با اینکه بند یا استرپ گیتار یکی از مهمترین لوازم جانبی مربوط به این ساز است، گیتاریستها معمولاً اهمیت آن را فراموش میکنند و هنگام خرید این وسیله، به جزئیات آن توجه نمیکنند. اولین استرپهای گیتار، بندی طنابمانند، شبیه به بند رخت بودند که با سطح مقطع کم خود، وزن گیتار را بر روی نقطهای کوچک از شانههای گیتاریست میانداختند و در نوازندگیهای طولانیمدت، تجربهای دردناک را برای او رقم میزدند. ارگونومی بد نوع اولیه استرپهای گیتار، باعث شد که شرکتهایی به فکر طراحی نوع جدیدی از این وسیله مهم بیفتند و شکلی ارگونومیک و کاربردیتر از آن را به بازار عرضه کنند.
امروزه، صنعت و بازار استرپ بهحدی رشد کرده است که اگر قصد خرید یک استرپ را داشته باشید، تنوع فوقالعاده این وسیله در بازار، شما را گیج خواهد کرد. در واقع، اکنون استرپ گیتار در تنوعی بسیار بالا در بازار وجود دارد که شامل نمونههایی پلاستیکی و ارزانقیمت، یادآور کمربند صندلی اتومبیل تا نمونههایی بسیار نفیس، ساختهشده از چرم و یا سایر مواد گرانقیمت میشود. به دنبال همین امر، تصمیم گرفتیم تا طی مقالهای کوتاه، ویژگیهای یک استرپ باکیفیت و مناسب را توضیح دهیم و انتخاب یک گزینه مناسب از میان تنوع بسیار وسیع مدلهای موجود در بازار را برای شما تسهیل کنیم.
یک استرپ خوب چه ویژگیهایی دارد؟
یک گیتار الکتریک سالید بادی همچون Gibson Les Paul یا Fender Stratocaster، معمولاً وزنی در حدود سه الی چهار کیلوگرم دارد. با استفاده از استرپ هنگام نوازندگی این گیتارها، این وزن تماماً بر روی شانه شما قرار خواهد گرفت؛ به همین دلیل در صورتی که قصد انتخاب استرپ برای این نوع از گیتار الکتریک را دارید، باید گزینهای را انتخاب کنید که بتواند این وزن را تحمل کند و در عین حال، آزادی حرکت لازم را در اختیار شما قرار دهد و وزن ساز را نیز بهخوبی بر روی شانه شما پخش کند.
علاوه بر این موارد، یک بند گیتار خوب و باکیفیت باید راحتی بالایی را نیز برای گیتاریست فراهم کند و پس از چند ساعت نوازندگی، باعث درد در شانه او نشود. جنس یک استرپ باید بهگونهای باشد که نهتنها در یک اتاق با دمای بهینه، بلکه در اجراهای زنده در یک روز آفتابی تابستانی نیز راحتی مناسبی را برای نوازنده خود فراهم کند.
و اما آخرین مؤلفه مؤثر در انتخاب یک استرپ، ظاهر آن است. بسیاری از نوازندگان، استرپ را یک بخش از پوشاک خود میدانند و به دنبال همین امر، آن را متناسب با سبک لباس پوشیدن خود انتخاب میکنند یا سعی دارند که پیامی را با آن به تماشاچیان خود برسانند. بعید است که یک نوازنده سبک پاپ، به سراغ یک استرپ چرمی با میخهای نقرهای برود و یا یک گیتاریست سبک متال، یک بند گیتار نایلونی پلنگی را برای خود انتخاب کند! اما شما میتوانید بنا بر سلیقه خود و بدون در نظر گرفتن هیچ چهارچوب مشخصی، استرپ خود را با هر طرحی انتخاب کنید.
اتصال استرپ به ساز
همانطور که میدانید، کل وزن گیتار توسط دو زائده کوچک موسوم به دکمه استرپ (strap button) به استرپ منتقل میشود. استرپهای ارزانقیمت، معمولاً در نقطه اتصال خود به این بخش از گیتار، مقاومتی کافی ندارند و رفتهرفته، شیار ورودی دکمهشان گشاد و یا حتی پاره میشود. گیتاریستها و بیسیستهای بسیاری این لحظه وحشتناک را تجربه کردهاند که در زمان اجرای زنده، بند گیتارشان پاره شده یا از دکمه خود سر خورده و ساز آنها ناگهان از شانهشان بر روی زمین سقوط کرده است.
اگر استرپ بهطور کلی از چرم ساخته نشده باشد نیز بهتر است که قسمتهای انتهایی آن از چرم اصل و یا چرم مصنوعی مستحکم ساخته شده باشد. در واقع، یکی از عوامل تعیینکننده در کیفیت یک بند گیتار، جنس این بخش از آن است. در برخی از مدلهای گرانقیمتتر، شیار دکمه دوردوزی شده است تا بهمرور زمان گشاد نشود و از سقوط گیتار از روی شانههای نوازنده جلوگیری به عمل آید.
