در طول تاریخ، زنانی بیشمار وجود داشتهاند که به نوبه خود، نقشی برجسته را در صحنه موسیقی و شکلدهی به آن ایفا کردهاند و نام همگی آنها، تا ابد در تاریخ باقی خواهد ماند.
در دنیای کنونی، موسیقی بیش از هر زمانی در زندگیمان نقش دارد و سبکهای محبوب آن، پیشرفتهتر و متنوعتر از هر وقت دیگری هستند. اما نمیتوان انکار کرد که موسیقی راک، اگر مهمترین سبک از موسیقی امروزی نباشد، یکی از سه سبک مهم آن به شمار میرود. در عرصه موسیقی راک و در طول شکلگیری و تکامل آن، زنانی وجود داشتهاند که نقشی اساسی در تبدیل شدن این سبک به آنچه امروز هست، داشتهاند و بدون وجود آنها، احتمالاً موسیقی راک شکلی کاملاً متفاوت داشت.
در این مطلب، قصد داریم زنانی را به شما معرفی کنیم که بیش از هر هنرمند دیگری، در شکلگیری موسیقی راک مؤثر بودهاند. تهیه یک فهرست از این هنرمندان، کاری بسیار دشوار است؛ زیرا تعداد این افراد بسیار بیش از آن است که فکر میکنید و در صورتی که قصد داشتیم تمامی این زنان را به شما معرفی کنیم، باید یک مطلب بسیار طولانی مینوشتیم! اما ما تصمیم گرفتیم تا در فهرستی نسبتاً کوتاه، تنها از مهمترین و مشهورترین این موزیسینها نام ببریم و سابقه کاری و تأثیر آنها در صحنه موسیقی راک را نیز مورد بررسی قرار دهیم.
این زنان با هنرنمایی در قالب ساخت موسیقیهایی الهامبخش، خوانندگی بهشکلی منحصربهفرد و نوازندگی سازهای مختلف با مهارتی مثالزدنی، هر یک نقشی اساسی در تکامل موسیقی راک ایفا کردهاند و شکلی جدید از این موسیقی را به دوستداران آن نشان دادهاند.
با وجود بهبود شرایط زنان در جامعه در طی چند دهه گذشته و برابری نسبی آنها با مردان در کشورهای توسعهیافته، این بخش از جامعه هنوز هم به اندازه کافی در دنیای موسیقی، خصوصاً صحنه موسیقی راک مورد توجه قرار نمیگیرد و به دنبال همین امر، مطالب معدودی در اینترنت وجود دارد که در آن، بهصورت انحصاری به زنان فعال در موسیقی راک پرداخته شده باشد. به همین دلیل، تصمیم گرفتیم تا طی یک مطلب، برخی از تأثیرگذارترین زنان فعال در حوزه موسیقی راک را به شما معرفی کنیم و یکی از اولین وبسایتهای فارسیزبانی باشیم که به این مبحث پرداخته است.
این زنان باعث ساخت آثاری پیشرو بودهاند که به نوبه خود، موسیقی را برای همیشه تغییر دادهاند و تا ابد در تاریخ و البته قلب ما باقی خواهند ماند! در واقع، میتوان بهجرأت گفت که دنیای موسیقی بدون وجود این زنان، قطعاً شکل و شمایلی متفاوت داشت.
گیتار
۱- Sister Rosetta Tharpe
اولین فردی که در این مطلب به آن میپردازیم، یکی از قدرتمندترین و تأثیرگذارترین گیتاریستها در تاریخ موسیقی راک اند رول است: رزتا تارپ (Sister Rosetta Tharpe)!
در حالی که نقش اساسی رزتا تارپ در شکلگیری موسیقی راک همواره و خصوصاً در دوران فعالیت او، شاهد کملطفی بسیاری بوده است، اما در چند سال اخیر، این گیتاریست افسانهای شهرتی دیرهنگام کسب کرده است و اکنون، بسیاری از موسیقیدوستان از تواناییهای فوقالعاده او در نوازندگی گیتار و نقش برجستهاش در تولد موسیقی راک مدرن آگاه هستند.
تارپ در نوجوانی، مادر خود را در اجراهای زنده موسیقیاش در سبک موسیقی مذهبی گاسپل (gospel) همراهی میکرد و رفتهرفته به خاطر نوازندگی نبوغآمیز خود با ساز گیتار به شهرت رسید. او در دهه دوم زندگی، با به نمایش گذاشتن روایتهایی زیبا و متفاوت از آثار موسیقی گاسپل، به همگان نشان داد که بسیار بیش از یک گیتاریست معمولی است و استعدادهای بسیاری دارد.
