نگاهی به تجهیزات مورد استفاده توسط گروه موسیقی Röyksopp

گروه موسیقی رویکساپ (Röyksopp) در سال ۱۹۹۷ توسط دو دوست قدیمی با نام‌های Svein Berge و Torbjørn Brundtland در شهر برگن نروژ شروع به کار کرد.

این دو هنرمند باانگیزه و بسیار مستعد، با مجموعه‌ای کوچک از تجهیزات ساخت موسیقی و علاقه به صحنه موسیقی الکترونیک انگلیس، تصمیم به ساخت موسیقی با یکدیگر و انتشار آن تحت یک لیبل کوچک و مستقل گرفتند.

موفقیت و شهرت اولیه رویکسوپ زمانی شکل گرفت که خبری از سرویس‌های استریمینگ همانند اسپاتیفای و یا شبکه‌های مجازی در دنیا نبود و موزیسین‌ها برای رساندن آثار خود به گوش طرفداران، به رادیو متوسل می‌شدند. اما رویکسوپ به روشی غیرمعمول و جالب به شهرت رسید: تبلیغات تلویزیونی! صدای آثار اول رویکسوپ در تبلیغات مشهور بسیاری شنیده می‌شد که مهم‌ترین آنها را می‌توان قطعه Remind Me در تبلیغ تلویزیونی شرکت بیمه GEICO دانست. این تبلیغات مشهور در ترکیب با پوشش ویژه MTV (که در آن زمان هنوز محبوبیتی بسیار داشت) از آثار رویکسوپ، باعث شد تا صدای این گروه موسیقی نروژی آرام‌آرام به گوش دوستداران سبک الکترونیک برسد و موفقیت تجاری آن آغاز شود.

چه سازها و تجهیزاتی صدای موسیقی Röyksopp را تشکیل می‌دهند؟

آلبوم اول گروه موسیقی رویکسوپ، با نام .Melody A.M در سال ۲۰۰۱ منتشر شد و مدت‌ها نیز در جدول محبوب‌ترین آثار موسیقی در بسیاری از کشورهای دنیا، از جمله انگلیس قرار گرفت. از آن روز تا به حال، این گروه موسیقی نروژی نه آلبوم منتشر کرده است که آخرین‌های آن، یعنی آلبوم سه‌گانه Profound Mysteries، سال گذشته روانه بازار شد.

در ادامه، نگاهی اجمالی به مهم‌ترین تجهیزات مورد استفاده رویکسوپ در تولید موسیقی خواهیم داشت و تأثیر آنها بر روی ماهیت صوتی آثار این گروه را نیز بررسی می‌کنیم.

۱. Korg DDD-1

DDD-1 که در سال ۱۹۸۶ به بازار عرضه شد، اولین درام ماشینی است که Svein Berge و Torbjørn Brundtland خریداری کرده و به مجموعه تجهیزات گروه موسیقی خود افزودند. این دستگاه از پد‌های حساس به شدت ضربه، چندین خروجی صوتی و اتصالات MIDI برخوردار است؛ امکاناتی که در آن زمان، بسیار پیشرفته محسوب می‌شدند.

علاوه بر این، Korg DDD-1 به یک شیار کارت حافظه ویژه نیز مجهز است که می‌توان با کمک آن، انواع سمپل صوتی را در آن بارگذاری کرده و از آنها به‌عنوان اصوات درام لاین استفاده کرد. همچنین این درام ماشین رابط کاربری ساده‌ای دارد که یادگیری آن بسیار آسان است.

DDD-1 را می‌توان در میان تجهیزات رویکسوپ در اجراهای زنده این گروه مشاهده کرد و ظاهراً سوین هنوز از آن برای نواختن درام لاین آثار رویکسوپ استفاده می‌کند.

امروزه یافتن و خریداری یک نمونه سالم از درام ماشین کورگ DDD-1 کاری بسیار دشوار است و حتی در صورتی که یک نمونه مناسب از این دستگاه را بیابید نیز احتمالاً باید مبلغی هنگفت برای خریداری آن بپردازید. به همین دلیل نیز اگر به دنبال شبیه‌سازی تجربه کاربری و ماهیت صوتی DDD-1 هستید، پیشنهاد می‌کنیم نگاهی به درام ماشین Volca Sample از Korg داشته باشید. Volca Sample برخلاف DDD-1 از خروجی‌های صوتی متعدد برخوردار نیست و تنها یک خروجی آنالوگ دارد؛ اما در صورتی که سمپل‌هایی مناسب در آن بارگذاری کنید، می‌توانید با استفاده از آن تجربه کاربری و ماهیت صوتی بسیار شبیه به DDD-1 را تجربه کنید.

۲. AKAI S1000

رویکسوپ در ضبط و تولید آثار اولیه خود، از تجهیزاتی قدیمی همچون یک کامپیوتر Atari و سمپلرهای رک‌مانت همچون S1000 و S3200 از شرکت آکای استفاده کرده است.

