رایجترین پرسش علاقهمندان به فراگیری گیتار این است که «یاد گرفتن گیتار چقدر دشوار است؟»
اگرچه پاسخ این پرسش، نسبی و برای هر فرد متفاوت است، اما نکات متعددی وجود دارند که باید برای فراگیری گیتار آنها را در نظر بگیرید.
یاد گرفتن گیتار واقعاً چقدر دشوار است؟
اینکه فرا گرفتن گیتار چقدر دشوار باشد، به بهینگی تمرین، منابع مورد استفاده و زمان و انرژی که صرف میکنید بستگی دارد؛ چه از آموزگار حضوری بهره ببرید و چه از آموزش آنلاین.
همچنین پاسخ این پرسش به اهداف شما از نواختن گیتار نیز بستگی دارد. اگر میخواهید به ستارهای مانند جان پتروچی تبدیل شوید، مسیر طولانی و دشواری را پیش رو خواهید داشت؛ اما اگر صرفاً میخواهید چند آکورد بنوازید که بتوانید به همراه آنها آواز بخوانید، فراگیری گیتار برای شما نسبتاً ساده خواهد بود.
اگرچه فراگیری یک ساز موسیقی همیشه در ابتدا دشوار است، اما هر چه بیشتر تمرین کنید این روند برای شما سادهتر میشود. در قیاس با دیگر سازها از جمله پیانو و ویولن، فراگیری گیتار نسبتاً ساده است؛ زیرا آموختن تئوری موسیقی اجباری نیست و به دلیل محبوبیت گیتار، منابع آنلاین بیشماری برای آموزش این ساز در اختیار شما قرار دارند.
در این مقاله به این موضوع میپردازیم که فراگیری گیتار بهعنوان یک مبتدی دقیقاً چه دشواریهایی دارد. درباره عناصر مختلفی صحبت میکنیم که فراگیری این ساز را دشوار میکنند و همچنین به عواملی اشاره میکنیم که فراگیری این ساز را نسبت به سایر سازها سادهتر میکنند.
فاکتورهای تأثیرگذار بر میزان دشواری فراگیری گیتار
وقتی با علاقهمندان به فراگیری گیتار صحبت میکنم، شایعترین پرسش این است که «فرا گرفتن گیتار چقدر دشوار است؟»
حقیقت این است که پاسخ این پرسش برای هر فرد متفاوت است. برای برخی ممکن است فراگیری گیتار دشوارترین کاری باشد که در زندگی خود انجام میدهند و عدهای دیگر ممکن است این ساز را بهسادگی و بهطور طبیعی یاد بگیرند.
در ادامه به چند فاکتور اشاره میکنیم که برای فهم میزان دشواری یاد گرفتن گیتار باید به آنها توجه کنید.
هدف از نواختن گیتار
همانطور که پیشتر اشاره کردیم، هدف شما از ساز زدن با میزان دشواری یادگیری گیتار رابطهای مستقیم دارد.
تا چه حد میخواهید نوازنده ماهری باشید و میخواهید چه نوع موسیقی را بنوازید؟
آیا میخواهید به ستارهای مانند جان پتروچی بدل شده و سولوهای سریع بنوازید؟
اگر پاسخ شما به پرسش دوم مثبت است، قطعاً رسیدن به این سطح بسیار دشوار است. نمیتوان پیشبینی کرد که چقدر طول میکشد تا به چنین سطحی برسید.
اما با وجود این باید در نظر داشت که همه افراد قصد تبدیل شدن به یک نوازنده افسانهای را ندارند. هدف بسیاری از مردم این است که بتوانند آکوردهای ساده را بر روی گیتار نواخته و همراه با آن آواز بخوانند. برخی نیز ممکن است بخواهند تعدادی از آهنگهای مورد علاقه خود را بیاموزند تا تحسین دوستان خود را برانگیزند (که این امر هیچ ایرادی ندارد). در چنین حالتی میتوان گفت که فراگیری گیتار چندان دشوار نیست. بسته به اینکه تا چه حد در تمرین کردن ثابتقدم باشید، میتوانید تمام آکوردهای مورد نیاز خود را در عرض چند ماه فرا بگیرید.
