۱۰ اثر موسیقی برتر دنیا با محوریت گیتار آکوستیک

بسیاری از موزیسین‌ها بر این باورند که لذت نهایی و حقیقی نواختن گیتار، از طریق ارتباط مستقیم با آن، بدون هیچ واسطه الکتریک و حس کردن طنین صدا و ارتعاش چوب آن در بدن قابل تجربه است. در نتیجه، این افراد گیتار آکوستیک و کلاسیک را به گیتار الکتریک ترجیح می‌دهند و آن را زیباتر می‌دانند.

دهه‌ها پیش از اینکه ظهور پیکاپ‌های مغناطیسی و بدنه‌های کاملاً توپر، شکل و ماهیت صدای گیتار را به‌کلی تغییر دهد، صدای ساده و فروتن گیتار آکوستیک، بخشی اساسی از موسیقی به شمار می‌رفت و با ارائه ریتم و ملودی موسیقی به‌صورت همزمان، نقش یک هدایت‌گر را در بسیاری از آثار ایفا می‌کرد. در آن دوران، اگر می‌خواستید حجم صدای بیشتری از گیتار خود دریافت کنید، تنها راه این بود که آن را با شدتی بیشتر بنوازید!

گیتارهای آکوستیک با ساختار کاملاً مستقل خود و بی‌نیاز بودن از هر وسیله ثانویه همچون امپلیفایر، وسیله‌ای فوق‌العاده برای اجرای آثار محبوب موسیقی هستند که نواختن آنها، از آنچه تصور می‌شود آسان‌تر است و می‌توانند توجه افراد را به‌خوبی جلب کنند! اما گیتار آکوستیک، سازی بسیار محترم‌تر و مهم‌تر از تنها یک وسیله برای جلب توجه است و می‌توان آن را یکی از الهام‌بخش‌ترین سازهای موسیقی دانست. در واقع، احتمالاً بخشی قابل توجه از آهنگ‌های محبوب شما، بر پایه یک ملودی یا ریف ساده در گیتار آکوستیک بنا شده است و به عبارت دیگر، نقطه شروع آن با این ساز دوست‌داشتنی بوده است.

اما چه یک موزیسین تازه‌کار باشید که به دنبال جذب مخاطبان گسترده هستید و چه یک موزیسین خبره که عشقی وصف‌ناپذیر به حس نوازندگی و صدای گیتار آکوستیک دارد، دوست داریم که طی این مطلب، شما را با ده اثر موسیقی برتر با محوریت گیتار آکوستیک آشنا کنیم.

برخی از این آثار، هویت صوتی گیتار آکوستیک را به‌نحوی برجسته و خالص به نمایش می‌گذارند؛ اما برخی دیگر صدای این ساز را به‌شکلی ظریف‌تر و به‌عنوان یک بنیان مستحکم ریتمیک به‌کار گرفته‌اند. همچنین برخی از آثار منتخب ما را می‌توان بسیار آسان نواخت؛ اما نواختن برخی دیگر نیازمند مهارتی قابل توجه در نوازندگی است!

نقطه اشتراک تمامی این ده اثر، زیبایی وصف‌ناپذیر آنها و اهمیت آنها به‌عنوان یک آهنگ گیتارمحور است. در واقع، شما با گوش دادن به این آهنگ‌ها، می‌توانید علاوه بر لذت بردن از صدای گیتار آکوستیک، نکاتی مفید در رابطه با نوازندگی این ساز را نیز بیاموزید.

۱۰. Hurt از Johnny Cash

هنرمندان معدودی وجود دارند که می‌توانند هویت و امضای خود را به‌شکلی برجسته در تمامی بخش‌های یک آهنگ به نمایش بگذارند و جانی کش (Johnny Cash) قطعاً یکی از این هنرمندان است. با وجود اینکه Hurt در اصل متعلق به گروه ناین اینچ نیلز (Nine Inch Nails) است و جانی کش آن را کاور کرده است، اما می‌توان هویت بارز این موزیسین نامدار کانتری را در تمامی بخش‌های آن به‌وضوح شنید؛ به‌طوری که انگار این اثر از اول از ذهن او سرچشمه گرفته است!

