ترفندهایی کاربردی برای استفاده از کاپو در نوازندگی گیتار الکتریک

کاپوی گیتار سالهاست که بخشی جدانشدنی از دنیای گیتارهای آکوستیک به شمار می‌رود و قابلیت‌های آن در تسهیل نوازندگی، آن را به ابزاری بسیار محبوب در میان نوازندگان این ساز تبدیل کرده است. اما علاوه بر گیتار آکوستیک، نوازندگان گیتار الکتریک نیز می‌توانند از این وسیله بهره‌ای بسیار بگیرند و با افزودن یک کاپوی باکیفیت به تجهیزات ساز خود، نوازندگی را برای خود تسهیل کرده و ایده‌هایی بسیار خلاقانه را اجرا کنند.

در این مقاله، قصد داریم روش‌های استفاده از کاپو که می‌توانند به بهبود و تسهیل نوازندگی کمک کنند را با شما به اشتراک خواهیم گذاشت و به نکاتی درباره استفاده از این وسیله، تکنیک‌های مختلف به‌کارگیری آن، توالی‌های آکوردی قابل نواختن با آن و همچنین سبک‌هایی از موسیقی که یک کاپو می‌تواند در آنها مفیدترین نقش را داشته باشد، بپردازیم.

با به‌کارگیری این تکنیک‌ها، شما می‌توانید قابلیت‌هایی پنهان و بسیار جذاب را در گیتار الکتریک خود کشف کنید که پیش از این، از آنها آگاه نبوده‌اید.

انتخاب یک کاپوی مناسب بسته به گیتار الکتریک شما

اگر می‌خواهید برای گیتار الکتریک خود یک کاپو خریداری کنید، با توجه به نکات زیر می‌توانید مناسب‌ترین نمونه از این وسیله را برای بسته به سبک نوازندگی خود برگزینید.

1. تنشن متفاوت سیم‌ها در گیتار الکتریک: گیتارهای الکتریک معمولاً سیم‌هایی با گیج یا ضخامت پایین‌تر نسبت به گیتارهای آکوستیک دارند و اکشن نیز در آنها نسبت به انواع دیگر گیتار پایین‌تر است. بنابراین، برای خرید کاپو برای گیتار الکتریک خود باید به‌دنبال محصولی باشید که بتواند فشاری کافی به سیم‌ها وارد کند و در عین حال، بیش‌ازحد آنها را به دسته نفشارد تا کوک سیم به هم نریزد و باعث بروز فرت باز یا گز در سیم‌ها نشود.
2. سازگاری با دسته ساز شما: گیتارهای الکتریک در بخش دسته، بسته به مدل خود، اندازه و عرضی متفاوت دارند و قوس یا شعاع فرت‌بورد نیز می‌تواند در آنها بسیار متفاوت باشد. بنابراین، هنگام انتخاب و خرید کاپوی گیتار باید این نکات را نیز در نظر بگیرید و کاپویی را برای ساز خود انتخاب کنید که کاملاً با شکل، اندازه و عرض دسته و شعاع فرت‌بورد گیتار شما سازگاری دارد و می‌تواند با اعمال فشاری کاملاً یکدست و برابر به هر یک از سیم‌های ساز شما، نوازندگی آسان و بی‌دردسری را برای شما رقم بزند.
3. جنس کاپو: ماده سازنده کاپو می‌تواند تأثیری بسیار بر روی دوام، عملکرد و البته ظاهر آن داشته باشد. برخی از نمونه‌های باکیفیت‌تر و گران‌قیمت‌تر، به‌وسیله دست ساخته می‌شوند و بدنه‌ای از جنس آلومینیوم بسیار سخت و مستحکم دارند. این دسته از کاپوها معمولاً در بخش داخلی خود که با دسته و سیم‌های ساز تماس پیدا می‌کند، به یک لایه لاستیکی ضخیم، باکیفیت و نرم مجهز هستند تا به بهترین نحو ممکن سیم‌های ساز را در بر بگیرند و به فینیش دسته نیز آسیب نزنند. علاوه بر تمامی اینها، این دسته از کاپو‌ها، همچون محصولات شرکت کایزر (Kyser)، دانلوپ (Dunlop) و ارنی بال (Ernie Ball)، ظاهری بسیار زیبا نیز دارند و جلوه‌ای دوچندان به گیتار شما می‌بخشند.

به‌کارگیری کاپو در گیتار الکتریک بسته به سبک نوازندگی

کاپوها با وجود ساختار ساده خود، می‌توانند ابزارهایی بسیار کاربردی برای ایجاد تحولی شگرف در شکل نوازندگی شما باشند. این ابزارها با قابلیت‌های بی‌شماری که در اختیار شما قرار می‌دهند، می‌توانند به شما در فتح مرزهای موسیقی و اجرای ایده‌هایی بسیار خلاقانه کمکی شایان کنند و شکلی جدید را به نوازندگی شما ببخشند. در ادامه، به تأثیر کاپو در نوازندگی در هر یک از سبک‌های موسیقی می‌پردازیم.

