در این مقاله جذاب و خواندنی، تأثیرگذارترین و مشهورترین کنسرتها و فستیوالهای موسیقی در تاریخ را معرفی خواهیم کرد. شمارش معکوس ما شامل Live Aid ،Woodstock و چندین کنسرت تاریخساز دیگر است. پس بیایید بدون اتلاف وقت، به سراغ ده کنسرت مشهور تاریخ موسیقی برویم.
۱۰- فستیوال US (برگزارشده از سوم تا پنجم سپتامبر ۱۹۸۲)
استیو وزنیاک، یکی از بنیانگذاران شرکت اپل، فقط در زمینه کامپیوتر و تکنولوژی فعالیت نکرده است و حتی در برگزاری یک فستیوال موسیقی سهروزه به نام Us در سن برناردینو کالیفرنیا هم نقشی جدی داشت. در دهه ۷۰ میلادی، وزنیاک درگیر یک دوره خودشناسی و مکاشفه بود و فستیوال US، تا حدی واکنش او به این دوره محسوب میشد.
برنامه رویداد افتتاحیه با ایده ترویج فعالیتهای اجتماعی و بهبود روابط کشورها در طول جنگ سرد اجرا شد و گروهها و هنرمندان مختلفی مانند تاکینگ هدز، رامونز، ادی مانی، فلیتوود مک و The Grateful Dead در آن شرکت داشتند. فستیوال US، علیرغم گزارشهایی مبنی بر خشونت و اوردوز مواد مخدر در میان برخی از شرکتکنندگانش، موفقیتآمیز بود!
سال بعد، این فستیوال مجدداً برگزار شد که در طی آن، هر روز یکی از ژانرهای نیو ویو، هوی متال، راک و کانتری اجرا میشد.
۹- جانی کش در سن کوئنتین (برگزارشده در ۴ فوریه ۱۹۶۹)
اگر با دیدن نام جانی کش با خود گفتهاید که کاش در این کنسرت حضور داشتم، باید بدانید که شرایط این اجرا با دیگر کنسرتها کمی متفاوت بوده است. به این دلیل که مخاطبین این رویداد، زندانیان زندان سن کوئنتین بودند!
جانی کش با اجرا در مقابل زندانیان غریبه نبود و در یک آلبوم زنده و موفق دیگر به نام At Folsom Prison، این کار را امتحان کرده بود و نتیجه و بازخورد بسیار خوبی هم گرفته بود. آهنگهایی مانند A Boy Named Sue, I Walk the Line و Folsom Prison Blues از بدهبستان بین مخاطبان و اجراکننده انرژی مضاعف میگیرد. درست بهمانند اجراهای زنده خوب، در اینجا نیز قطعه San Quentin به درخواست جمعیت دو بار اجرا شد. واقعاً ای کاش که در این کنسرت حضور داشتم!
۸- جیمز براون، بوستون را نجات میدهد! (برگزارشده در ۴ آوریل ۱۹۶۸)
هفته پس از ترور مارتین لوترکینگ، شورشها و ناآرامیهای عظیمی در شهرهایی مانند شیکاگو و واشنگتن رخ داد. بوستون یکی دیگر از مراکز اصلی ناآرامیهای مدنی بود؛ اما جیمز براون این بشکه باروت خشونت بالقوه را به آرامش رساند.
برنامه او در بوستون گاردن، از یک ایستگاه تلویزیونی محلی پخش شد تا بتواند مردم را در خانه نگه دارد. در جریان این اجرا، براون شخصاً وارد درگیری بین طرفدارانش با پلیس شد. این نمایش نهتنها از نظر موسیقی و اجرا معرکه بود، بلکه اهمیت فرهنگی آن، بهعنوان تصویری اجمالی از تاریخ آمریکا، بسیار مهم است.
۷- کنسرت سنترال پارک (برگزارشده در ۱۹ سپتامبر ۱۹۸۱)
برنامههای تجاری معمولاً راهی عالی برای توسعه آگاهی یا جمعآوری پول برای کارهای خیریه هستند؛ اما تصور کنید که بتوانید یک هنرمند بزرگ را هم برای این رویداد با خود همراه کنید! کنسرت سنترال پارک به همراه سایمن و گارفانکل، دقیقاً از چنین شرایطی برخوردار بود!
پل سایمن و آرت گارفانکل برای اجرای مجموعهای از آهنگهای پرطرفدار انفرادی خود و همچنین همکاریهای بهیادماندنیشان در دهه شصت، انتخاب شده بودند. با وجود اینکه تنشهای قدیمی این زوج تقریباً از همان ابتدای کار بالا گرفت، اما این اجرا ناامیدکننده نبود. برخی اوقات، روابط نامساعد میان هنرمندان و اعضای یک گروه منجر به خلق آثاری تأثیرگذار میشود و این امر در اجرای سنترال پارک نیز مشهود بود. از جمله این آثار میتوان به اجرای آرت گارفانکل از آهنگ Bridge over Troubled Water یا اجرای متفاوت پال سایمن از آهنگ کلاسیک Kodachrome اشاره کرد. تأثیرگذاری این آثار را بهواقع میتوان ناشی از جادوی اجرای زنده دانست.