ماهیت صوتی ویژه سمپلر AKAI S1000، به‌وضوح در تمامی ترک‌های آلبوم .Melody A.M، خصوصاً درام لاین‌های گرم و متفاوت آن شنیده می‌شود.

ویژگی جالب S1000 این است که هر یک از ۱۶ ترک قابل بارگذاری در آن، از یک خروجی صوتی مجزا برخوردار است؛ امری که باعث شد این سمپلر، به بخش مرکزی و اصلی بسیاری از ستاپ‌های آهنگسازی و استودیوها تبدیل شود.

S1000 نیز همانند درام ماشین DDD-1، محصولی قدیمی است که سالهاست تولید نمی‌شود و یافتن نمونه سالم آن با قیمتی مناسب تقریباً غیرممکن است. به دنبال همین امر، اگر می‌خواهید استفاده از یک سمپلر را تجربه کنید یا تکنیک‌های رویکسوپ در آهنگسازی با استفاده از سمپلر را امتحان کنید، پیشنهاد می‌کنیم به دنبال یک سمپلر مدرن همانند Elektron Digitakt باشید. Digitakt نیز مثل نمونه‌های قدیمی، امکان تولید بافت‌های صوتی درهم‌تنیده همانند موسیقی‌های lo-fi را به شما می‌دهد و در عین حال، علاوه بر قیمت مناسب و فراوانی در بازار، از یک رابط کاربری بسیار ساده و آسان، طراحی‌شده بر پایه ضرب‌های موسیقی نیز برخوردار است.

۳. Mackie 8-Bus

میکسرهای مشهور Mackie 8-Bus، تأثیری شگرف بر روی صنعت موسیقی داشته‌اند و می‌توان آنها را از مهم‌ترین میکسرها یا کنسول‌های استودیویی دنیا دانست. با افزایش گین پری‌امپ‌های این میکسر تا حد اوردرایو و ارسال سیگنال آنها به یک سمپلر، می‌توانید اصواتی با ماهیت صوتی بسیار نزدیک به آثار آلبوم .Melody A.M ضبط کنید.

رویکرد مکی در طراحی این میکسرها، باعث دگرگون شدن شکل میکسرها شد و بسیاری از کمپانی‌های سازنده تجهیزات استودیویی نیز به‌طور مستقیم از طراحی این سری محصولات در میکسرهای خود الهام‌گیری کردند. صدای ویژه و هدروم فوق‌العاده Mackie 8-Bus، آن را به گزینه محبوب بسیاری از موزیسین‌های سبک الکترونیک، از جمله Röyksopp و The Prodigy تبدیل کرده است.

امروزه یافتن یک نمونه حتی قابل قبول از این میکسرها در بازار جهانی غیرممکن است؛ اما یک میکسر مدرن و باکیفیت همانند محصولات سری CMS شرکت Dynacord نیز می‌تواند تا حد زیادی، ماهیت صوتی این محصولات محبوب را برای شما بازآفرینی کند.

۴. Korg MS-20

سینتی سایزر آنالوگ مونوفونیک MS-20، پاسخی جسورانه از سوی شرکت کورگ (Korg) به سینت افسانه‌ای موگ (Moog)، یعنی Minimoog بود. این سینت نیمه-ماژولار بسیار کاربردی، یکی از محبوب‌ترین و پراستفاده‌ترین سازهای مورد استفاده رویکسوپ در طی سالیان فعالیت این گروه بوده است.

MS-20 در طی سال‌های تولید خود، سازی بسیار محبوب در میان موزیسین‌های سبک الکترونیک، خصوصاً در اروپا بود. دلیل محبوبیت MS-20 این است که نه‌تنها ماهیت صوتی و رابط کاربری فوق‌العاده‌ای دارد، بلکه در برهه‌ای از زمان قیمتی بسیار پایین نیز داشت و اگر در کشورهای جهان اول زندگی می‌کردید، می‌توانستید نمونه‌های سالم و بسیار ارزان‌قیمت آن را در مغازه‌های سمساری نیز بیابید!

اما به لطف هنرمندانی همچون رویکسوپ و M83، این سینتی‌سایزر امروزه به یک ساز بسیار مشهور و پرطرفدار تبدیل شده است و به دنبال همین امر نیز نمونه‌های وینتج آن با قیمت‌هایی نجومی در بازار سازهای دست دوم معامله می‌شوند. اگر نمی‌خواهید برای یک سینت با سن بیش از سی سال مبالغی هنگفت پرداخت کنید، شرکت کورگ نمونه‌ای بازآفرینی‌شده از این محصول را با نام MS-20 Mini، با اندازه‌ای کمی کوچکتر به بازار عرضه کرده است. MS-20 Mini رابط کاربری و ماهیت صوتی بسیار شبیهی به نمونه اصلی خود دارد و تنها کمی در بخش فیلتر داخلی خود با آن متفاوت است.

