آموزش, مقالات, مقالات استودیویی
۵ نکته کاربردی برای قراردهی بهینه‌ی اسپیکر مانیتور
فوریه
اکثر کسانی که این روزها به ضبط و میکس صدا مشغول هستند، از نعمت کار در یک اتاق کنترل درست‌وحسابی برخوردار نیستند و مجبورند با اتاق‌هایی که در دسترس‌شان است، بسازند. در واقع، یکی از اتاق‌های منزل، پارکینگ یا یک اتاق که با دیوارهای پیش‌ساخته در داخل آپارتمان ساخته شده، جاییست که معمولاً به استودیو خانگی تبدیل می‌شود و افراد سعی می‌کنند که تا حد ممکن، بهترین بهره را از این فضاها ببرند. قرار دادن اسپیکرها در نقاط درست برای ایجاد دقت در شنیدار و حصول بهترین نتیجه، موضوع مورد علاقه من است و می‌توانم ساعت‌ها در مورد آن صحبت کنم (سال ۲۰۱۵ در فستیوال GearFest یک سخنرانی در این‌باره داشتم)؛ و از آنجا که به بسیاری از کشورها برای سامان‌دهی انواع اتاق‌ها سفر کرده‌ام و با انواع اتاق‌ها دست‌وپنجه نرم کرده‌ام، درباره چگونگی بهره‌وری بهینه از اتاق‌های غیر ایده‌آل، نکات زیادی آموخته‌ام. در این مقاله دوست دارم چند نکته مفید را با شما در میان بگذارم تا شما هم بتوانید در هنگام ضبط و میکس، بهترین بهره را از مانیتورهای خود ببرید.
۱- تقارن چیز خوبیست
اگر اسپیکرهای شما داخل یک اتاق قرار دارند، در این صورت صدایی که شما از آنها می‌شنوید از محیط آن اتاق تأثیر می‌گیرد. زمانی که به صدای استریو گوش می‌کنید، شکل اتاق روی آنچه از سمت راست به گوش شما می‌رسد، نسبت به آنچه از سمت چپ به سوی گوش شما می‌آید، تأثیر می‌گذارد؛ البته بسته به مکان قرارگیری اسپیکرها. بهترین نتیجه در یک اتاق کاملاً متقارن حاصل می‌شود؛ چرا که هر عدم تقارنی روی تعادل صدایی چپ و راست تأثیر می‌گذارد. بنابراین مرکز حد فاصل بین دو اسپیکر باید با مرکز حد فاصل دو انتهای یکی از دیوارهای اتاق منطبق باشد؛ یعنی میز کار نباید در یک گوشه اتاق قرار داده شود.
۲- میز کار خود را رو به دیوار کم‌عرض‌تر اتاق قرار دهید
با چینش اسپیکرها رو به درازای اتاق، بازگشت‌های صدا از دیوار پشت، مسافت طولانی‌تری را برای دوباره به گوش شما رسیدن طی می‌کنند. هرچه مسافت طولانی‌تر شود، صدا شدت بیشتری را از دست می‌دهد. در شکل زیر، تفاوت حرکت صدا در درازای اتاق در مقایسه با حرکت همان صدا در عرض اتاق را مشاهد می‌کنید. طبق تجربه شخصی من، مانیتورها در راستای طول اتاق نتیجه بهتری ارائه می‌دهند.
۳- مانیتورها را تا سطح گوش‌های خود بالا بیاورید
اسپیکرها را روی پایه‌های مخصوص قرار دهید. ارتفاع این پایه‌ها معمولاً قابل تنظیم است. ارتفاع آنها را طوری تنظیم کنید که توییترهای اسپیکرها، مقابل و هم‌سطح گوش‌هایتان قرار بگیرند. جهت صدای خارج‌شده از اسپیکرها، در صورت کنار رفتن گوش‌های شما از مرکز اسپیکر، می‌تواند به شکلی قابل‌توجه تغییر کند. بنابراین برای حصول بهترین و یکدست‌ترین صدا، اسپیکرها را رو به گوش‌ها و هم‌سطح گوش‌های خود تنظیم کنید.
۴- مراقب برخورد صدا با سطوح سخت باشید
سطوح سخت به لحاظ آکوستیکی موجب بازتاب صدا می‌شوند؛ درست مانند کاری که آینه با نور انجام می‌دهد. پنجره‌ها، دیوارهای خالی یا دیوارهای گچی و سیمانی، آینه‌ها و هر سطح تخت و سخت دیگری، انعکاس‌دهنده صداست. صدایی که از اسپیکرها خارج می‌شود، با تمام انعکاس‌های بازگشته از سطوح سخت و انعطاف‌ناپذیر ترکیب شده و دچار تغییر می‌شود. در این صورت، صدا دیگر خالص نیست و باعث اشتباه شنیداری و تصمیم‌گیری‌های غلط می‌شود. یکی از راه‌های مؤثر حذف صداهای بازتابیده از صدای خالص در اتاق، استفاده از آینه برای یافتن نقاط خطرناک است. روی صندلی کار خود بنشینید و از یک دوست بخواهید تا آینه‌ای را روی دیوارهای اطراف برای شما به حرکت درآورد. هر جا که تصویر بخش جلویی اسپیکر خود را دیدید، باید با پنل‌های جذب‌کننده‌ی صدا پوشیده شود. این کار را با سطح میز کار خود نیز انجام دهید و اگر بخش جلویی اسپیکر خود را در آینه دیدید، جای اسپیکر را طوری تغییر دهید که دیگر نتوانید روی میز کار خود تصویر آن را ببینید.
۵- تنظیمات مانیتورها
قطعه موزیکی را که خوب می‌شناسید و می‌دانید که از میکس خوبی برخوردار است و در سیستم های مختلف عالی صدا می‌دهد را انتخاب کنید و آن را با اسپیکر مانیتورهای خود گوش کنید. اگر این قطعه در مانیتورهای شما هم خوش‌صداست که هیچ، ولی اگر صدای خوبی از آن نمی‌شنوید، اسپیکرهای خود را کمی جابجا کنید تا صدایی نزدیکتر به آنچه از آن قطعه انتظار دارید را بشنوید. اگر بیس زیادی می‌شنوید، باید اسپیکرها را از دیوارها و گوشه‌ها دور کنید. اگر اسپیکرهای شما از تنظیمات برخوردار هستند (مثل high-frequency boost/cut ،low-frequency boost/cut و low-frequency roll-off)، از آنها برای تنظیم صدادهی اسپیکرهای خود استفاده کنید تا آن قطعه آشنا و خوش‌صدا، آنطور که انتظار دارید شنیده شود. هدف شما این است که میکس‌تان همه جا آنطور صدا بدهد که شما تنظیمش کرده‌اید؛ پس به‌نحوی اسپیکرهای خود را با آن قطعه تنظیم کنید که صدایی را به شما تحویل دهند که در محیط‌های خارج از استودیو، از آن قطعه می‌شنیدید. در این حالت، شانس این که میکس‌های شما در اکثر سیستم‌ها صدای خوبی داشته باشند را بالا برده‌اید.
منبع: Sweetwater
نوشته: Lynn Fuston
ترجمه: بابک آخوندی