مترونوم یک ابزار ضروری برای هر موزیسینی به شمار میرود و نوازندگی و اجرای موسیقی بدون آن، در بسیاری از شرایط امکانپذیر نیست. اما حتی در مورد وسیلهای به این سادگی که فایده آن به همگان اثبات شده است نیز باورهایی اشتباه وجود دارد که برخی از موزیسینها به آنها معتقد هستند و با پافشاری بر آنها، مسیر پیشرفت را برای خود ناهموار میکنند.
در این مطلب کوتاه، قصد داریم رایجترین باورهای غلط درباره مترونوم را با شما در میان بگذاریم و آنها را با دقت مورد بررسی قرار دهیم.
۱- مترونوم فقط برای موزیسینهای مبتدی کاربرد دارد
رایجترین باور اشتباه درباره مترونوم این است که این وسیله فقط برای موزیسینهای مبتدی و در مراحل اولیه یادگیری نوازندگی، کاربردی است.
اما در واقع با اینکه مترونوم میتواند ابزاری بسیار سودمند برای موزیسینهای مبتدی باشد و به آنها در بهبود مهارتهای ریتمیک و زمانبندی کمک کند، موزیسینهای حرفهای نیز از این وسیله برای پرورش مهارتهای خود در نوازندگی و تمرین ریتمهای پیچیده بهره میگیرند و همچنان آن را یک مرجع قابل اطمینان برای ریتم و سرعت موسیقی میدانند. چه یک نوازنده ماهر در سبک جز باشید، چه در یک ارکستر به اجرا بپردازید و چه بخواهید در سبک پراگرسیو راک درام بنوازید، مترونوم میتواند وسیلهای عالی برای بهبود دقت شما باشد و در هر سطحی، به شما در تبدیل شدن به موزیسینی بهتر کمک میکند.
در نتیجه، این باور که مترونوم تنها برای موزیسینهای مبتدی مناسب است، کاملاً اشتباه است و میتواند باعث گمراهی نوازندگان و کند شدن مسیر پیشرفت آنها شود. امروزه موزیسینهای حرفهای بیشماری با استفاده روزمره از مترونوم، این باور را بهخوبی نقض کردهاند.
جالب است که بدانید حتی بتهوون (Beethoven)، یکی از مهمترین موزیسینهای تمام ادوار نیز از مترونوم بهعنوان یک مرجع برای تنظیم سرعت نوازندگی خود استفاده میکرده است. البته او به دلیل مشکلات شنوایی، احتمالاً مترونوم را در روبروی خود قرار میداده و از آن بهعنوان یک مرجع بصری برای سرعت و ریتم موسیقی بهره میگرفته است. در واقع، از آنجا که شنیدن تیکتاک مترونوم برای بتهوون دشوار بوده است، او احتمالاً تاب خوردن میله مترونوم را تماشا میکرده و به این شکل، سرعت نوازندگی خود را تنظیم میکرده است.
همچنین، مؤسسه پیانوی لندن (London Piano Institute) تأکید دارد که تمرین با مترونوم، به شما در بهبود شم ریتمیک و تمرکز در نوازندگی کمکی شایان میکند و استفاده از این وسیله را برای موزیسینها در تمامی سطوح توصیه میکند.
۲- استفاده از مترونوم در نوازندگی ماهیتی بیروح به آن میبخشد
یکی دیگر از دلایلی که بسیاری از نوازندگان مترونوم را کنار میگذارند، این است که فکر میکنند در صورت استفاده از آن، نوازندگیشان ماهیتی مکانیکی و بیروح به خود میگیرد.
اما این باور نیز اصلاً درست نیست! در حقیقت، مترونوم تنها میتواند یک مرجع برای ریتم و تمپوی موسیقی شما باشد و این خود شما هستید که به نوازندگیتان احساسات و روح میبخشید.
مترونوم یک راهنماست که به شما کمک میکند در حین نوازندگی، زمانبندی و ریتم خود را حفظ کنید؛ اما این راهنما به هیچ وجه مانع بروز احساس در نوازندگی نمیشود و شما در حین استفاده از آن نیز میتوانید به بهترین شکل و با استفاده از تکنیکهایی نظیر سنکوپ، روباتو و غیره، احساسات خود را به نوازندگی تزریق کنید.
پس اگر رویکردی صحیح را در نوازندگی و تمرین پیش بگیرید، مترونوم نهتنها توانایی شما را محدود نمیکند، بلکه میتواند به شما در نواختن سازتان بهشکلی زیباتر و کاملتر نیز یاری برساند.
۳- مترونوم تنها در نوازندگی با کسر میزانهای ساده و رایج قابل استفاده است
برخی از موزیسینهای نهچندان باتجربه بر این باورند که استفاده از مترونوم تنها در نوازندگی با کسر میزانهایی ساده نظیر ۴/۴ ممکن است؛ اما این باور کاملاً غلط است و تنها نشاندهنده عدم درک این افراد از این وسیله و کاربردهای آن است!
مترونومهای مدرن، خصوصاً نمونههای دیجیتالی، میتوانند با قابلیت تغییر موقعیت سرضرب خود، ریتمهایی با انواع کسر میزان، از ۳/۴ تا کسر میزانهایی غیرمعمولتر همچون ۷/۸ را تولید کنند. بسیاری از موزیسینهای پیشرفته در سبکهایی همچون کلاسیک معاصر، جز و پراگرسیو راک، از این نوع مترونومها برای نواختن ریتمهای پیشرفته و پیچیده بهره میگیرند و به این شکل، حتی در نوازندگی در عجیبترین کسر میزانها نیز میتوانند یک مرجع قابل اطمینان برای ریتم و تمپوی موسیقی در اختیار داشته باشند.
