وقتی به بنبست میرسیم، ساده است که تقصیر را به گردن تجهیزات انداخته و نتیجه بگیریم که باید هزینه هنگفتی را خرج ارتقای تجهیزات استودیوی خود کنیم. ولی شاید بهتر باشد درباره نحوه استفاده از تجهیزاتی که داریم بازاندیشی کنیم؛ زیرا در طی دهههای گذشته، بسیاری از ایدههای بهظاهر عجیب و حتی نادرست، منجر به خلق برخی از صداهای شناختهشده جهان موسیقی شدهاند.
نمیتوانیم دقیقاً به شما بگوییم رویکرد خود را چگونه تغییر دهید؛ اما میتوانیم به برخی از انتخابهای جنونآمیز اما الهامبخش اشاره کنیم که به خلق آهنگهای جاودانه و تولد تکنیکهای تولید شناختهشده منجر شدهاند.
۱. اسید!
در سال ۱۹۸۴، شرکت رولند، سینتی سایزر TB-303 را بهعنوان شبیهساز گیتار بیس به بازار عرضه کرد؛ اما این دستگاه با شکست تجاری روبرو شد و پس از حدود ۱۸ ماه، از خط تولید کارخانه خارج شد.
قیمت نمونههای دستدوم TB-303 نیز رفتهرفته کاهش مییافت تا اینکه در سال ۱۹۸۶، گروه Phuture، از این سینت در ساخت آهنگ مشهور Acid Trax استفاده کرد و این دستگاه را به محبوبیتی باورنکردنی رساند. این آهنگ، نمونهای اولیه از سبک اسید هاوس به شمار میرود که در آن زمان، صداهای پرطنین و عجیبوغریب آن شدیداً به مذاق هنرمندان عرصه موسیقی هاوس شیکاگو خوش آمد.
امروزه برای خرید TB-303 باید حداقل هزار پوند هزینه کنید که نشان از محبوبیت آن در میان موزیسینهای مدرن و البته، تأثیر تصمیم جالب گروه Phuture بر سرنوشت این سینتیسایزر دارد.
۲. حذف بیس
پرینس در اثر مشهور خود به نام When Doves Cry که در سال ۱۹۸۴ منتشر شد، با رویکردی غیرعادی، خط بیس را بهطور کامل حذف کرد و به جای آن، دامنه بم آهنگ را با استفاده از صدای کیک درام آمیخته به افکت ریورب پر کرد. این صدای کیک درام، با استفاده از تجهیزات دیجیتال اولیه تولید شده بود. When Doves Cry به اثری پرفروش در جهان تبدیل شد و موفقیت چشمگیری برای پرینس به ارمغان آورد.
بعدها و در سال ۱۹۸۶ نیز پرینس مجدداً این کار را با ترکیب درام ماشین Linn 9000 و ریورب AMS RMX16 انجام داد. امروزه این دو دستگاه اگر پیدا شوند، اصلاً ارزان نخواهند بود؛ اما آزمودن اصل کلی استفاده از سازها و ابزارها در جای «اشتباه»، کاملاً رایگان است و هیچ هزینهای ندارد.
۳. امواج نامرئی
یکی از پیشگامان اولیه موسیقی امروزی، یعنی لئون ترمین (Léon Theremin)، ساز الکترونیکی معروف خود، یعنی ترمین را در سال ۱۹۱۹ رونمایی کرد.
بدون شک مخاطبان او در دورهای که رادیو هنوز اختراعی نو محسوب میشد، با دیدن اینکه شخصی با حرکت دستها در جلوی یک جعبه فلزی میتواند صدایی وهمانگیز و ارکسترال تولید کند، شوکه شدهاند. احتمالاً این صحنه برای آنها شبیه به نوعی جادو بوده است.
داستان خلق ساز ترمین مبنی بر شانس و تصادف است. لئون ترمین در حال مطالعه بر روی سنسورهای مجاورتی برای دولت روسیه بود که موفق به کشف اولین ساز تماماً الکترونیک تاریخ شد.
۴. تاکبَک
یکی از شناختهشدهترین صداهای درام تاریخ، زمانی ضبط شد که فیل کالینز (Phil Collins)، در سال ۱۹۸۰، برای ضبط اولین آلبوم انفرادی خود با نام Face Value، به استودیو تاونهاوس (Townhouse) مراجعه کرد. میز سالید استیت لاجیک این استودیو که بهتازگی نصب شده بود، به کانال مجزا برای تاکبک (talkback) در اتاق ضبط مجهز بود. میکروفون مربوط به این کانال در مرکز اتاق آویخته شده بود و کمپرشن شدیدی بر روی صدای آن اعمال میشد تا نوازندگان در قسمتهای مختلف اتاق بتوانند با ولوم یکسان با مسئول ضبط صحبت کنند.
در حین روند تمرین ضبط، کالینز و هیو پدگام (Hugh Padgham) به این نکته پی بردند که اگر میکروفون کانال تاکبک در هنگام ساز زدن کالینز باز بماند، به صدای ریورب گیتشده شدیدی دست پیدا میکنند.
آن شب پدگام سیمکشی میز را تغییر داد تا بتوانند صدای این میکروفون را ضبط کنند. سپس این صدا با صدای میکروفونهای کمپرسشده و گیتشده دیگر ترکیب شد تا صدای منحصربهفرد درام فیل کالینز ایجاد شود. معروفترین استفاده از این صدا را میتوان در آهنگ In The Air Tonight سراغ گرفت.
۵. خراش
در دهه شصت میلادی، دیستورشن در سبک راک اند رول استفاده میشد؛ اما در سال ۱۹۶۴ و در حین ضبط آهنگ You Really Got Me از گروه کینکز، گیتاریست و خواننده گروه، یعنی دیو دیویس (Dave Davies)، روشی جدید و خشن برای ایجاد صداهای دیستورتشده مورد نظر خود پیدا کرد.
گفته میشود که دیویس نوجوان با استفاده از تیغ، اسپیکر امپلیفایر لامپی VOX AC30 خود را خراش داد تا صدایی خشن و شدیداً دیستورتشده پیدا کند. در اوایل دهه ۶۰، زمانی که برخی از مهندسین صدای برجسته هرگونه دیستورشن را حتی در صدای امپلیفایر خشنترین گروهها «اصلاح» میکردند، این حرکت بسیار جسورانه به حساب میآمد.
۶. مهمانیهای محلی
مورد آخر شاید چندان عجیب و غریب نباشد؛ اما ذکر آن خالی از لطف نیست.
طبق گواه تاریخ، همیشه تجهیزات نیست که باعث ایجاد خلاقیت میشود و گاهی مکان نیز به همین اندازه مهم است. در شهرکهای نیویورک در اواخر دهه هفتاد، جوانان زیادی در مهمانیهای محلی حضور پیدا میکردند. شرکتکنندگان دور هم جمع میشدند تا به موسیقی دیجیهایی مثل Kool Herc ،Grandmaster Flash و Afrika Bambaataa در سبکهای فانک، سول و الکترو گوش کنند و رپرها نیز محفل را گرم میکردند. تکنیکها و تجهیزات مهم هیپ هاپ از جمله اسکرچینگ (scratching)، بیت جاگلینگ (beat juggling) و حتی خود رپ کردن، در این فضای شدیداً رقابتی ایجاد شدند و تکامل یافتند.
منبع: MusicRadar