اگر از طرفداران گیتار الکتریک فندر Jazzmaster هستید، حتماً متوجه تفاوتهای میان مدلهای قدیمی و جدید آن شدهاید. در سالهای اخیر، مدلهای ویژهای طراحی شدهاند که چینش کنترلهای آنها سادهتر شده است؛ مانند فندر Blacktop Jazzmaster HS، مدلهای Lee Ranaldo و Thurston Moore، اسکوایر Vintage Modified Jazzmaster Special و فندر Jim Root Jazzmaster V4.
اما بهطور کلی، این گیتارها پیچیده نیستند. در این مقاله به توضیح کنترلهای گیتار جزمستر میپردازیم و تعدادی از جزمسترهای محبوب را نیز بررسی میکنیم.
کنترلهای کلاسیک جزمستر
جزمستر بسیار حسابشده طراحی شده است. این گیتار الکتریک در سال ۱۹۵۸ بهعنوان بهترین گیتار فندر به بازار عرضه شد. یکی از بارزترین نوآوریهای آن، طراحی دوگانه مدار با پیچهای ولوم و تُنِ مجزا بود.
مدار لید، از کنترلهای معمول گیتارهای فندر برخوردار بود: یک پیچ ولوم مستر و یک پیچ تُن در قسمت پایین بدنه به همراه سوئیچ انتخاب پیکاپ سهوضعیته در کنار این دو پیچ. اما جزمستر دارای یک مدار ریتم با صدایی گرمتر و تیرهتر نیز بود که کنترل ولوم و تُن مخصوص آن در قسمت بالای بدنه گیتار قرار داشت.
مدلهای سنتیتر، این چینش کنترلها را تا به امروز حفظ کردهاند. از جمله آنها میتوان Fender Vintera ’۶۰s Jazzmaster و Squier J Mascis Jazzmaster اشاره کرد.
اگر به کنترلهای سادهتر عادت کرده باشید، ممکن است در ابتدا امکانات جزمسترهای کلاسیک شما را سردرگم کنند. اما اگر قصد دارید یکی از مدلهای کلاسیک را امتحان کنید، به کمک راهنمای زیر میتوانید صدای مورد نظر خود را از این ساز جذاب دریافت کنید.

مدار لید
یک سوئیچ در قسمت بالای گیتار تعبیه شده که اگر آن را در وضعیت «پایین»(به سمت دسته) قرار دهید، مدار لید فعال میشود.
همانطور که پیشتر اشاره شد، این مدار یک پیچ ولوم مستر و یک پیچ تُن مستر دارد که هر دو در قسمت پایین بدنه قرار گرفتهاند. سوئیچ انتخابکننده پیکاپ دارای سه حالت است: پیکاپ نِک (دسته)، پیکاپ بریج و هر دو پیکاپ با هم.
مدار ریتم
برای فعال کردن مدار ریتم جزمستر که مداری کاملاً مجزا از مدار لید است، کافیست سوئیچ اشارهشده را در وضعیت «بالا»(خلاف جهت دسته) قرار دهید.
دو غلتکی که در قسمت بالای گیتار و در کنار سوئیچ انتخاب مدار جای گرفتهاند، وظیفه کنترل ولوم و تن مدار ریتم را بر عهده دارند. غلتکی که نزدیکتر به سوئیچ انتخاب مدار قرار گرفته، کنترل ولوم است.
نکته مهم: هنگامی که گیتار در وضعیت ریتم قرار دارد، تنها پیکاپ نِک قابل استفاده است و پیکاپ بریج غیرفعال میشود. همچنین در هنگام فعال بودن مدار ریتم، سوئیچ انتخاب پیکاپ و پیچهای ولوم و تن موجود در قسمت پایین بدنه گیتار، غیرفعال میشوند.
