گروه موسیقی نیروانا (Nirvana) و بنیانگذار آن یعنی کرت کوبین (Kurt Cobain)، موسیقی گیتارمحور را برای باری دیگر در دهه نود میلادی به یک موسیقی جذاب برای عوام تبدیل کرد. اگر دنبالکننده دنیای موسیقی باشید، مطمئناً با پاورکوردهای خشن و دلچسب اثر Smells Like Teen Spirit بهخوبی آشنا هستید؛ اما کوبین فقید چگونه به این تُن جذاب در گیتار خود دست یافته بود؟ او برای دستیابی به این تن از چه تجهیزاتی استفاده میکرد؟
در این مطلب، قصد داریم گیتارها، امپها و افکتهایی را به شما معرفی کنیم که کرت کوبین را به یک ابرستاره در دنیای موسیقی راک بدل ساختند. این مقاله، تمامی تجهیزات مورد استفاده این هنرمند افسانهای را از زمان شروع فعالیت موسیقی بهصورت حرفهای تا تور مشهور In Utero او مورد بررسی قرار خواهد داد.
چرا نیروانا تا این حد محبوب است؟
دلیل محبوبیت و اهمیت نیروانا در تاریخ موسیقی معاصر را میتوان این امر دانست که این گروه، بهنوعی صدای نسل خود بود. نیروانا در حالی که فعالیت خود را بهعنوان یک گروه موسیقی زیرزمینی در صحنه موسیقی پانک راک و هاردکور شروع کرد، بهسرعت به مظهر موسیقی آلترناتیو (ضد جریان) در دهه نود میلادی تبدیل شد.
این گروه که چهرهای بارز از فرهنگ نسل X به شمار میرود، یکی از پایهگذاران صحنه موسیقی گرانج (grunge) بود و به سلطه موسیقی Glam Metal در فرهنگ عامه زمان خود نیز پایان داد.
کرت کوبین از چه گیتاری استفاده میکرد؟
کرت کوبین نیز همانند هر گیتاریست چپدست دیگری، انتخابی محدود در بازار گیتار نسبت به نوازندگان راستدست داشت. به دنبال همین محدودیت، او با الگوبرداری از چندی دیگر از نوازندگان چپدست افسانهای همچون جیمی هندریکس (Jimi Hendrix)، به استفاده از گیتارهای راستدست استاندارد بهصورت وارونه روی آورد. او سیمهای گیتارهای راستدست را با ترتیبی وارونه بر روی آنها نصب میکرد و نات آنها را نیز به شکلی تغییر میداد که بتواند میزبان این تغییر ترتیب در سیمها باشد.
اما کرت با گذر زمان و کسب شهرت، توانست مجموعهای نفیس از گیتارهای چپدست استاندارد را گردآوری کند و آنها را برای شگفتزده کردن شنوندگان نیروانا به کار گیرد.
در ادامه، تمامی گیتارهای مورد استفاده کرت کوبین و همچنین گیتار محبوب او از میان تمامی این سازها را به شما معرفی خواهیم کرد.
Fender Mustang
کرت یکی از طرفداران گیتار الکتریک فندر Mustang بود و به این امر نیز شهره بود. علاقه او به ماستنگ را میتوان یکی از دلایل اصلی محبوبیت فعلی بسیار این ساز دانست. کوبین از ماستنگ بهعنوان گیتار محبوب خود در تمامی اعصار یاد کرده است.
Mustang، یک گیتار الکتریک کمترشناختهشده از فندر است که بهآسانی نوازندگی خود مشهور است. حس نوازندگی عالی، بدنه باریک و طول اسکیل کوتاه ماستنگ، آن را به گزینهای بسیار مناسب برای نوازندگی در زیرسبکهای خشنتر راک و اجرای زنده تبدیل میکند.
کرت معمولاً پیکاپهای اصلی گیتارهای ماستنگ خود را با نمونههایی با خروجی بالاتر، ساخت شرکت Seymour Duncan تعویض میکرد تا بتواند صدایی خشنتر و قویتر را با ساز خود تولید کند.