رزتا که همواره به ریشههای مذهبی خود افتخار میکرد و همزمان مسیرهایی جدید و شجاعانه را نیز در پیش روی خود میدید، با ترکیب منحصربهفردی که از موسیقی خانوادهاش یعنی گاسپل و سبکهای دلتا بلوز (Delta Blues) و موسیقی جز ایالت نیو اورلینز (New Orleans Jazz) به آن دست یافته بود، شنوندگان خود را شگفتزده میساخت.
از موزیسینهایی که از رزتا تارپ بهعنوان منبع الهام خود یاد کردهاند، میتوان از چندین موزیسین مشهور نظیر الویس پرسلی (Elvis Presley)، اریک کلپتون (Eric Clapton)، لیتل ریچارد (Little Richard)، چاک بری (Chuck Berry) و جانی کش (Johnny Cash) یاد کرد. به همین دلایل نیز اغلب دنبالکنندگان صحنه موسیقی راک، از تارپ بهعنوان مادر موسیقی راک اند رول یاد میکنند!
۲- Joan Jett
جون جت (Joan Jett) که یک اسطوره در صحنه موسیقی راک اند رول به شمار میرود، با نواختن ریفهایی فوقالعاده، سالها شنوندگان را شگفتزده کرده است و الهامبخش زنانی بیشمار در سراسر دنیا برای شروع نوازندگی گیتار شده است.
شخصیت مصمم جون در کنار مهارت فوقالعاده او در نوازندگی گیتار، وی را به یکی از بهیادماندنیترین چهرهها در صحنه موسیقی راک تبدیل کردهاند. جت با نوازندگی در آثاری همچون Cherry Bomb که نتیجه همکاری او با گروه موسیقی The Runaways است و اثر مشهور Bad Reputation در قالب گروه موسیقی Joan Jett and The Blackhearts، نقشی اساسی در هدایت موسیقی راک بهسوی شکل امروزی آن ایفا کرده است.
این موزیسین خلاق با رویکرد سرسخت و تلاشگر خود نشان داد حتی در صنعتی که زنان را نادیده میگیرد، میتوانید با اراده کافی، با هر بار زمین خوردن از جای خود بلند شوید و با انرژی مضاعف به شگفتزدهکردن مخاطبین با تواناییهای موسیقایی استثنایی خود ادامه دهید!
۳- Memphis Minnie
همه ما میدانیم که موسیقی راک اند رول، ریشهای عمیق در موسیقی بلوز دارد و ممفیس مینی (Memphis Minnie)، زنی است که نقشی انکارناپذیر در تحولات این سبکها، ایفا کرده است.
زمانی که چشمانداز کاری زنان آفریقایی-آمریکایی ساکن در جنوب ایالات متحده تنها به کار در خانه و حداکثر مشاغل خدماتی کمدرآمد محدود میشد، یکی از همین زنان، یعنی ممفیس مینی، با بهکارگیری صدای فوقالعاده و استعداد کمنظیرش در نوازندگی گیتار، به شهرت رسید و زندگی رؤیایی را برای خود ساخت.
مینی در نوازندگی منحصربهفرد خود، شکلی خاص از مضراب زدن به سیمهای گیتار را بهکار میگرفت که یادآور تکنیکهای اسپانیایی نوازندگی گیتار بود و استعدادهای فوقالعاده او را در نوازندگی برجسته میساختند.
ممفیس و شوهرش که همکار او نیز بود، یعنی کانزاس جو مککوی (Kansas Joe McCoy)، اثری موسوم به When the Levee Breaks را طی همکاری با یکدیگر ساختند که در زمان خود، به یکی از محبوبترین آثار موسیقی بلوز تبدیل شد و بعدها توسط گروه موسیقی افسانهای لد زپلین (Led Zeppelin) نیز کاور شد.
لنگستن هیوز (Langston Hughes)، شاعر معاصر، در طی یک بررسی از اجرای زنده مینی که در مجله Chicago Defender منتشر شده است، شخصیت او را به بهترین نحو توصیف کرده است. نام این مطلب، Here to Yonder: Music at Year’s End است.
گیتار بیس
۱- Carol Kaye
هر فهرستی از بهترین بیسیستهای دنیا بدون نام بانوی بیسیست، کرول کی (Carol Kaye)، بهنوعی ناقص است!
