هر گیتاریستی باید چند مهارت بنیادین داشته باشد که یکی از مهمترین آنها، مهارت تعویض سیم گیتار است. تعویض سیم گیتار از آن دسته کارهایی است که اگر درست انجام نشود، بسیار سختتر از آنچه به نظر میرسد خواهد بود.
آیا تا به حال شده که در هنگام تعویض سیم گیتار آکوستیک ، پینهای نگهدارنده سیم از روی بریج کنده شده و پرتاب شوند؟ نگران نباشید؛ این اتفاق مختص شما نیست. اما بیایید از رخ دادن مجدد چنین اتفاقاتی جلوگیری کنیم. برای کمک به این امر، در این مقاله تمام روند تعویض سیم گیتار آکوستیک را بهصورت گام به گام با هم دنبال میکنیم.
چه زمانی باید سیم گیتار آکوستیک خود را عوض کنیم؟
تعویض سیم گیتار از زمانبندی خاصی تبعیت نمیکند و به میزان ساز زدن شما بستگی دارد. در روند ساز زدن، سیمها بهطور طبیعی و در اثر جذب کثیفی و عرق دستها اکسید میشوند. پس هرچه بیشتر ساز بزنید، سیمها هم سریعتر کهنهتر میشوند و باید زودتر آنها را تعویض کنید.
با نوازندگی مداوم، سیمهای بدون پوشش (uncoated) بهطور میانگین باید در عرض یک الی سه ماه تعویض شوند. سیمهای دارای پوشش (coated) تا شش یا حتی نه ماه دوام میآورند. البته مقصود این نیست که پس از چند ماه، سیم بهطور کامل پوسیده میشود و از بین میرود؛ اما صدای سیم رفتهرفته رو به افول گذاشته و ساز شما صدایی بیجان و با ساستین پایین پیدا میکند. فارغ از اینکه سیمهای ساز شما چقدر عمر کرده باشند، وقتی کیفیت صدا دچار افول شد، زمان تعویض سیم فرا رسیده است.
البته ممکن است در حین نوازندگی، یکی از سیمها پاره شود. در این شرایط باید سریعاً نسبت به تعویض سیم اقدام کنید.
چگونه سیم گیتار آکوستیک را عوض کنیم: راهنمای گام به گام
راهنمای زیر را دنبال کنید تا سیمهای گیتار خود را مانند حرفهایها تعویض کنید.
۱. گیتار را روی یک سطح مناسب قرار دهید
ابتدا باید گیتار را روی یک سطح مناسب قرار دهید. سطح مورد نظر باید تخت و مسطح باشد و فضای کافی برای کار کردن را در اختیار شما قرار دهد. قطعاً دوست ندارید به ساز خود آسیب بزنید؛ پس بهتر است یک حوله یا چیزی شبیه به آن را زیر گیتار پهن کنید تا ساز روی یک سطح نرم قرار گیرد. همچنین باید دسته را در یک جایگاه مناسب مناسب قرار دهید تا فشار زیادی به آن وارد نشود. محصولاتی مانند Dunlop Neck Cradle برای این کار بسیار سودمند هستند و کمک میکنند که گیتار در حین تعویض سیم حرکت نکند.
۲. باز کردن سیمهای کهنه
سیمهای کهنه را یکی یکی و با چرخاندن گوشیهای کوک شل کنید و پس از آنکه سیم بهطور کامل باز شد، آن را از حفره موجود بر روی گوشی کوک خارج کنید.
حال به بریج نگاه کنید. هر یک از سیمها با استفاده از یک میله کوچک پلاستیکی که به آن پین بریج گفته میشود، در جای خود محکم شده است. باید این پینها را بهآرامی از حفرههای خود خارج کنید که کار دشواری هم نیست. اگر در این کار دچار مشکل شدید میتوانید از ابزارهای مخصوص این کار استفاده کنید.(۱)
۳. رسیدگی به گیتار
اگر دلیل تعویض سیم گیتار پاره شدن یکی از سیمها نیست، بهتر است برای نصب سیمهای جدید عجله نکنید. حال که سیمها را از روی گیتار خود باز کردهاید، بهترین فرصت برای رسیدگی و تمیز کردن گیتار فراهم شده است.
۴. نصب سیمهای جدید
یکی از سیمهای نو را از بستهبندی خارج کرده و باز کنید. پین مربوط به سیم مورد نظر را پیدا کنید و آن را کمی از حفره خارج کرده و حلقه فلزی انتهای سیم را درون حفره بریج قرار دهید. حلقه را طوری در حفره تنظیم کنید که بهصورت عمودی در حفره قرار گیرد، نه بهصورت افقی. اگر قصد تعویض تمام سیمها را دارید، حتماً مشخص کنید سیمی که در دست دارید مربوط به کدام حفره و کدام گوشی است؛ بدین صورت در ادامه کار با مشکل مواجه نخواهید شد.
