در نوازندگی با پیانو، میدی کیبورد یا هر ساز کلاویهای دیگر، تنها دانستن نتها و کلید مربوط به آنها کافی نیست؛ بلکه دستان شما نیز باید بهحدی توانمند و تمریندیده باشند که بتوانند بهموقع، کلید صحیح را پیدا کرده و با شدت مورد نیاز به آن ضربه بزنند. این امر در واقع برای هر سازی صدق میکند و وجه تمایز اصلی یک نوازنده مبتدی و یک نوازنده ماهر است. دستیابی به چنین مهارتی، نیاز به تمرین مرتب و شکلگیری حافظه عضلانی دارد و در صورت توجه به چند نکته، میتوانید به آن سرعت ببخشید. در این مقاله، قصد داریم به نکاتی مفید در این رابطه اشاره کنیم تا بتوانید در زمانی کمتر به مهارتی مناسب در نوازندگی سازهای کلاویهای مثل پیانو و میدی کیبورد دست یابید.
قدم اول: در این تمرینات، باید نتهای موجود در هر آکورد را بهصورت جداگانه و پشت سر هم بنوازید. پس به جای نواختن یک آکورد، یک آرپژ یا یک آکورد شکسته مینوازیم. تمرین خود را با نواختن آکورد دو ماژور (C major) به این شکل شروع کنید؛ در واقع، نتهای دو (C)، می (E) و سل (G) را یکی پس از دیگری بنوازید.
قدم دوم: پس از نواختن آکورد دو ماژور بهصورت آرپژ، به سراغ نواختن آکورد بعدی بروید. شست دست خود را کمی به سمت راست حرکت دهید تا بر روی کلید ر (D) قرار گیرد و موقعیت آن برای نواختن آکورد بعدی تصحیح شود. حال، پس از نواختن نت ر، به ترتیب نتهای فا (F) و لا (A) را بنوازید.
قدم سوم: زمانی که انگشت شماره پنج شما بر روی کلید لا قرار دارد، انگشت شست خود را از زیر دست خود رد کنید تا به کلید می برسد و سپس، آکورد می مینور که شامل نتهای می، سل و سی (B) است را بنوازید. با توجه به الگوی قدم قبلی، به سراغ آکوردهای بالاتر بروید و یکی پس از دیگری آنها را به شکل آرپژ بنوازید. زمانی که به انتهای کیبورد رسیدید، مسیر خود را وارونه کنید و مجدداً به سراغ آکوردهای قبلی بروید. در مسیر برگشت، باید نتهای آکورد را بهصورت معکوس و پایینرونده بنوازید.
یک تمرین مخصوص انگشتهای ۳-۴-۵
قدم اول: یکی از مشکلاتی که نوازندگان کیبورد نسبت به نوازندگان پیانو معمولاً با آن مواجه میشوند، کمبود توان و چابکی در انگشتهای چهار و پنج است. در این تمرین، باید آکوردهایی با پنج نت را با روش قبلی بنوازید تا انگشتهای ۴ و ۵ خود را نیز به شکلی مؤثر تمرین دهید. تمرین خود را با قرار دادن دست خود در موقعیت آکورد دو ماژور قرار دهید؛ بهگونهای که انگشت شست شما بر روی کلید دو و انگشت کوچک (شماره پنج) شما بر روی کلید سل قرار گیرد. حال، این دو کلاویه و تمامی کلیدهای میان آنها را یکی پس از دیگری بنوازید.
قدم دوم: اکنون، در حالی که دستتان در همان موقعیت قبلی قرار دارد، تنها نتهای مربوط به انگشتان سه، چهار و پنج خود را بنوازید. تمرین را با نواختن نت می با انگشت سوم خود شروع کنید و پس از آن، بلافاصله نتهای فا و سل را پشت سر هم با انگشتان چهارم و پنجم خود بنوازید. پس از نواختن نت سل، مجدداً نت فا و پس از آن، نت می را بنوازید. هدف این تمرین این است که بتوانید این سه نت را با شدتی برابر و مناسب، بدون به هم ریختن موقعیت دستتان بنوازید.
