آموزش, مقالات, مقالات گیتار
چگونه بدون صرف هیچ هزینه‌ای، از گیتار و امپ خود صدایی بهتر دریافت کنید
آوریل
اگر از تن ستاپ گیتار خود راضی نیستید، بهتر است پیش از صرف هزینه برای خرید تجهیزاتی جدید، استفاده بهینه از تجهیزاتی که در اختیار دارید را بیاموزید. یکی از مهم‌ترین و ساده‌ترین ترفندهایی که می‌توانید برای بهبود تن گیتار الکتریک خود به کار بگیرید، استفاده از ناب‌های تن و ولوم ساز است. بسیاری از نوازندگان کم‌تجربه، ناب‌های تعبیه‌شده در گیتار را نادیده می‌گیرند و هیچ‌گاه از آنها استفاده نمی‌کنند؛ اما باید بدانید که این ناب‌ها، می‌توانند وسیله‌ای بسیار ساده و کاربردی برای تغییر و بهبود تن ساز باشند.
شکی نیست که تعیین‌کننده‌ترین عامل در تن گیتار، دستان شماست. پس پیش از این که برای تغییر و بهبود تن گیتار خود به خرید تجهیزاتی جدید همچون امپلیفایر گیتار و پدال‌های متنوع متوسل شوید، پیشنهاد می‌کنیم از کنترل‌های ساز خود استفاده کنید تا قابلیت‌های شگفت‌انگیز آنها را درک کنید.
قرار دادن تمامی کنترل‌های گیتار بر روی آخرین موقعیت خود یا موقعیت ۱۰، یک عادت نه‌چندان سازنده در میان گیتاریست‌ها است که بهتر است شما به آن دچار نشوید. بسیاری از ما گیتاریست‌ها، ناب‌های ولوم و تن ساز خود را در یک موقعیت ثابت قرار می‌دهیم و هیچ‌گاه آنها را تنظیم نمی‌کنیم. در واقع، اکثر گیتاریست‌ها برای تنظیم تن گیتار، تنها از ناب‌های موجود در امپ و پدال خود استفاده می‌کنند. اما باید بدانید که این راه، تنها راه برای تنظیم تن ساز نیست و بهتر است که پیش از آن، نگاهی به کنترل‌های تعبیه‌شده روی گیتارتان بیندازید.
در ادامه، راه‌هایی ساده را به شما معرفی می‌کنیم که می‌توانید با استفاده از آنها، تن گیتار الکتریک خود را به شکلی باورنکردنی بهبود دهید.
از ناب ولوم گیتار به‌عنوان تقویت‌کننده سیگنال بهره بگیرید
مطمئناً شما نیز می‌دانید که نقش اصلی ناب ولوم گیتار، تنظیم شدت صدای خروجی آن است. اما همین ناب می‌تواند ابزاری بسیار کاربردی و ساده برای پویایی بخشیدن به صدای ساز باشد. بسیاری از نوازندگان مشهور با چرخاندن ناب ولوم در میان موسیقی، تن گیتار خود را تغییر می‌دهند. برخی دیگر از گیتاریست‌های برجسته همچون جو باناماسا (Joe Bonamassa) نیز ناب ولوم گیتار خود را در کل طول قطعه موسیقی به کار می‌گیرند تا صدایی پویاتر از گیتار خود دریافت کنند.
استفاده از ناب ولوم و افزایش آن، می‌تواند تأثیری بسیار مشابه به یک پدال اوردرایو یا بوست را بر روی صدای ساز شما داشته باشد و شما را تا حدی از این دسته از پدال‌ها بی‌نیاز سازد. اما برای به‌کارگیری این تکنیک باید تن ساز خود را به شکل معکوس طراحی کنید. نخست، ناب ولوم گیتار را در موقعیت نهایی آن قرار دهید و امپ خود را نیز به‌گونه‌ای تنظیم کنید که سیگنال تولیدشده توسط آن در مرز اوردرایو قرار گیرد.