منابع مورد استفاده برای یادگیری گیتار
اینکه چگونه اقدام به فراگیری گیتار کنید نیز تأثیر زیادی در میزان دشواری آموزش خواهد داشت.
به علت محبوبیت بالای این ساز، منابع بسیاری برای آموزش گیتار وجود دارند و باید اذعان کنم که تمام این منابع یکسان نیستند.
انتخاب مدرس، وبسایت یا برنامه آموزشی آنلاین مناسب، تأثیر شگرفی در میزان دشواری آموزش خواهد داشت.
اگر بدون وجود ساختار منظم آموزشی درسهای پراکنده را از یوتیوب پیدا کرده و تمرین کنید، ممکن است یاد گرفتن گیتار برای شما بیشازحد دشوار شود. یاد گرفتن از اشخاصی که مهارتهای تدریس مناسب را ندارند ممکن است باعث شود عادات بدی در شما ایجاد شود که این عادات بد، فراگیری و پیشرفت در نوازندگی را در بلندمدت برای شما دشوار خواهند کرد.
از سوی دیگر اگر آموزگاری داشته باشید که اهداف شما از نوازندگی را بفهمد، روشی سرگرمکننده را دنبال کند و شما را برای ساز زدن به وجد آورد، تجربه یادگیری گیتار برای شما سادهتر خواهد شد.
بهینگی تمرین
اگر میخواهید نوازندگی گیتار را بیاموزید، تمرین برای شما ضروری است. هیچ راه میانبری هم وجود ندارد.
همانطور که منابع آموزش گیتار یکسان نیستند، تمرین هم بحثی نسبی و متغیر است. صرفاً به این خاطر که ساعتهای متمادی را به تمرین گذراندهاید نباید انتظار پیشرفت داشته باشید. تمرینی ساختارمند و بهینه، تجربه آموزشی سادهتر را به ارمغان آورده و به شما اجازه میدهد که با صرف زمان کمتر، پیشرفت بیشتری را تجربه کنید.
استعداد و توانایی ذاتی شما در زمینه موسیقی
حقیقت این است که استعداد ذاتی شما یک فاکتور تعیینکننده در میزان دشواری یادگیری گیتار است.
انسانها با یکدیگر تفاوت دارند. برای برخی از افراد فرا گرفتن گیتار چندان دشوار نیست و برای عدهای دیگر یادگیری گیتار بسیار دشوار و نیازمند صرف انرژی و زمان زیاد است.
قضیه از این قرار است:
من عمیقاً باور دارم که هر کسی میتواند نواختن گیتار را فرا بگیرد. چه شما یک کودک ده ساله باشید یا یک بزرگسال ۵۰ ساله، هرگز برای شروع یادگیری دیر نیست. با این حال، بسته به استعداد ذاتی و توانایی طبیعی شما در حوزه موسیقی، فراگیری گیتار نیز برای شما سادهتر یا دشوارتر خواهد بود.
نوازندگانی را دیدهام که گوش آنها بهطور طبیعی در زمینه موسیقی استعداد دارد و میتوانند با یک بار شنیدن یک آهنگ، نواختن آن را بیاموزند. عده دیگری نیز باید دو برابر این افراد زمان صرف کنند تا به نیمی از نتایج آنها برسند. این مسئله هم هیچ ایرادی ندارد و طبیعت زندگی است.
آیا نواختن گیتار ساده است؟ (دلایلی برای آسان بودن یادگیری گیتار)
برخلاف آنچه ممکن است فکر کنید، نواختن گیتار میتواند بسیار سادهتر از نواختن سازهای دیگر از قبیل پیانو باشد.
اگرچه قطعاً در ابتدای مسیر به صرف زمان و تمرین نیاز دارید، اما مبانی نوازندگی گیتار بسیار ساده هستند. در پایین به چند دلیل برای آسان بودن یادگیری گیتار اشاره میکنیم.
