انواع پیکاپ در گیتار الکتریک، آکوستیک و بیس

پیکاپ‌های گیتار ، آن بخش از ساز هستند که موجب شنیده شدن صدای آن می‌شوند. اهمیت پیکاپ‌ها درست به‌ اندازه‌ اهمیت چوب تشکیل‌دهنده گیتار، سیم‌های گیتار و امپ است و به همان اندازه هم قابل تعمق و توجه هستند.

پیکاپ‌ها در انواع و اندازه‌های گوناگونی در بازار موجود هستند و هریک از آنها برای مقاصد خاصی طراحی و ساخته شده‌اند؛ برای مثال شما نمی‌توانید با همان پیکاپ‌‌هایی که برای نواختن سبک کانتری مناسب هستند، سبک راک و متال را هم بنوازید. اگر برای ساز خود پیکاپ‌های مناسب کاری که می‌کنید را انتخاب نکرده باشید، به‌سختی می‌توانید به تُن صحیح و مورد نظر خود دست یابید.

به‌دلیل وجود تنوع زیاد پیکاپ‌های موجود در بازار، ما قصد داریم یک منبع مقدماتی ایجاد کنیم تا شما بتوانید با استفاده از آن، بهترین و مناسب‌ترین گزینه‌ها را برای خود تعیین کنید. البته در اینجا نمی‌خواهیم وارد جزئیات فنی شویم یا اینکه لیست بلندبالایی از تمام پیکاپ‌های قابل تصور با احتساب مزایا و معایبشان را ارائه دهیم؛ بلکه سعی ما این است که خواننده این مقاله به دانش لازم و کافی برای خریدی آگاهانه دست پیدا کند.

پس اجازه دهید بدون اتلاف وقت، برویم سر اصل مطلب…

پیکاپ چیست؟

پیکاپ یک قطعه آهن‌رباست که دور آن سیم‌های هادی الکتریسیته عایق‌شده پیچیده شده است و انرژی حرکتی حاصل از ارتعاش سیم‌های گیتار را به سیگنال الکتریکی تبدیل می‌کند. پیکاپ‌ها در سازهای الکتریک و آکوستیک مورد استفاده قرار می‌گیرند.

پیکاپ‌های گیتار الکتریک

پیکاپ‌های گیتار الکتریک (و پیکاپ‌های بیس الکتریک) به سه دسته اصلی تقسیم می‌شوند: سینگل کویل، هامباکر و P90.

ـ سینگل کویل (Single Coil)

این نوع پیکاپ دارای یک آهن‌رباست. یک مثال خوب برای شناسایی سینگل کویل، پیکاپ‌های فندر استرتوکستر هستند. صدای پیکاپ‌های سینگل کویل را نمی‌توان در یک عبارت ساده توصیف نمود؛ ولی به‌صورت بسیار کلی می‌توان گفت که صدای این نوع پیکاپ، از پیکاپ‌های هامباکر و P90 روشن‌‌تر و شفاف‌تر است. برخی از سبک‌هایی که معمولاً در آنها از سینگل کویل استفاده می‌شود عبارتند از بلوز، کانتری و سرف (Surf)؛ گرچه سینگل کویل‌ها در سبک‌های دیگر هم بسیار خوش می‌درخشند. می‌توان گفت که تنها نقطه ضعف آنها در مقایسه با هامباکرها، عدم ارائه دیستورشن‌های قوی است (یعنی دیستورشن‌هایی مشابه آنچه در سبک‌های هارد راک و متال می‌شنویم).

ـ هامباکر (Humbucker)

هامباکرها در اصل دو پیکاپ سینگل کویل در کنار یکدیگر‌ند که با هم کار می‌کنند. پیکاپ‌های سینگل کویل همواره در معرض پارازیت الکتریکی مشهور به ۶۰-cycle hum یا هام ۶۰ هرتز هستند. در مورد این نویز، در مقاله‌ راهکارهایی برای کاهش نویز بیشتر صحبت شده است. هامباکرها برای مقابله با این نویز طراحی شده‌اند و از آنجا که در مقابل هام مقاوم هستند، با عبارت هام ـ باکر از آنها یاد می‌شود. این پیکاپ‌ها ارائه‌دهنده صدایی گرم و حجیم‌تر از سینگل کویل‌ها هستند و همین دلیلی است بر کاربرد آنها در سبک جز. از طرفی، به‌واسطه سیگنال خروجی قوی‌تر، این نوع پیکاپ می‌تواند دیستورشن‌های قوی‌تر از سینگل‌کویل‌ ارائه کند. تنها جایی که هامباکرها خیلی خوب عمل نمی‌کنند، در سبک‌های کانتری و سرف (Surf) است. ولی غیر از آن، هامباکرها تقریباً در تمام سبک‌های دیگر عملکردی مناسب از خود نشان می‌دهند.

