نقد و بررسی تخصصی اسپیکر مانیتورینگ Presonus Eris E7 XT

چند سال پیش، شرکت پریسونس (PreSonus)، سری جدید اسپیکرهای مانیتورینگ Eris XT که نخست از دو مدل E8 XT و E5 XT تشکیل شده بود را به بازار عرضه کرد. این سری، شامل نسخه‌هایی پیشرفته‌تر و حرفه‌ای‌تر از اسپیکرهای مانیتورینگ سری مشهور Eris این شرکت بودند که نوید کیفیت صدایی بهتر و میدان صوتی وسیع‌تر را نسبت به نسخه‌های عادی خود می‌دادند. این دو مدل که به‌ترتیب به ووفرهایی ۸ اینچی و ۵.۲۵ اینچی مجهز هستند، از بدنه‌ای بزرگ‌تر نسبت به اسپیکرهای عادی خانواده اریس برخوردارند تا بتوانند محدوده فرکانسی بیس را با دقت و قدرت بهتری بازتولید کنند و همچنین، بخش هادی موج یا ویوگاید (waveguide) توییتر در آنها با ساختاری ویژه و بیضی‌شکل (موسوم به Elliptical Boundary Modeled) طراحی شده است تا پخش صدای این درایور در محور عمودی بهبود یابد.

مدتی بعد، پریسونس محصولی جدید موسوم به E7 XT را به این سری افزود که در واقع، یک اسپیکر مانیتورینگ با اندازه‌ای در میان دو مدل E5 XT و E8 XT است و به یک ووفر ۶.۵ اینچی تجهیز شده است.

در این مطلب، قصد داریم این اسپیکر مانیتورینگ، یعنی Presonus Eris E7 XT را مورد بررسی قرار دهیم و با تحلیل عملکرد، مشخصات فیزیکی و امکانات جانبی این محصول محبوب، یک ارزیابی کلی از آن را به شما ارائه کنیم.

نگاهی به ویژگی‌های Eris E7 XT

Eris E7 XT با برخورداری از یک ووفر ۶.۵ اینچی، یک اسپیکر مانیتورینگ با اندازه‌ای بزرگ‌تر از متوسط به شمار می‌رود و از این رو، با هدف استفاده در فضاهای استودیویی متوسط الی بزرگ طراحی شده است. ووفر نسبتاً بزرگ این اسپیکر در یک بدنه چوبی قرار گرفته است. پورت بیس نیز در بخش جلویی E7 XT تعبیه شده است. به لطف این ترکیب، این اسپیکر مانیتورینگ می‌تواند فرکانس‌های بیس را تا عمق ۴۲ هرتز بازتولید کند؛ میزانی که برای اسپیکری با این اندازه کاملاً رضایت‌بخش است. توییتر Eris E7 XT نیز یک یونیت ۱.۲۵ اینچی با دیافراگمی گنبدی از جنس ابریشم (سیلک) است و در مرکز ویوگاید پیشرفته بیضی‌شکل خود قرار گرفته است.

مدار امپلیفایر پریسونس E7 XT، یک یونیت دوگانه با معماری Class-AB است که از دو بخش مجزا برای تغذیه ووفر و توییتر تشکیل شده است و می‌تواند توانی معادل با ۷۰ وات و ۶۰ وات را به‌ترتیب به ووفر و توییتر انتقال دهد. حداکثر شدت صدای قابل تولید این اسپیکر طبق گفته شرکت سازنده، حدود ۱۰۴ دسی‌بل است. ما در طی این بررسی، هیچ‌گاه این محصول را با چنین شدت صدایی به چالش نکشیدیم و نخواستیم که این مؤلفه را مورد آزمایش قرار دهیم؛ اما متوجه شدیم که این اسپیکر در تمامی شرایط می‌تواند صدایی بلندتر از میزان موردنیاز ما تولید کند و از این رو، همواره آن را با شدت صدایی در محدوده ۸۵ الی ۹۰ دسی‌بل مورد استفاده قرار دادیم.