بنابراین حتی اگر بخواهید در کسر میزانهایی غیرمعمول و یا در ریتمهایی ترکیبی و پیچیده به نوازندگی بپردازید نیز مترونوم میتواند به شما در حفظ ریتم یاری برساند و نقش چراغ راه شما را ایفا کند!
۴- مترونوم فقط برای بهبود سرعت نوازندگی کاربرد دارد
سرعت در نوازندگی امری مهم است و نوازندگی سریع میتواند بسیار لذتبخش باشد. شما میتوانید با استفاده از مترونوم و با بالا بردن تدریجی سرعت آن، با تمرین و پشتکار، سرعت خود در نوازندگی را افزایش دهید. اما برخی فکر میکنند که کاربرد مترونوم به همین تمرینات محدود میشود و فقط میتوان در این زمینه از آن کمک گرفت؛ در حالی که چنین باوری غلط است و همانطور که اشاره شد، این وسیله کاربردهای بیشمار دیگری نیز دارد.
استفاده از مترونوم برای بهبود سرعت نوازندگی، یکی از رایجترین کاربردهای این وسیله است؛ اما اگر یک موزیسین هستید، توصیه میکنیم که از مترونوم در راستای بهبود ثبات، دقت و کنترل پویایی خود در نوازندگی نیز بهره بگیرید. تنظیم مترونوم در تمپوی پایین و همنوازی با تیکتاک آن، به شما این امکان را میدهد که بر روی تکنیک و سایر مؤلفههای فنی نوازندگی خود متمرکز شوید و بدون احساس فشار برای نواختن سریع نتها، به پرورش این مهارتها بپردازید. در واقع، تمرین با سرعت پایین، مفیدترین شکل تمرین است و میتواند شما را در مسیر تبدیل شدن به یک موزیسین ماهر و خبره قرار دهد.
با استفاده از مترونوم و قرار دادن آن در پایینترین سرعت مناسب، میتوانید دشوارترین و پیچیدهترین بخشهای قطعات موسیقی را بهشکل کامل درک کنید و با کسب تسلط بر روی آنها، سرعت مترونوم را آرامآرام بالا ببرید تا در آخر، بتوانید قطعه را با سرعت اصلی آن یا حتی سرعتی بالاتر، با دقت کامل و بهصورت بینقص بنوازید.
همانطور که تنها امر مهم در نوازندگی، سرعت آن نیست، مترونوم نیز فقط برای پرورش چنین مؤلفهای کاربرد ندارد و بهوسیله آن میتوانید بسیاری از مهارتهای خود را بهبود دهید.
۵- مترونوم تنها برای تمرینات مربوط به ریتم مفید است
با اینکه مترونوم وسیلهای کاربردی برای پرورش مهارتهای ریتمیک است و در این زمینه جایگزینی ندارد، اما این وسیله میتواند در ساخت موسیقی و حتی در پرورش مؤلفههای مربوط به نت و کوک موسیقی نیز مفید واقع شود. به عبارت دیگر، مترونوم یک وسیله همهکاره است که میتواند نهتنها در پرورش درک و مهارت ریتمیک شما، بلکه در بهبود تمامی مهارتهای موسیقایی شما نقشی برجسته را ایفا کند.
سخن آخر
مترونومها وسایلی بسیار کاربردیتر از تصور اکثر موزیسینها هستند و تقریباً در هر زمینهای که به تمرین و اجرای موسیقی مربوط باشد، مفید واقع میشوند.
با پرداختن به این باورهای غلط و تکذیب آنها، سعی داشتیم تا قابلیتهای فراوان این ابزار را به شما معرفی کنیم تا شما نیز با استفاده از آن، بتوانید مسیری آسانتر را به سوی تبدیل شدن به یک موزیسین ماهر تجربه کنید. اکنون و با مطالعه این مطلب، میدانید که مترونوم وسیلهای کاربردی و مفید، برای موزیسینهایی در تمامی سطوح مهارتی و در تمامی سبکهای موسیقی است.
پس چه بخواهید تکنیک کلی خود در نوازندگی را پرورش دهید، چه بخواهید اجرای الگوهای ریتمیک پیچیده را امتحان کنید و چه بخواهید صرفاً ریتم و تمپوی خود را در موسیقی حفظ کنید، مترونوم میتواند یک همراه بسیار کاربردی برای شما باشد.
دفعه بعد که قصد داشتید از مترونوم استفاده کنید، فراموش نکنید که این وسیله تنها برای حفظ ریتم کاربرد ندارد و میتوانید با استفاده از آن، تقریباً تمامی مهارتهای خود در زمینه نوازندگی را پرورش دهید!
امیدواریم که با مطالعه این مطلب، اکنون مسیری هوشمندانهتر را برای تبدیل شدن به یک نوازنده ماهر و حرفهای پیش بگیرید و با سرعتی بیشتر به یک ستاره درخشان در دنیای موسیقی تبدیل شوید!
آیا شما دچار هیچیک از باورهای غلط ذکرشده در این مطلب بودهاید؟ چقدر از مترونوم در تمرینات نوازندگی خود بهره میگیرید و از چه نوعی از آن استفاده میکنید؟ از شما دعوت میکنیم که پاسخ خود به این سوالات را در بخش نظرات همین مطلب، با ما و مخاطبان گیتار ایران در میان بگذارید.
منبع: Soundbrenner
مترجم: امیر تولی