ـ P90

و بالاخره پیکاپ‌های P90! این پیکاپ‌ها را می‌توان به‌نوعی حد وسط هامباکرها و سینگل کویل‌ها به‌حساب آورد. سیگنال خروجی این پیکاپ‌ها از سینگل کویل‌ها بیشتر و از هامباکرها کمتر است. صدای آنها دارای کمی عمق بیشتر نسبت به سینگل کویل‌ها و کمی عمق کمتر از هامباکرهاست. بهترین کاربرد P90 در اجرای سبک‌های بلوز و راک (و نه هارد راک) است. اما به‌طور کلی، می‌توان آنها را پیکاپ‌هایی نسبتاً چندمنظوره و همه‌فن‌حریف به‌حساب آورد.

پیکاپ‌های بیس الکتریک

پیکاپ‌های بیس الکتریک (گیتار بیس)، درست مشابه پیکاپ‌های گیتار الکتریک ساخته می‌شوند و به انواع J-pickup یا جز بیس (Jazz Bass)، پیکاپ‌های اسپلیت-کویل (Split-Coil)، پیکاپ‌های دوال کویل (Dual-Coil) و پیکاپ‌های Soap Bar تقسیم می‌شوند.

ـ جی-پیکاپ‌ (J-Pickup)

این نوع پیکاپ‌ها در ابتدا در گیتارهای فندر Jazz Bass مورد استفاده قرار گرفتند و به همین دلیل، تداعی‌کننده و هم‌اسم همین ساز هستند. پیکاپ‌های جی-پیکاپ‌ صدایی گرم، واضح و شفاف ارائه می‌دهند و به‌صورت متداول توسط نوازندگان سبک جز مورد استفاده قرار می‌گیرند؛ ولی ناگفته نماند که این پیکاپ‌ها در سبک راک نیز مورد علاقه نوازندگانی چون گدی لی (Geddy Lee) از گروه راش (Rush) و دیگر نوازندگان هستند.

ـ اسپلیت-کویل (Split-coil)

این پیکاپ‌ها، در واقع یک سینگل کویل هستند که از وسط به دو نیم تقسیم شده است. یکی از این دو نیمه کمی جلوتر از دیگری به سمت دسته‌ ساز قرار می‌گیرد. پیکاپ‌های اسپلیت-کویل به‌دلیل ارائه صدایی کوبنده و قوی عمدتاً مورد علاقه‌ نوازندگان سبک‌های راک و پانک است.

ـ دوال-کویل (Dual-coil)

پیکاپ‌های Dual-coil همان پیکاپ‌های هامباکر هستند. این پیکاپ‌ها به ‌اندازه J-Pickup و Split-coil متداول نیستند. این پیکاپ‌ها درست همانند پیکاپ‌های هامباکر دارای صدایی به‌وضوح گرم‌تر از مدل‌های سینگل کویل‌ هستند. اگر صدای وینتج را دوست دارید این پیکاپ‌ها مناسب شما هستند؛ از طرفی آگاه باشید که این نوع پیکاپ، وضوح و شفافیت دو پیکاپ قبلی را ارائه نمی‌کند.

ـ سوپ بار (Soap bar)

پیکاپ‌های Soap bar در اصل پیکاپ‌های J-bass هستند که کمی پهن‌تر شده‌اند و در پوششی پهن‌تر قرار گرفته‌اند. یک تفاوت قابل توجه در این نوع پیکاپ، پوشش غیرقابل نفوذ آن است که آن را در مقابل افت کیفی در طول زمان محافظت می‌کند. همچنین این نوع پیکاپ، از زیر دارای پین‌هایی است که امکان انجام ترکیب‌های سیم‌کشی گوناگون را مهیا می‌سازد.

پیکاپ‌های آکوستیک

پیکاپ‌های آکوستیک را می‌توان در سه گروه تقسیم‌بندی کرد: پیزو (Piezo)، ساندهول (Soundhole) و ترنسدیوسر (Transducer).

ـ پیکاپ‌های Transducer

این پیکاپ‌ها به ارائه‌ صدایی شبیه به صدای طبیعی ساز آکوستیک معروف هستند. پیکاپ‌های ترنسدیوسر، به صفحه‌ رویی گیتار آکوستیک چسبانده می‌شوند و ارتعاشات صفحه رویی را به سیگنال الکتریکی تبدیل می‌کنند. از آنجا که این پیکاپ‌ها چگونگی عکس‌العمل صفحه رویی گیتار به ارتعاشات سیم‌ها را دریافت می‌کنند، صدایی که تولید می‌کنند به‌نحوی تنگاتنگ مرتبط به این ارتعاشات است. تنها اشکال این پیکاپ‌ها، حساسیت بیشتر آنها نسبت به فیدبک در مقایسه با پیکاپ‌های piezo و soundhole است.

ـ پیکاپ‌های پیزو (Piezo)

این نوع پیکاپ در واقع همان Transducer است که به شکل نواری باریک ساخته شده و به‌جای آنکه به سطح صفحه رویی گیتار بچسبد، در بریج و زیر سدل قرار می‌گیرد. پیکاپ‌های پیزو به‌جای دریافت ارتعاشات صفحه رویی، بیشتر صدای ارتعاش سیم‌ها را دریافت می‌کنند و صدایی مصنوعی با میدرنج افزوده ارائه می‌کنند. این پیکاپ‌ها گرایش چندانی به تولید فیدبک ندارند و ازاین‌رو انتخاب خوبی برای اجرا در محیط‌های بزرگ و اجرا با ولوم بالا هستند.