۶- برنامه بزرگداشت فردی مرکوری (برگزارشده در ۲۰ آوریل ۱۹۹۲)
خلأ ناشی از مرگ فردی مرکوری در سال ۱۹۹۱، برای طرفداران گروه کویین بسیار دردناک بود. با این حال، این برنامه بزرگداشت که یک سال بعد برگزار شد، در توجه به بیماری ایدز نقش بزرگی داشت و باعث افزایش آگاهی در مورد این بیماری شد؛ آن هم در زمانی که هنوز اطلاعات غلط نادرست زیادی درباره ایدز در جامعه وجود داشت.
در این کنسرت، فهرستی حیرتآور از گروهها و هنرمندان نامدار به اجرای آثار کویین پرداختند و به این گروه افسانهای ادای احترام کردند. از جمله این گروهها میتوان به متالیکا و دف لپرد اشاره کرد. بهعلاوه، اعضای گروه کویین نیز به همراه چند خواننده بزرگ دیگر مانند اکسل رز، التون جان، رابرت پلنت، آنی لنکس و جورج مایکل، آثار خود را اجرا کردند. این افراد نهتنها برای ادای احترام به موسیقی کویین، بلکه برای احترام به میراث مرکوری بهعنوان شومن بیچونوچرای راک، به این اجرا پیوستند.
۵- فستیوال Altamont Speedway (برگزارشده در ۶ دسامبر ۱۹۶۹)
خوشبختانه یا متأسفانه، بخشی اساسی از تجربه استثنایی حضور در یک کنسرت راک، ناشی از حس هیجان و خطرات احتمالی آن است که افراد حاضر در آن را تهدید میکند! اما همه چیز برای فستیوال رایگان Altamont Speedway به نظر اشتباه پیش میرفت و مشکل فراتر از خطرات احتمالی بود! در واقع، مجموعهای کامل از اتفاقات نهچندان خوشایند، این کنسرت را در فرهنگ پاپ آمریکایی به یک نقطه عطف تبدیل کرد.
بسیاری از افراد، سازماندهی بینظم این کنسرت و درگیریهای خشونتآمیز بین تماشاگران و تیم امنیتی (متشکل از اعضای کلوب موتورسواران فرشتههای جهنم) را بهعنوان عامل مرگ غیررسمی آرمانهای هیپی در دهه شصت، قلمداد کردهاند. حتی یکی از افراد حاضر در جمعیت به نام مردیت هانتر، بعد از بیرون کشیدن یک اسلحه در جریان اجرای رولینگ استون، توسط یکی از اعضای تیم امنیتی با چاقو مورد حمله قرار گرفت. این حادثه توسط دوربین شکار شد و میتوانید آن را در مستند مربوط به گروه رولینگ استونز به نام Gimme Shelter تماشا کنید.
۴- فستیوال پاپ مونتری (برگزارشده در ۱۶-۱۸ ژوئن ۱۹۶۷)
حالا که صحبت از آرمانهای هیپی شد، بیایید به سراغ یک فستیوال دیگر برویم که خوشبختانه خبر چندانی از جنجالهای فستیوال Altamont Speedway در آن وجود ندارد. این فستیوال، در واقع یک پیشدرآمد سهروزه برای کنسرت معروف دیگری بود که بعداً به آن خواهیم رسید. فستیوال پاپ مونتری، مرکزی بود که در آن هم طرفداران و هم هنرمندان، با هم و اغلب برای اولین بار، در معرض اصوات موسیقایی هیجانانگیز و جدید قرار میگرفتند. گروهها و هنرمندان متنوعی مانند راوی شانکار، اوتیس ردینگ، جیمی هندریکس و Jefferson Airplane، موسیقی فولک، سول و راک سایکدلیک خود را برای مخاطبان مشتاقشان به ارمغان آوردند. در جریان این فستیوال بود که اجرای آهنگ Ball and Chain توسط جانیس جابلین به یک افسانه تبدیل شد.
اگر شما به دنبال یک مدرک واقعی از دوران صلح، عشق و موسیقی در دهه شصت میلادی هستید، پیشنهاد میکنیم حتماً فیلمهای موجود از این فستیوال را تماشا کنید.