کرول که یکی از مهمترین اعضای گروه موسیقی رکینگ کرو (Wrecking Crew) نیز بوده است، با بیس لاینهای قدرتمند خود که بهوسیله یک گیتار بیس فندر Precision Bass نواخته میشدهاند، نقشی مهم را در ساخت برخی از بهیادماندنیترین آثار موسیقی دنیا، از جمله موسیقی چندین فیلم و صدها اثر مشهور و مهم موسیقی در دهه شصت و هفتاد میلادی ایفا کرده است.
کی فعالیت خود در دنیای موسیقی را بهعنوان یک گیتاریست آغاز کرد؛ اما رفتهرفته و با حضور در جلسات ضبط بهعنوان یک موزیسین، به گیتار بیس علاقهمند شد و در نهایت، پرسیژن بیس را بهعنوان ساز مورد علاقه خود انتخاب کرد. پس از این تصمیم، او به یکی از محبوبترین و پرکارترین نوازندگان جلسهای تبدیل شد و با افزودن بیس لاینهای استثنایی خود به آثاری بیشمار، احتمال تبدیل شدن آنها به ترکهایی محبوب و پرطرفدار را افزایش میداد و بسیاری از آنها را نیز به آثاری محبوب در تاریخ موسیقی تبدیل کرد.
در زمانی که مردان صنعت موسیقی را به قبضه خود درآورده بودند و زنان در این صنعت چندان مورد احترام واقع نمیشدند، کرول کی با استعداد و اراده فوقالعاده خود، شهرت و محبوبیتی را کسب کرد که حتی امروز نیز پس از گذشت دههها، الهامبخش بانوانی بیشمار در سراسر دنیا برای ورود به دنیای موسیقی است.
۲- Kim Deal
کیم دیل (Kim Deal) در دوران همکاری خود با گروههای موسیقی پیکسیز (Pixies) و بریدرز (Breeders) بهعنوان بیسیست، نقشی اساسی را در مسیر سبکهای موسیقی آلترنتیو راک (alternative rock)، گرانج (grunge) و پانک (punk) ایفا کرد. آثاری که دیل در آنها به نوازندگی پرداخته است، حتی توجه مؤسس گروه موسیقی نیروانا (Nirvana) یعنی کرت کوبین (Kurt Cobain) را نیز عمیقاً به خود جلب کرده بودند و او سعی داشت که ماهیت صوتی این آثار را در کارهای خود بازآفرینی کند!
صدای منحصربهفرد موسیقی گروه پیکسیز، الهامبخش موزیسینهای راک در سراسر جهان شد و باعث شد که این سبک، شکلی بسیار متفاوت به خود بگیرد. در آثار پیکسیز، نوعی از موسیقی راک شنیده میشود که در آن، کلیشهها بهکلی دور انداخته شدهاند و میتوان آن را نفسی تازه در حیات موسیقی دهه هشتاد و نود دانست.
کیم دیل راز دستیابی به چنین صدای منحصربهفردی را بهخوبی میدانست: سخت نگیر و بیشازحد به آن فکر نکن! او گروه موسیقی خود را بهشکلی درآورد که در زمان نیاز، میتوانستند بسیار سرزنده و پویا باشند؛ اما در عین حال، بهقدری پُرانرژی نشوند که طرفداران و شنوندگان اولیهشان که به دنبال شنیدن صدای اصلی پیکسیز بودند را از خود دفع کنند.
دیل حتی امروز نیز الهامبخش بسیاری از موزیسینها در سراسر دنیاست و به آنها در تبدیل شدن به یک ستاره کمکی شایان میکند. از یکی از مشهورترین این افراد، میتوان به اولیویا رودریگو (Olivia Rodrigo) اشاره کرد که کیم در تور آلبوم GUTS او بهعنوان یک بیسیست ظاهر شد و با شهرت خود، به او در تبدیل شدن به یک ستاره بزرگ یاری رساند.
۳- Tina Weymouth
با شنیدن آثاری همچون Psycho Killer از گروه تاکینگ هدز (Talking Heads) و Genius of Love از تام تام کلاب (Tom Tom Club)، تواناییهای فوقالعاده تینا ویموث (Tina Weymouth) در نواختن بیس لاینهایی بینظیر را بهخوبی درک خواهید کرد.