اگر طرفدار کوبین و گروه نیروانا باشید، احتمالاً نام گیتار Competition Mustang او نیز به گوشتان خورده است. این نسخه از ماستنگ، یک خط بر روی بدنه خود دارد که یادآور خطهای موجود بر روی بدنه خودروهای مسابقهای است. از همین جهت نیز فندر نام آن را Competition Mustang گذاشته است که به معنای ماستنگ مسابقهای است. گیتار کامپتیشن ماستنگ کرت کوبین در چندی از مشهورترین اجراها و موزیک ویدیوهای گروه نیروانا در دستان او دیده شده است.
Fender Jaguar
یکی دیگر از مهمترین گیتارهای الکتریک مورد استفاده کرت کوبین را میتوان Fender Jaguar دانست.
مدل سیگنچر کرت از این ساز که از چینش پیکاپی HH برخوردار است، در موقعیت نک به یک پیکاپ هامباکر DiMarzio PAF 36th Anniversary DP103 و در موقعیت بریج نیز به یک پیکاپ DiMarzio Super Distortion DP100 مجهز است.
طول اسکیل کوتاه این گیتار الکتریک و مدل ماستنگ، برای سبک و شکل نوازندگی کوبین بسیار مناسب بوده است و نواختن پاورکوردهای مشهور نیروانا را برای او تسهیل میکرده است.
Fender Jag-Stang
با ترکیب دو مدل از محبوبترین سازهای کرت کوبین یعنی جگوار و ماستنگ، گیتار الکتریک فندر Jag-Stang حاصل میشود!
این ساز که توسط شخص کرت کوبین طراحی شده است، در گذشته در تعدادی محدود و در قالب نمونههایی اولیه توسط فندر به تولید رسید. این نمونهها بعضاً توسط ارنی بیلی (Earnie Bailey) که در آن زمان تکنسین گیتار گروه نیروانا بود، دستخوش تغییراتی میشدند.
در حالی که کرت تا پیش از مرگ زودهنگام خود در سال ۱۹۹۴، فرصت نکرد که بهخوبی از این سازها استفاده کند، اما فندر امروزه این گیتار جالب را در تنوعی بالا تولید میکند تا گیتاریستهای علاقهمند به نیروانا بتوانند تجربه نوازندگی با آفریده کرت کوبین را داشته باشند.
گیتارهای دست دوم از برندهایی گمنام
کرت در طی سالیان فعالیت خود در گروه نیروانا، خصوصاً چند سال اول آن، از نمونههایی تغییریافته و متفاوت از انواع استرتوکستر، تلکستر و حتی برخی از گیتارهای اپیفون استفاده میکرد که همگی آنها، بهصورت دست دوم و از فروشگاههای سمساری خریداری شده بودند. در میان این گیتارها، چند گیتار الکتریک گمنام و جالب از برندهایی چون Mosrite و Univox نیز وجود داشت.
شما نیز در صورتی که میخواهید تجربهای متفاوت از نوازندگی گیتار داشته باشید، میتوانید به سراغ بازار گیتارهای دست دوم بروید و با پرداخت هزینهای نسبتاً پایین، سازی متفاوت را خریداری کنید تا خود با ارتقای آن، یک گیتار منحصربهفرد برای خود بسازید.
امپلیفایرهای مورد استفاده کرت کوبین و تنظیمات آنها
اگر میخواهید امپلیفایر گیتار خود را همانند کرت کوبین تنظیم کنید، میتوانید به توصیههای تکنسین تجهیزات نیروانا، یعنی ارنی بیلی گوش دهید.
طبق گفته ارنی، کوبین همواره محدوده فرکانسی لو یا بیس را در امپ خود کمی کاهش میداد و بخشهای مید و تربل را کمی تقویت میکرد. او به گین بالا و تن متالگونه حاصل از آن در امپ علاقه نداشت و ترجیح میداد تا گیتار خود را به چنل کلین امپ، همراه با گینی پایین متصل کند تا با کمک یک پدال، افکت دیستورشن را به تن گیتار خود بیفزاید.
