۶ گیتار ارزان‌قیمت که نوازندگان مشهور با آنها نوازندگی را یاد گرفته‌اند

تقریباً همه ما نوازندگی را با یک گیتار ارزان قیمت شروع کرده‌ایم که سخت‌افزار و قطعاتی بی‌کیفیت، سیم‌هایی کهنه و تُنی عجیب‌وغریب داشته است؛ اما همین هیولاهای چوبی، عشق ما به موسیقی و نوازندگی را دوچندان ساختند.

تحمل سختی‌های ماه‌های اول نوازندگی، مطمئناً روزی نتیجه خواهد داد و در آن زمان، با نگاه به گذشته، به خود و مسیری که پیموده‌اید افتخار خواهید کرد.

در این مقاله، نگاهی خواهیم داشت به چند گیتار‌ ارزان قیمت و بعضاً عجیب که نوازندگان برجسته و مشهور با آنها یادگیری گیتار را شروع کرده‌اند.

گیتاری ناشناس از برند Guyatone – مایک کمپبل

در وصف این گیتار الکتریک ناشناس از برند ژاپنی Guyatone، مایک کمپبل (Mike Campbell)، نوازنده گروه Heartbreakers، طی مصاحبه‌ای با مجله MusicRadar در سال ۲۰۱۵ گفته است: «پدرم به شهر اوکیناوای ژاپن رفته بود و از آنجا یک گیتار ۶۰ دلاری با برند Guyatone برایم پست کرد. نوازندگی با این ساز چندان هم بد نبود. در واقع در تست نوازندگی خود با Tom Petty، از آن استفاده کردم. وقتی با این گیتار وارد سالن شدم، تمامی حضار با تمسخر به من نگاه می‌کردند؛ اما پس از نواختن قطعه Johnny B Goode، تمسخر در چشمان آنها جای خود را به تحسین داد.»

گیتار مذکور یکی از ساخته‌های برند Guyatone بود که شرکتی ژاپنی با تاریخچه‌ای جالب است. سازهای شرکت Guyatone تا پیش از سال ۱۹۶۲ با برند Ibanez به فروش می‌رسیدند. دقیقاً مشخص نیست که گیتار کمپبل کدام مدل از این شرکت بوده است؛ اما می‌دانیم که او به هیچ وجه تنها شخص مشهوری نیست که صاحب گیتاری با این برند بوده است. در سال ۱۹۶۲، جیمی هندریکس، گیتار Danelectro خود را با گیتاری معاوضه کرد که به اعتقاد بسیاری، Guyatone Rhythm Maker بوده است. Rhythm Maker چندین سال بعد و در اوایل قرن بیست‌و‌یکم، دوباره با برند Ibanez و با نام Jet King II به بازار عرضه شد.

Hagstrom III – جو ستریانی

جو ستریانی (Joe Satriani)، اولین گیتار خود را پس از مرگ یکی از نوازندگان افسانه‌ای و به لطف دست‌ودل‌بازی خانواده خود خریداری کرده است.

وی طی مصاحبه‌ای با مجله Vintage Guitar گفته است: «بعدازظهر روزی که جیمی هندریکس از دنیا رفت، از مدرسه به خانه آمدم، از تیم فوتبال خارج شدم و در خانه اعلام کردم که قصد دارم یک گیتاریست شوم. خواهر بزرگم که در آن زمان به‌تازگی تدریس در دبیرستان محلی را شروع کرده بود، گفت که حقوق اول خود را برای خرید گیتار به من می‌دهد. وقتی برای خرید گیتار به یک فروشگاه در نزدیکی خانه رفتم، در آنجا یک Hagstrom سفید دیدم که در آن زمان به نظرم بسیار شبیه به گیتار جیمی هندریکس بود. آن موقع کودکی بیش نبودم و نمی‌دانستم که ساز جیمی هندریکس، فندر استرتوکستر است. ساز مذکور را به قیمت ۱۲۴ دلار خریدم؛ قیمتی که تا آخر عمرم به یاد خواهم داشت.»

Hagstrom III در اواسط دهه شصت میلادی توسط شرکت سوئدی هگستروم به بازار عرضه شد. هداستاک این گیتار الکتریک شباهتی انکارناپذیر با استرتوکستر داشت؛ اما شکل بدنه آن به نظر از گیبسون SG الهام‌گیری شده بود.