در حالی که همگروهی تینا در گروه تاکینگ هدز، یعنی دیوید برن (David Byrne)، با اجرای وکال و گیتار خود، توجه اکثر طرفداران این گروه را به خود جلب کرده بود، اما نوازندگی بیس تینا، نقشی اساسی در ماهیت صوتی خاص و منحصربهفرد این گروه داشت و عدم فعالیت او در تاکینگ هدز، احتمالاً تأثیری همچون عدم وجود دیوید در محصول نهایی آن میداشت.
همکاری تینا با تاکینگ هدز و پروژه جانبی او یعنی تام تام کلاب، او را به یک منبع الهام برای بسیاری از بیسیستهای زن و مرد در سراسر دنیا تبدیل کرد و باعث شد که افرادی بیشمار، سعی در نوازندگی به سبک او داشته باشند یا حتی یک سبک نوازندگی کاملاً خاص را برای خود بسازند.
یکی از ویژگیهای تینا ویموث این بود که استعدادهای فوقالعاده نوازندگی و صدای خاص ساز او، به نوع ساز او محدود نبود و او میتوانست با استفاده از هر بیسی، صدایی مشابه تولید کند. در واقع، تن منحصربهفرد نوازندگی ویموث، در انگشتان او نهفته بود و همین امر نیز او را به یکی از بهترین بیسیستهای دنیا تبدیل کرده است. چنین استعدادی تنها در میان چندی از برترین موزیسینهای دنیا وجود دارد که یکی از مشهورترین نمونههای آن را میتوان دیوید گیلمور (David Gilmour) دانست.
کیبورد
۱- Christine McVie
همکاری کریستین مکوی (Christine McVie) و استیوی نیکس (Stevie Nicks) در گروه موسیقی فلیتوود مک (Fleetwood Mac)، یکی از مهمترین و قدرتمندترین ترکیبهای دوگانه خوانندگی و آهنگسازی زنان در تاریخ موسیقی به شمار میرود. مکوی بهعنوان نوازنده کیبورد و خواننده فلیتوود مک، نقش سازنده چندی از محبوبترین و مهمترین آثار این گروه نیز ایفا کرده است که از جمله آنها میتوان به Don’t Stop و You Make Loving Fun اشاره کرد.
کریستین تنها یکی دختران فعال در فلیتوود مک نبود؛ بلکه نوازندگی فوقالعاده او با کیبورد، هویتی متمایز به آثار این گروه بخشیده بود و قطعاً میتوان بخشی از شهرت این بند را مدیون استعدادهای موسیقایی فوقالعاده او دانست. آنچه مکوی به آثار گروه فلیتوود مک و ماهیت صوتی کلی این گروه افزود و تا به امروز و احتمالاً تا پایان تاریخ موسیقی نیز الهامبخش هزاران موزیسین در سراسر دنیا خواهد شد، نتیجه این است که او در حین نوازندگی و آهنگسازی، روح خود را در نتها میدمید و انگشتان خود را در نواختن هر کلاویه، با قلب خود هماهنگ میساخت.
مکوی تنها یک نوازنده کیبورد در یک گروه راک مشهور نبود؛ بلکه او با استعدادهای فوقالعاده خود در نوازندگی کیبورد و آهنگسازی و آنچه از روح خود به موسیقی این گروه بخشید، نقشی اساسی در تحولات موسیقی راک ایفا کرده است.
درامز
۱- Meg White
نقش مگ وایت (Meg White) در گروه موسیقی وایت استرایپس (White Stripes) دقیقاً مشابه با نقش رینگو استار (Ringo Starr) در گروه موسیقی بیتلز (The Beatles) است: مگ و رینگو هر دو بدون دخالت در ماهیت کلی موسیقی، با نوازندگی درامز بهشکلی بسیار مرتب و دقیق، نقش نظمدهی به تمامی عناصر گروه خود را بهنحو احسن ایفا میکردند!
اما علاوه بر نوازندگی درامز، مگ وایت نقش یکی از مؤسسان گروه وایت استرایپس را نیز داشته است و حتی صدای او را نیز میتوان در برخی از آثار این گروه، همچون Rag and Bone و In the Cold, Cold Night شنید. نوازندگی مگ، هویتی کاملکننده و غیرتهاجمی داشت که بهشکلی بینقص با ماهیت صوتی گاراژ راک آثار وایت استرایپس همخوانی داشت و مکملی بینظیر برای سایر عناصر این گروه موسیقی به شمار میرفت.