پس از این کار، ولوم گیتار خود را آرام‌آرام کاهش دهید. اگر گیتار الکتریک شما به پتانسیومترهای باکیفیتی مجهز باشد، در این مرحله صدای گیتارتان رفته‌رفته تمیزتر خواهد شد و شدت صدای تولیدی آن نیز کاهش پیدا خواهد کرد. حال می‌توانید در حین نوازندگی، ناب ولوم را تا انتها به سمت راست بچرخانید تا صدای گیتارتان تقویت شود و کمی افکت اوردرایو به سیگنال آن افزوده شود. با استفاده از این تکنیک، می‌توانید دو تن مختلف را در گیتار خود بدون نیاز به هیچ‌گونه تنظیمات و تجهیزات ثانویه، به شکلی بسیار ساده و سریع در اختیار داشته باشید. نکته‌ای که باید هنگام انجام تنظیمات برای این کار به آن توجه کنید، این است که تن نهایی و دیستورت‌شده را کمی خشن‌تر و قوی‌تر از آنچه در نظر دارید تنظیم کنید و سپس، آرام‌آرام مقادیر مورد نظر را کاهش دهید.
همچنین، شایان ذکر است که ناب ولوم گیتار الکتریک، اصلی‌ترین کنترل برای شدت سیگنال خروجی از ساز به پدال‌های شماست؛ به همین دلیل، همین تکنیک در استفاده از پدال‌های فاز یا اوردرایو نیز کاربرد خواهد داشت و با کاهش ولوم گیتار، می‌توانید به میزانی ملایم‌تر از افکت‌های مذکور دست یابید.
شما با درک کاربرد ناب ولوم گیتار در نوازندگی و استفاده صحیح از آن، از پدال‌های خود به شکلی منعطف‌تر و بهینه‌تر استفاده خواهید کرد و در نتیجه، به پدال‌های کمتری نیاز خواهید داشت. اما با وجود تمامی این مزایا، در نظر داشته باشید که در برخی از موارد، کاهش ولوم از طریق گیتار، منجر به ضعیف شدن عملکرد ساز در محدوده فرکانسی تربل نیز می‌شود. ممکن است که تأثیر حاصله برای شما خوشایند باشد؛ اما اگر این امر باعث می‌شود که تن گیتار شما از آنچه می‌خواستید فاصله بگیرد، می‌توانید ساز را به یک مدار treble bleed تجهیز کنید. برخی از گیتارهای موجود در بازار همچون Epiphone Les Paul Modern و Fender American Professional II Stratocaster نیز خود از این مدار برخوردارند.
از ناب تُن برای گرما بخشیدن به تن گیتار خود استفاده کنید
شما می‌توانید با افزایش تربل گیتار خود از طریق تُن کنترل آن، تنی شفاف‌تر و قوی‌تر به دست آورید؛ اما مرزی در این تکنیک وجود دارد که در صورت عدم رعایت آن، تنی تیز و ناخوشایند حاصل می‌شود.
جو باناماسا یکی از مشهورترین نوازندگانی است که مکرراً از ناب تن گیتار در حین نوازندگی خود استفاده می‌کند. او با استفاده از دو پیکاپ نک و بریج گیتار الکتریک Les Paul خود به‌صورت همزمان و تنظیم تن آنها، به صدایی گرم و بسیار جذاب دست پیدا می‌کند. گفته می‌شود که جو این ترفند را با تماشای نوازندگی اریک کلپتون (Eric Clapton) آموخته است. او حتی می‌تواند با کاهش ولوم و افزایش تن گیتار، تنی درخور موسیقی کانتری از یک گیتار مجهز به پیکاپ‌های هامباکر دریافت کند.
امپلیفایر را به شکلی متناسب با گیتار خود تنظیم کنید
همانطور که گفته شد، بسیاری از گیتاریست‌ها به‌کلی از کنترل‌های تن موجود در گیتار خود استفاده نمی‌کنند و به همین دلیل نیز تنظیمات امپلیفایر خود را بر پایه قرارگیری تن کنترل گیتارشان در موقعیت نهایی انجام می‌دهند؛ اما این روش باعث می‌شود که نتوان هیچ‌یک از ترفندهایی که پیش‌تر ذکر کردیم را با استفاده از ناب‌های گیتار به نمایش گذاشت.