۵. Access Virus TI

شاید Virus TI امروزه محصولی چندان محبوب نباشد؛ اما این سینتی‌سایزر نرم‌افزاری، هنوز هم یکی از بهترین پلاگین‌های سینت دنیاست و می‌تواند اصواتی بسیار شبیه به یک سینت آنالوگ، همراه با بازه‌ای وسیع از افکت‌ها تولید کند.

صدای Virus TI را می‌توان به‌وضوح در بسیاری از آثار رویکسوپ، از جمله ترک مشهور Vision One شنید. در واقع، بیس لاین زبر و بسیار متفاوت این ترک و بسیاری دیگر از ترک‌های این گروه نروژی، با استفاده از این سینت نرم‌افزاری نواخته شده است. شایان ذکر است که Virus TI سالها توسط گروه موسیقی Depeche Mode نیز در اجراهای زنده استفاده می‌شده است.

یکی از عواملی که باعث می‌شود Virus TI حتی امروزه نیز با وجود صدها پلاگین سینتی‌سایزر مدرن و پیشرفته، محصولی بسیار قدرتمند و کاربردی باقی بماند، توانایی فوق‌العاده آن در شبیه‌سازی صدای انواع سینت آنالوگ است؛ کاری که حتی امروز نیز کمتر پلاگینی توانایی انجام آن را دارد.

نمونه سخت‌افزاری Virus TI نیز توسط Access در چندین نسخه تولید شده است و اگر به سینت‌های سخت‌افزاری علاقه بیشتری دارید، می‌توانید آنها را به جای نسخه نرم‌افزاری این سینت خریداری کنید.

۶. Roland Space Echo

Space Echo از شرکت رولند (Roland)، یک یونیت افکت دیلی است که درون خود به یک مخزن اسپرینگ ریورب نیز تجهیز شده است. این افکت مشهور که نسخه اولیه آن، یعنی RE-201، از سال ۱۹۷۳ تا ۱۹۸۸ تولید شده است، از یک حلقه نوار مغناطیسی برای تولید افکت دیلی ویژه و آنالوگ خود استفاده می‌کند.

تکرارها و پژواک‌های شفاف و ویژه Space Echo، آن را به گزینه‌ای بسیار محبوب نزد هنرمندان سبک‌های داب و رگی تبدیل کرده است و صدای ویژه آن را می‌توان بخشی بسیار مهم از ماهیت صوتی این سبک‌ها دانست.

یکی از گروه‌های موسیقی الکترونیک که از Space Echo به‌وسعت در ساخت آثار خود استفاده می‌کند، رویکسوپ است. در واقع، می‌توان گفت که تنها افکت دیلی مورد استفاده رویکسوپ، نسخه‌هایی مختلف از Space Echo است و ماهیت صوتی بسیار ویژه این افکت، خصوصاً در سه آلبوم آخر این گروه، یعنی آلبوم‌های Profound Mysteries، به‌آسانی قابل تشخیص است.

تقریباً همانند تمامی دیگر تجهیزات نام‌برده در این مطلب، یافتن نمونه‌ای سالم از نسخه اصلی Space Echo نیز امروزه با عمر نزدیک به چهل ساله این دستگاه و ذات شکننده و حساس نوارهای مغناطیسی، بسیار دشوار است. اما شرکت رولند نسخه‌ای جدید از این افکت را در قالب یک پدال به بازار عرضه کرده است که RE-202 نام دارد و می‌تواند افکتی بسیار شبیه به نسخه اصلی خود تولید کند.

در پایان، باید بگوییم که ماهیت صوتی Röyksopp، به این تجهیزات خلاصه نمی‌شود و این گروه از تکنیک‌های متفاوت بسیاری استفاده می‌کند که باعث می‌شوند پالت صوتی موسیقی آن، تفاوت بسیاری با دیگر هنرمندان سبک الکترونیک داشته باشد. رویکسوپ معمولاً نحوه ساخت موسیقی خود را با طرفداران خود به اشتراک نمی‌گذارد و به دنبال همین امر نیز نمی‌توان گفت که دقیقاً چه تکنیک‌ها و تجهیزاتی در ساخت آثار این گروه موسیقی به کار می‌رود. پس اگر قصد شبیه‌سازی ماهیت صوتی آثار رویکسوپ را دارید، باید کمی خلاقیت به خرج دهید!

کدام‌یک از تجهیزات ذکر شده در این مطلب توسط شما نیز در آهنگسازی استفاده می‌شود؟ تجربه کاربری خود با آن را در بخش نظرات، با ما و مخاطبان گیتارایران در میان بگذارید.

مترجم: امیر تولی