آموزش, مقالات, مقالات گیتار, مقالات گیتار الکتریک
۳ راهنمایی فرانک زاپا درباره نوازندگی و انتخاب گیتار
مارس
بدون وجود هنرمندانی چون فرانک زاپا (Frank Zappa)، دنیای گیتار مطمئناً با وضعیت فعلی خود تفاوت بسیاری داشت. رویکرد پیچیده، غیرقابل پیش‌بینی و بعضاً منفی‌گرایانه زاپا، هیچ‌گاه در جریان اصلی موسیقی جای نگرفت و باعث شده که او به یک هنرمند آلترنتیو تبدیل شود.
در آثار فرانک زاپا، عناصری از تمامی انواع موسیقی، از کلاسیک، جز، دیسکو و هوی متال تا تمامی سبک‌های شناخته‌شده دیگر موسیقی به‌شکلی خلاقانه به‌کار گرفته شده‌اند و همین امر، او را از تمامی گیتاریست‌های دیگر دنیا متمایز می‌سازد.
زاپا که الگوی گیتاریست‌های چند نسل بوده است، در دهه هشتاد میلادی با مجله گیتار پلیر (Guitar Player) مصاحبه‌ای انجام داده است و طی آن، نکاتی طلایی را درباره نوازندگی گیتار به مخاطبین این مجله ارائه داده است که تمامی آنها، اکنون نیز می‌توانند برای هر گیتاریستی کاربردی واقع شوند.
در این مطلب، قصد داریم مهم‌ترین نکات این مصاحبه طولانی که در چاپ فوریه سال ۱۹۸۶ مجله گیتارپلیر منتشر شده است را به‌شکلی اجمالی با شما در میان بگذاریم تا شاید بتوانید با تکیه بر تجارب یکی از بزرگترین گیتاریست‌های دنیا، یک پله به هدف خود در نوازندگی نزدیک‌تر شوید.
۱- تنها آثاری که دوست دارید را تمرین کنید و بنوازید
«این که بگوییم یک گیتاریست باید یادگیری نوازندگی را با آثاری همچون آثار المور جیمز (Elmore James) آغاز کند و سپس می‌تواند وارد سبک‌های موسیقی خشن‌تر شود، از نظر من حرفی احمقانه است؛ زیرا به‌واقع نیازی به چنین کاری نیست! در واقع، اگر علاقه‌ای به این شکل از موسیقی ندارید، چرا باید برای نواختن آن وقت بگذارید و خود را درگیر آن کنید؟»
«من ترجیح می‌دهم که یک گیتاریست مبتدی به‌شکلی صادقانه سبک‌های موسیقی که به آنها علاقه ندارد را نادیده بگیرد و اگر کسی نواختن یک موسیقی در آن سبک‌ها را از او درخواست کرد نیز صادقانه بگوید که حس و علاقه‌ای به این آثار ندارد. این رویکرد بسیار بهتر از آن است که نگاهی اجمالی و از سر اجبار به قطعه مورد نظر بیندازید و بگویید آن را درک می‌کنید؛ زیرا مطمئناً با چنین رویکردی، اجرایی بی‌روح و شاید حتی شرم‌آور را از اثر مورد نظر را به نمایش خواهید گذاشت.»
۲- در انتخاب یک گیتار، بیش از هر چیز به حس خود نسبت به ساز توجه داشته باشید
«مناسب‌ترین گیتار برای شما، گیتاری است که هنگام در دست گرفتن آن حس کنید سازی مناسب برای خود و همخوان با دست‌ها و انگشتانتان را در دست دارید. مطمئناً انتخاب یک گیتار تنها با توجه به ویژگی‌هایی همچون ظاهر و رنگ آن، کاری درست و منطقی نیست و پیش از انتخاب یک ساز، باید آن را در دست بگیرید و کمی با آن به نوازندگی بپردازید؛ زیرا یک گیتار واقعی که قرار است از آن برای نواختن و ساخت موسیقی استفاده کنید، مطمئناً تماس و ارتباطی بسیار زیاد با دست‌ها و در کل، بدن شما خواهد داشت و قرار نیست که تنها نقش یک وسیله زینتی برای به چشم آمدن شما بر روی استیج را ایفا کند.»
«گیتاری که برای شما مناسب است، از همان لحظه اول که در دستان شما قرار می‌گیرد، حسی خوب را به شما منتقل می‌کند و این احساس را به شما می‌دهد که انگار همه چیز سر جایش است. من این حس را اولین بار زمانی تجربه کردم که قصد خرید گیتار الکتریک SG خود را داشتم. این گیتار حسی خوب و کاملاً درست در دستان من داشت و به همین دلیل، آن را بلافاصله خریدم. پس از آن نیز در زمان نوازندگی با یک گیتار لس پال (Les Paul)، این حس برای من تکرار شد.»
۳- گیتاری متناسب با سبک موسیقی مورد علاقه خود انتخاب کنید
«هر گیتاری دارای یک شخصیت مختص به خود است و می‌تواند صداهایی متفاوت تولید کند. این ویژگی، بخشی اساسی از ذات یک گیتار است. به همین دلیل، مسلماً من همواره گیتاری را انتخاب می‌کنم که با شخصیت اثری که قصد نوازندگی آن را دارم، همخوانی داشته باشد.»
«من علاوه بر گیتارهای اصلی خود، یک تلکستر (Telecaster) نیز در اختیار دارم که یک نمونه کپی از مدلی است که فندر سال پیش به بازار عرضه کرد. به نظر من، این گیتار الکتریک یک ساز فوق‌العاده برای نوازندگی در سبک بلوز است.»
«پنجمین گیتار محبوب من، یک کپی از SG است که از فردی در شهر فینکس (Phoenix) ایالت آریزونا (Arizona) خریداری کردم. این گیتار الکتریک به لوگوی گیبسون (Gibson) مزین است؛ اما در واقع، یک کپی دست‌ساز از این ساز است و به یک فرت‌بورد ساخته‌شده از چوب آبنوس با ۲۳ فرت مجهز است که یک عدد بیشتر از تعداد فرت‌های نسخه‌های استاندارد گیبسون SG است. من زمان زیادی را با این ساز صرف می‌کنم و علاقه بسیاری به آن دارم.»
سخن آخر
نکات بالا با وجود این که کوتاه و اجمالی بودند، اما می‌توانند برای گیتاریست‌ها و خصوصاً افراد مبتدی در این عرصه، کاربردی ظاهر شوند. توجه به این نکات، می‌تواند شما را به گیتاریستی بهتر تبدیل کند که تصمیماتی صحیح را بسته به سلیقه و سبک نوازندگی خود اتخاذ می‌کند و با انتخاب ساز و موسیقی اشتباه، مسیر پیشرفت و ارتقاء به‌عنوان یک گیتاریست را برای خود دشوار نمی‌کند.
آیا آثار فرانک زاپا را می‌پسندید و آنها را در پلی‌لیست خود قرار داده‌اید؟ صرف نظر از این، از نظر شما یک نوازنده مبتدی باید به چه نکاتی توجه داشته باشد تا مسیری هموارتر را در یادگیری گیتار طی کند و به گیتاریستی بهتر تبدیل شود؟ از شما دعوت می‌کنیم که پاسخ خود به این سوالات را در بخش نظرات همین مطلب، با ما و مخاطبین گیتار ایران در میان بگذارید.
منبع: Guitar Player
نویسنده: Rod Brakes
مترجم: امیر تولی