در سال ۲۰۰۲ که Hurt منتشر شد، جانی کش هفتاد سال داشت و صدای باس-باریتون قدرتمند او، دیگر جان و قدرت گذشته را نداشت و همچون یک غول خسته به نظر می‌رسید؛ اما همین ماهیت شکننده و توان محوشده از صدای کش بود که قدرتی فوق‌العاده به کاور او از Hurt بخشید.

درخشش این وکال پیر و خسته در ترکیب با تنظیم تراز اول ریک روبین (Rick Rubin)، به خلق یکی از مهم‌ترین آثار جانی کش منجر شد و نقطه پایانی بی‌نقصی را برای حرفه او به‌عنوان یک هنرمند رقم زد. جانی کش یک سال پس از انتشار این آهنگ و در سال ۲۰۰۳ درگذشت.

۹. Pinball Wizard از The Who

در پشت شلوغی و غرش صدای گیتار الکتریک و کوبش درام و بیس آهنگ Pinball Wizard از گروه موسیقی د هو (The Who)، یک ترک فوق‌العاده گیتار آکوستیک وجود دارد که نقشی تعیین‌کننده را در آن ایفا می‌کند.

پیت تاونزند (Pete Townsend) در این آهنگ گویا برای نجات زندگی خود می‌نوازد و سعی دارد که به‌وسیله ساز ساده و بی‌آلایش خود، با گیتار الکتریک غرنده‌ای که در کل طول موسیقی بر صدای ساز او سایه انداخته است، به رقابت بپردازد.

اما استرامینگ فوق‌العاده پیت با گیتار آکوستیک در برخی بخش‌های این ترک، آن را به یکی از محبوب‌ترین و جذاب‌ترین آثار موسیقی گروه د هو تبدیل کرده است و به عقیده ما، پیروز از میدان رقابت با گیتار الکتریک بیرون آمده است!

۸. Tears In Heaven از Eric Clapton

با توجه به داستان غم‌انگیز آهنگ Tears In Heaven و دلیل ساخت آن، در عجب هستیم که اریک کلپتون (Eric Clapton) چگونه توانسته آن را حتی برای اطرافیان خود اجرا کند؛ چه برسد که توانایی ضبط آن در استودیو را نیز داشته باشد و هنوز هم آن را به‌آسانی در روبروی تماشاچیان به‌صورت زنده اجرا کند!

این اثر که بلافاصله پس از انتشار به آهنگی مهم تبدیل شد و کماکان یکی از محبوب‌ترین آثار کاورشده در اجراهای کوچک سراسر دنیاست، یکی از بهترین آثار اریک کلپتون به شمار می‌آید و گذر زمان هیچ تأثیری بر زیبایی آن نگذاشته است!

از نظر ما، نسخه آکوستیک یا همان آنپلاگد (unplugged) این آهنگ، زیباتر از نسخه استودیویی و اصلی آن است؛ اما یک اثر موسیقی افسانه‌ای، در هر حالتی زیباست!

۷. The A Team از Ed Sheeran

شاید با مشاهده نام اد شیرن (Ed Sheeran) در این مطلب کمی خشمگین شوید؛ اما پیشنهاد می‌کنیم تا انتهای این بخش را مطالعه کنید تا دلیل انتخاب این اثر را متوجه شوید!

The A Team اولین اثر موسیقی منتشرشده از اد شیرن است و در آن زمان، یعنی سال ۲۰۱۱، توجه بسیاری از فعالان حوزه موسیقی را به خود جلب کرد و به‌نوعی، از همان اول به سکوی پرتابی برای شیرن تبدیل شد. اما این آهنگ، امروزه در خیل عظیم آثار موفق اما کمی خسته‌کننده اد شیرن گم شده است و دیگر آن‌طور که باید، مورد توجه قرار نمی‌گیرد. در واقع، شاید رویه شیرن در سال‌های اخیر باعث شده است که حتی آهنگ‌های خوب او نیز دیگر به چشم نیایند و به آثاری ماندگار تبدیل نشوند.

