در دنیای تجهیزات صوتی مدرن، رایجترین انواع کارت صدا (آدیو اینترفیس) را میتوان مدلهای یواسبی (USB) و تاندربولت (Thunderbolt) دانست و هر دو آنها، گزینههایی قابلاعتماد برای کاربردهای حرفهای، مانند ضبط و پخش صدا بهشمار میآیند. اما امروزه بحثی داغ و بیانتها در میان آهنگسازان و متخصصین تجهیزات استودیویی درباره برتریهای هر یک از این دو نوع کارت صدا بر دیگری وجود دارد که در نهایت، برنده مشخصی هم ندارد. کارت صداهای USB و Thunderbolt در تمامی استودیوهای خانگی و حرفهای مورد استفاده قرار میگیرند و به نظر میرسد که هر دو نیز عملکردی عالی در ضبط و پخش صدا دارند؛ پس تفاوت آنها دقیقاً در چیست؟
اگر قصد خرید کارت صدای استودیویی را داشته باشید، مطمئناً با دو نوع کلی از این محصول در بازار مواجه میشوید که یکی از آنها، به اتصال عادی یواسبی (USB) و دیگری، به اتصال تاندربولت تجهیز شده است. در مرحله اول، اینکه کدامیک از این دو نوع کارت صدا برای شما مناسبتر است، به نوع کامپیوتر شما و اتصالات موجود در آن بستگی خواهد داشت. اگر کامپیوتر شما یک PC مبتنی بر سیستم عامل ویندوز است، اتصال تاندربولت برای شما چندان کاربردی نخواهد بود؛ زیرا این نوع از اتصال، در انحصار کامپیوترهای ساخت شرکت اپل (Apple)، یعنی مک (Mac) قرار دارد و کامپیوترهای ویندوزی معمولاً با آن سازگاری کامل ندارند. در مقابل، اگر کاربر کامپیوترهای مک (Mac) هستید، اتصال تاندربولت راهی پایدارتر و بهتر برای اتصال کارت صدا به کامپیوترتان به شمار میرود.
اما مؤلفهها و ویژگیهای دیگری نیز در هر یک از این دو نوع اتصال در کارت صداهای استودیویی وجود دارد که هر یک از آنها را به گزینهای مناسب برای استفاده قشری خاص از تولیدکنندگان محتوای صوتی تبدیل میکند. در این مطلب، قصد داریم تفاوتهای کلی میان اتصال USB و تاندربولت را به شما بگوییم تا راحتتر بتوانید از میان آنها، یک نمونه مناسب را برای خود انتخاب کنید.
در نظر داشته باشید که منظور از USB و تاندربولت در این مقاله، جدیدترین شکل این دو فناوری اتصالی، یعنی USB-C و تاندربولت ۳ و ۴ است.
۱- ظاهر
در ظاهر، دو اتصال USB-C و تاندربولت ۳ و ۴، کاملاً به یکدیگر شبیه هستند و کانکتور فیزیکی در آنها در واقع از یک نوع است؛ از این رو، نمیتوان این دو پورت را از طریق ظاهرشان از یکدیگر تشخیص داد. اما تشابه میان این دو اتصال، تنها به همین امر خلاصه میشود و از لحاظ فنی، تفاوتهایی اساسی میان آنها وجود دارد. بنابراین، توصیه میکنیم که پیش از اتصال کارت صدای استودیویی خود به یکی از این پورتها، نخست از نوع آن اطمینان حاصل کنید تا عملکردی بهینه را از دستگاه متصلشده دریافت کنید و از آسیب دیدن آن نیز جلوگیری به عمل بیاورید.