زمانی که Eris E7 XT را روشن کنید، لوگوی پریسونس قرارگرفته در پنل جلویی آن، به‌وسیله یک چراغ LED در پشت خود، روشن شده و می‌درخشد. اما به‌جز این، هیچ کنترل و نشانگر خاصی در بخش جلویی اسپیکر قرار نگرفته است و برای دسترسی به تنظیمات دستگاه، باید به بخش پشتی آن رجوع کنید. البته این امر در اکثر اسپیکرهای مانیتورینگ حرفه‌ای دیده می‌شود و کنترل‌های قرار گرفته در پنل جلویی، معمولاً در اسپیکرهای استودیویی نه‌چندان حرفه‌ای که برای کاربری‌های مولتی‌مدیا نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند، وجود دارد.

با نگاهی به پنل پشتی Presonus Eris E7 XT، با اتصالات اصلی آن، از جمله ورودی برق از نوع IEC همراه با فیوز در بخش پایینی آن و سه ورودی مجزا از نوع XLR ،TRS و RCA روبرو می‌شوید. ورودی RCA امروزه در کمتر اسپیکر مانیتورینگ حرفه‌ای وجود دارد و وجود آن در این اسپیکر را می‌توان یک خبر خوب دانست؛ زیرا اتصال آن به دستگاه‌های صوتی ساده‌تر نظیر سیستم‌های صوتی خانگی در کنار دستگاه‌های حرفه‌ای همچون کارت صدای استودیویی را ممکن می‌سازد.

کمی بالاتر از این اتصالات، یک رابط کنترلی نسبتاً پیشرفته قرار گرفته است که در بالای آن، عبارت Acoustic Tuning نوشته شده است و پنج کنترل کلی شامل سه ناب مربوط به تنظیم گین، محدوده فرکانسی بالا، محدوده فرکانسی میانی و دو سوییچ مربوط به کنترل مؤلفه‌ای موسوم به Acoustic Space و فیلتر های-پس در آن قابل دسترس است.

از طریق ناب گین می‌توان شدت صدای این اسپیکر مانیتورینگ را در بازه‌ای از منفی بی‌نهایت تا +۴ دسی‌بل تنظیم کرد. همچنین این ناب در نقطه میانی دارای یک پله محسوس است که باعث می‌شود بتوانید آن را به‌آسانی در این موقعیت تنظیم کنید.

ناب تنظیم فرکانس بالا که در کنار کنترل قبلی قرار گرفته است، امکان تنظیم عملکرد اسپیکر در محدوده فرکانسی ۱۰ کیلوهرتز را به‌صورت یک شلف (shelf)، در بازه ۶- تا ۶+ دسی‌بل به کاربر می‌دهد. کنترل Mid Frequency نیز در واقع یک ایکولایزر از نوع پیک است که مرکز منحنی آن در محدوده فرکانسی ۱ کیلوهرتز قرار گرفته است و بازه تنظیم ۶- تا ۶+ دسی‌بل را در این محدوده فرکانسی در اختیار کاربر قرار می‌دهد.

در پایین این سه ناب، دو سوییچ قرار گرفته است که یکی از آنها، Low Cutoff نام دارد و در سه حالت خاموش، ۸۰ هرتز و ۱۰۰ هرتز قابل تنظیم است. دو حالت ۸۰ و ۱۰۰ هرتز، ایکولایزری با شیب ۱۰ دسی‌بلی در هر اکتاو را به محدوده پایین‌تر از این فرکانس‌ها اعمال می‌کنند و عملکرد صوتی اسپیکر را برای استفاده در کنار یک ساب‌ووفر بهینه‌سازی می‌کنند.

آخرین کنترل قرارگرفته در Eris E7 XT نیز یک سوییچ سه‌حالته دیگر، موسوم به Acoustic Space است. این سوییچ امکان تنظیم عملکرد اسپیکر را بسته به محل و نوع قرارگیری آن در اتاق به کاربر می‌دهد. پریسونس توصیه کرده است که در صورت قراردهی اسپیکر در بخش میانی اتاق، این سوییچ را در حالت ۰ قرار دهید، در صورت قرار دادن اسپیکر به‌صورت پشت به دیوار، آن را در حالت ۲- تنظیم کنید و اگر می‌خواهید اسپیکر را در کنج اتاق بگذارید، باید آن را روی حالت ۴- قرار دهید.