اما از آنجا که گیتار آکوستیک تقریباً تنها عنصر The A Team به‌جز وکال به شمار می‌رود و همچنین نوازندگی اد شیرن در تمامی بخش‌های آن به‌واقع استثنایی است، تصمیم گرفتیم که آن را در فهرست ده آهنگ برتر با محوریت گیتار آکوستیک قرار دهیم!

امیدواریم که اکنون نیز یک موزیسین نوظهور دیگر، چنین اثر مسحورکننده‌ای را منتشر کند و به این شکل، موقعیتی را برای تبدیل شدن به یک غول در دنیای موسیقی پیدا کند!

۶. Hotel California Unplugged از The Eagles

قبول داریم که Hotel California از گروه ایگلز (The Eagles) با وجود زیبایی و محبوبیت کم‌نظیر خود، کمی طولانی است و گوش دادن به آن بعضاً می‌تواند تجربه‌ای کمی خسته‌کننده باشد؛ اما نسخه آنپلاگد هتل کالیفرنیا، نوازندگی گیتار آکوستیک شگفت‌انگیزی در خود دارد که گوش دادن به آن، مطمئناً شما را مجدداً عاشق این اثر خواهد کرد.

Hotel California از اینتروی فوق‌العاده خود که سبکی کمی اسپانیایی دارد تا سولوهای بسیار باسلیقه و استادانه خود، پر از عناصر استثنایی است و بی‌شک لایق جایگاه امروز خود به‌عنوان یکی از مشهورترین آهنگ‌های تاریخ است. در واقع، شاید بتوان تنها عنصر نه‌چندان جذاب در این آهنگ را، بانگوهای آن دانست! اما نوازندگی گیتار در این اثر به‌حدی زیباست که صدای نه‌چندان خوشایند این بانگوها، اصلاً به گوش شما نمی‌رسد!

۵. Blackbird از The Beatles

محور اصلی آهنگ Blackbird از گروه موسیقی بیتلز (The Beatles)، یک اجرای تک‌نوازی گیتار آکوستیک با حال‌وهوای فولک از پال مکارتنی (Paul McCartney) است. در این اجرا، مکارتنی به‌وسیله گیتار آکوستیک Martin D-28 خود، یک الگوی دوانگشتی را می‌نوازد که با الهام از قطعه Bourrée in E minor از باخ (Bach) ساخته شده است.

در Blackbird تنها صداهای دیگری که به‌جز نوازندگی گیتار مکارتنی شنیده می‌شود، صدای ضربات پای او به زمین برای حفظ ریتم و آواز دل‌انگیز پرندگان در پس‌زمینه است که از یک بسته افکت‌های صوتی برگرفته شده است.

از نظر ترانه، Blackbird به‌عنوان واکنشی به افزایش تنش از سوی جنبش‌های حقوق بشر در آمریکا سروده شده است. مکارتنی در این باره گفته است: «این آهنگ درباره دشواری زندگی افراد سیاه‌پوست در ایالت‌های جنوبی آمریکا در آن زمان بوده است و عنوان پرنده سیاه (Blackbird) را نیز به‌عنوان نمادی برای این افراد انتخاب کردم.»

۴. Here Comes The Sun از The Beatles

در آلبوم White از گروه بیتلز که در سال ۱۹۶۸ منتشر شد، جورج هریسون (George Harrison) با ساخت و ارائه آثاری فوق‌العاده همچون While My Guitar Gently Weeps ،Piggies و Savoy Truffle، حسابی هم‌گروهیان خود یعنی جان لنون (John Lennon) و پال مکارتنی (Paul McCartney) را به چالش کشیده بود. اما یک سال بعد و در آلبوم افسانه‌ای Abbey Road، هریسون با ساخت شاهکاری در رابطه با شادی هوای گرم و تابستان موسوم به Here Comes The Sun، هم‌گروهی‌های خود را در بحث خلاقیت و آهنگسازی به‌کلی از رقابت حذف کرد!