برخی از گیتارها، به جای دکمه استرپ عادی، به دو دکمه قفلشونده مجهز هستند که در آن، خود دکمه به وسیله قفلی ویژه به بدنه گیتار متصل شده است و بند نیز در مکانیزمی قفلشونده قرار میگیرد تا به شکلی بسیار مؤثر، از جدا شدن استرپ از گیتار جلوگیری شود. همچنین برای جداسازی و نصب استرپ در این نوع از دکمه، باید هر دو قفل مکانیزم باز شود. اما این بخش نیز باید از موادی مقاوم ساخته شده باشد؛ زیرا در صورتی که هر بخشی از این مکانیزم دچار مشکل شود یا بشکند نیز گیتار در میان اجرای شما به زمین سقوط خواهد کرد. به دنبال همین امر، شرکت آمریکایی DiMarzio یک استرپ ویژه موسوم به Clip Lock Strap را طراحی کرده است که بخشهای انتهایی آن، نه به دکمه استرپ، بلکه بهصورت مستقیم به گیتار متصل میشوند و استرپ نیز از طریق گیرههایی ویژه، قابلیت جدا شدن از بخشهای انتهایی خود که بهصورت دائمی به گیتار متصل هستند را دارد. این مکانیزم را میتوان یکی از مستحکمترین و امنترین مکانیزمها برای اتصال بند به گیتار دانست.
مواد سازنده استرپ گیتار
همانطور که گفته شد، استرپها با بازهای وسیع از مواد، از چرم تا انواع پارچه و سایر الیاف مصنوعی و طبیعی ساخته میشوند.
استرپهای ارزانقیمت باکیفیت، معمولاً از نایلون ساخته شدهاند و بافتی شبیه به کمربند صندلی خودرو دارند. این ماده نهتنها از مقاومتی بسیار بالا برخوردار است، بلکه رنگ کردن آن نیز بسیار آسان است و میتوان آن را در بازهای بسیار وسیع از رنگها و طرحها تولید کرد. استرپهای نایلونی شرکت داداریو (D’Addario) نمایشی کامل از قابلیتهای ماده نایلون در ساخت و طراحی بند گیتار هستند و در چندین و چند رنگ و طرح به بازار عرضه میشود. تمامی استرپهای نایلونی باکیفیت، حتی نمونههای ارزانقیمت آنها، در بخشهای انتهایی خود از چرم ساخته شدهاند تا استقامتی مناسب در برابر وزن گیتار داشته باشند. در محدودههای قیمتی بالاتر، پارچه نایلونی در ساختار استرپ معمولاً با موادی دیگر همچون پنبه یا چرم ترکیب میشود تا بافتی نرمتر و ظاهری نفیستر برای این وسیله رقم بزنند. استرپهای LM Guitar Strap FF-15 C Jacquard و Taylor Suede / Poly Guitar Strap را میتوان از مشهورترین مدلها از این دسته دانست. Mono Cases The Betty Strap Short نیز از ترکیبی از نایلون و نئوپرین ساخته شده است و بخشهای انتهایی آن نیز به جای چرم، از جنس لاستیکی مستحکم است. پس اگر به استفاده از محصولات حیوانی علاقهای ندارید، این استرپ میتواند گزینهای مناسب برای شما باشد.
یکی دیگر از الیاف مصنوعی که بهوفور در ساخت بند گیتار به کار میرود، پلیپروپیلن است که مزیت اصلی آن، قابلیت بازیافت صد درصدی آن است. از مشهورترین استرپهایی که از این ماده ساخته شده است، میتوان به Ernie Ball Polypro اشاره کرد. شایان ذکر است که این ماده، ساختاری بسیار شبیه به نایلون دارد و همانند آن، از مقاومت و استحکام بسیاری برخوردار است.
پنبه، یکی از الیاف طبیعی است که بعضاً در ساخت استرپ نیز به کار میرود. برای مثال، Fender Tweed Cotton Strap از این ماده ساخته شده است و با طراحی ویژه خود، میتواند همخوانی جذابی با امپها و هارد کیسهای فندر داشته باشد.
البته که مواد مورد استفاده در ساخت بند گیتار تنها به این چند ماده خلاصه نمیشود و سازندگان بسیاری، در حال ساخت استرپ با موادی همچون پلاستیک و الیافی طبیعی همانند لینن، نمد و یا همپ هستند.
اما برکاربردترین ماده در ساخت استرپ، با اختلاف چرم مصنوعی و طبیعی است. به دلیل اینکه این ماده انواعی بسیار گوناگون دارد و رنگ کردن آن نیز بسیار آسان است، امروزه بازهای بسیار وسیع از استرپهای چرمی در رنگها و طرحهای مختلف، با ویژگیهایی متفاوت در بازار موجود است و میتوانید بنا بر سلیقه خود، یکی از آنها را با توجه به بافت چرم، رنگ یا حتی نحوه دباغی چرم انتخاب کنید. استرپهای چرمی در بازهای بسیار وسیع از قیمت و کیفیت در بازار جهانی وجود دارند و میتوانید آنها را با قیمتی از کمتر از ده دلار تا بیش از چند صد دلار خریداری کنید. یکی از گرانقیمتترین استرپهای چرمی موجود در بازار، Richter Beaver`s Tail Dragon است که به اینلیهایی مرواریدی مزین شده است.