وجود درسها و آموزشهای متعدد در اینترنت
آیا در اطراف خود کسی را میشناسید که در صدد یادگیری گیتار باشد؟ احتمالاً بله.
گیتار یکی از محبوبترین سازها در جهان است و در نتیجه منابع بسیاری برای علاقهمندان به این ساز وجود دارد.
خود من هم یک نوازنده خودآموز هستم که صرفاً از منابع اینترنتی برای آموزش استفاده کردهام.
اگر به اینترنت دسترسی داشته باشید میتوانید بهسادگی نواختن گیتار را فرا بگیرید. حتی لازم نیست هزینه زیادی صرف کنید و میتوانید از وبسایتهای رایگان آموزش گیتار یا درسهای رایگان موجود در یوتیوب استفاده کنید.
اگر به دنبال آموزشی ساختارمندتر و یکپارچهتر هستید توصیه میکنم از وبسایتهای آموزش گیتار مانند Guitar Tricks استفاده کنید که هزینه اشتراک آن بهطور ماهانه ۲۰ دلار است.
هزینه آموزش آنلاین گیتار بسیار پایین است و منابع بیشماری برای فراگیری گیتار وجود دارند؛ در نتیجه اگر واقعاً مایل به فراگیری گیتار باشید، میتوانید بهسادگی و از همین امروز شروع کنید.
اگر به دروس آموزشی علاقهای ندارید و تنها میخواهید آهنگهای مورد علاقه خود را فرا بگیرید، میتوانید از وبسایتها یا اپلیکیشنهای موبایل برای دریافت نتنویسیهای مخصوص گیتار (tablature) استفاده کنید.
دانستن تنها سه اکورد میتواند بسیار مؤثر باشد
یک دلیل دیگر برای ساده بودن نوازندگی گیتار این است که برای بسیاری از کاربردها لازم نیست دانش بسیار عمیقی داشته باشید.
از این حرف من اشتباه برداشت نکنید. قطعاً مطالب بسیاری برای آموزش وجود دارند؛ اما بسته به هدف شما از نوازندگی گیتار، شاید لازم نباشد هیچیک از این مباحث و تکنیکهای پیشرفته را فرا بگیرید.
اگر عمدتاً به خواندن علاقه دارید و میخواهید از گیتار برای همراهی با آواز استفاده کنید، یاد گرفتن تنها چند آکورد انگشتشمار کار شما را راه خواهد انداخت.
در صورتی که آکوردهای ابتدایی ماژور و مینور دست باز را بدانید، میتوانید هزاران آهنگ را بنوازید. در بسیاری از آهنگهای ماندگار از ترتیب آکوردهای متشکل از دو یا سه آکورد استفاده شده است.
اگر تنها میخواهید چند اکورد اولیه را یاد بگیرید، فراگیری نواختن گیتار اصلاً دشوار نخواهد بود. کافیست انگشتگذاری این آکوردها را فرا گرفته و تعویض از یک آکورد به آکورد دیگر را تمرین کنید. در عرض یک یا دو ماه میتوانید در این فن استاد شوید.
فراگیری تئوری موسیقی الزامی نیست
باور کنید یا نه، بسیاری از بهترین گیتاریستهای تاریخ اصلاً تئوری موسیقی بلد نبودند. جیمی هندریکس حتی نمیتوانست یک نت بخواند و همچنان یکی از بهترین گیتاریستهای تاریخ به شمار میرود.
یک نکته که نواختن گیتار را نسبت به سایر سازها ساده میکند این است که میتوانید بدون دانستن تئوری موسیقی یا مهارت نتخوانی به یک گیتاریست عالی تبدیل شوید.
البته دانستن تئوری موسیقی برای کسانی که میخواهند آموزگار گیتار باشند یا با استفاده از گیتار آهنگسازی کنند مفید خواهد بود؛ اما بدون این دانش هم میتوانید به یک حرفهای باتجربه تبدیل شوید.
حال این مسئله را با سازهای دیگر از جمله پیانو و ویولن مقایسه کنید. مهارتهای تئوری موسیقی برای کسانی که قصد نواختن این سازها را دارند ضروری است. حتی یک پیانیست حرفهای هم وجود ندارد که فهمی از تئوری موسیقی نداشته باشد.