هریسون این آهنگ را در حیاط خانه دوست خود، اریک کلپتون (Eric Clapton) و در حالی که قصد داشت از حضور در جلسات لیبل گروه موسیقی خود فرار کند، ساخته است. Here Comes The Sun آهنگی شیرین و دل‌انگیز است که ملودی‌هایی زیبا و احساس‌برانگیز، نقش محور اصلی آن را ایفا می‌کنند. در طول این آهنگ، چند کسر میزان مختلف، یعنی ۴/۴، ۷/۸ و ۱۱/۸ به‌کار گرفته شده است و چندین لاین زیبای گیتار آکوستیک نیز که همگی توسط شخص جورج هریسون نواخته شده‌اند، در آن شنیده می‌شود. در نواختن یکی از این بخش‌های گیتار آکوستیک، هریسون بر روی فرت هفتم ساز خود یک کاپو گیتار قرار داده است و بدین نحو، گام لا ماژور (A Major) حاصل شده است.

۳. Stairway To Heaven از Led Zeppelin

Stairway To Heaven را می‌توان مشهورترین اثر گروه لد زپلین (Led Zeppelin) و یکی از مهم‌ترین آثار تاریخ سبک راک دانست. در حالی که امروزه این آهنگ به یک کلیشه در میان هنرجویان نوازندگی گیتار تبدیل شده است و نواختن آن به‌قدری در میان گیتاریست‌های مبتدی باب شده است که برخی از فروشگاه‌ها، تست سازهای خود با استفاده از آن را تلویحاً ممنوع کرده‌اند، اما هنوز هم شنیدن این اثر، هر طرفدار موسیقی راک را به وجد می‌آورد.

با اینکه نواختن بخش آرپژ Stairway To Heaven با استفاده از گیتار الکتریک، کاری آسان و لذت‌بخش است و بسیاری از گیتاریست‌ها با نواختن آن، توجه اطرافیان را به خود جلب می‌کنند، اما هسته مرکزی این اثر از گیتار آکوستیک تشکیل شده است و بنیانی مستحکم و کامل را برای درخشش صدای گیتار الکتریک مهیا می‌کند.

شاید سازهای بادی و فلوت‌های نواخته‌شده در Stairway To Heaven، حس‌وحالی دور از موسیقی راک و کمی یادآور موسیقی‌های قرون وسطی به آن ببخشند؛ اما از اواسط دقیقه پنجم این آهنگ، زمانی که اوج آن آغاز می‌شود، فضا به‌قدری امیدبخش و زیباست که انگار خورشید طلوع کرده است!

نواختن این بخش از Stairway To Heaven با استفاده از گیتار آکوستیک، بسیار لذت‌بخش است و به همین دلیل نیز این آهنگ از محبوبیت بسیار زیادی در میان نوازندگان گیتار آکوستیک برخوردار است.

۲. Yesterday از The Beatles

پس از پرداختن به مشهورترین اثر گروه لد زپلین، به سراغ مشهورترین اثر گروه بیتلز می‌رویم که از قضا، در کنار مورد قبلی، یکی از ماندگارترین آثار موسیقی معاصر نیز به شمار می‌رود.

در اوایل سال ۱۹۶۵، پال مکارتنی روزی از خواب بیدار می‌شود و متوجه می‌شود یک ملودی زیبا در ذهنش در حال گردش است و کلمه «scrambled eggs»(به معنای تخم‌مرغ نیمرو) نیز به‌عنوان ترانه‌ای برای این ملودی در سر او پخش می‌شود! این ملودی، به بخش مرکزی Yesterday تبدیل شد و یکی از زیباترین آثار گروه بیتلز را حاصل کرد؛ اثری که رکورددار بیشترین نسخه‌های کاور در تاریخ است و تا به امروز، بیش از ۲۵۰۰ نسخه متفاوت از آن توسط موزیسین‌ها اجرا شده است. مکارتنی می‌گوید که آن روز صبح، کل ایده و اجزای این آهنگ در ذهن او همچون یک وحی شکل گرفته است و او تنها آن را از ذهن خود خارج کرده است!