۲- سرعت انتقال داده
تاندربولت اتصالی بهوضوح سریعتر از USB-C است؛ به این معنا که در یک زمان مشخص، میزان بیشتری از اطلاعات را میان کامپیوتر و دستگاه متصل به آن انتقال میدهد. این سرعت انتقال بالاتر، میتواند با تأخیر سیگنال یا همان لیتنسی (latency) پایینتر در پخش و ضبط صدا در کارت صداهای استودیویی مترادف باشد. به بیان ساده، اتصال یک دستگاه همچون کارت صدا به پورت تاندربولت کامپیوتر، همچون اتصال مستقیم آن به مادربورد کامپیوتر است؛ اما اتصال آن از طریق USB، چند مرحله به پروسه انتقال داده میافزاید و به همین دلیل، سرعت انتقال داده پایینتری را میان آدیو اینترفیس و کامپیوتر رقم میزند.
نسخه ۳ و ۴ تاندربولت که تنها در کامپیوترهای جدید مک وجود دارد، توانایی انتقال داده با سرعت حداکثر ۴۰ گیگابایت بر ثانیه را دارد؛ در حالی که اتصال USB-C در بهترین حالت میتواند داده را با سرعت ۱۰ گیگابایت بر ثانیه بین کامپیوتر و دستگاه متصل به آن انتقال دهد. اما تأثیر این تفاوت در عملکرد کارت صدای استودیویی شما چیست؟ از آنجا که میزان داده انتقالی میان کامپیوتر و آدیو اینترفیس هیچگاه به این مقادیر حتی نزدیک هم نمیشود، این تفاوت سرعت در اکثر شرایط هیچ تأثیری بر روی عملکرد کارت صدا ندارد و احتمالاً متوجه آن نخواهید شد. در واقع، اگر کارت صدای شما کیفیتی مناسب داشته باشد و بخواهید با استفاده از آن، چند لاین صوتی را در نرمافزار آهنگسازی بدون استفاده از پلاگینهایی گوناگون و متعدد ضبط یا پخش کنید، احتمالاً هیچوقت تأخیر بیشتری را در اتصال USB نسبت به اتصال تاندربولت تجربه نخواهید کرد.
اما اگر میخواهید همراه با ضبط صدا، از چندین پلاگین استفاده کنید یا بهصورت همزمان به ضبط چند لاین بپردازید، ممکن است متوجه تفاوت نرخ انتقال میان اتصال USB و تاندربولت بشوید و در کارت صدای USB، تأخیر یا مشکلات صوتی را در حین ضبط تجربه کنید. در صورتی که این اتفاقات در حین ضبط رخ دهند، مطمئناً لحظاتی کلافهکننده را برای شما رقم میزنند و در شرایط حاد، میتوانند حتی ادامه ضبط و ساخت موسیقی را غیرممکن کنند. نرخ انتقال داده بالاتر تاندربولت، میتواند از بروز این اتفاق جلوگیری کند و ضبطهایی پایدارتر را در پروژههای موسیقی سنگین برای شما به ارمغان بیاورد.
همچنین اگر شما یک خواننده هستید که میخواهید همزمان با ضبط صدای خود، افکتهای موردنظر خود را نیز بر روی آن بهوسیله پلاگینهای گوناگون اعمال کنید، ممکن است در زمان استفاده از آدیو اینترفیسهای USB، تأخیر صوتی مشهودی را در صدای خود تجربه کنید که حفظ ریتم و خوانندگی صحیح را به کاری دشوار برای شما تبدیل میکند. از این رو، یک کارت صدا با اتصال تاندربولت برای این دسته از افراد نیز میتواند گزینهای مناسبتر باشد.
از لحاظ فنی، این نرخ انتقال بالاتر، پهنای باند بالاتری را نیز به تاندربولت در انتقال داده میبخشد و از این رو، اگر بخواهید با استفاده از آن، صدا را از چند سورس همزمان پایش یا ضبط کنید، با تأخیر کمتری روبرو خواهید شد.
اما در زمینه تأخیر انتقال سیگنال یا همان لیتنسی، مطمئناً تنها مؤلفه مؤثر، نوع اتصال کارت صدای استودیویی شما نیست و عواملی متعدد از جمله نرمافزار آهنگسازی (DAW) و تنظیمات آن، کامپیوتر و قدرت پردازش آن و همچنین اندازه بافر (buffer size) مورد استفاده برای تبدیل داده در کارت صدا نیز تأثیری قابل توجه در این زمینه دارند.
