آموزش, مقالات, مقالات استودیویی
۱۰ دلیل برای خرید میدی کنترلر
ژوئن
برای کسی که تازه به عالم تولید موسیقی گام نهاده باشد، MIDI ممکن است مفهومی سردرگم کننده باشد؛ خصوصاً برای کسانی که مانند خود من نواختن پیانو یا سازی دیگر را بلد باشند. اما وقتی از چند و چون MIDI سر در بیاورید، متوجه می‌شوید که با ابزاری بسیار قدرتمند و شاید ضروری مواجه هستید.
اگرچه راه‌های بسیاری برای تولید موسیقی بدون داشتن میدی کیبورد وجود دارد، اما این ابزار به دلیل توان افزایش خلاقیت، کماکان وسیله‌ای ضروری برای تولید موسیقی امروزی است.
البته «ضروری» کلمه‌ای اغراق‌آمیز است و می‌توان مقاله‌ای نیز درباره عدم ضرورت میدی کیبورد نوشت. اما در این مقاله، دلایل ضروری بودن میدی کنترلرها در استودیوهای خانگی را بررسی می‌کنیم.
۱. افزایش خلاقیت
تولید موسیقی امروزی رفته‌رفته از سازهای حقیقی به سازهای مجازی و کامپیوترها نزدیک‌تر می‌شود. این مسئله از چند جهت خوب است؛ زیرا می‌توانیم در هر جا با یک لپ‌تاپ و بدون نیاز به یک استودیوی بزرگ و سازهای حقیقی، به تولید موسیقی بپردازیم.
اما این تغییر می‌تواند باعث شود که موسیقی ما حس طبیعی و واقعی خود را از دست بدهد. کشیدن نت‌ها در پیانو رول با استفاده از ماوس یا کیبورد، روشی سودمند است که کمک می‌کند تمام نت‌ها را دقیقاً در جای درست خود قرار دهید؛ اما چندان به خلاقیت شما کمک نمی‌کند. این امر باعث می‌شود که بسیاری از موزیسین‌ها کماکان در پی حس نواختن با سازی واقعی باشند تا شعله خلاقیتشان دوباره روشن شود. ساز زدن با یک میدی کنترلر یا میدی کیبورد می‌تواند به ایجاد این حس کمک کند.
۲. بهبود روند کار
هر کسی که در عرصه هنرهای خلاقانه مشغول بوده باشد، احتمالاً وضعیت روی غلتک افتادن در مسیر کار را تجربه کرده است؛ یعنی همان حالتی که تمام حواس‌پرتی‌ها از بین می‌روند و به‌سرعت و سادگی روند کار را پیش می‌بریم.
با توجه به حواس‌پرتی‌های بی‌شمار امروزی، باید مطمئن شویم که روند کار ما در استودیو بهینه است. روند کار عبارت است از راحتی حرکت از یک بخش کار به بخشی دیگر.
اتصال میدی کنترلرها آسان است و نیاز به کابل‌کشی‌های پیچیده یا میکروفون‌گذاری برای ضبط ندارند؛ در نتیجه وقتی حس کار کردن داشته باشید می‌توانید تنها با روشن کردن لپ‌تاپ و وصل کردن میدی کنترلر از طریق کابل USB، کار خود را شروع کنید.
حس و حال کار کردن هم در زمان‌های عجیب‌وغریبی به سراغ آدم می‌آید؛ پس داشتن راهی سریع و بهینه برای ثبت کردن ایده‌ها بسیار مهم است.
۳. انعطاف‌پذیری بالا
نوع
زیبایی خلق موسیقی با استفاده از میدی، نسبت به روش‌های سنتی، این است که داده‌های MIDI را می‌توان با استفاده از روش‌های گسترده‌ای به کامپیوتر ارسال کرد. کیبوردهای میدی مرسوم‌ترین نوع کنترلر موجود در بازار هستند؛ زیرا شکل و شمایل آنها آشنا است و توان نواختن نت‌های بسیاری را دارند. اما انواع دیگری از میدی کنترلرها نیز در بازار موجود هستند.
اگر به دنبال خلق موسیقی الکترونیک هستید، کنترلرهای بسیاری وجود دارند که به شما در تولید و اجرای زنده موسیقی کمک می‌کنند. مثلاً Novation Launchpad یک کنترلر عالی است که برای هدایت نرم‌افزار Ableton Live طراحی شده است. این دستگاه به شما اجازه می‌دهد صداهای مختلفی را فعال کرده و یا لوپ ایجاد کنید و از طریقی کاملاً متفاوت نسبت به کیبوردهای میدی، به تولید موسیقی بپردازید.