نکات مهم هنگام انتخاب استرپ
با وجود اینکه سلیقه شخصی، نقشی مهم در انتخاب بند گیتار ایفا میکند، اما چند نکته است که باید هنگام انتخاب این وسیله حتماً به آنها توجه کنید:
- عرض استرپ: هر چه ساز شما سنگینتر باشد، باید وزن آن توسط استرپ به شکلی بهینهتر بر روی شانهتان تقسیم شود. اکثر استرپهای موجود در بازار، عرضی میان ۵ تا ۸ سانتی متر دارند و هر چه عرض آنها کمتر باشد، توانایی کمتری در تقسیم وزن ساز بر روی شانه شما دارند و راحتی کمتری را برای نوازنده فراهم میکنند. در صورتی که با خرید یک بند گیتار عریض، باز هم هنگام نوازندگی در شانه خود احساس درد کردید، میتوانید یک پد شانه ویژه استرپ بهصورت جداگانه خریداری کرده و آن را بر روی بند نصب کنید.
- طول استرپ: اکثر استرپهای موجود در بازار، طولی قابل تنظیم دارند؛ اما پیشنهاد میشود که پیش از خرید استرپ گیتار مورد نظر، طول آن را از هر دکمه استرپ ساز تا شانه خود اندازهگیری کنید. اگر قدی بسیار بلند دارید یا میخواهید ساز را هنگام نوازندگی بسیار پایینتر از معمول در دست بگیرید، باید استرپی بلندتر از معمول خریداری کنید.
- راحتی: یکی از مهمترین مؤلفهها در کیفیت یک بند گیتار، مسلماً راحتی آن است. به همین دلیل، پیشنهاد میکنیم که پیش از خرید استرپ، آن را در فروشگاه مورد نظر بر روی یک ساز، ترجیحاً ساز خودتان نصب کرده و آن را چند دقیقه بر روی شانه خود امتحان کنید. برخی از افراد حتی با استفاده از استرپهای چرمی ساده نیز راحتی بالایی را تجربه میکنند و برخی دیگر، نیاز به یک پد ضخیم بر روی شانه خود دارند تا دردی را هنگام نوازندگی با استرپ تجربه نکنند.
- ماده سازنده: کمی قبل در همین مطلب، به رایجترین مواد مورد استفاده در ساخت استرپ و ویژگیهای هر کدام به صورت اجمالی اشاره کردیم. اگر بدن شما تعریق کمی دارد، هر نوعی از بند گیتار مناسب شماست؛ اما اگر پس از کمی نوازندگی شروع به تعریق بسیار میکنید، استرپهای چرمی با بافت نرم یا مدلهای نایلونی، میتوانند از شانه شما سر بخورند و نوازندگی را برای شما دشوار سازند. در این صورت، یک استرپ ساختهشده از موادی همچون انواع پارچه، جیر یا چرم خام، میتواند عملکردی بهتر در جذب قطرات عرق شما داشته باشد و گیتار را به شکلی بهتر بر روی شانه شما حفظ کند. مدلهای پلیپروپیلنی نیز میتوانند گزینهای مناسب برای این شرایط باشند؛ زیرا بسیاری از پوشاک ورزشی باکیفیت نیز از همین ماده ساخت شدهاند.
دیگر نکات در مورد انتخاب استرپ
برخی از استرپها، بندهای باریکی در بخش انتهایی خود دارند که ویژه اتصال به گیتارهای آکوستیک است. در این صورت، بخش پایینی استرپ به دکمه تعبیهشده در پایین بدنه گیتار آکوستیک متصل میشود و نخهای بخش بالایی آن، در دور دسته ساز، در حد فاصل نات و هداستاک گره میخورد. امروزه، گیتارهای آکوستیک بسیاری از هر دو دکمه نصب استرپ برخوردار هستند و میتوان استرپهای عادی را نیز به آن متصل کرد. اما اگر یک گیتار آکوستیک قدیمی دارید که از دکمه بالایی برخوردار نیست، باید این نوع از استرپ را خریداری کنید.
گیتارهای کلاسیک اما هیچ نوع مکانیزم یا دکمهای برای نصب استرپ ندارند و اگر میخواهید از آنها همراه با این وسیله استفاده کنید، باید استرپهایی ویژه گیتار کلاسیک، همچون D’Addario Classical Guitar Strap را خریداری کنید که به لبه حفره صدا (ساندهول) گیتار متصل میشوند.
به نظر شما، چه نوعی از استرپ گیتار، باکیفیتترین و بهترین نوع آن است؟ لطفاً نظر خود را در بخش پایینی همین مطلب، با ما و مخاطبین گیتارایران در میان بگذارید.
منبع: Thomann
مترجم: امیر تولی