وایت استرایپس نیز همانند بسیاری دیگر از بندهای پیشروی موسیقی راک، شاهد انتقادهایی همراه با کملطفی بوده است و در دوران فعالیت این گروه، افراد زیادی بر این باور بودند که جک وایت (Jack White)، وکالیست و گیتاریست این گروه، نمیتواند بخواند و درامر آن یعنی مگ وایت نیز نمیتواند درامز بنوازد! اما حقیقت این است که اساس وجودی سبک راک، هیچگاه بهکارگیری تکنیکهای متداول ساخت و اجرای موسیقی نبوده است و وایت استرایپس را نیز میتوان بهواقع یکی از مهمترین نامهای فعال در صحنه موسیقی راک دانست.
روح صدای درامز، کیفیت محتوای موسیقایی و ماهیت رک و خام آثار وایت استرایپس، آن را به بندی پیشرو تبدیل کرده که مسیر تحول موسیقی راک را بهشکلی مشهود بهسوی دنیایی بسیار جذابتر هدایت کرده است. امکان ندارد که مشهورترین اثر این بند، یعنی Seven Nation Army را بشنوید و بتوانید پای خود را بر روی زمین نکوبید!
۲- Karen Carpenter
کارن کارپنتر (Karen Carpenter) یکی دیگر از بانوان بسیار تأثیرگذار در صحنه موسیقی راک است و زمانی بهحدی از محبوبیت دست یافته بود که توانست در یک رأیگیری عمومی، جان بانم (John Bonham) افسانهای را شکست دهد و لقب بهترین درامر دنیا را از آن خود کند! جالب است که بدانید جان بانم از نتیجه این رأیگیری بسیار عصبانی شد!
یکی از استعدادهای فوقالعاده کارپنتر این بود که او میتوانست همزمان با نوازندگی درامز، با صدایی فوقالعاده به خوانندگی نیز بپردازد؛ کاری که شاید درامرهایی به تعداد انگشتان یک دست نیز در کل دنیا توانایی انجام آن را نداشته باشند!
او در طول فعالیت خود در دنیای موسیقی، با عملکرد و استعدادهای فوقالعاده خود، توسط ستارگانی چون مدونا (Madonna)، پال مکارتنی (Paul McCartney)، شریل کرو (Sheryl Crow)، بادی ریچ (Buddy Rich) و کیم گوردن (Kim Gordon) مورد تمجید قرار گرفته است.
کارپنتر طی مصاحبهای ادعا کرده است که از اولین باری که چوبهای درامز را در دستان خود گرفته است، بهشکلی طبیعی توانسته به نوازندگی این ساز بپردازد. کسانی که شاهد نوازندگی زنده او در سالهای اولیه نوازندگی او بودهاند نیز این امر را تأیید میکنند و به نظر میرسد که کارن حقیقتاً بهشکلی طبیعی و ذاتی، استعدادی فوقالعاده در نواختن درامز داشته است.
عشق کارپنتر به ساز خود و استعداد فوقالعاده او در نوازندگی، باعث شده است تا وی نقشی غیرقابل انکار در تکامل موسیقی پاپ و راک داشته باشد و تا به امروز، الهامبخش بسیاری از دوستداران موسیقی در دنیا برای شروع یادگیری نوازندگی درامز باشد. با تماشای ویدیوهای موجود در اینترنت از نوازندگی زنده کارن کارپنتر، متوجه خواهید شد که او بهواقع یک نابغه در دنیای موسیقی بوده است و میتوان بهجرأت او را یکی از برترین درامرها در کل تاریخ دانست.
آهنگسازی
۱- Joni Mitchell
جونی میچل (Joni Mitchell) یک هنرمند با استعدادهایی فراوان و متعدد است که توانسته است با مهارت فوقالعاده خود در آهنگسازی، خوانندگی، نوازندگی گیتار، نقاشی و موارد دیگر، مجموعهای بسیار غنی از آثار هنری را پدید آورد. خلاقیت میچل گویا مرزی ندارد و او تا به امروز با رویکرد منحصربهفرد و هنر فوقالعاده خود، توانسته است ۱۹ آلبوم استودیویی موفق را منتشر کند.
در حالی که میچل شخصاً در فستیوال مشهور وودستاک (Woodstock) حضور نیافته است، اما آهنگی که او در رابطه با این جشنواره مهم ساخته است، میتواند حسوحالی دقیقاً یادآور این رویداد را به شنونده القا کند و گویا عصارهای از این جشنواره در آن وجود دارد.
ترانههای سرودهشده توسط جونی میچل، همچون یک شعر جادویی در گوش شنونده جریان پیدا میکنند و موسیقیهای ساختهشده توسط او نیز همچون یک قلمموی نقاشی، با شکوهی فوقالعاده در ترکیب با آنها به رقص درمیآیند.