۵. جایگذاری پینهای بریج
این گام بسیار ساده اما اساسی است. برای اطمینان از اتصال صحیح حلقه فلزی سیم با بریج، باید سیم را بهآرامی به سمت بالا بکشید و همزمان پین بریج را به سمت پایین فشار دهید. اگر این کار را درست انجام دهید، حلقه فلزی انتهای سیم نباید حتی ذرهای فضا برای حرکت کردن داشته باشد.
۶. رد کردن سیم از حفره گوشی کوک
ابتدا گوشیها را طوری بچرخانید که تمام حفرههای گوشیهای کوک رو به سمت بریج باشند. اولین سیم را از حفره گوشی مربوط به آن سیم عبور دهید. بهتر است در ابتدا کمی طول اضافه بر روی سیم در نظر بگیرید تا سیم بتواند چند دور به دور میله گوشی کوک بتابد. انگشت خود را پایینتر از سر ساز و بین صفحه انگشتگذاری و سیم قرار دهید تا کمی طول اضافه برای سیم ایجاد کنید.
بخش اضافه سیم که در پشت گوشی کوک (به سمت سر ساز) باقی مانده است را بکشید و به سمت کنارههای سر ساز (جایی که گوشی کوک همان سیم از کنار سر ساز بیرون میزند) نیم دور بتابانید. سپس آن را در زیر بخش دیگر سیم، مجدداً از حفره عبور دهید و اضافه آن را محکم بکشید. توجه داشته باشید که باید طول اضافه سیم که با انگشت خود حفظ کرده بودید را هم محکم نگه دارید. سپس سیم را در جهت صحیح بتابانید.(۲)
نکته مهم: از جایگیری صحیح سیم در شیار نات اطمینان حاصل کنید
سیم را در شیار نات نگه دارید و مطمئن شوید که در جایگاه مناسب خود قرار میگیرد. اطمینان حاصل کنید که سیم بهدرستی میله گوشی کوک را نگه داشته باشد و در جهت صحیح تابیده باشد.
۷. کوک کردن سیمهای نو
سیمها را بهطور استاندارد کوک کنید.(۳) سپس بخش اضافه سیم (قسمتی از سیم که در پشت حفره میله گوشی کوک بهصورت آزاد باقی مانده است) را با سیمچین ببرید.
و در نهایت، مجدداً ساز بزنید
اکنون میتوانید مجدداً به نوازندگی بپردازید و از ساز خود صدایی شفاف و قدرتمند دریافت کنید. همانطور که مشاهده کردید، تعویض سیم اصلاً دشوار نیست. کافیست تمام مراحل بالا را برای تمام سیمها رعایت کنید تا سیم گیتار شما بهدرستی تعویض شود.
منبع: GuitarFella
مترجم: کیان ایرجی
۱اگر از سیمتاب (peg winder) برای تابیدن سیمها به دور گوشی کوک استفاده میکنید، میتوانید از شیار کوچک U-شکلی که معمولاً بر روی دهانه سیمتاب تعبیه میشود برای این کار استفاده کنید. (مترجم)
۲برای سردستههایی که در هر طرف خود سه سیم دارند، گوشی کوک سه سیم نازکتر در جهت ساعتگرد و گوشیهای سه سیم ضخیمتر در جهت پادساعتگرد میگردند. در سازهایی مانند استرتوکستر که هر شش گوشی کوک آنها در یک سمت سردسته قرار دارد، تمام گوشیهای کوک در جهت پادساعتگرد میگردند. تمام جهتهای ساعتگرد و پادساعتگرد با توجه به حالت استاندارد بهدستگیری ساز در نوازندههای راستدست در نظر گرفته شدهاند. (مترجم)
۳سپس سیم را در نزدیکی محل اتصال دسته به بدنه به سمت بالا یا دورتر از ساز بکشید. کشیدن سیم به منظور جا افتادن کوک سیم است؛ پس نباید سیم را آنقدر محکم بکشید که پاره شود یا آنقدر آرام بکشید که کشش خاصی بر روی سیم ایجاد نشود. پس از این کار، کوک سیم بمتر خواهد شد. سیم را مجدداً کوک کرده و باز هم آن را بکشید. این مراحل را آنقدر تکرار کنید تا پس از کشیدن سیم، کوک آن تغییر نکند. مرحله کشیدن و کوک کردن سیم را برای هر شش سیم تکرار کنید تا پس از اتمام تعویض سیم، ساز شما کوک خود را بهدرستی حفظ کند. (مترجم)