اعضای گروه بیتلز نخست تصمیم داشتند که Yesterday را به‌صورت گروهی ضبط کنند و حتی در یکی از نسخه‌های این آهنگ، جان لنون نقش نوازندگی ارگان را به عهده داشت. اما این اجراهای گروهی، شاهکاری که در ذهن مکارتنی نقش بسته بود را به تصویر نمی‌کشیدند و او را راضی نمی‌کردند.

در نهایت، تهیه‌کننده بیتلز یعنی جورج مارتین (George Martin) پیشنهاد کرد که مکارتنی این آهنگ را به‌صورت سولو و با استفاده از گیتار آکوستیک Epiphone Texan اجرا کند. این ایده، نتیجه‌ای بسیار رضایت‌بخش را برای مکارتنی به دنبال داشت؛ به‌حدی که او حاضر نبود هیچ عنصر دیگری را جز صدای خوانندگی و گیتار خود، به Yesterday بیفزاید.

کمی بعد، مارتین مکارتنی را قانع کرد که اجرای یک کوارتت سازهای زهی آرشه‌ای را به پس‌زمینه این اثر بیفزاید. اگر مکارتنی با این تصمیم مارتین موافقت نمی‌کرد، مطمئناً Yesterday زیبایی امروز خود را نداشت و شاید هیچ‌گاه به جایگاه فعلی خود دست نمی‌یافت!

موفقیت خیره‌کننده Yesterday، تأثیری اساسی بر رویکرد بیتلز داشت و باعث شد که اعضای گروه، به سراغ امتحان اصوات و سازهایی جدید بروند و حاضر به آزمودن نقش‌های متفاوت از آنچه در آن تخصص دارند، شوند.

۱. Wish You Were Here از Pink Floyd

Wish You Were Here که یکی از مشهورترین آثار گروه موسیقی پینک فلوید (Pink Floyd) است، یک اثر حزن‌آور و مرثیه‌گونه در وصف جای خالی سید برت (Syd Barrett) است. همچنین، این اثر را می‌توان نمایشی کامل از حس‌وحال آثار پینک فلوید، پس از آلبوم Dark Side of the Moon نیز دانست. این آهنگ، ادای احترام به یک رفیق قدیمی است و با شهرت فوق‌العاده و البته نوازندگی گیتار آکوستیک بی‌رقیبی که در آن وجود دارد، می‌توان آن را به‌خوبی لایق جایگاه اول فهرست بهترین آهنگ‌های دنیا با محوریت گیتار آکوستیک دانست!

اگر به داستان خلق این اثر و در کل، آلبوم Wish You Were Here علاقه دارید، پیشنهاد می‌کنیم حتماً مستند زیر را تماشا کنید:

سخن آخر

امیدواریم که از مطالعه این مطلب لذت برده باشید و خواندن نام هر یک از ده آهنگ معرفی‌شده در این فهرست، شما را مشتاق به گوش دادن دوباره هر یک از آنها کند.

این موارد، از نظر ما بهترین آهنگ‌های تاریخ موسیقی بودند که گیتار آکوستیک در آنها نقشی مهم را ایفا می‌کند. اما حال، نوبت شماست که بگویید از نظرتان، بهترین آثار تاریخ که در اجرای آنها از گیتار آکوستیک استفاده شده است، چه آهنگ‌هایی هستند؟ از شما دعوت می‌کنیم که نام آثار موسیقی مورد علاقه خود و دلیل علاقه‌تان به آنها را در بخش نظرات همین مطلب، با ما و مخاطبین گیتار ایران در میان بگذارید.

منبع: MusicRadar
مترجم: امیر تولی