تاکنون هنگام شنیدن یک قطعه موسیقی، تن خاص و پُرطنین یک گیتار آکوستیک، بهگونهای که انگار دو گیتاریست با هماهنگی بینقص در حال نواختن یک قطعه هستند، نظرتان را جلب کرده است؟ صدای مذکور احتمالاً صدای یک گیتار آکوستیک دوازده سیم بوده است.
گیتارهای دوازده سیم که امروزه طرفداران بسیاری دارند و انواع بسیاری از آنها، در ردههای قیمتی مختلف در بازار موجود است، عمق و بافتی خاص به موسیقی شما میبخشند که گیتارهای شش سیم قادر به ارائه آن نیستند.
گیتار آکوستیک ۱۲ سیم چیست؟
گیتار آکوستیک دوازده سیم، همانطور که از نامش پیداست، یک گیتار آکوستیک با تمامی مشخصات یک گیتار آکوستیک عادی اما با ۱۲ سیم است.
این دسته از گیتارها معمولاً هیچ تفاوتی در مشخصات ظاهری و فنی با انواع شش سیم خود ندارند و تنها تفاوت آنها، برخورداری از ۱۲ سیم است.
گیتارهای آکوستیک دوازده سیم معمولاً مانند گیتارهای شش سیم و در نتهای «می»، «لا»، «ر»، «سل»، «سی» و «می» کوک میشوند؛ اما در این زمینه، تفاوتهای کوچکی میان این دو نوع گیتار وجود دارد. در مدلهای ۱۲ سیم، یک جفت سیم اول در نت «می» و یک جفت سیم دوم در نت «سی» کوک میشوند و از این نظر تفاوتی با گیتارهای شش سیم ندارند؛ اما زمانی که به چهار جفت سیم باقیمانده برسیم، شرایط کمی متفاوت میشود. بدین نحو که یکی از سیمهای هر جفت سیم، در نت معمول و سیم دیگر یک اکتاو بالاتر کوک میشود. برای مثال، جفت سیم ۵ و ۶ هر در نت «ر» کوک میشوند؛ اما سیم ششم یک اکتاو بالاتر کوک میشود. همین امر مسبب صدای منحصربهفرد و رؤیایی این نوع از گیتار شده است. در شکل زیر میتوان کوک استاندارد هر یک از سیمهای گیتار ۱۲ سیم را مشاهده کرد:
چگونه باید یک گیتار آکوستیک دوازده سیم را بنوازیم؟
شاید با خود فکر کنید که نواختن یک گیتار با دو برابر تعداد سیم نسبت به گیتارهای متداول، دو برابر سختتر است. اما باید بگوییم که نواختن گیتارهای دوازده سیم، آسانتر از آنچه که تصور میکنید خواهد بود. البته نواختن صحیح این نوع از گیتار نیازمند تمرین مداوم و تغییر اندک رویههای همیشگی نوازندگی است.
طبیعتاً فضای میان سیمها در یک گیتار آکوستیک دوازده سیم کمتر از یک گیتار شش سیم است و در نتیجه، انگشتگذاری و مضراب زدن در این سازها نیازمند دقت و ظرافت بالاتری است. همچنین به خاطر تنشن بالاتر سیمها نسبت به گیتارهای شش سیم، پردهگیری و بِندینگ در این ساز انگشتان قدرتمندتری میطلبد. به همین دلایل، گیتارهای دوازده سیم معمولاً برای نواختن ریتم استفاده میشوند؛ البته این یک قانون سفت و سخت نیست و نوازندگان بسیاری نیز از این گیتارها برای نواختن قطعههایی پیچیده استفاده میکنند.
شکل آکوردها در گیتارهای ۱۲ سیم دقیقاً همانند گیتارهای شش سیم است؛ با این تفاوت که انگشتگذاری آکوردهای باره در این سازها به دلیل تعداد بالای سیمها و تنشن بالای آنها میتواند بسیار دشوارتر و حتی دردناک باشد. به همین دلیل نوازندگان این نوع از گیتارها معمولاً آکوردهایی با سیمهای دست باز مینوازند یا از کاپو برای نواختن آکوردهای باره استفاده میکنند.
یکی از نمونههای بسیار خوب بهکارگیری گیتار دوازده سیم برای نواختن قطعات ریتمیک را میتوان در آهنگ «Wanted Dead or Alive» اثر Bon Jovi، سراغ گرفت.
چرا یک گیتار دوازده سیم بخریم؟
اگر فکر خرید یک گیتار دوازده سیم را در سر دارید، اما مردد هستید و نمیدانید از کجا شروع کنید، پیشنهاد میکنیم که ابتدا موارد استفاده از ساز و صدایی که قصد دارید با ساز خود تولید کنید را در نظر بگیرید.
این سازها عملکردی بینظیر در عمق بخشیدن به الگوهای استرامینگ، خصوصاً در آکوردهای دست باز دارند. همچنین میتوانید با آزمایش کوکهای مختلف بر روی آنها، صدایی بدیع از آنها دریافت کنید. اما به این نکته دقت کنید که به دلیل تنشن بالای سیمها، بِندینگ در این گیتارها نیازمند قدرت مضاعف است و بسیاری از نوازندگان معمولاً موفق به انجام بندهای شدید بر روی آنها نمیشوند.
این گیتارها گزینهای فوقالعاده برای وسعت بخشیدن به توالی آکوردها و الگوهای پیکینگ آرپژ هستند.
چه کسانی نوازنده گیتار دوازده سیم هستند؟
در طی دهههای گذشته، گیتارهای دوازده سیم طرفداران بسیاری در میان نوازندگان سبکهای پاپ، راک و کانتری داشتهاند. اما ممکن است که بخواهید بدانید کدام یک از نوازندگان محبوبتان از این گیتار استفاده میکرده است.
از نوازندگان مشهوری که از گیتار آکوستیک دوازده سیم در آثار خود استفاده کردهاند میتوان به باب دیلن، جیمی پیج، دیوید گیلمور و تام پتی اشاره کرد. اما استفاده از این ساز تنها منحصر به این افراد نبوده و صدای آن در هزاران اثر مشهور شنیده میشود. شاید حتی این ساز در یکی از آثار موسیقی محبوب شما نیز نواخته شده باشد و تا به حال متوجه این امر نشده باشید.
در حال حاضر چه برندهایی گیتار آکوستیک دوازده سیم تولید میکنند؟
اکثر برندهای مشهور سازنده گیتار حداقل یک مدل دوازده سیم در کاتالوگ محصولات خود دارند که معمولاً بر پایه گیتارهای آکوستیک شش سیم آنها ساخته شده است.
از گزینههای بسیار باکیفیت میتوان به Martin HD12-28 Reimagined و Taylor 254ce اشاره کرد. اما اگر به دنبال یک مدل مقرونبهصرفهتر هستید، پیشنهاد ما به شما گیتار Epiphone DR-212 است.
بهجز مدلهای مذکور، شرکتهایی معتبری چون فندر، آیبانز، یاماها، آلوارز و سیگما نیز گیتارهای ۱۲ سیم بسیار باکیفیتی تولید میکنند که ارزش خریدی بینظیر دارند.
منبع: Andertons
مترجم: امیر تولی
سلام با تشکر از توضیحاتتون
شما در مجموعه سازهاتون موردی برای فروش قرار ندادید ؟
وقت بخیر،
متأسفانه در حال حاضر گیتار ۱۲ سیم در گیتارایران موجود نیست.
موفق باشید.