آزمایش عملکرد اسپیکر مانیتورینگ PreSonus Eris E7 XT

ما برای آزمایش Eris E7 XT در شرایط حقیقی، آنها را به یک مانیتور کنترلر پیشرفته از نوع Grace m905 متصل کردیم و در یک کنترل روم با شرایط آکوستیک مناسب، بر روی یک جفت استند استاندارد، با فاصله‌ای حدود ۱۴۰ سانتی‌متری از یکدیگر قرار دادیم. فاصله نشستن ما با آنها چیزی در حدود ۱۲۰ سانتی‌متر بود و اسپیکرها نیز فاصله‌ای دقیقاً ۴۵ سانتی‌متری با دیوارهای پشت و کناری خود داشتند.

آزمایش این اسپیکر مانیتورینگ را با قرار دادن گین در حالت خنثی و میانی (Unity)، کنترل‌های میدرنج و تربل در میزان ۰ دسی‌بل و مؤلفه Acoustic Space در حالت صفر آغاز کردیم.

به دلیل ویوگاید EBM ویژه‌ای که در Eris E7 XT وجود دارد، باید آن را تنها به‌صورت عمودی مورد استفاده قرار داد و اگر این اسپیکر را به‌شکل افقی بر روی استند بگذارید، عملکردی بهینه را از آن دریافت نخواهید کرد. از این رو، ما نیز در همین حالت آن را مورد بررسی قرار دادیم.

در اتاق کنترلی که E7 XT را مورد آزمایش قرار دادیم، معمولاً در کنار اسپیکرهای مانیتورینگ، از یک ساب‌ووفر نیز استفاده می‌کنیم؛ اما برای اینکه عملکرد این اسپیکر را در بازتولید محدوده فرکانسی بیس نیز به‌شکلی صحیح مورد ارزیابی قرار دهیم، از هیچ نوع ساب‌ووفری استفاده نکردیم و تنها بخش سیستم صوتی ما، همین اسپیکرها بودند. به دنبال همین امر نیز سوییچ Low Cutoff در E7 XT را در حالت Flat قرار دادیم.

پیش از این که تنظیمات Eris E7 XT را با شرایط آکوستیک محیط قرارگیری آن تطبیق دهیم، تصمیم گرفتیم تا به چند پروژه نیمه‌تمام موسیقی که شناختی بسیار از آنها داشتیم گوش کنیم تا این تنظیمات را به دقیق‌ترین شکل ممکن انجام دهیم. همچنین ما چند میکس ساده نیز با استفاده از این اسپیکر مانیتورینگ انجام دادیم تا ببینیم که میکس‌های انجام‌شده با آن، در سیستم‌های صوتی عادی چه ماهیتی پیدا می‌کنند.

به‌طور خلاصه، می‌توان گفت که E7 XT بدون این که گوش شما را خسته کند و ماهیتی تک‌بعدی و تک‌رنگ پیدا کند، می‌تواند جزئیات صوتی را به‌نحوی بسیار موشکافانه و با دقتی فوق‌العاده به گوش شما برساند. در عین حال، بیس نیز در با قدرت و دقتی بسیار خوب و بی‌اغراق بازتولید می‌شود.

نکته خوشایند درباره عملکرد این محصول، توانایی آن در بازتولید لایه‌های داینامیک مختلف در صداست. برای مثال، E7 XT می‌تواند صدای ملایم و آرام یک گیتار آکوستیک در پس‌زمینه موسیقی را با دقت کامل بازتولید کند و در عین حال، وکال پرشور و شدید موسیقی را نیز به‌نحو کامل و تمام‌عیار در جلوی آن برای شما به تصویر بکشد. در واقع، هیچ‌گاه حس نکردیم که E7 XT در حال فشرده‌سازی یک میکس موسیقی است و یا برخی از جزئیات را در آن به نمایش نمی‌گذارد. این امر حتی در شدت صدای بسیار بالا نیز قابل احساس بود.