جملهای در کتاب چنین گفت زرتشت از فردریش نیچه (Friedrich Nietzsche) وجود دارد که ذکر آن در این بین خالی از لطف نیست: «از هر آنچه نوشته شده است، من آنچه را میپسندم که انسان با خون خود نوشته است. با خون خود بنویسید تا بفهمید که خون همان روح شماست.»
جونی میچل گفته است که این کتاب، یکی از منابع الهام اصلی او در کل زندگی او بوده و تأثیری شگرف را در رویکرد او داشته است. به دنبال همین امر، او فلسفه این جمله را در کل طول فعالیت حرفهای خود بهعنوان یک هنرمند دنبال کرده است و همین رویکرد وی در آهنگسازی نیز الهامبخش بسیاری از موزیسینها و گروههای موسیقی در دهه شصت میلادی و حتی تا به امروز بوده است.
۲- Kate Bush
زمانی که نام تکآهنگ Wuthering Heights کیت بوش (Kate Bush) از آلبوم موسوم به The Kick او به صدر جدول تکآهنگهای کشور انگلیس رسید، وی به یک هنرمند افسانهای و تاریخساز تبدیل شد. در واقع، کیت اولین زن در تاریخ موسیقی بود که یک اثر کاملاً اوریجینال از او به این جایگاه دست یافت. از آن روز تا کنون، وی با همان انرژی خلاقانه و اراده، با جسارتی بینظیر چهارچوبها و مرزهای متداول را در موسیقی درنوردیده است و همواره به دنبال دستیابی به جهانهایی نوین و بدیع در این زمینه بوده است.
گفته میشود که بوش از یازده سالگی به ساخت موسیقی میپرداخته است و حتی در همین دوران نیز آثاری قابل توجه را ساخته است.
در حالی که برخی از افراد آثار کیت را در دسته موسیقی راک قرار میدهند، اما موسیقی او بهگونهای است که نمیتوان آن را بهآسانی دستهبندی و نامگذاری کرد و شاید حتی بتوان آنها را بهخودیخود، متعلق به سبکی نوین از موسیقی دانست. در واقع، کیت بوش و آثارش کاملاً منحصربهفرد هستند و شکلی نو از موسیقی را به شنونده نشان میدهند.
ترک Running up That Hill کیت پس از گذشت نزدیک به چهل سال از انتشار خود و به دنبال پخش خود در سریال مشهور Stranger Things، در سال ۲۰۲۲ به صدر جدول UK Singles رسید و به دومین اثر کیت بوش تبدیل شد که به این جایگاه پرافتخار رسیده است. به نظر میرسد که دنبالکنندگان دنیای موسیقی راک و الکترونیک نیز حتی پس از گذشت چندین دهه، هیچیک از آثار این هنرمند خلاق را فراموش نکردهاند و نام او همواره بهعنوان یکی از مهمترین زنان حاضر در تاریخ موسیقی باقی خواهد ماند.
۳- Patti Smith
پتی اسمیت (Patti Smith) پیش از این که وارد دنیای ساخت موسیقی و ترانهسرایی شود، یک شاعر بوده است. ترکیب میل او برای برافروختن مجدد آتش موسیقی راک در دنیا و شم شاعرانه منحصربهفرد او، باعث خلق آثاری شدهاند که بهکلی با تمامی دیگر آثار ساختهشده در سبک راک متفاوت هستند.
اسمیت اولین آلبوم خود را یک سال پیش از گروه موسیقی مشهور رامونز (Ramones) منتشر کرد و یک هنرمند بسیار پرسابقه در صحنه موسیقی راک به شمار میرود. در حالی که او همواره سعی داشته است خود را از چهارچوبهای متداول هنر و موسیقی رها سازد و شکلی جدید از موسیقی را به دنیا ارائه کند، اما طرفدارانش از او بهعنوان مادر صحنه موسیقی پانک (punk) یاد میکنند. پتی معتقد است که همواره در آثار موسیقی خود، شخصیت حقیقیاش را به نمایش گذاشته است و همین امر نیز برای او کافیست. همین رویکرد خالصانه اسمیت در ساخت موسیقی نیز باعث شده است که ترکیب او با سایر آهنگسازان و ترانهسرایان موسیقی راک بسیار جذاب و خوب باشد.