این گیتار در دهه شصت میلادی از محبوبیت زیادی برخوردار بود و تولید آن حدوداً شش سال (از اواخر ۱۹۶۵ تا اوایل ۱۹۷۲) ادامه داشت. در طول این شش سال، حدود ۱۱۰۰۰ نمونه از Hagstrom III در سراسر جهان فروخته شد. این ساز از تراس راد H-Expander برخوردار بود؛ یک طراحی بسیار موفق و کاربردی که امروزه نیز به‌صورت وسیع در صنعت ساخت گیتار استفاده می‌شود.

Ibanez DT250 – مایلز کندی

مایلز کندی (Myles Kennedy)، نوازنده گروه Alter Bridge، برای شروع نوازندگی خود گیتاری کمی خاص‌تر از مدل‌های متداول می‌خواست.

مایلز با پس‌انداز درآمد شغل تابستانی خود که بیل زدن فضولات اسب بود، موفق شد تا ساز مورد علاقه خود را خریداری کند و یادگیری نوازندگی را شروع کند.

وی طی مصاحبه‌ای گفته است: «گیتار اولم یک Ibanez DT250 بود؛ در آن دوران، این گیتار به X Series مشهور بود و به نظرم شبیه به گیتار دایمبگ درل (Dean ML) بود. البته من این ساز را در سال ۱۹۸۵ خریداری کردم و در آن زمان هیچ شناختی از دایمبگ نداشتم… زمانی که DT250 را خریدم، عضو گروه جز دبیرستان خود بودم. این گیتار ظاهری شبیه به گیتارهای هارد راک داشت و اصلاً شبیه یک ساز مورد استفاده در سبک جز نبود؛ با این حال، مربی موسیقی مدرسه‌ام به من اجازه می‌داد تا از آن در اجراها و تمرینات استفاده کنم. یک روز گیتار خود را برای اجرای گروه موسیقی به مدرسه برده بودم؛ اما باید پس از مدرسه مستقیماً به کنسرت David Lee Roth می‌رفتم و به همین دلیل گیتارم را با خود به خانه نبردم و در مدرسه گذاشتم. صبح روز بعد، وقتی که به مدرسه رفتم، متوجه شدم که گیتارم دزدیده شده است! این تجربه، یکی از دردناک‌ترین تجربیات زندگی‌ام بوده است.»

بدنه سبک‌وزن گیتارهای X Series آیبانز از چوب بسوود ساخته شده بود و دسته آنها با پیچ به بدنه متصل شده بود. البته قسمت رویی (تاپ) بدنه برخی از مدل‌های این سری، از چوب توس (birch) ساخته شده بود. این گیتارهای الکتریک نه به کیفیت ساخت یا تن خود، بلکه به ظاهر عجیب خود مشهور بودند.

Starforce S-Type – بیل کلیهر

بیل کلیهر (Bill Kelliher)، نوازنده گروه Mastodon، طی مصاحبه‌ای با مجله MusicRadar گفته است: «اولین گیتار من Starforce نام داشت و در زمان خود گیتار قابل قبولی محسوب می‌شد. این ساز در واقع یک کپی ارزان‌قیمت از گیتار ادی ون هیلن بود؛ گیتاری قرمز با خطوط سفید و مشکی و سایر چیزهایی که او بر روی ساز خود چسبانده بود. بعدها که به سبک پانک راک علاقه‌مند شدم، تمام رنگ بدنه گیتار را پاک کردم و آن را به رنگ سبز فسفری درآوردم.»

شرکت Starforce در سال ۱۹۸۸ تأسیس شده بود. محصولات استارفورس در کشور کره جنوبی و به سفارش شرکتی به نام Tropical Music of Miami ساخته می‌شدند. تمام مدل‌های این شرکت نمونه‌هایی ارزان‌قیمت از گیتار الکتریک مشهور ادی ون هیلن، یعنی SuperStrat بودند.

گیتار کلاسیک Rosetti – کیث ریچاردز

در بریتانیای دهه پنجاه میلادی، اگر به گیتار علاقه‌مند بودید و قصد یادگیری آن را داشتید، احتمالاً به‌غیر از گیتار کلاسیک گزینه دیگری پیش روی شما نبود. کیث ریچاردز (Keith Richards)، نوازنده مشهور گروه رولینگ استونز نیز یادگیری گیتار را با همین ساز شروع کرد.