در طول این آزمایش، متوجه یک نکته مهم شدیم: برخی از میکس‌هایی که با استفاده از اسپیکرهای دیگر انجام داده بودیم، در E7 XT ماهیتی کمی بیش‌ازحد روشن به خود می‌گرفتند و این امر، گویای عملکرد کمی اغراق‌آمیز این اسپیکر در بازتولید محدوده فرکانسی تربل است. ابعاد دقیق این مسئله، با آزمایش‌های بعدی ما روشن‌تر شد. در واقع، میکس‌هایی که در E7 XT انجام داده‌ایم، در سیستم‌های صوتی دیگر هویتی کمی کدر و تیره به خود می‌گرفتند و این امر بدین معناست که ما برای رام کردن تربل قدرتمند این اسپیکر، در کاهش محدوده فرکانسی تربل در میکس‌های خود زیاده‌روی کرده بودیم و E7 XT ما را به اشتباه انداخته بود! به‌طور خلاصه، می‌توان از این تجربیات چنین جمع‌بندی کرد که E7 XT حداقل در اتاق ما ماهیت صوتی نسبتاً روشنی داشت و برای دریافت عملکردی خنثی از آن، نیاز است که محدوده فرکانسی تربل را کمی ملایم‌سازی کنید.

پس با چنین تجربه‌ای، به سراغ کنترل فرکانس بالا در E7 XT رفتیم و آن را به میزان ۳ دسی‌بل کاهش دادیم تا بدین شکل، شدت صدای توییتر را در بازتولید تربل ملایم کنیم. از آنجا که علامت‌گذاری دقیقی در اطراف ناب‌ها در رابط کنترلی این اسپیکر انجام نشده است، این ناب را در محدوده‌ای میان علامت ۰ دسی‌بل و ۶ دسی‌بل قرار دادیم. ترجیح می‌دادیم که ناب‌های کنترلی در این اسپیکر مکانیزمی پله‌ای می‌داشتند یا حداقل مقدار صفر در آنها از این قابلیت برخوردار بود؛ زیرا با چنین مکانیزمی، هم تنظیم پارامترها آسان‌تر می‌بود و می‌توانستیم از تطابق کامل تنظیمات میان دو یونیت اسپیکر اطمینان حاصل کنیم و هم در صورت نیاز، امکان دسترسی به یک تنظیم خاص که قبلاً امتحان کرده بوده‌ایم، تسهیل می‌شد.

در هر صورت، با تنظیمی که در این ناب انجام دادیم، متوجه شدیم که عملکرد Eris E7 XT در محدوده فرکانسی تربل دقیقاً همان‌طور که می‌خواسته‌ایم، رام و ملایم شده است و میکس‌هایی که پس از این تنظیم با آن انجام دادیم، همگی به بهترین شکل ممکن در سیستم‌های صوتی دیگر پخش شدند. بدین نحو، دیگر میکس‌هایی که با استفاده از E7 XT انجام داده بودیم، هیچ مشکل خاصی و عنصر غافلگیرکننده‌ای نداشتند و از گوش دادن به آنها لذت می‌بردیم. شدت صدای هر عنصر صوتی در این میکس‌ها و تنظیمات EQ آنها کاملاً مطلوب و صحیح بود و عناصر ظریف‌تر همچون شدت کمپرشن اعمال‌شده بر روی لاین وکال یا نتایج ناشی از حرکت فیدر در آتومیشن‌ها نیز به همان شکلی که می‌خواستیم، شنیده می‌شدند.

نکته جالب این است که E7 XT در زمینه به نمایش گذاشتن عمق صدا، عملکردی عالی دارد و ما این ویژگی را چندین بار، زمانی که میکس‌های خود را در سیستم‌های صوتی دیگر پخش می‌کردیم، به‌خوبی متوجه شدیم.

حتی در یک یا دو مورد، طی مقایسه E7 XT با سایر اسپیکرها، متوجه شدیم که برخی از افکت‌ها چون ریورب و دیلی، در سیستم‌های صوتی دیگر ما، به‌شکل کامل نمایش داده نمی‌شدند و ابعاد و عمقی به‌وضوح کمتر داشتند؛ امری که باعث می‌شد فضای کلی میکس در این سیستم‌ها نسبت به E7 XT، کمی خشک‌تر و کم‌وسعت‌تر به نظر برسد. این امر از نظر ما نه‌تنها یک عیب نیست، بلکه مزیتی قابل توجه است؛ زیرا یک اسپیکر مانیتورینگ باید بیشترین جزئیات ممکن را از یک قطعه موسیقی و میکس به نمایش بگذارد و هیچ بخشی از آن، حتی ظریف‌ترین عناصر را از گوش شنونده پنهان نکند. خوشبختانه XT بسیار خوب از پس این کار برمی‌آید و در این زمینه، امتیاز بالایی کسب می‌کند.