پیکاپ نِک
در دو حالت، تنها پیکاپ نِک (دسته) گیتار جزمستر قابل استفاده است: زمانی که مدار ریتم را فعال کنیم و یا زمانی که سوئیچ انتخاب پیکاپ را روی وضعیت نِک قرار دهیم و مدار لید را فعال کنیم. اما به یاد داشته باشید که جنس صدای دریافتی در هر یک از این دو حالت، متفاوت است.
در زمان فعال بودن مدار ریتم، پیکاپ نِک صدایی بهمراتب تیرهتر دارد. به این علت که در هر یک از مدارها، از پتانسیومترهای متفاوتی استفاده شده است. در مدار ریتم، پتانسیومتر کنترلر تن، بار الکتریکی متفاوتی نسبت به مدار لید دارد و دلیل تفاوت صدای این دو مدار نیز همین است.
حال که چگونگی عملکرد کنترلرهای گیتار جزمستر را درک کردید، بیشک از بهکارگیری دامنه تواناییهای این ساز در موسیقی خود لذت خواهید برد.
راهنمای خرید گیتار الکتریک Jazzmaster
Fender Player Series Jazzmaster
فندر Player Jazzmaster برای نوازندگانی طراحی شده که به دنبال طراحی افسانهای این گیتار، به همراه تمامی امکانات کلاسیک و از همه مهمتر، انعطافپذیری صوتی آن هستند. این ساز با بهرهندی از ۲۲ فرت و شعاع (ریدیس) صفحه انگشتگذاری ۹.۵ اینچ، تجربه نوازندگی بسیار راحتی را فراهم میکند. دو پیکاپ هامباکر Player Jazzmaster، به علت خروجی صدای بالا، امکان تولید صداهای امروزی را میسر میکنند. آیا به دنبال جنس صدای کلاسیک پیکاپهای سینگل کویل هستید؟ با کشیدن پیچ تن به سمت بیرون میتوانید سیمپیچ بیرونی پیکاپ هامباکر بریج را فعال کرده و از صدای مشهور سینگل کویل جزمستر لذت ببرید.
مشخصات
- بدنه از چوب توسکا (آلدر) با فینیش براق
- دو پیکاپ هامباکر سری Player
- امکان بهرهمندی از صداهای سینگل کویل
- شکل دسته Modern C
- صفحه انگشتگذاری با ریدیس ۹.۵ اینچ
Squier J Mascis Signature Jazzmaster
بسیاری از کارشناسان، این گیتار را جزو برترین جزمسترهای موجود در بازار میدانند. J Mascis، خواننده و نوازنده گروه «Dinosaur Jr»، دهههاست که از جزمستر استفاده میکند و بهنوعی یکی از پیشگامان و سفیران این گیتار به شمار میرود. بهعبارت دیگر، جی مسکیس یک نوازنده افسانهای جزمستر است.
مدل سیگنچر این هنرمند، از بدنه سفید (Vintage White)، پیکگارد طلایی و پیچهای کنترل سفید کهنه برخوردار است تا ظاهری مدرن و در عین حال باوقار داشته باشد. همچنین برای دستیابی به صدای قوی و اصیل، از دو پیکاپ سینگل کویل استفاده شده است. از سوی دیگر، بریج Adjusto-Matic به همراه سیمگیر ترمولو، ثبات کوک بالا و حس بیمانند گیتارهای دهههای گذشته را به ارمغان میآورد.
مشخصات
- دسته از چوب افرا (میپل) با پروفایل C-شکل
- صفحه انگشتگذاری از چوب رُزوود با ۲۱ فرت
- دو پیکاپ سینگل کویل جزمستر
- دو مدار لید و ریتم با کنترلرهای جداگانه
- سوئیچ پیکاپ سهوضعیته و سوئیچ انتخاب مدار
- بریج Adjusto-Matic با سیمگیر ترمولو
- پیکگارد آلومینیومی طلاییرنگ و گوشیهای کوک طرح قدیمی
Fender Vintera ’60s Jazzmaster
این گیتار برای نوازندگانی طراحی شده که در جستجوی صدا و ظاهر دهه ۶۰ میلادی هستند. دسته طرح C به سبک اواسط دهه ۶۰ (Mid ’60s C)، سردسته همرنگ بدنه و شعاع صفحه انگشتگذاری ۷.۲۵ اینچ، ظاهر و حس کلاسیکی به این ساز بخشیدهاند. اما برگ برنده Vintera ’60s Jazzmaster صدای آن است. دو پیکاپ سینگل کویل جزمستر دهه شصتی به همراه بدنهای از چوب آلدر، به این ساز توان تولید صداهای گرم و غنی شناختهشده دهه ۶۰ را میدهند.