اندازه
اندازه میدی کیبورد مورد نظر شما کاملاً بستگی به فضای کار شما دارد. امروزه که بسیاری از ما در آپارتمان‌های کوچک زندگی می‌کنیم، شاید نتوانیم از یک پیانو یا حتی کیبورد الکترونیکی بزرگ استفاده کنیم؛ اما خوشبختانه میدی کیبوردها در اندازه‌های بسیار متنوع، از کنترلرهای ۸۸ کلید تا کنترلرهای کوچک ۲۵ کلید، به بازار عرضه می‌شوند.
اگر فضای کافی در اختیار ندارید و از کنترلر خود تنها برای اضافه کردن ریف‌های کوچک به موسیقی استفاده می‌کنید، احتمالاً یک کیبورد کوچک کار شما را راه می‌اندازد؛ اما اگر به دنبال ساز زدن مانند یک پیانوی واقعی با دو دست و الگوهای پیچیده‌تر هستید، می‌توانید از یک کنترلر ۴۹، ۶۱ و یا حتی ۸۸ کلید استفاده کنید.
من در استودیو خود یک کنترلر ۴۹ کلید دارم که همیشه در استودیو باقی می‌ماند؛ اما یک کنترل کوچک ۳۲ کلید نیز دارم که به علت اندازه و وزن کم می‌توانم آن را در فضای خارج از استودیو نیز حمل و از آن استفاده کنم.
۴. ایجاد صدای طبیعی‌تر
همانطور که پیش‌تر اشاره کردم، نوشتن موسیقی با ماوس و کیبورد می‌تواند بسیار خسته‌کننده باشد. یک ضرر دیگر این روش این است که موسیقی شما صدایی غیرطبیعی و رباتیک پیدا خواهد کرد. در صورت نوشتن موسیقی با ماوس و کیبورد، احتمالاً صدای موسیقی شما کاملاً سر ضرب و با ولومی یکدست از آب در خواهد آمد؛ مگر آن که ساعت‌ها وقت خود را صرف ویرایش جزئیات کنید. اگر به یک قطعه موسیقی که با سازهای واقعی خلق شده است توجه کنید، متوجه خواهید شد که همه نت‌ها الزاماً سر ضرب نیستند و شدت نت‌ها کم و زیاد می‌شود و این امر به حس‌وحال آهنگ کمک می‌کند.
ایجاد چنین حسی در هنگام استفاده از با ماوس و کیبورد بسیار دشوار است. میدی کنترلر به شما اجازه می‌دهد نواختن یک ساز واقعی را شبیه‌سازی کرده و صداهایی طبیعی‌تر خلق کنید.
بیشتر میدی کیبوردها بسیار هوشمند هستند و می‌توانند شدت فشار واردشده به دکمه‌ها را درک کنند. این شدت به شکل عددی مابین ۱ الی ۱۲۷ کدنویسی می‌شود. نت‌هایی با شدت یک تقریباً بی‌صدا هستند و نت‌هایی با شدت ۱۲۷ بلندترین صدای ممکن را دارند. استفاده از میدی کنترلر در بیشتر مواقع باعث می‌شود مرز میان اصوات دیجیتال و آکوستیک کمرنگ شود.
۵. مناسب برای ساخت بیت
میدی کنترلرها برای ثبت نت‌های سازهای کوبه‌ای بسیار مناسب هستند. شما می‌توانید میدی کنترلری تهیه کنید که دقیقاً برای همین منظور تولید شده باشد و پدهای بزرگ تعبیه‌شده در آن حتی برای ضربه زدن با چوب درام هم مناسب باشند. مثلاً AKAI Professional MPD218 چنین کنترلری است.
برخی میدی کنترلرها که در قالب کیبورد تولید شده‌اند نیز تعدادی از این پدها را در اختیار کاربر می‌گذارند که باعث می‌شود نیازی به هزینه اضافه برای تهیه دستگاه‌های جداگانه نباشد. این پدها نیز مانند کیبورد باعث می‌شوند تا صدای سازهای کوبه‌ای حس طبیعی‌تری پیدا کند.
۶. امکان نواختن هر سازی بدون فراگرفتن آن
بگذارید صادق باشیم؛ ما زمان کافی برای فرا گرفتن صدها ساز مختلف را نداریم. اما با داشتن یک میدی کنترلر می‌توانیم تقریباً هر سازی را بنوازیم. البته صدای نهایی ممکن است به اندازه ویولن یا فلوت طبیعی واقع‌گرایانه نباشد؛ اما امروزه سمپل‌های بسیار خوبی برای بیشتر سازها در اینترنت پیدا می‌شود.