پایش ضبط

در جلسات ترکینگ یا پایش ضبط موسیقی، PreSonus Eris E7 XT عملکردی بسیار خوب داشت و با دقت بالای خود، توانست جزئیاتی همچون جیرجیر یک صندلی در حین ضبط صدای گیتار آکوستیک را به نمایش بگذارد. همچنین این اسپیکر استودیویی عملکردی بسیار خوب در بازآفرینی محدوده فرکانسی بیس نیز دارد و به دنبال همین امر، در ضبط یک لاین درام می‌توانست صدای کیک درام را به بهترین شکل به گوش ما برساند. همچنین با گوش دادن به لاین‌های بیس و درام، هیچ‌گاه احساس نکردیم که بیس از کنترل خارج شده است و همواره، حتی در شدیدترین ضربات کیک و بم‌ترین نت‌های بیس نیز دقیق‌ترین عملکرد ممکن را از اسپیکر دریافت کردیم.

با پخش یک موج سینوسی در کل طیف فرکانس صوتی در E7 XT، متوجه شدیم که این اسپیکر مانیتورینگ نه‌تنها می‌تواند پاسخ‌دهی دقیق و قابل استفاده را تا عمق فرکانس ۴۰ هرتز ارائه کند، بلکه توانایی تولید صدا در فرکانس‌هایی تا ۳۶ هرتز را نیز دارد؛ امری که حتی در مشخصات فنی این محصول نیز ذکر نشده بود.

همچنین یکی دیگر از ویژگی‌های مثبت در E7 XT که متوجه آن شدیم، این است که این ابزار حتی در ولوم بسیار کم نیز دچار افت شدت بیس نمی‌شود و همواره این محدوده فرکانسی را کاملاً صحیح به نمایش می‌گذارد؛ امری که بسیاری از اسپیکرهای مانیتورینگ، حتی نمونه‌های گران‌قیمت‌تر نیز در آن به‌وضوح دچار مشکل می‌شوند و زمانی که ولوم آنها در میزانی پایین تنظیم شده است، بیس را با شدتی کمتر بازتولید می‌کنند. محدوده فرکانسی لو-مید (lower-mid) نیز در این اسپیکر با دقتی رضایت‌بخش بازتولید می‌شود؛ اما تنها در یک مورد و طی جلسه ضبط صدای گیتار آکوستیک، صدای رزونانس بدنه ساز در زمان نواخته شدن سیم‌های آن، اندکی اغراق‌شده به گوش ما رسید.

با آزمایش Eris E7 XT می‌توانیم با قاطعیت بگوییم که ادعای پریسونس مبنی بر میدان صوتی بسیار وسیع و بهینه آن، کاملاً حقیقی است. برای آزمایش این ویژگی، به‌صورت اریب در روبروی تنها یکی از اسپیکرها نشستیم و در این حالت نیز کماکان تصویر استریوی صحیح و دقیقی دریافت می‌کردیم و برای شنیدن صحیح فرکانس‌های بالا، نیازی به حرکت دادن سر خود نداشتیم.

با وجود اینکه ما استفاده زیادی از کنترل‌های تصحیح آکوستیک E7 XT انجام ندادیم، اما طی آزمایش‌های اجمالی خود متوجه شدیم که عملکرد آنها دقیقاً همان‌گونه است که باید باشد. تأثیر کنترل Acoustic Space بر روی صدای اسپیکر، بسیار متفاوت از تأثیر سوییچ Low Cutoff است. با اندازه‌گیری تأثیر هر دو سوییچ با استفاده از یک آنالیزور صوتی Phonic PAA6 قرارگرفته در حالت RTA، متوجه شدیم که سوییچ Low Cutoff تنها محدوده فرکانسی بیس را به‌شکل یک رول-آف ساده تضعیف می‌کند؛ در حالی که سوییچ Acoustic Space این تأثیر را با یک منحنی کاملاً قائم به‌صورت شلف، از محدوده ۸۰۰ هرتز تا انتهای محدوده پوشش فرکانسی اسپیکر ایجاد می‌کند. به‌علاوه، E7 XT را صرفاً برای آزمایش در نزدیکی دیوار قرار دادیم و با تنظیم این سوییچ در حالت ۲-، متوجه شدیم که عملکرد آن در برطرف‌سازی رزونانس بیس و جلوگیری از افت کیفیت صدا در چنین شرایطی، رضایت‌بخش است.