بنابراین، پیشنهاد می‌کنیم که پیش از تنظیم امپ خود، ناب تُن گیتار را بر روی عدد ۶ قرار دهید و سپس به تنظیم امپ بپردازید. این کار باعث می‌شود که مید، تربل و گین را در امپ خود بیشتر از حالت عادی تنظیم کنید و در صورت نیاز و با افزایش کنترل تُن در گیتار خود، فوراً به تنی خشن‌تر دسترسی داشته باشید. با این روش، انگار همواره یک پدال بوست و حتی یک EQ را به‌صورت داخلی در گیتار خود در اختیار دارید و می‌توانید در بخش‌های مورد نیاز در نوازندگی، به‌سرعت آنها را تنظیم و فعال کنید.
بدین ترتیب، تنها کافیست تا ناب تن گیتار الکتریک خود را به راست بچرخانید تا به تنی قوی‌تر دسترسی داشته باشید و سولوهایی درخشان بنوازید. پس از نواختن سولو نیز می‌توانید ناب تن را مجدداً به چپ بچرخانید تا به تن ملایم‌تر پیشین دست یابید و همچنین با ترکیب ولوم گیتار نیز تن‌هایی متفاوت را تجربه کنید.
ترکیب تمامی این ترفندها می‌تواند به‌واقع لحظه‌ای تاریخی را برای یک گیتاریست رقم بزند؛ زیرا نوازنده می‌تواند با استفاده از این فنون، بدون استفاده از هیچ کنترلی به‌جز کنترل‌های داخلی گیتار خود، به چندین و چند تن دسترسی داشته باشد. براین فلن (Brian Fallon) از گروه موسیقی Gaslight Anthem طی مصاحبه‌ای در مورد این تکنیک چنین گفته است: «من پیش از تنظیم امپلیفایر، همواره تن و ولوم گیتار خود را در حالت میانی تنظیم می‌کنم؛ زیرا در این حالت، انگار سه پدال در اختیار دارم. اگر گین امپ را در حالتی حداکثری تنظیم کنید و سپس ولوم گیتار را در حدود عدد ۸ قرار دهید، تن کرانچ بسیار جذابی حاصل می‌شود. اگر ولوم را کمی کمتر و در اعداد ۶ الی ۷ تنظیم کنید، یک تن بسیار عالی برای نوازندگی ریتم در اختیار خواهید داشت. مزیت این فن این است که می‌توانید به تمامی این تنها تنها با استفاده از ناب ولوم ساز خود دسترسی داشته باشید و نیازی نیست که هیچ پارامتری را در امپلیفایر و پدال‌های خود تغییر دهید.»
تن قدرتمند پیکاپ‌های هامباکر را با استفاده از پیکاپ‌های سینگل کویل تجربه کنید
اگر روش‌های طراحی تن و تنظیم گیتار و امپ خود را به‌خوبی بدانید، می‌توانید با استفاده از تنها یک گیتار الکتریک، به بازه تُنالی بسیار وسیع دست پیدا کنید و حتی بعضاً به سازی جدید با پیکاپ‌هایی متفاوت نیز نیاز نداشته باشید. برای مثال، شما می‌توانید با استفاده از یک گیتار الکتریک مجهز به پیکاپ‌های سینگل کویل، صدای یک گیتار مجهز به پیکاپ‌های هامباکر را تا حد زیادی شبیه‌سازی کنید. برای این کار، نیاز به مقداری افکت اوردرایو خواهید داشت؛ اما عنصر کلیدی در این تکنیک نیز همانند فنون قبلی، ناب تن گیتار شماست.
در پله اول، باید مقداری قابل توجه از افکت اوردرایو را با استفاده از یک پدال اوردرایو به سیگنال خود بیفزایید. بهتر است که این پدال، صدایی گرم، با کمی اغراق در بخش میدرنج تولید کند. همچنین پیشنهاد می‌کنیم در این روش، تربل پدال‌ها و امپلیفایر گیتار خود را کاهش ندهید و آنها را در محدوده اعداد ۶ الی ۸ قرار دهید.