پتی اسمیت با ساخت آثاری فوقالعاده، بدون شک انرژی ازدسترفته در صحنه موسیقی راک را به آن بازگرداند و به تمامی دنبالکنندگان دنیای موسیقی نشان داد که همواره راههایی بیشمار برای نوآوری در هنر وجود دارد. او گفته است که در ساخت موسیقی، به جای این که شعرهایی را برای موسیقی خود بسراید، همیشه موسیقیهایی درخور را برای شعرهای خود ساخته است و همین امر نیز باعث شده است که آثار وی از آثار هر هنرمند دیگری متفاوت باشند.
در حالی که پتی خود را یک خواننده بااستعداد و قدرتمند نمیداند، اما او صدایی دارد که بسیار با آثارش همخوان است و زیبایی بدوی و خام آن، اشعار فوقالعاده این هنرمند بزرگ را بهشکلی شفاف و کامل به درک شنونده میرساند.
در نهایت، میتوان گفت که پتی اسمیت نیز با روشی مشابه با اشخاصی چون جیم موریسون (Jim Morrison) ثابت کرد که موسیقی راک اند رول میتواند فراتر از سه آکورد و یک ضربآهنگ باشد و با همین رویکرد خود نیز دنیای موسیقی راک را دگرگون ساخت.
وکال
۱- Janis Joplin
یکی از خاصترین و قابل شناساییترین صداها در تاریخ موسیقی راک، متعلق به خواننده افسانهای جنیس جاپلین (Janis Joplin) است.
جاپلین در بخشی قابل توجه از دوران فعالیت خود بهعنوان یک خواننده حرفهای، چندان مشهور نبود و در اکثر طول زندگی خود، شخصی محبوب نیز نبود. او در دوران خود بهقدری با سایر همنوعان خود، یعنی خوانندگان موسیقی راک متفاوت بود که بسیاری از این افراد، او را مسخره میکردند و به او زور میگفتند!
در حالی که مصرف الکل و انواع مواد مخدر، زندگی جاپلین را نابود کرده بود و باعث شد که او در نهایت به کلوپ ۲۷ (فهرستی از هنرمندان مشهور که همگی در سن ۲۷ سالگی درگذشتهاند) بپیوندد، اما صدای بینظیر وی تأثیری در صحنه موسیقی راک گذاشت که هیچگاه در کل تاریخ موسیقی قابل چشمپوشی و فراموشی نیست.
در ماهیت قدرتمند و پُرحس صدای جنیس، ریشههایی از موسیقی بلوز و فولک شنیده میشد و ظاهر و عملکرد او بر روی استیج و در اجراهای زنده، او را از تمامی همکارانش در آن دوران متمایز میساختند.
او با اجراهای بینظیر و احساسی خود در رویدادهایی همچون Monterey International Pop Festival و Woodstock، به یکی از مهمترین چهرههای دوران Summer of Love موسیقی راک تبدیل شد و نام خود را برای همیشه در تاریخ موسیقی بهعنوان یکی از مهمترین و بهترین خوانندگان در جهان ثبت کرد.
جنیس حتی امروز نیز توسط بسیاری از هنرمندان مشهور مورد تمجید قرار میگیرد و از نظر ما، مرگ زودهنگام او باعث شد که استعدادهای فوقالعادهاش به بهترین شکل دیده نشود.
۲- Stevie Nicks
امکان ندارد که در مورد بهترین زنان خواننده در سبک راک در دنیا صحبت شود و نام استیوی نیکس (Stevie Nicks) به میان نیاید. اما جالب است که بدانید استیوی نیکس افسانهای نیز یکی از منابع الهام مهم خود برای تبدیل شدن به یک خواننده تأثیرگذار در صحنه موسیقی پاپ را جنیس جاپلین میداند!
نیکس به دلیل شیوه لباس پوشیدن و البته صدای ویژه پُراحساس و آزاد خود، هویتی بسیار بارز دارد و یکی از ویژهترین خوانندگان زن دنیا به شمار میرود که میتوان با شنیدن صدای او و یا دیدن خود او، بهسرعت او را شناخت.
سابقه همکاری استیوی با گروه موسیقی فلیتوود مک و همچنین کارنامه فردی او در دنیای موسیقی، اثباتکننده استعدادهای بیحد و مرز او در زمینه خوانندگی و آهنگسازی هستند. در واقع، یکی از آثاری که او برای فلیتوود مک ساخته بود یعنی Dreams، به تنها اثری از این بند مشهور تبدیل شد که نام آن به رتبه اول جدول ۱۰۰ تک آهنگ برتر بیلبورد (Billboard) دست یافته است.