۳- نیرو
تاندربولت علاوه بر نرخ انتقال داده بالاتر، قابلیت انتقال توان بیشتری را به دستگاههای متصل به خود دارد و از این رو، میتواند کارت صدای استودیویی شما را بهشکلی بهینهتر تغذیه کند و نیرویی باثباتتر را به پریامپهای میکروفون آن انتقال دهد.
بهعلاوه، زمانی که در حال استفاده از تمامی پورتهای لپتاپ خود هستید و دیگر امکان اتصال شارژر لپتاپ به آن وجود ندارد، میتوانید برخی از کارت صداهای تاندربولت را به برق شهری متصل کنید و با اتصال آن به لپتاپ خود، دستگاه را شارژ کنید. در واقع، در این شرایط، آدیو اینترفیس شما نقش یک شارژر را ایفا میکند و نیروی موردنیاز لپتاپ شما برای کار را به آن انتقال میدهد. البته که پورتهای USB-C نیز جدیداً از همین قابلیت برخوردارند و تاندربولت در این زمینه برتری خاصی به آنها ندارد.
۴- قیمت کارت صدا
اما یکی از نقاط ضعف اصلی کارت صداهای تاندربولت نسبت به نمونههای USB، قیمت بالاتر آنهاست. در واقع، تاندربولت یک فناوری گرانقیمتتر نسبت به USB است و از این رو، دستگاههای مجهز به آن نیز معمولاً قیمتی بالاتر دارند. با نگاهی به بازار کارت صداهای استودیویی و مشاهده محصولات دارای این دو اتصال، متوجه میشوید که نمونههای مجهز به تاندربولت، با قیمتی بالاتر از نمونههای مشابه دارای پورت USB به فروش میرسند.
علاوه بر این، کامپیوترهای مبتنی بر ویندوز یا همان PCها، در اغلب موارد به پورت تاندربولت مجهز نیستند و این پورت، بیشتر در انحصار کامپیوترهای اپل قرار دارد. با اینکه برخی از پیسیهای گرانقیمتتر در سالهای اخیر به این پورت تجهیز شدهاند، اما همخوانی این پروتکل با سیستم عامل ویندوز هنوز کامل نیست و از این رو، استفاده از دستگاههای مبتنی بر آن، تجربهای بهخوبی استفاده از آنها در macOS نخواهد بود.
بنابراین، اگر کاربر کامپیوترهای مک هستید، گزینه مناسبتر برای شما مطمئناً کارت صداهای تاندربولت هستند؛ اما اگر کامپیوتر شما مبتنی بر ویندوز است، بهتر است که به سراغ یک کارت صدای USB بروید. البته اگر کامپیوتر ویندوزی شما یک نمونه بسیار قدرتمند با پورت تاندربولت است، میتوانید بنا بر شرایط خود، هر یک از این دو نوع کارت صدا را برگزینید.
یکی از اولین نکاتی که باید پیش از انتخاب و خرید کارت صدای تاندربولت یا USB به آن توجه کنید، این است که از وجود پورت موردنظر در کامپیوتر خود اطمینان حاصل کنید. همانطور که گفته شد، پورت USB-C و تاندربولت کاملاً شبیه به یکدیگر هستند و برای درک تفاوت میان آنها، نیاز است که به نوشته کنار آن پورت استناد کنید. در واقع، اگر پورتی که در کامپیوتر خود مشاهده میکنید از نوع تاندربولت باشد، مطمئناً نام یا لوگوی تاندربولت در کنار آن حک شده است. در صورتی که این لوگو در کنار پورت موردنظر شما وجود ندارد، به احتمال زیاد از نوع USB-C است.