1. راک و آلترنتیو: استفاده از کاپو می‌تواند نواختن آکوردهای باره‌دار در سبک‌هایی همچون راک و آلترنتیو را تسهیل کند. به‌کارگیری این وسیله در این سبک‌های موسیقی، دسترسی به الگوهای کوک نه‌چندان متداول را برای نوازنده ممکن می‌سازد و توانایی او برای حرکت میان پوزیشن‌های آکورد دشوار را نیز به‌شکلی مشهود بهبود می‌دهد؛ زیرا نوازنده با استفاده از کاپو برای گرفتن بسیاری از آکوردها، به یک انگشت کمتر نیاز خواهد داشت و به این شکل، فشاری بسیار کمتر به دست او وارد می‌شود.
2. بلوز و جز: کاپوها می‌توانند در دستیابی به آکوردها و تکنیک‌های نوازندگی که در سبک‌های موسیقی همچون جز و بلوز رایج هستند نیز کمکی شایان به نوازنده کنند. همچنین، استفاده از این وسیله، دسترسی به تکنیک‌های نوازندگی دست باز را برای شما تسهیل می‌کند و بدین نحو، عمق و بافتی بسیار جذاب را به صدای ساز شما می‌بخشد.
3. متال: به‌کارگیری کاپو در نوازندگی سبک متال، امکان دسترسی بسیار آسان به الگوهای کوک پایین‌تر و مدرن‌تر از الگوی کوک استاندارد گیتار را به شما می‌دهد و نواختن ریف‌هایی سنگین و سولوهایی خلاقانه را به‌شکلی آسان‌تر برای شما ممکن می‌سازد.

به‌کارگیری تکنیک‌های خلاقانه در استفاده از کاپو

همانطور که گفته شد، استفاده از کاپو در نوازندگی گیتار الکتریک، می‌تواند اجرای آسان‌تر تکنیک‌هایی متعدد را برای شما ممکن سازد و دروازه دنیایی جدید از نوازندگی خلاقانه را به روی شما باز کند. در ادامه، به چندی از روش‌های خلاقانه در به‌کارگیری کاپو در نوازندگی گیتار الکتریک خواهیم پرداخت.

1. تولید صدای ممتد (drone) در سیم‌های گیتار: قراردهی یک کاپوی نیمه یا پارشال (partial) بر روی چندی از سیم‌های گیتار، باعث تولید صدایی ممتد در نت مورد نظر شما در آنها می‌شود که می‌تواند عمق هارمونیک بسیار زیبایی را به نوازندگی شما ببخشد. این تکنیک در تمامی سبک‌های موسیقی جذاب و کاربردی است و به شما در ساخت مناظر صوتی وسیع و خیره‌کننده کمک می‌کند.
2. الگوهای کوک ترکیبی: ترکیب یک کاپو با الگوهای کوک چند-وجهی و ترکیبی، مجموعه صوتی بسیار متفاوت و خلاقانه‌ای را در اختیار شما قرار خواهد دهد. شما می‌توانید با آزمایش الگوهای کوک اُپن و مُدال مختلف و همزمان، قراردهی کاپو در موقعیت‌های متفاوت در دسته گیتار، به شکل‌های آکوردی، ملودی‌ها و هارمونی‌های جدید و بسیار جذاب دست پیدا کنید.

حفظ پایداری کوک و اینتونیشن گیتار در استفاده از کاپو

بدیهی است که استفاده از کاپو می‌تواند کمکی شایان به نوازندگی شما کند؛ اما استفاده نادرست یا دائمی از این وسیله، پایداری کوک و اینتونیشن گیتار را نیز تحت‌الشعاع قرار می‌دهد. با رعایت نکات زیر می‌توانید بهینه‌ترین عملکرد ممکن را از کاپوی خود تجربه کنید و سلامت گیتار و سیم‌های آن را نیز حفظ کنید.

1. قراردهی بهینه کاپو بر روی دسته: در زمان قراردهی کاپوی گیتار بر روی دسته ساز، سعی کنید آن را در نزدیک‌ترین حالت ممکن به فرت‌ها قرار دهید تا از فشار نامتوازن کاپو به سیم‌ها جلوگیری کنید. قراردهی بهینه کاپو بر روی دسته، باعث تولید صدایی شفاف، عاری از هرگونه فرت باز یا خفه شدن سیم‌ها می‌شود.
2. کوک مجدد گیتار پس از استفاده از کاپو: استفاده از کاپو، خصوصاً در فرت‌های بالاتر ساز، می‌تواند باعث تغییر جزئی در کوک سیم‌های گیتار شما شود. بنابراین، اگر آخرین بار در نوازندگی از کاپو استفاده کرده‌اید، بهتر است که ساز را مجدداً به‌شکلی دقیق کوک کنید تا در حین نوازندگی، با مشکلات اینتونیشن مواجه نشوید.

جمع‌بندی

استفاده از امکاناتی که یک کاپوی گیتار در اختیار شما قرار می‌دهد، می‌تواند شکل نوازندگی شما را به‌شکلی مثبت و برای همیشه تغییر دهد. این وسیله می‌تواند تکنیک‌هایی نوآورانه، انعطافی فوق‌العاده و امکانات خلاقانه‌ای بی‌شمار را در نوازندگی در اختیار شما قرار دهد. با استفاده صحیح و خلاقانه از یک کاپوی باکیفیت، شما یک قدم به تبدیل شدن به یک گیتاریست حرفه‌ای نزدیک‌تر خواهید شد و مطمئناً نوازندگی بسیار بهتری را از خود به نمایش خواهید گذاشت.

از اجرای تکنیک‌های بی‌سابقه و خلاقانه با کاپو نترسید و سعی کنید که با آزمون‌وخطا و اجرای تکنیک‌های خلاقانه، شکلی جدید به نوازندگی خود بدهید. در نهایت، اگر در جستجوی بهترین کاپوی گیتار موچود در بازار هستید، پیشنهاد می‌کنیم مقاله «بهترین کاپوهای گیتار سال ۲۰۲۲» را مطالعه کنید.

آیا شما در نوازندگی از کاپوی گیتار استفاده می‌کنید؟ از شما دعوت می‌کنیم که نوع کاپوی مورد استفاده و تجربه استفاده خود از آن را در بخش نظرات همین مطلب، با ما و مخاطبین گیتار ایران در میان بگذارید.

منبع: Kyser
نویسنده: Mike Cross