از آنجا که این مهارتها برای نوازندگان گیتار ضروری نیستند، میتوان استدلال کرد که فراگیری این ساز نسبت به سازهای دیگر سادهتر است.
آیا نواختن گیتار دشوار است؟ (دلایلی برای دشوار بودن یادگیری گیتار)
اگرچه برخی از جنبههای نوازندگی گیتار دشوار نیستند، اما برخی مؤلفههای دیگر باعث میشوند تا فراگیری این ساز برای مبتدیها دشوار باشد.
در ادامه به دلایلی برای دشواری یادگیری گیتار اشاره میکنیم.
پیشنیازهای جسمی
اگر یک مبتدی باشید، موانع جسمانی وجود دارند که یادگیری گیتار را برای شما دشوار میکنند.
ابتدا آنکه اندازه گیتار میتواند نواختن آن را برای هنرجوهای کم سن و سال دشوار کند. حتی نگه داشتن گیتار در موقعیتی راحت و مناسب، میتواند به علت طول این ساز کاری دشوار باشد. اگر جثه شما به اندازه کافی بزرگ نباشد، قرار دادن انحناهای بدنه گیتار بر روی پا و در زیر بازو ممکن است ساده نباشد.
برخلاف سازی مانند پیانو که میتوانید نواختن آن را از از سه سالگی نیز شروع کنید، بسیاری از هنرآموزانی که کمتر از پنج سال سن دارند نمیتوانند گیتار را بهراحتی در وضعیت درست نگه دارند.
نکته دیگر که باید به آن توجه داشت، اندازه دستان شماست. از آنجا که پردههای گیتار فاصله نسبتاً زیادی از یکدیگر دارند، اگر دستان کوچکی داشته باشید، نواختن گیتار بهطور کلی دشوارتر میشود. برای کشیدن انگشتان جهت رسیدن به نتهای بهخصوص باید ورزیدگی و قدرت انگشتان فرد حقیقتاً ارتقاء یابد.
نکته دیگر که باید به آن توجه داشته باشید این است که در ابتدای کار، فشار آوردن بر روی سیمهای گیتار کاری دردناک است.
برای آنکه بتوانید بهخوبی و بدون احساس درد گیتار بزنید، علاوه بر ورزیدگی و قدرت انگشتان، باید در سر انگشتان شما پینه ایجاد شود. این نکته معمولاً توسط نوازندگان تازهکار نادیده گرفته میشود.
هماهنگی بین دست چپ و راست
نکته دیگری که یاد گرفتن نوازندگی گیتار را دشوار میکند این است که باید دستان شما هماهنگ عمل کنند. این امر بهخصوص برای کسانی که برای اولین بار اقدام به فراگیری ساز میکنند دشوار است.
دست مضرابزن و دست پردهگیر شما حرکتهای کاملاً متفاوتی را اجرا میکنند. این امر نسبت به سازی مانند پیانو متفاوت است؛ زیرا در پیانو هر دو دست حرکتی یکسان را اجرا میکنند.
در واقع فراگیری نحوه پردهگیری با یک دست و مضراب زدن با دست دیگر مترادف است با فراگیری دو مهارت کاملاً متفاوت در آن واحد. ضمن اینکه ترکیب این دو مهارت برای نواختن نتها خود مهارتی جداگانه است.
درک صفحه انگشتگذاری
دسته گیتار دارای پردههای بسیار زیادی است. در یک گیتار الکتریک استاندارد ۲۱ تا ۲۴ پرده و شش سیم وجود دارد؛ یعنی ۱۲۶ تا ۱۴۴ نت مختلف.
در ابتدای آموزش شاید اینگونه به نظر برسد که نحوه قرارگیری این نتها بر روی دسته کاملاً اتفاقی و بیدلیل است و این امر میتواند گیجکننده باشد.