مشخصات
- دو پیکاپ سینگل کویل ۶۰s Jazzmaster
- دسته از چوب افرا با پروفایل Mid ’60s C و سردسته همرنگ بدنه
- صفحه انگشتگذاری با شعاع ۷.۲۵ اینچ و ۲۱ فرت
- ترمولو بریج جزمستر
- به همراه کیف گیتار دیلاکس
Fender Jim Root Jazzmaster V4
جیم روت، عضو گروههای Slipknot و Stone Sour، یک نوازنده راک پیشکسوت با بیش از ۲۵ سال سابقه کار حرفهای است. چهارمین نسخه از گیتار سیگنچر او، دارای ویژگیهایی جالب از قبیل اینلِیهای مستطیلی، حاشیهکاری (بایندینگ) صفحه انگشتگذاری و پیکاپهای اکتیو EMG Jim Root Signature Daemonum است. پیکاپهای هامباکر JR Daemonum، تمام صداهای مورد علاقه جیم روت، از صداهای کلین گرم تا اوردرایوهای خشن را پوشش میدهند. این گیتار الکتریک فقط یک کنترل ولوم دارد و مناسب حال نوازندگانی است که به دنبال سادهترین تجربه ممکن از نوازندگی هستند. فرتهای سایز جامبو و شعاع صفحه انگشتگذاری ۱۲ اینچ، اجرای تکنیکهایی مانند بند و dive bomb را سادهتر میکند. گیتار الکتریک Fender Jim Root Jazzmaster V4، با تمام گیتارهای فندر متفاوت است و از حس و صدایی منحصربهفرد برخوردار است.
مشخصات
- بدنه از چوب ماهون (mahogany)
- تراش محل اتصال دسته به بدنه برای راحتی بهتر
- دسته از چوب افرا با پروفایل C-شکل
- صفحه انگشتگذاری از چوب آبنوس با شعاع ۱۲ اینچ، ۲۲ فرت و اینلیهای مستطیلی
- پیکاپهای اکتیو Jim Root Signature Daemonum از شرکت EMG
- یک کنترل ولوم و سوئیچ پیکاپ سهوضعیته
- بریج ثابت (Hardtail)
Squier Jazzmaster Mini
با وجود تنوع صدایی بالای جزمستر، ممکن است این ساز مناسب همه نوازندهها نباشد. طول اسکیل ۲۵.۵ اینچی این گیتار برای برخی از نوازندگان راحت نیست. جزمستر مینی برای نوازندگانی ساخته شده که به دنبال تنوع صدایی گیتار جزمستر در سازی با اندازه کوچکتر میگردند. این مدل مناسب گیتاریستهایی با دستهای کوچکتر و یا نوازندگان جوان است. اما گول جثه این ساز را نخورید. جزمستر مینی تمام جذبه نسخه بزرگتر خود را دارد. دو پیکاپ هامباکر با خروجی بالا و بریج ثابت، صدایی بلند و گرم با ساستین عالی را برای شما به ارمغان میآورند.
مشخصات
- صد درصد طراحیشده توسط فندر
- بدنه باریک و سبک
- دو پیکاپ هامباکر
- گوشیهای کوک قالبریزیشده
- بریج ثابت (Hardtail)
منبع: Fender
نویسنده: Jeff Owens
مترجم: کیان ایرجی