او در اتوبیوگرافی خود که Life نام دارد نوشته است: «در سال ۱۹۵۹، وقتی پانزده سال داشتم، مادرم اولین گیتارم را برایم خریداری کرد که یک گیتار کلاسیک با برند Rosetti بود و حدود ده پوند قیمت داشت. ده پوند در آن زمان مبلغ زیادی محسوب می‌شد. مادرم اعتبار مالی لازم برای خرید قسطی آن ساز را نداشت و از شخصی خواست تا با در اختیار گذاشتن حساب خود، به نوعی ضامن این خرید قسطی شود؛ اما درخواست شخص مذکور نیز قبول نشد و باعث شرمندگی بسیار وی شد. در نهایت و با کمال تعجب، والدینم موفق به خرید آن گیتار شدند؛ فکر می‌کنم پدربزرگم در به تحقق رسیدن این امر نقش مهمی داشت!»

شرکت Rosetti در واقع فروشنده گیتارهای ساخت شرکت Egmond بود که در هلند ساخته می‌شدند و سپس نام Rosetti بر روی آنها حک می‌شد. تنها عکس منتشرشده از گیتار کیث، عکسی است که خود وی در کتابش منتشر کرده است. در عکس مذکور، به نظر می‌رسد که گیتار او یک صفحه فلزی در زیر بریج خود دارد. این بدین معناست که ساز احتمالاً شاهد تغییراتی فنی بوده یا به شکلی ناشیانه تعمیر شده است.

Supro Ozark – جیمی هندریکس

به استناد کتاب Jimi Hendrix Gear، نوشته Michael Heatley، اولین گیتار جیمی هندریکس، یک Supro Ozark 1560S ساخت سال ۱۹۵۷ بوده است که پدر جیمی آن را به قیمت ۸۹ دلار از فروشگاه Myers Music Store واقع در شهر سیاتل برای او خریداری کرده بود.

گفته می‌شود این گیتار در جریان یکی از اجراهای هندریکس در کلوپ Birdland به سرقت رفته است؛ اما تناقض‌هایی در این داستان وجود دارد و برخی بر این اعتقادند که گیتار مذکور، اصلاً متعلق به هندریکس نبوده است. جیمی در مصاحبه‌ای گفته است که اولین گیتار وی، یک Danelectro ساخت سال ۱۹۶۰ بوده است. به همین دلیل نیز برخی معتقدند که جیمی، Supro مذکور را از دوستی قرض گرفته بوده است و گیتار ۸۹ دلاری خریداری‌شده از فروشگاه Myers، در واقع Danelectro بوده است. در نهایت اما صحت قطعی هیچ‌یک از این داستان‌ها مشخص نیست.

شرکتی که گیتارهای Supro را می‌ساخت، Valco نام داشت؛ شرکتی آمریکایی که بسیاری معتقدند سازنده گیتارهای Airline و National Dobro نیز بوده است.

Resonet Grazioso Futurama – جیمی پیج

اولین گیتار جیمی پیج (Jimmy Page)، نوازنده نامدار گروه لد زپلین، یک گیتار آکوستیک بود که ظاهراً از ساکنین قبلی خانه‌ای که خانواده جیمی در سیزده سالگی به آن نقل مکان کردند، به‌جای مانده بود. این تصادف را می‌توان جرقه‌ای دانست که سرنوشت پیج را برای همیشه عوض کرد. اما اولین گیتار الکتریک جیمی، یک Resonet Grazioso Futurama ساخت سال ۱۹۵۸ بود؛ یک ساز عجیب و متفاوت، ساخت شرکت چکسلواکیایی Drevokov که در اواخر دهه پنجاه میلادی به بازار عرضه شد و تولید آن نیز تنها برای مدتی کوتاه ادامه پیدا کرد.

ظاهر Resonet Futurama شباهت زیادی به استرتوکستر دارد. همچنین از امکاناتی پیشرفته نظیر یک بریج ترمولو منحصربه‌فرد و سوییچ‌های مجزا برای انتخاب پیکاپ برخوردار است.

شاید اگر در آن زمان ورود اجناس آمریکایی به انگلستان ممنوع نبود، پیج به‌ جای این گیتار، یک فندر استرتوکستر می‌خرید.

شرکت Selmer واردکننده گیتارهای Grazioso به انگلستان بود و پس از وارد کردن این سازها، برند آنها را نیز به Futurama تغییر می‌داد. در آن روزگار، Futurama پیشرفته‌ترین گیتار الکتریک قابل خرید در انگلستان محسوب می‌شد. همچنین برخی معتقدند که اولین گیتار جرج هریسون (George Harrison)، نوازنده گروه بیتلز نیز یک Futurama بوده است.

نخستین گیتار شما در آغاز مسیر یادگیری و نوازندگی چه بوده است؟ لطفاً تجربیات خود را با ما و مخاطبان گیتارایران در میان بگذارید.

منبع: Guitar.com
نویسنده: Justin Beckner
مترجم: امیر تولی