صدای استیوی احساسات و پویایی خارقالعادهای دارد که در ترکیب با هویت کمی خشدار و ویبراتوهای قدرتمند او، یکی از خاصترین و جذابترین صداهای دنیا را پدید آورده است. اجرای وکال استیوی لحظهای به سبُکی یک پَر است و میتواند بلافاصله و لحظهای بعد، عمق و وزنی فوقالعاده به خود بگیرد. اگر به اثر Edge of Seventeen از نیکس گوش دهید، مطمئناً این قدرت و پویایی در وکال او را بهنحو احسن تجربه خواهید کرد و هر چند دفعه که این ترک را گوش کنید نیز باز هم از شنیدن قدرت غلبهکننده فوقالعاده صدای او در آن سیر نخواهید شد!
۳- Tina Turner
تینا ترنز (Tina Turner) شخصیتی بسیار قدرتمند و مصمم داشت و این شخصیت، بهخوبی در صدا و اجراهای وکال او نیز منعکس شده بود. او بر روی استیج، مهارتی خاص برای اجرا بهشکلی پرانرژی داشت و شخصیتی بهواقع انفجاری در این شرایط داشت که باعث میشد تمامی تماشاچیان او نیز انرژی بسیاری را از اجراهای او بگیرند. این شخصیت قدرتمند و پُرانرژی تینا، در اجرای او در فیلم راک-اپرای گروه موسیقی د هو (The Who) یعنی Tommy نیز به بهترین شکل به نمایش گذاشته شده است. اگر دوستدار فیلمهای سینمایی و همچنین موسیقی راک هستید، پیشنهاد میکنیم حتماً این فیلم را تماشا کنید. در سال ۱۹۶۷، دومین شماره از مجله رولینگ استون (Rolling Stone) به تصویر تینا ترنر مزین شد و به این شکل، او رسماً به یکی از چهرههای تأثیرگذار در صحنه موسیقی راک تبدیل شد.
تینا در کل طول عمر خود، شخصیت رامنشدنی و بسیار قدرتمند خود را حفظ کرد و حتی در سختترین شرایط خود نیز از باور به خود، اهداف هنری و رؤیاهای خود دست برنداشت.
ترنر همواره به اجراهای زنده خود بهعنوان یک جلسه انتقال انرژی نگاه میکرد که در آن، او انرژی خود را به تماشاچیان خود انتقال میدهد و روحیه آنها را همچون یک باتری شارژ میکند. او اعتقاد داشت که به این شکل، میتوان بهوسیله انرژی خود، شادی و سرزندگی تماشاچیان خود را افزایش دهد.
تینا حتی امروز و پس از مرگ خود نیز نهتنها بهوسیله آثار و اجرای موسیقی خود، بلکه بهدلیل ارتباط روحانی عمیق خود با جهان، الهامبخش زنان و مردان در سراسر دنیا برای تبدیل شدن به یک موزیسین و در کل، فردی تأثیرگذار در جامعه واقع میشود. پیشنهاد میکنیم در صورتی که با تینا ترنر و آثار او آشنا نیستید، چندی از اجراهای او را در اینترنت مشاهده کنید تا ببینید او حتی در سنینی بسیار بالا نیز با انرژی فوقالعاده و صدای شگفتانگیز خود، تماشاچیان را میخکوب میکرده است!
سخن آخر
امیدواریم شما نیز همان اندازه که ما از نگارش این مطلب و مرور تاریخچه این افراد همزمان با آن لذت بردیم، از خواندن این مطلب و آشنا شدن با این افراد تأثیرگذار در صحنه موسیقی راک لذت برده باشید. تمامی زنان معرفیشده در این مطلب، نقشی برجسته در تبدیل و تکامل موسیقی راک به آنچه امروز هست، داشتهاند و بدون وجود آنها در این حوزه و رویکرد منحصربهفردشان در آن، مطمئناً دنیای موسیقی آنگونه که امروز هست، نمیبود. آرزومندیم که شما نیز با مطالعه این مطلب و آشنایی با این ستارگان و آنچه به دنیا افزودهاند، برای تبدیل شدن به آنچه میخواهید و آرزوی آن را دارید، خصوصاً اگر در حوزه موسیقی و سایر هنرهاست، مصممتر شده باشید. با پیش گرفتن چنین رویکردی در زندگی، شاید شما نیز بتوانید روزی همانند این ستارگان، الهامبخش هزاران نفر در سراسر دنیا شوید!
منبع: Sweetwater
مترجم: امیر تولی