حال، ناب ولوم گیتار خود را در موقعیت نهایی قرار دهید و تن کنترل مربوط به پیکاپ بریج را نیز کمی پایین‌تر از موقعیت میانی آن تنظیم کنید. با این تنظیمات، گیتار شما تنی تیره‌تر و خشن‌تر تولید خواهد کرد که شباهتی بسیار به تن پیکاپ‌های هامباکر دارد.
از نوازندگانی چون اریک کلپتون الگوبرداری کنید
راه‌های خلاقانه‌ای که برخی از نوازندگان نامی در استفاده از تجهیزاتشان به کار می‌گیرند، می‌تواند منبع الهام بسیار خوبی برای شما باشد. برخی از گیتاریست‌ها همچون اریک کلپتون، نه‌تنها در نوازندگی، بلکه در تنظیم پدال‌ها و گیتار خود نیز همواره روش‌هایی متفاوت را به کار گرفته‌اند. اریک در دوران همکاری‌اش با گروه‌های Bluesbreakers و Cream، از گیتار افسانه‌ای Gibson Les Paul به‌عنوان ساز اصلی خود استفاده می‌کرد و دو پیکاپ و چهار ناب کنترلی این ساز را به نحو احسن و با روش‌هایی بسیار خلاقانه به کار می‌گرفت.
یکی از کشفیات صوتی کلپتون با استفاده از لس پال، “Woman Tone” به معنای “صدای زن” نام گرفته است. او در سال ۱۹۶۸، طی یک مصاحبه تلویزیونی درباره این تن چنین گفته است:
«Woman Tone را می‌توان هم با استفاده از پیکاپ بریج و هم با پیکاپ نک گیتار تولید کرد. اما در هر دوی این پیکاپ‌ها، ناب تن باید در کمترین حالت خود قرار گیرد. خصوصاً اگر قرار است از هر دو پیکاپ گیتار خود به‌صورت همزمان استفاده کنید، پیشنهاد می‌کنم که ناب تن آنها را در کمترین حالت و در اعداد ۱ یا ۰ قرار دهید و ناب ولوم گیتار را نیز در موقعیت نهایی آن تنظیم کنید.»
این تن افسانه‌ای را می‌توان به نحو احسن در سولوی آثار مشهور گروه Cream همچون Strange Brew و Sunshine Of Your Love شنید. برای دست‌یابی به این تن، باید گین امپ خود را به‌صورت گوشی به شکلی متناسب با اثر مورد نظر تنظیم کنید و یا با استفاده از یک پدال اوردرایو، ساستین ساز خود را به ساستین ساز کلپتون نزدیک کنید. اما باید بدانید که امپ‌های کلپتون معمولاً گین بسیاری نداشته‌اند و او برای جبران محدودیت گین امپ‌های زمان خود، مجبور بوده است که گیتار خود را با شدت بیشتری بنوازد. اگر بخواهید تن کلپتون را شبیه‌سازی کنید، باید به اجرای ویبراتوی منحصربه‌فرد او نیز تسلط پیدا کنید؛ کاری که احتمالاً بسیار دشوار خواهد بود!
شاید بپرسید که چرا تن کلپتون، “Woman Tone” نام گرفته است. گفته می‌شود که کلپتون این نام را اولین بار طی مصاحبه‌ای با مجله Beat Instrumental در سال ۱۹۶۷ به کار برده است. گویا ماهیت آوازی و کمی زیر این تن باعث شده است که کلپتون آن را “صدای زن” بنامد!
شما برای استفاده بهینه از تجهیزات گیتار خود، چه ترفندهایی را به کار می‌گیرید؟ لطفاً این ترفندها را در بخش نظرات همین مطلب، با ما و مخاطبین گیتار ایران در میان بگذارید.
منبع: MusicRadar
نویسنده: Rob Laing
مترجم: امیر تولی