نتیجه‌گیری

با انجام آزمایشات ذکرشده در این مطلب و صرف زمانی قابل توجه با Eris E7 XT در میکس و ضبط موسیقی، می‌توانیم با قاطعیت بگوییم که پریسونس در ساخت این محصول بسیار خوب عمل کرده است و برخلاف اغلب محصولات عادی سری Eris، می‌توان آن را اسپیکری حرفه‌ای و کامل دانست. به عقیده ما، انجام میکس‌هایی بی‌نقص، هم از لحاظ ایکولایزر و پاسخ‌دهی فرکانسی و هم از لحاظ جای‌گیری سازها، با استفاده از E7 XT بسیار آسان است. نکته مهم و خوشایند این است که میکس‌های انجام‌شده با این اسپیکر، در سیستم‌های صوتی دیگر نیز دقیقاً همان‌گونه که می‌خواستیم و با کیفیتی عالی پخش می‌شدند. همچنین شاید E7 XT با ووفر ۶.۵ اینچی خود نتواند در یک اتاق بزرگ بدن شنونده را به لرزه درآورد، اما شدت صدای آن برای یک محیط استودیویی متوسط کاملاً رضایت‌بخش است و بعضاً حتی بیش از انتظار نیز خواهد بود.

نکته مهم‌تر از شدت صدا، این است که حتی در زمانی که با شدت صدایی بسیار پایین نیز در حال گوش دادن به میکس‌های خود با PreSonus Eris E7 XT هستید، صدایی کاملاً خنثی و بی‌نقص می‌شنوید. کنترل‌های صوتی این محصول همچون ناب‌های کنترل تربل و سوییچ‌های کات-آف و Acoustic Space، تأثیری کاملاً مشهود دارند و می‌توانند در اصلاح عملکرد این اسپیکر بسته به محیط قرارگیری و شرایط استفاده آن، بسیار کاربردی واقع شوند؛ اما در عین حال، یک فرد مبتدی نمی‌تواند با استفاده از آنها، صدای اسپیکر را به‌کلی نابود کند! در واقع، این کنترل‌ها تأثیری ظریف اما مشهود در عملکرد اسپیکر دارند. راهنمای این تنظیمات در دفترچه راهنمای محصول نیز بسیار مفید است و همان اندازه که می‌تواند یک فرد مبتدی را برای آماده‌سازی E7 XT در اولین کنترل روم خود راهنمایی کند، برای افراد باتجربه‌تر نیز کاربردی خواهد بود.

اما در کنار تمامی این مزایا، Eris E7 XT قیمتی بسیار منطقی نیز دارد و با توجه به عملکرد عالی، کیفیت ساخت بی‌نقص و امکانات کنترلی کم‌نظیر خود، یکی از ارزنده‌ترین اسپیکرهای مانیتورینگ موجود در بازار به شمار می‌رود. از این رو، قطعاً باید پریسونس برای ساخت چنین اسپیکری تجلیل کرد!

از نظر ما، E7 XT برای تمامی افراد حرفه‌ای در حوزه صدا و موسیقی که قصد دارند مبلغی کمتر از ۵۰۰ دلار را برای خرید اسپیکر مانیتورینگ صرف کنند، گزینه‌ای ایده‌آل است و خرید آن را به شما نیز توصیه می‌کنیم!

مزایا

• ارزش قیمتی بسیار بالا
• عمق و دقت عالی در بازتولید محدوده فرکانسی بیس
• تنظیمات صوتی ساده
• برخورداری از تمامی پورت‌های ورودی رایج (XLR ،TRS و حتی RCA)

معایب

• ناب‌های کنترلی میدرنج و بیس مکانیزمی پله‌ای ندارند و همین امر، تطابق تنظیمات میان دو یونیت اسپیکر را دشوار می‌سازد
• ماهیت صوتی کمی روشن در برخی از اتاق‌ها

منبع: MIX
نویسنده: Steve La Cerra
مترجم: امیر تولی