اگر میخواهید امپ گیتار خود را همانند کوبین تنظیم کنید و تنی همانند ساز او از آن دریافت کنید، بهتر است تا تنظیمات EQ آن را با الگوی ۴-۵-۶ انجام دهید. در این الگو، باید پارامتر بیس ایکولایزر امپ خود را بر روی عدد ۴، پارامتر مید را بر روی عدد ۵ و تربل را بر روی عدد ۶ قرار دهید. این مقادیر میتواند بسته به امپ شما و ماهیت صوتی آن کمی تغییر کند. در واقع، ممکن است که در برخی از امپها، برای شبیهسازی تن گیتار کوبین نیاز باشد که این الگو را به اعدادی همچون ۵-۵-۴ یا ۶-۸-۸ تغییر دهید.
امپهای ساخت شرکت فندر
کرت کوبین معمولاً گیتار الکتریک خود را به امپهای ساخت شرکت فندر متصل میکرد. از محبوبترین امپهای او میتوان به یک هد Bassman و یک یونیت کامبوی Quad Reverb اشاره کرد. علاوه بر این دو مدل، او از یک امپ Twin Reverb از نوع Blackface نیز استفاده میکرده است و میتوان آن را در اجرای نهایی افسانهای او، یعنی MTV Unplugged نیز دید.
در نتیجه، شما میتوانید با استفاده از هر یک از امپهای ذکرشده، تنی شبیه به تن گیتار کرت کوبین را تجربه کنید.
امپهای ساخت شرکت مارشال
کرت کوبین در زمان فعالیت خود در گروه نیروانا، علاوه بر امپهای فندر مذکور، از مجموعهای وسیع از امپهای ساخت شرکت مارشال (Marshall) نیز استفاده میکرد.
او در دوران ضبط پروژه In Utero، یک امپ گیتار مارشال از نوع Plexi 100 را به کار گرفته بود و در آخرین جلسه ضبط گروه نیروانا در ژانویه سال ۱۹۹۴، از یک امپ کامبوی Marshall JMP50 استفاده کرده است.
کرت اما بیش از امپهای مارشال، کبهای ساخت این شرکت را همراه با چند پریامپ مختلف استفاده میکرد. از مهمترینهای این پریامپها میتوان به Mesa/Boogie .22 و یک نمونه از Crown Power Base 2 اشاره کرد.
Vox AC30
امپ گیتار AC30 از شرکت وکس (Vox) را میتوان یکی از مشهورترین امپهای گیتار در دنیا دانست. این امپ توسط گیتاریستهای برجسته بیشماری از جمله کیث ریچاردز (Keith Richards)، برایان می (Brian May) و جانی گرینوود (Jonny Greenwood) مورد استفاده قرار گرفته است. کرت کوبین نیز یکی دیگر از گیتاریستهای افسانهای است که از این امپ استفاده کرده است.
در طی ضبط آلبوم Nevermind، کوبین یک نمونه از این امپ مشهور را در اختیار داشته است و طبق گفته بوچ ویگ (Butch Vig)، پرودوسر این آلبوم، او از AC30 در نواختن لاینهای برخی از قطعات این آلبوم استفاده کرده است.
اما برخلاف کوبین، بوچ ویگ افکت دیستورشن را نه با استفاده از پدال، بلکه با افزایش گین در خود امپ به سیگنال میافزود. البته به نظر میرسد که AC30 بیشتر در ضبط لاینهای کلین گیتار در Nevermind به کار گرفته شده است تا پویایی مشهور تن گیتار کوبین را در این آلبوم دوچندان کند.
پدالهای مورد استفاده کرت کوبین
نیروانا در طی سالیان فعالیت خود، به صدای خشن و در عین حال کمشدت و ملایم گیتارهای خود شهره بود. این تن ویژه گیتار را میتوان در بسیاری از آثار این گروه موسیقی شنید.
تن ویژه گیتار نیروانا با ترکیب گیتارهایی کلین با لاینهایی با دیستورشن بالا، خصوصاً در بخشهای کورس آهنگهای این گروه حاصل میشود.
اما کرت کوبین برای دستیابی به این تن منحصربهفرد، از چه پدالهایی استفاده میکرده است؟ در ادامه، چندی از مشهورترین پدالهای مورد استفاده کرت کوبین را به شما معرفی خواهیم کرد.
