، در زمان ورود به بازار از هر حیث پیشرو به حساب می‌آمد.

این دستگاه با وزن خارق‌العاده ۱۰۰ کیلوگرم و قیمتی سنگین‌تر از آن، دارای پلی‌فونی ۸ صدایی با ۱۶ اسیلاتور و کیبوردی عالی با افترتاچ پلی‌فونیک بود و در بین نوازندگان پیانو کلاسیک و نوازندگان باتجربه استودیویی محبوب است.

اگرچه CS-80 در هنگام کار در فضاهای مرطوب دچار مشکل می‌شد و حمل‌ونقل آن هم سخت بود، اما کماکان گزینه‌ای محبوب در بین متخصصین ضبط استودیویی و آهنگسازان فیلم به شمار می‌رفت.

ونجلیس از قدرت فضاسازی این سینتی‌سایزر برای موسیقی جاودانه فیلم بلید رانر استفاده کرد. همچنین صدای آن را می‌توان در آهنگ Africa از Toto و در سراسر آلبوم Thriller از مایکل جکسون شنید.

۳. Sequential Circuits Prophet 5

Prophet 5 که در سال ۱۹۷۸ به بازار عرضه شد، جزو سازهای تأثیرگذار در دهه ۸۰ به شمار می‌آید و به‌عنوان رولزرویس بازار سینتی‌سایزرهای آنالوگ شناخته می‌شود. در واقع می‌توان گفت که این دستگاه، شاهکاری در طراحی، صدا و کاربری است.

Sequential Circuits Prophet 5 با پنج صدای پلی‌فونی، یک فیلتر پایین‌گذر ۲۴ دسی‌بل، سینک اسیلاتور و مولد وایت نویز، دستگاهی قدرتمند برای صدای پد، بیس، لید و افکت است و از قابلیت ذخیره‌سازی صدا نیز برخوردار است که امکانی خارق‌العاده در دهه ۷۰ به شمار می‌رفت.

سکوئنشال پرافت-۵ در آهنگ‌های متعددی از جمله Everybody Wants To Rule The World از گروه Tears for Fears و This Must Be The Place از تاکینگ هدز گرفته تا Just a Girl از گروه No Doubt و Everything In Its Right Place از ریدیوهد به کار رفته است و بی‌شک از جمله مهمترین سینتی‌سایزرهای تاریخ به شمار می‌رود.

۲. یاماها DX-7

یاماها DX-7 که شاید بعد از مینی‌موگ مهمترین سینتی‌سایزر تاریخ باشد، سنتز ماژولیشن فرکانس یا Frequency Modulation synthesis را به جهان معرفی کرد؛ رویکردی جدید به طراحی صدا که در سال ۱۹۸۳ موزیسین‌ها را مسحور کرد.

این سینتی‌سایزر با ۶ اپراتور FM و ۱۶ صدای پلی‌فونی به نوازنده اجازه می‌داد تقریباً هر ساز یا افکتی را شبیه‌سازی کرده و به همین دلیل به‌سرعت تبدیل به یکی از موفق‌ترین سازهای دهه خود شد.

اگرچه برنامه‌ریزی یاماها DX-7 دشوار است، اما ۳۲ صدای پیش‌فرض این سینتی‌سایزر بین کاربران محبوب شده و پیش‌فرض‌هایی مانند Bass 2 و Orchestra و صدای جاودانه E.Piano 1 در بسیاری از آهنگ‌های معروف دهه ۸۰ مانند Like A Prayer از مدونا، Danger Zone از کنی لاگینز و Take On Me از A-Ha به گوش می‌رسد.

۱. Roland Juno-106

برنده بی‌چون‌وچرای این فهرست، رولند Juno-106، گزینه‌ای شایسته در فهرست شناخته‌شده‌ترین سینتی‌سایزرهای تاریخ است و بدیهی است که در صدر این فهرست قرار بگیرد.

این سینت که در سال ۱۹۸۴ روانه بازار شد، تمام مزایای دستگاه‌های پیش از خود را در برگرفته و آنها را در قالبی چشمگیر و جدید به کاربران ارائه کرد. Juno-106 از صدای آنالوگ خیره‌کننده، فیلتر نرم ۲۴ دسی‌بل، ماژولیشن پهنای پالس و افکت کورسی بسیار خوش‌صدا برخوردار است.

این سینتی‌سایزر می‌تواند صداهای پد نرم، بیس‌های حجیم، لیدهای زیبا و صداهای متعدد دیگر را تولید کرده و سادگی کار با رابط کاربری آن باعث می‌شود گزینه‌ای مناسب برای کسانی باشد که قصد دارند کار با سینتی‌سایزر آنالوگ را یاد بگیرند.

بسیاری از هنرمندان مشهور از Juno-106 استفاده کرده و میراث صوتی آن در دهه گذشته توسط هنرمندان مستقلی مانند Tame Impala ،Mac DeMarco و The War On Drugs و همچنین هنرمندان پاپ مانند The Weeknd و برونو مارس غنی‌تر شده است.

احتمالاً اگر به صدای سینتی‌سایزر فکر کنیم یا صدای سینتی‌سایزری را با واژه وسیع توصیف کنیم، آن صدا به Juno-106 تعلق دارد.

منبع: Mixdown Magazine
مترجم: کیان ایرجی