۳- Live Aid (برگزارشده در ۱۳ جولای ۱۹۸۵)
فرقی نمیکند که شما فستیوالهای جمعآوری پول در مقیاس بزرگ را بهعنوان وسیلهای برای تغییرات اجتماعی میبینید یا بهانهای برای رقصیدن. در هر حالت، هیچکس نمیتوانست Live Aid را در سال ۱۹۸۵ نادیده بگیرد!
برنامه این فستیوال، بسیار باشکوه و شگفتانگیز بود؛ با اجراهایی از کویین، U2 و دیوید بویی که به صورت همزمان در سراسر جهان پخش میشد. در این کنسرت، اعضای لد زپلین مجدداً گرد هم آمدند و درامر گروه جنسیس، یعنی فیل کالینز هم به آنها پیوست؛ اما این اتفاق، چندان با هماهنگی و تمرین قبلی نبود و نتیجه آن هم تقریباً مفتضحانه از آب درآمد.
با این حال نمیتوان انکار کرد که Live Aid فقط یک کنسرت راک نبود، بلکه لحظهای بود که باب گلدوف، همه را وادار کرد تا بنشینند و به هدف اصلی برنامه توجه کنند؛ یعنی کمک به پایان دادن قحطی اتیوپی.
۲- Woodstock (برگزارشده از ۱۵ تا ۱۸ آگوست ۱۹۶۹)
فستیوال ووداستاک، یک نمونه واقعی و تمامعیار از یک فستیوال راک در فضای باز است. اگر به هیپیها و راک سایکدلیک دهه شصت فکر کنید، احتمالاً ووداستاک جزو اولین چیزهایی است که به ذهن شما میآید!
ووداستاک فراتر از یک رویداد “سه روزه صلح، عشق و موسیقی” بود و به بیانیهای صریح برای یک نسل تبدیل شد؛ یعنی نسلی از جوانان که میخواستند از سنتهای قدیمی رها شوند و مسیر جدیدی را برای آزادیهای شخصی در موسیقی، زندگی و اجتماع ایجاد کنند. خوشبختانه به لطف اجراهای باشکوه متعدد، از Crosby, Stills, Nash & Young و جیمی هندریکس تا سانتانا و جو کوکر، جوانان آن روزگار، موسیقی را در بهترین شکل ممکن تجربه کردند و دست خالی از ووداستاک بازنگشتند!
اگر دوست دارید بیشتر با تاریخچه و فضای ووداستاک آشنا شوید، پیشنهاد میکنیم حتماً ویدیوی «چرا وودستاک مهمترین فستیوال تاریخه؟» را در کانال گیتارایران تماشا کنید.
قبل از آنکه گزینه شماره ۱ خود را نام ببریم، شایسته است که به چند کنسرت بسیار مهم دیگر نیز اشاره کنیم:
- کنسرت The Wall از گروه پینک فلوید؛ پراگرسیو راک در باشکوهترین حالت ممکن!
- بازگشت ویژه الویس پرسلی در سال ۱۹۶۸؛ پادشاه هنوز در اوج است!
- اولین تور آمریکای لد زپلین؛ تجربهای بهواقع بیهمتا برای مردمان آمریکا!
- کنسرت Monsters of Rock در سال ۱۹۹۱؛ هویمتال پشت پرده آهنین میرود!
- تور Bad از مایکل جکسون؛ پادشاه پاپ سراسر جهان را به سلطه درمیآورد!
۱- بیتلمینیا در استادیوم شی (برگزارشده در ۱۵ آگوست ۱۹۶۵)
گروه بیتلز در دهه شصت در اوج شهرت بود و در دومین تور آمریکایی خود، به بهترین وجه از موج شهرت بهدستآمده از اجرای بهیادماندنیشان در برنامه اد سالیوان بهره گرفتند. این کنسرت که در استادیوم شی (Shea) برگزار شد، نقطه عطفی برای جریان نفوذ بریتانیا در فرهنگ آمریکایی بود. خیل عظیم طرفداران پرشور گروه، با جیغ و فریادهای جنونآمیز، فضایی تبآلود و باورنکردنی را پدید آوردند.
گروه بیتلز، هنوز آزمونوخطاهای خود برای آهنگهای سایکدلیک و پیشرو را آغاز نکرده بود؛ اما این موضوع اهمیتی نداشت و حتی آهنگهایی مانند Can’t Buy Me Love ،A Hard Day’s Night و Ticket to Ride نیز میتوانست طرفداران وفادار بیتلز را به رقصهای خلسهآمیز وادارد. به نظر ما شاید حتی این اجرا بهتنهایی باعث افزایش چشمگیر تمایل موسیقیدوستان آمریکایی به خرید گیتار آکوستیک و الکتریک شده باشد و آینده عرصه موسیقی عامهپسند در این کشور را دگرگون کرده باشد!
منبع: WatchMojo
نویسنده: George Pacheco