قدم سوم: پس از اینکه از پس انجام چندین باره این تمرین بر آمدید، دست چپ خود را نیز وارد تمرین کنید. انگشت شماره پنج دست خود را بر روی کلید دو، انگشت چهارم را بر روی کلید ر و انگشت پنجم خود را نیز بر روی کلید می قرار دهید. بر روی همزمانسازی نوازندگی دست چپ و راست خود، تمرکز کنید و توجه کنید که موقعیت دستانتان هنگام انجام این تمرین به هیچ وجه بر هم نخورد.
تمرین آرپژ: آرپژ دو ماژور
قدم اول: یک آرپژ صحیح، در واقع یک آکورد شکسته با نتهای بیشتر است. تمرین نواختن آرپژ دو ماژور، تمرینی بسیار مفید در چابکی و سرعت دست شما در نوازندگی است؛ زیرا نیازمند حرکات بیشتر در دست نسبت به نواختن آکورد ساده است. نواختن این آرپژ نیازمند این است که شست دست خود را بیشتر به سمت راست از زیر دست خود رد کنید و به همین دلیل نیز باید دست خود را به شکلی متفاوت بر روی کلاویهها قرار دهید. به این ترتیب که انگشت شست شما بر روی کلید دو، انگشت دوم شما بر روی کلید می و انگشت سه نیز بر روی کلید سل قرار گیرد. هر یک از این نتها را یکی پس از دیگری بنوازید.
قدم دوم: از انگشت سوم خود بهعنوان یک نقطه تکیه بر روی کلاویه سل استفاده کنید و سپس با حفظ دست خود به شکل افقی، شست خود را از زیر آن رد کرده و بر روی کلید دوی بعدی قرار دهید. در واقع، باید به این شکل، دست خود را بر روی کیبورد به میزان یک اکتاو به سمت راست ببرید تا ادامه آرپژ را در اکتاو بعد بنوازید. این کشش شست میتواند در دفعات اول کمی دشوار باشد؛ اما پیشنهاد میکنیم آن را بهکرات تمرین کنید تا به حرکتی عادی برای شما تبدیل شود.
قدم سوم: پس از آنکه انگشت شست را از زیر دست خود رد کردید و با استفاده از آن، نت دوی اکتاو بالایی را نواختید، دست خود را به سمت راست ببرید، در ترکیب ذکرشده در قدم اول قرار دهید و همان نتها را یکی پس از دیگری در اکتاو بالاتر بنوازید. پس از نواختن نتهای مشخصشده، کلید دوی اکتاو بالایی را نیز با انگشت شماره پنج خود بنوازید و مجدداً به ترتیب به سمت پایین بروید. در این حالت نیز با همان ترکیب معمول، نتها را بهصورت پایینرونده بنوازید؛ اما این بار، انگشت شست خود را نقطه تکیه دست خود قرار دهید و دست را از روی آن رد کرده تا نتهای پایینتر را بنوازید. به همین روش ادامه دهید تا به نت دوی اول برسید.
با انجام این تمرینات ساده، میتوانید مهارت و چابکی دستان خود در نوازندگی پیانو، انواع کیبورد، سینتی سایزر و میدی کنترلر را به شکلی بسیار مفید افزایش دهید و رفتهرفته، به نوازندهای ماهرتر تبدیل شوید. انجام مداوم این تمرینها، کمکی شایان به شکلگیری حافظه عضلانی شما میکنند و اعتمادبهنفس شما حین نوازندگی را نیز افزایش میدهند.
این تمرینها را انجام دهید و نتیجه آن را در بخش پایینی همین مطلب، با ما و مخاطبین گیتار ایران در میان بگذارید.
منبع: MusicRadar