ـ پیکاپ‌های Soundhole

این پیکاپ‌ها در اصل پیکاپ‌های گیتار الکتریک هستند که بدون نیاز به سوراخ کردن چوب و پیچ کردن، در دهانه‌ حفره صدای گیتار آکوستیک قرار می‌گیرند. پیکاپ‌های Soundhole به‌طور محرز تُن گیتار الکتریک را ارائه می‌کنند؛ ولی مدل‌های قیمتی‌تر آنها، صدایی بسیار زنده و طبیعی تولید می‌کنند. مدل‌های بالاتر این پیکاپ‌ها، دربرگیرنده‌ تکنولوژی هستند که عملکردی مشابه میکروفون به آنها می‌بخشد و بدون تولید فیدبک، بازخوردی مشابه میکروفون ارائه می‌دهند. به‌دلیل تولید صدایی نسبتاً طبیعی و بدون فیدبک، این نوع پیکاپ حد وسط نسبتاً خوبی از پیکاپ‌های Transducer و Piezo است. بیشتر این سیستم‌ها با قیمتی مقرون‌به‌صرفه تولید می‌شوند و برای نصب آن روی ساز، نیازی به سوراخ کردن و ایجاد تغییرات روی گیتار نیست.

ـ میکروفون‌های داخل بدنه گیتار

هرچند این مورد پیکاپ به‌حساب نمی‌آید، ولی خیلی از کمپانی‌های سازنده‌ گیتار آکوستیک، سازهای خود را به میکروفون‌های داخل بدنه مجهز می‌سازند و با ترکیب آن با پیکاپ‌های ترنسدیوسر و پیزو، به صدایی بسیار واقعی و طبیعی دست می‌یابند. این سیستم‌ها، صدایی بسیار طبیعی ارائه می‌کنند؛ ولی یک اشکال هم به‌همراه می‌آورند و آن این است که میکروفون‌ها گرایش بسیار زیادی به ایجاد فیدبک دارند. در ضمن، سیستم‌هایی که دارای میکروفون هستند، از نظر قیمتی گران تمام می‌شوند. ولی اگر ارائه‌ صدای واقعی و طبیعی گیتار آکوستیک مد نظر شماست، این سیستم برای شما مناسب است و تفاوت بین صدای آن و صدای تولیدشده توسط پیکاپ‌های فوق‌الذکر، از زمین تا آسمان است.

پیکاپ‌های اکتیو (Active) و پسیو (Passive)

همه پیکاپ‌های ذکرشده را می‌توان به دو دسته تقسیم کرد: دسته اول passive و دسته دوم active. پیکاپ‌های اکتیو، از نظر عملکرد و صدا با پیکاپ‌های پسیو متفاوت هستند. پس برای حصول تُن مورد نظر، شناختن تفاوت‌های موجود بین این دو بسیار مهم است.

ـ پیکاپ‌های پسیو (Passive)

پیکاپ‌های پسیو، نخستین پیکاپ‌هایی بودند که ابداع شدند. این پیکاپ‌ها را پسیو می‌نامیم؛ زیرا سیگنال را بوست نمی‌کنند. آنها صدایی گرم و ارگانیک ارائه می‌کنند. به‌طورکلی این نوع پیکاپ‌ها برای هر نوع نوازندگی و هر سبکی عالی هستند؛ فقط در ارائه دیستورشن‌های بسیار قوی سرآمد نیستند.

ـ پیکاپ‌های اکتیو (Active)

پیکاپ‌های اکتیو دارای مدار اکتیوی هستند که معمولاً با باتری ۹ ولت کار می‌کند. این پیکاپ‌ها، سیگنال را بوست می‌کنند و در نتیجه خروجی بالاتری ارائه می‌دهند. با سیستم‌های اکتیو می‌توانید فرکانس‌ها را به‌صورت جداگانه نیز بوست کنید (بیس، تربل یا هر دو). این ویژگی معمولاً در اکثر گیتارهای آکوستیک پیکاپ‌دار به چشم می‌خورد. در گیتارهای الکتریک، سیستم اکتیو بیشتر برای مواردی به‌کار می‌آید که دیستورشن‌های بسیار بالا مورد نیاز باشد؛ مثل سبک‌های متال و هارد راک. EMG یکی از شناخته‌شده‌ترین نام‌ها در تولید پیکاپ‌های اکتیو است.

ـ پیکاپ‌های اکتیو برای بیس

پیکاپ‌های بیس اکتیو کمی متفاوت هستند. در گیتارهای بیس، سیستم اکتیو معمولاً بیشتر برای شکل‌دهی به تُن بیس به کار گرفته می‌شود و نه قدرت سیگنال خروجی. نوازنده‌ بیس با استفاده از سیستم اکتیو، به‌دنبال فرم‌دهی به صدای ساز خود است و نه تولید صدای های-گِین (high gain).

نویسنده: Mason Hoberg
مترجم: بابک آخوندی