کنترلر یا کیبورد میدی به شما امکان می‌دهد که ویولن، فلوت، بگ پایپ یا هر ساز دیگری را بنوازید و با کمی تلاش صدایی قابل قبول به دست بیاورید.
۷. ارزش خرید بالا برای مبتدی‌ها نسبت به سینتی‌سایزر
سینتی‌سایزرهای سخت‌افزاری بسیار خوبی در بازار موجود هستند که داشتن بسیاری از آنها را شخصاً توصیه می‌کنم؛ اما با قیمت یک میدی کنترلر یا میدی کیبورد، به‌ندرت می‌توان یک سینتی‌سایزر خوب پیدا کرد و اگر قصد خرید یک سینتی‌سایزر سخت‌افزاری قدیمی باکیفیت را داشته باشید باید با مبلغ زیادی از پول خود خداحافظی کنید.
اما امروزه سینتی‌سایزرهای نرم‌افزاری بسیار خوبی با قیمت‌های بسیار پایین یا حتی رایگان در بازار عرضه می‌شوند. شبیه‌ساز نرم‌افزاری بسیاری از سینتی‌سایزرهای واقعی نیز با کسری از قیمت دستگاه اصلی در بازار موجود هستند. شبیه‌ساز سینت‌های برندهای مطرحی چون رولند (Roland) یا موگ (Moog) را می‌توان با قیمتی کمتر از ۲۰۰ دلار پیدا کرد؛ در صورتی که نسخه سخت‌افزاری آنها هزاران دلار قیمت دارد.
به کمک کنترلر یا کیبورد میدی می‌توانید این سازهای نرم‌افزاری را طوری بنوازید که حس نواختن یک ساز واقعی را برای شما تداعی کند. حداقل این کار بسیار واقعی‌تر و سرگرم‌کننده‌تر از کشیدن نت‌ها با کیبورد و ماوس است.
۸. قابلیت شخصی‌سازی
یکی از نقاط قوت کنترلرها و کیبوردهای MIDI، بهره‌مندی از قابلیت شخصی‌سازی است. شما می‌توانید هر یک از کلیدهای دستگاه را به هر یک از کاربری‌های نرم‌افزار آهنگسازی خود متصل کنید. پس نه‌تنها می‌توانید نت‌های میدی را برنامه‌ریزی کنید، بلکه می‌توانید پیچ‌های مختلف را به فیلتر متصل کنید، ولوم‌ها را تغییر دهید و یا هر کار دیگری که مایل باشید را انجام دهید.
این مزیت، ارتباطی مستقیم با روش کار دارد. قابلیت شکل دادن به صدا تنها با استفاده از امکانات کنترلر و بدون نیاز به استفاده از کنترلر و ماوس و کیبورد به‌طور همزمان، باعث می‌شود مسیر کار شما بهینه‌تر شود و تولید موسیقی برایتان لذت‌بخش‌تر باشد.
۹. وجود میکسر در برخی از کنترلرها
تمام کیبوردها یا کنترلرهای میدی دارای میکسر نیستند؛ اما برخی این امکان را دارند. میکسر در قالب چند اسلایدر به کاربر اجازه می‌دهد که ولوم کانال‌های مختلف در نرم‌افزار آهنگسازی را کنترل کند.
برای این کار می‌توانید یک میکسر جداگانه نیز تهیه کنید یا از میکسر مجازی نرم‌افزار آهنگسازی استفاده کنید؛ اما شخصاً همیشه از میکسر میدی کیبورد استفاده می‌کنم. بدین ترتیب دیگر لازم نیست فضایی از میز خود را به یک میکسر اختصاص دهم و در عین حال، تنظیم ولوم کانال‌ها نیز بسیار راحت‌تر از تنظیم با ماوس و کیبورد است.
۱۰. آشنایی و فراگیری پیانو
آخرین مزیت میدی کیبورد شاید مناسب همه نباشد؛ اما به هر حال یک مزیت به حساب می‌آید. شخصاً پیش از خرید میدی کیبورد نمی‌دانستم چگونه باید نت‌های مورد نظرم را بر روی کیبورد یا پیانو پیدا کنم؛ اما نیاز به افزودن نت‌های میدی به موسیقی‌هایم باعث شد تا مجبور به یاد گرفتن شوم. بخش زیادی از این آموزش به‌صورت ناخودآگاه و در تلاش برای پیدا کردن نت‌ها یا ایجاد آکوردها صورت گرفته است. حتی می‌توانید یک قدم فراتر بروید و با استفاده از میدی کیبورد، نوازندگی پیانو را نیز بیاموزید که یک مزیت مضاعف است.
