گیتار بیس معمولاً شالوده موسیقایی آهنگ است و به آن، وزن و حجم اضافه میکند؛ اما گاهی خود این ساز نیز به حجم بیشتری نیاز دارد. در این مطلب، پنج روش برای حجیم کردن و تقویت صدای بیس بدون استفاده از اکولایزر یا کمپرسور را به شما معرفی میکنیم.
موج سینوسی
موج سینوسی که بهعنوان جزء اصلی تشکیلدهنده صدا شناخته میشود، به نظر برخی از افراد، کسلکننده میآید؛ اما این موج، ابزاری عالی برای حجم بخشیدن به صدای گیتار بیس است.
موج سینوسی هیچ داده هارمونیکی ندارد؛ به بیان دیگر، با افزودن فیلتر به صدای آن، تنها میتوان ولوم آن را کاهش داد و شخصیت آن تغییری نمیکند. در بسیاری از مواقع، این خاصیت بدین معناست که میتوان با اضافه کردن خط سینتی سایزر موج سینوسی در زیر صدای گیتار بیس، حجم صدا را بدون افزودن شخصیتی جدید تقویت کرد. پیشنهاد میکنیم حتماً این کار را امتحان کنید؛ زیرا این روش اگر بهدرستی اجرا شود، حسوحالی به صدای بیس اضافه میکند که تنها وقتی صدای سینتیسایزر را خاموش کنیم، متوجه فقدان آن میشویم.
یک نکته مهم درباره این تکنیک این است که اگر بر روی اسپیکرهای کوچک مانند اسپیکر لپتاپ یا گوشی به صدای آن گوش کنید، اصلاً نمیتوانید صدای سینت را بشنوید.
ارگان
صدای ارگان، پیچیدگی صوتی بیشتری از موج سینوسی دارد و یک ابزار مناسب دیگر برای حجم دادن به صدای بیس است. طبیعت کوبهای برخی صداهای ارگان و همچنین خلوص صدای آن باعث میشود که نهتنها سازی مناسب برای نواختن خطوط بیس باشد، بلکه برای لایهبندی گیتار بیس نیز ایدهآل باشد.
یک نمونه جالب این تکنیک را میتوان در آهنگ Lively Up Yourself از باب مارلی شنید. از آنجا که این آهنگ بر روی نوار ضبط شده است، میتوان نتیجه گرفت که نوازندهها بهطور زنده و کاملاً سرضرب با یکدیگر خط بیس را اجرا کردهاند که در نوع خود مهارتی خیرهکننده است.
کیک
یک صدای متداول در موسیقی پاپ و هیپ هاپ مدرن، صدای بیس ۸۰۸ است. این صدا در حقیقت از کوک کردن صدای کیک درام Roland 808 برای نواختن خط بیس ایجاد میشود.
اما پیش از کشف این شگرد خلاقانه، شگرد دیگری برای افزودن کوبش و حجم به صدای گیتار بیس مورد استفاده قرار میگرفت که در آن تنها کافیست مطمئن شویم کیک درام و گیتار بیس دقیقاً سرضرب یکدیگر مینوازند. این شگرد، در اصل روش مرسوم ضبط و اجرای زنده بسیاری از گروهها در طی تاریخ موسیقی بوده است.
پس از میکس، نتیجه این تکنیک، صدای بیسی کوبنده و قدرتمند خواهد بود. البته گاهی نتیجه حاصله، بیشازحد افراطی میشود که در این مواقع، با استفاده از کمپرسور سایدچِین، صدای بیس را در لحظه نواخته شدن صدای کیک، کمی کنترل میکنند. از آنجا که این تکنیک در طی دههها در آهنگهای موفق بسیاری به کار گرفته شده است، حتماً ارزش امتحان کردن را دارد.
البته این تکنیک مناسب تمام سبکها و آهنگها نیست؛ اما اگر بهدرستی از آن استفاده کنید، بسیار مفید واقع میشود. بهعنوان نمونه میتوانید به آهنگ Roxanne از گروه The Police گوش کنید.
سینتیسایزر
یک روش محبوب برای حجم دادن به صدای گیتار بیس که در اواخر دهه هفتاد و اوایل دهه ۸۰ بسیار محبوب بود، استفاده از خط سینتیسایزر در زیر صدای گیتار بیس است. البته برای اجرای این تکنیک باید خط سینت را بهطور جداگانه ضبط کنید؛ اما نتیجه این زحمت، افزودن بُعد و حجمی جدید به صدای بیس خواهد بود.
یکی از بهترین نمونههای استفاده از این تکنیک را میتوان در آهنگ She Bop از سیندی لاپر شنید که در آن از سه خط بیس استفاده شده است: یک خط گیتار بیس ساده، یک خط گیتار بیس با افکت فاز و خطی دیگر با صدای بیس سینتیسایزر Sequential Prophet V.
یک نمونه خوب دیگر از این افکت را نیز میتوان در آهنگ Something About You از گروه Level 42 شنید. مثال سوم این تکنیک هم آهنگ Cars از گری نیومن است.
خطوط بیس مضاعف
نمیتوان از لایهبندی صدای گیتار بیس صحبت کرد و از لایهبندی کردن آن با یک گیتار بیس دیگر حرفی نزد. شاید شناختهشدهترین نمونه برای این تکنیک، آهنگ Walk on the Wild Side از Lou Reed باشد. خط بیس این آهنگ که توسط نوازنده افسانهای، هربی فلاورز (Herbie Flowers) نواخته شده است، شامل یک کنترباس و یک فندر جز بیس فرتلس است.
اما در مصاحبهای که فلاورز در سال ۲۰۰۵ داشت، مشخص شد که دلیل اجرای این کار، اصلاً موسیقایی نبوده است. او میگوید این خط را دو بار اجرا کرده است تا بهعنوان نوازنده میهمان، دو برابر دستمزد دریافت کند. البته دستمزد خیرهکننده او برای این آهنگ تنها ۱۷ پوند بوده است!
اگر میخواهید از این تکنیک استفاده کنید، راه سادهتر آن استفاده از یک خط بیس با امپلیفایر و خطی دیگر با DI است. میتوانید یک خط را با انگشت و دیگری را با مضراب بنوازید. درست مانند دبل ترک وکال، در گیتار بیس نیز اختلافات زمانی کوچک بین دو صدا، باعث افزایش حجم صدای نهایی میشوند.
منبع: Pro Tools Expert
مترجم: کیان ایرجی