اگر کامپیوتر شما اکنون به پورت تاندربولت مجهز نیست و با خود فکر میکنید که تنها به خاطر این پورت، کامپیوتر یا لپتاپ خود را ارتقاء دهید، بهتر است در تصمیم خود تجدید نظر کنید؛ زیرا مزایای پورت تاندربولت نسبت به USB چندان زیاد نیست و نیازی نیست که برای بهرهمندی از آنها، دردسر و هزینه خرید یک کامپیوتر جدید را متحمل شوید.
۵- کیفیت ضبط و پخش کارت صدا
به مهمترین شاخصه یک کارت صدا، یعنی کیفیت صدای آن میرسیم. یک کارت صدای یواسبی و یک نمونه مشابه با اتصال تاندربولت، هیچ تفاوتی از لحاظ کیفیت صدا با یکدیگر ندارند. در واقع، نوع اتصال یک کارت صدا به کامپیوتر، هیچ تأثیری بر روی عملکرد صوتی کلی آن نخواهد داشت!
برخی از افراد ادعا میکنند که کارت صداهای تاندربولت از کیفیت صدایی بهتر از نمونههای USB برخوردارند؛ اما واقعیت این است که حتی در صورت وجود این تفاوت کیفی، دلیل آن، نوع اتصال کارت صداها نیست و به عوامل دیگر بستگی دارد.
دلیل کیفیت صدای بهتر برخی کارت صداهای تاندربولت نسبت به نمونههای USB، این است که این دستگاهها معمولاً نمونههایی گرانقیمتتر و بالاردهتر هستند و از این رو، میتوان انتظار داشت که شرکت سازنده، آنها را به مبدلها و پریامپهایی باکیفیتتر تجهیز کرده باشد. برای مثال، کارت صدای Universal Audio Apollo Twin X DUO که یکی از مشهورترین کارت صداهای تاندربولت موجود در بازار است و قیمتی نزدیک به ۱۰۰۰ دلار دارد، مطمئناً کیفیتی بهتر از یک کارت صدای USB از نوع Focusrite Scarlett 2i2 دارد که قیمت آن به ۲۰۰ دلار نیز نمیرسد و این تفاوت کیفی ارتباطی با نحوه اتصال این دو دستاه به کامپیوتر ندارد! بنابراین، قیاس کیفی میان یک کارت صدای USB و تاندربولت، کاری صحیح نیست.
جمعبندی
اینکه کارت صدای USB برای شما مناسبتر است یا تاندربولت، به چند مؤلفه بستگی دارد که درک آنها بسیار آسان است.
اولین مؤلفه، نوع کامپیوتر شماست؛ امروزه تمامی کامپیوترها به پورت USB مجهز هستند؛ اما تنها نمونههایی معدود دارای پورت تاندربولت هستند. در نتیجه، پیش از اینکه یک کارت صدای تاندربولت برای خود انتخاب کنید، ببینید که اصلاً آیا کامپیوترتان به این پورت مجهز است یا خیر! در صورتی که کامپیوترتان به این پورت مجهز نیست، توجیهی برای خرید یک کارت صدای مجهز به آن وجود ندارد؛ زیرا تفاوت عملکرد چنین کارت صدایی با یک نمونه USB چندان محسوس نیست و برای خرید یک کامپیوتر مجهز به این پورت نیز باید هزینهای هنگفت را متحمل شوید و حتی بعضاً مجبور به تغییر سیستم عامل کامپیوتر خود بشوید. منظور ما از این تغییر، جایگزینی یک کامپیوتر ویندوزی با یک کامپیوتر Mac است که تصمیمی چندان منطقی نیست و اگر تنها استفاده از کارت صداهای تاندربولت باعث شده است به آن فکر کنید، به هیچ وجه چنین کاری را توصیه نمیکنیم!