Boss DS-1
پدال DS-1 از شرکت باس (Boss)، مهمترین پدال دیستورشن کرت کوبین است و میتوان آن را جزئی اساسی از تن ویژه گیتار کوبین در ریفهای افسانهای آثار او دانست.
یکی از نمونههای این پدال که هم در استودیو و هم در اجراهای زنده توسط کوبین استفاده میشد، اخیراً طی یک مزایده با قیمت سرسامآور ۸۹۶۰ دلار به فروش رسید.
Electro-Harmonix Small Clone
پدال Small Clone از شرکت مشهور الکترو-هارمونیکس (Electro-Harmonix) یا بهاختصار EHX، یک پدال کورس (chorus) ارزنده است که میتوان صدای آن را بهوضوح در شروع اثر Come as You Are شنید.
این پدال، افکتی درخشان به گیتار میافزاید که برای بخشهای ساکتتر موسیقی و بافت بخشیدن به لاینهای لید بسیار کاربردی است.
علاوه بر Small Clone، کرت از افکت Polychorus الکترو-هارمونیکس نیز در ضبط برخی از آثار خود همچون Heart-Shaped Box استفاده کرده است. تولید Polychorus اکنون متوقف شده است و یافتن آن در بازار تجهیزات موسیقی دست دوم نیز بسیار دشوار است؛ در نتیجه، پدال Small Clone با توجه به قیمت مناسب و تن مشابه خود به یونیت مذکور، میتواند گزینهای بسیار مناسب برای بازآفرینی تن گیتار در آثار نیروانا باشد.
Electro-Harmonix Big Muff Pi
بوچ ویگ، پرودوسر بسیاری از آثار گروه نیروانا، در بسیاری از مصاحبههای خود گفته است که کرت برای نواختن لاینهای خشنتر گیتار در بسیاری از آثار خود از جمله قطعه Lithium، از پدال Big Muff استفاده کرده است.
امروزه، شرکت الکترو-هارمونیکس مجموعهای بسیار وسیع از انواع پدال فاز Big Muff را در سبد محصولات خود دارد و میتوانید بسته به نیاز خود، یکی از آنها را با قیمتی نسبتاً مناسب خریداری کنید.
ProCo RAT Distortion
یکی دیگر از پدالهایی که در پروسه ضبط آلبوم Nevermind توسط کرت کوبین استفاده شده است، پدال RAT از شرکت پروکو (ProCo) است.
این پدال که به فیلتر بسیار منعطف و قدرتمند خود مشهور است، میتواند بازه تُنالی بسیار وسیع، از اوردرایوهایی ملایم و ظریف تا تنهایی بسیار خشن تولید کند و وظیفه تأمین افکت دیستورشن در تمامی آثار شما را به عهده بگیرد.
RAT ساختاری بسیار بادوام نیز دارد و میتواند در سختترین اجراها، تا سالها همراه شما باشد!
جمعبندی
با استفاده از تجهیزات بالا، میتوان بهآسانی تن گیتار کرت کوبین را بازآفرینی کرد. اما باید در نظر داشته باشید که بخش اعظم بازآفرینی ماهیت صوتی گیتار یک نوازنده و در کل ساخت یک موسیقی، به خلاقیت شما بستگی خواهد داشت. اگر کمی خلاقیت به خرج دهید، میتوانید حتی بدون استفاده از این تجهیزات و تنها با استفاده از چند نرمافزار نیز تنی بسیار شبیه به صدای گیتار کوبین تولید کنید و با کمی تفکر بیشتر، آثاری بینظیر را با الهام از او خلق کنید. اما توجه کنید که برای ساخت آثار موسیقی بدیع، باید علاوه بر الهامگیری از هنرمندان مورد علاقه خود، رویکردی منحصربهفرد را نیز پیش بگیرید.
آیا شما تجربه استفاده از هیچیک از تجهیزات نامبرده در این مطلب را دارید؟ در صورتی که با هر یک از سازها، امپها و پدالها به نوازندگی پرداختهاید، نظر و تجربه خود را در بخش نظرات همین مقاله، با ما و مخاطبین گیتار ایران به اشتراک بگذارید.
منبع: PMT Online
نویسنده: Liam Evans
مترجم: امیر تولی