باید زمان قابل توجهی را صرف آزمونوخطا کنید تا متوجه شوید که هر نت در کجای دسته قرار دارد و بتوانید الگوها و جایگیریهای مختلف نتها را بر روی دسته بشناسید.
تکنیکهای متعدد
وقتی به حدی از مهارت رسیدید که بتوانید آهنگهای مختلف را بنوازید، تکنیکهای بسیار متعددی وجود دارند که باید در آنها مهارت پیدا کنید؛ مثلاً مضرابزنی متناوب، نوازندگی با پنجه، sweep picking، لگاتو، آکوردهای بارهدار و…
هر تکنیک نیازمند تمرینات جدا و منحصربهفرد است. استاد شدن در برخی از تکنیکهای پیچیدهتر مانند sweep picking شاید به سالها تمرین نیاز داشته باشند. من شخصاً ۱۰ سال است که گیتار میزنم؛ اما هنوز در اجرای این تکنیک با سرعت بالا دچار مشکل هستم.
ظرافتهای بسیاری در نوازندگی گیتار وجود دارند که شما باید دائماً و فارغ از میزان تجربه خود مشغول یاد گرفتن آنها باشید.
تُن در سرانگشتان نوازنده نهفته است
نوازندگی گیتار به این نیست که چه چیزی را مینوازید، بلکه به چگونگی نواختن آن است.
جمله مشهور «تُن در سرانگشتان نوازنده نهفته است» به این اشاره دارد که ظرافتهای بیشمار در چگونگی نواختن هر نت، تأثیر زیادی بر چگونگی صدادهی آهنگ دارند.
درک این مسئله برای مبتدیها بسیار دشوار است. میتوانید تمام نتهای یک آهنگ را بهدرستی اجرا کنید، اما کماکان صدایی بیروح مانند یک ربات داشته باشید. از سوی دیگر، نوازندگانی مانند جیمی هندریکس ممکن است چیزی را بنوازند که از نظر فنی بسیار شلخته باشد، اما به علت احساس و روح نهفته در آن، صدایی خیرهکننده داشته باشد.
یک راه مناسب برای درک این مسئله، توجه به نوازندگی گیتاریستهای برجستهای مانند اسلش، جان پتروچی، اریک کلپتون، استیو وای و … است.
با شنیدن صدای موسیقی این افراد میتوانید تشخیص دهید که چه کسی مشغول ساز زدن است. نحوه نوازندگی هر یک از این گیتاریستها دارای شخصیت بهخصوصی است که باعث میشود سبک آنها کاملاً قابل تشخیص باشد؛ فارغ از اینکه چه نتهایی را مینوازند.
این یک مهارت پیشرفته گیتار است که آموختن یا فراگرفتن آن به شدت دشوار است. در واقع باید بسیار تمرین و تجربه کنید تا سبک و صدای خود را پیدا کنید.
آموختن گیتار چقدر طول میکشد؟
پاسخ این پرسش که «فرا گرفتن گیتار چقدر دشوار است؟» را مشخص کردیم؛ اما شاید از خود بپرسید که یاد گرفتن این ساز چقدر طول میکشد؟
این نیز پرسشی پیچیده است و پاسخ آن به شما و اهداف شما از نوازندگی بستگی دارد.
اگر میخواهید گیتار را بهعنوان سازی مکمل برای آواز خود فرا بگیرید، میتوانید این کار را در عرض چند ماه به انجام برسانید؛ اما اگر میخواهید به یک نوازنده حرفهای تبدیل شوید شاید به بیش از ۱۰ سال زمان نیاز داشته باشید.
جمعبندی
فراگیری یک ساز جدید همیشه دشوار است؛ اما اگر انضباط داشته باشید و تلاش کنید، خواهید دید که آموختن گیتار نسبت به سازهای دیگر اصلاً دشوار نیست.
اگر میخواهید نوازندگی گیتار را یاد بگیرید، منابع بسیاری در اختیار شما قرار دارند که میتوانند شما را از یک مبتدی به یک حرفهای تبدیل کنند.
منبع: Guitar Advise
نویسنده: Daniel Hoang
مترجم: کیان ایرجی