انتخاب از میان کارت صداهای USB و تاندربولت، به محتوایی که قرار است ضبط کنید و روش ضبط آن نیز بستگی خواهد داشت. اگر قرار است که چند لاین را بهصورت همزمان و با افکتها و پلاگینهایی گوناگون بر روی آنها ضبط کنید، نرخ انتقال بالاتر اتصال تاندربولت میتواند باعث جلوگیری از بروز مشکلات صوتی همچون تأخیر سیگنال شود و شاید برای این شرایط مناسبتر باشد. در واقع، بهکارگیری چندین پلاگین سنگین و شبیهسازهای تجهیزات آنالوگ در پروسه ضبط، فشار بسیاری به کامپیوتر شما وارد میکند و کارت صداهای USB بعضاً توانایی انتقال این میزان داده در آن واحد را ندارند و از این رو، دچار تأخیر در تبدیل سیگنال میشوند.
اما این تفاوت میان کارت صداهای USB و تاندربولت در عمل ناچیز است و احتمالاً هیچگاه به مرز این تفاوت نزدیک نخواهید شد. البته استثنایی نیز در این موضوع وجود دارد و آن هم کارت صداهای تاندربولت ساخت شرکت یونیورسال آدیو (Universal Audio) است. این کارت صداهای استودیویی، بخشی قابل توجه از پردازشهای پلاگینها را بهشکل داخلی و بدون تکیه به منابع محاسباتی کامپیوتر انجام میدهند و از این رو، نیازی به انتقال مداوم داده از خود به کامپیوتر و تبدیل آن ندارند. به همین دلیل، این آدیو اینترفیسها در زمان استفاده از پلاگینهای متعدد، عملکردی بسیار پایدارتر را از خود به نمایش میگذارند و تقریباً هیچوقت کامپیوتر شما را با مشکلات صوتی ناشی از بار بیشازحد تبدیل سیگنال مواجه نمیکنند.
با وجود تمامی اینها، هنوز هم اکثر موزیسینها، مهندسین صدا و آهنگسازان در سراسر دنیا، از کارت صداهای USB برای ساخت موسیقی استفاده میکنند و میتوانند موسیقی خود را بهوسیله آنها، با کیفیتی عالی به ضبط و تولید برسانند. در این نقطه، اگر از ما بپرسید که کارت صداهای USB باکیفیتتر هستند یا تاندربولت و پاسخی کوتاه از ما بخواهید، میتوانیم بگوییم که کیفیت کارت صدا، هیچ ارتباطی با نوع اتصال آن ندارد و موارد دیگر در این امر بسیار مؤثرتر هستند!
در واقع، کیفیت قطعات دیگر آدیو اینترفیس از جمله مبدلها و پریامپهای آن، نوع معماری مدار آن، قطعات کامپیوتر شما و توان پردازشی آن و البته، نوع میکروفون و ابزارهای شنیداری مورد استفاده شما در ساخت موسیقی، همگی نقشی بسیار برجستهتر را در کیفیت موسیقی شما ایفا میکنند و پیشنهاد میکنیم به جای تمرکز بر روی مواردی جزئی همچون نوع اتصال کارت صدا، به این موارد اساسیتر توجه کنید و فقط بر اساس راحتی خود و اتصالات کامپیوترتان، اقدام به انتخاب و خرید کارت صدا کنید.
امیدواریم که با مطالعه این مطلب، بتوانید آدیو اینترفیس مناسب برای خود را با دقت و دانشی بالاتر برگزینید و با استفاده از آن، آثار موسیقی فوقالعادهای خلق کنید!
کارت صدای مورد استفاده شما از چه مدل و نوعی است و از چه طریقی به کامپیوتر متصل میشود؟ آیا از عملکرد آن راضی هستید؟ آیا تا کنون موقعیت مقایسه عملکرد کارت صدای خود با یک نمونه دیگر، ترجیحاً با اتصال متفاوت را داشتهاید؟ در این صورت، تفاوتی میان آنها حس کردهاید؟ از شما دعوت میکنیم که پاسخ خود به این سوالات را در بخش نظرات همین مطلب، با ما و مخاطبین گیتار ایران در میان بگذارید.
منبع: MusicRadar
نویسنده: Richard Blenkinsop
مترجم: امیر تولی