چه نوع میدی کنترلری تهیه کنم؟
امیدوارم با مطالعه این مقاله، دیدی واضح‌تر نسبت به برخی از مزایای میدی کنترلرها کسب کرده باشید؛ اما شاید الان در فکر این باشید که چگونه باید کنترل مناسب خود را انتخاب کنید!
همانطور که گفته شد، میدی کنترلرها دارای انواع، اندازه‌ها و شکل‌های متنوعی هستند؛ پس پیش از اقدام به خرید بد نیست که گزینه مناسب برای خودتان را مشخص کنید و با توجه به نیازهای آینده خود خرید کنید.
برای پیانیست‌ها
اگر بیشتر مایل به نواختن پیانو یا صداهای ساده‌ای شبیه به پیانو هستید، شاید یک کیبورد ساده و بدون امکاناتی از قبیل دکمه‌ها، پیچ‌ها و اسلایدرهای متعدد نیز نیاز شما را برآورده کند. همچنین احتمالاً به تعداد کلیدهای بیشتری نیاز خواهید داشت؛ پس توصیه می‌کنم حداقل کنترلری با ۴۹ کلید و یا بهتر از آن، ۶۱ کلید تهیه کنید.
برای تهیه‌کنندگان موسیقی الکترونیک
بسیاری از کنترلرهای موجود در بازار بسیار متفاوت از کیبوردهای ساده هستند. این کنترلرها در بسیاری از ژانرها که کار با سمپل‌های آدیو در آنها مرسوم است، بسیار مفید واقع می‌شوند.
همانطور که اشاره شد، کنترلر Novation Launchpad به منظور هماهنگی کامل با نرم‌افزار Ableton live طراحی شده است. پس اگر از این نرم‌افزار استفاده می‌کنید، احتمالاً Launchpad دستگاهی مناسب برای شما است. البته این دستگاه با نرم‌افزارهای دیگر از جمله لاجیک و … نیز کار می‌کند؛ اما از آنجا که به‌طور اختصاصی برای این نرم‌افزارها طراحی نشده است، احتمالاً هماهنگ کردن آن با نرم‌افزارهای دیگر نیازمند کمی تلاش است.
برای درامرها
کنترلرهایی چون AKAI Professional MPD218 را می‌توانید با قیمتی نزدیک به ۱۰۰ دلار تهیه کنید. چنین کنترلری برای کسانی که عمدتاً به دنبال صدای سازهای کوبه‌ای و درامز هستند، گزینه‌ای مناسب است. MPD218 دارای ۱۸ پد قابل اتصال به صداهای مختلف است که حساسیت بالایی دارند و به ایجاد ریتم‌های واقع‌گرایانه و طبیعی کمک می‌کنند.
یک تیر و چند نشان
شخصاً کنترلری را می‌پسندم که توان انجام همه کارهای ذکرشده را داشته باشد و خوشبختانه گزینه‌های بسیاری با چنین شرایطی در بازار پیدا می‌شود.
مدل‌هایی از قبیل Arturia KeyLab و AKAI Professional MPK261، نه‌تنها کیبوردی با سایز قابل قبول (و البته سایزهای متنوع) دارند، بلکه پدهای حساس، اسلایدرهای میکسر و صفحه نمایشگر برای دیدن سمپل انتخاب‌شده بدون نگاه کردن به مانیتور کامپیوتر را نیز در اختیار کاربر قرار می‌دهند.
نتیجه‌گیری
وجود برخی از تجهیزات در استودیو سودمند است؛ اما به عقیده من میدی کنترلر نه‌تنها یک ابزار سودمند، بلکه جزئی ضروری از یک استودیو خانگی به شمار می‌آید.
میدی کنترلرها تجربه‌ای جدید از ساخت و تولید موسیقی را به کاربر ارائه کرده و در تعامل با تنوع خیره‌کننده صوتی سازهای مجازی، می‌توانند دستگاهی بسیار سرگرم‌کننده و مفید باشند.
این کنترلرها در اندازه‌ها و شکل‌ها و با قیمت‌های مختلف در بازار موجود هستند. حتی اگر لازم است کار خود را با یک کیبورد کوچک ۳۲ کلید شروع کنید، باز هم بهتر از هیچ خواهد بود.
منبع: Musicians HQ
مترجم: کیان ایرجی