۵ بیس لاین جذاب برای پیشرفت سریع‌تر در نوازندگی گیتار بیس

فرض کنید که مدتی است گیتار بیس می‌نوازید و تا به اینجای کار از سیر پیشرفت خود راضی هستید. در این نقطه، نواختن تبلچرها و ریتم‌ها رفته‌رفته برای شما آسان‌تر شده است و اکنون می‌توانید بسیاری از بیس لاین‌ها را بنوازید و در واقع، به یک بیسیست با مهارتی متوسط تبدیل شده‌اید. رسیدن به این نقطه در نوازندگی هر سازی بسیار لذت‌بخش و قابل تحسین است و اراده راسخ شما برای تبدیل شدن به یک موزیسین واقعی را نشان می‌دهد.

اما اگر مدتی است احساس می‌کنید نواختن بیس لاین‌ها و قطعاتی که پیش‌تر آموخته‌اید برایتان بیش‌ازحد آسان شده است، آماده هستید که به سراغ بیس لاین‌هایی دشوارتر بروید و خود را به چالش بکشید.

در این مطلب، قصد داریم چند اثر موسیقی مشهور را به شما معرفی کنیم که با نواختن بیس لاین آنها، می‌توانید تکنیک‌ها و سبک‌های جدید را امتحان کنید و به این شکل، مهارت خود در نوازندگی گیتار بیس را افزایش دهید.

زمانی که بتوانید این بیس لاین‌ها را به‌شکل کامل و صحیح بنوازید، مطمئناً مهارت و اعتمادبه‌نفس کافی برای ورود به سطحی جدید از نوازندگی گیتار بیس را پیدا خواهید کرد و مسیر خود برای تبدیل شدن به یک بیسیست حرفه‌ای را کوتاه و هموار می‌کنید.

۱- Superstition – Stevie Wonder

زمانی که به یک بیس لاین چالش‌برانگیز اما لذت‌بخش و مفید برای بیسیست‌هایی با سطح مهارت متوسط فکر می‌کنیم، اولین اثری که به ذهنمان می‌رسد، یک قطعه کلاسیک متعلق به دهه هفتاد میلادی از استیوی واندر (Stevie Wonder)، موسوم به Superstition است. بیس لاین Superstition به‌قدری قابل تشخیص است که اگر این آهنگ را شنیده باشید، مطمئناً بیس لاین آن را نیز می‌شناسید و به همین دلیل، می‌توانید با یادگیری و نواختن آن برای دوستان و نزدیکانتان، آنها را غافلگیر کنید!

اولین نکته‌ای که هنگام یادگیری Superstition باید به آن توجه کنید، این است که بیس لاین این اثر در کوک استاندارد گیتار بیس نواخته نمی‌شود و برای نواختن آن باید ساز خود را در الگوی Eb کوک کنید که نیم‌پرده پایین‌تر از الگوی کوک استاندارد است. اما اگر هنوز برای هم‌نوازی با این اثر آماده نیستید و می‌خواهید تنها نواختن بیس لاین آن را امتحان کنید، می‌توانید کوک گیتار بیس خود را تغییر ندهید و تمرینات خود را با الگوی کوک استاندارد انجام دهید.

پیش از هر چیز باید بدانید که بیس لاین مد نظر ما، بخشی از ملودی اصلی اثر Superstition نیست. با ذکر این مقدمه کوتاه، بیایید نحوه نواختن این بیس لاین را با هم یاد بگیریم.

برای نواختن بخش آغازین بیس لاین این اثر، باید اول دو نت دست باز E را بنوازید و سپس طبق تبلچر بالا، فرت‌های پنجم و هفتم را چند بار بنوازید.

پس از این که این ملودی را چند میزان تکرار کردید، به سراغ بخش دوم و شاید بتوان گفت بخش اصلی بیس لاین Superstition می‌رویم که آن را Riff B می‌نامیم.

در تبلچر زیر که متعلق به بخش موسوم به Riff B است، یک ملودی جایگزین ملودی قبلی می‌شود و در واقع، بیس لاین را نسبت به آنچه پیش‌تر می‌نواختیم، تغییر می‌دهیم. می‌توان گفت که نواختن این بیس لاین به دلیل وجود شکل نسبتاً پیشرفته از تکنیک‌های اسلاید، همر آن (hammer-on)، رست (rest) و نت‌های دولاچنگ سریع، نیازمند مهارتی متوسط و بالاتر از مبتدی است.

همانطور که گفته شد، اگر می‌خواهید بیس لاین Superstition را‌ به‌شکل صحیح بنوازید، نیاز است که کوک گیتار بیس خود را نیم‌پرده از الگوی استاندارد پایین‌تر بیاورید. برای انجام این کار، پیشنهاد می‌کنیم از یک تیونر استفاده کنید تا بتوانید سیم‌های ساز خود را به‌شکلی دقیق کوک کنید.

۲- A Kind of Magic – Queen

اثر دومی که در این مطلب به آن می‌پردازیم، حدود یک دهه پس از اثر قبلی و در دهه هشتاد میلادی منتشر شده است. جان دیکن (John Deacon)، در دوران همکاری خود با گروه موسیقی کویین (Queen)، بسیار کم‌حاشیه بود؛ اما با این وجود، توانست بیس لاین‌هایی بسیار جذاب را برای کویین بنوازد و هویت زیبای نوازندگی خود را به‌وضوح به آثار این گروه تزریق کند.

در A Kind of Magic نیز همانند بسیاری دیگر از بیس لاین‌های دیکن، رست‌ها و توقف‌های بسیاری در طول هر میزان پخش شده است که نت‌های موجود در آن را تقطیع می‌کنند. هر یک از دو رستی که در هر میزان از این بیس لاین وجود دارد، دارای ارزش زمانی نصف ضرب یا نت چنگ است.

این بیس لاین که برای نواختن آن نیاز است مهارتی متوسط در نوازندگی گیتار بیس داشته باشید، در یک الگوی ثابت بر روی توالی آکوردی قطعه حرکت می‌کند. به دنبال همین امر، نواختن این لاین با نت پایه موسیقی یعنی A آغاز می‌شود، به سوی نت‌های B و D می‌رود و مجدداً به نت A بازمی‌گردد.

در هنگام نواختن بیس لاین A Kind of Magic، توجهی ویژه به نوازندگی خود داشته باشید؛ زیرا سرعت این اثر نسبتاً بالاست و بسیاری از بخش‌های آن نیازمند نوازندگی دو انگشتی سریع است.

دیکن در اواسط دهه هشتاد میلادی، از یک گیتار بیس Warwick Buzzard استفاده می‌کرد و بیس لاین این اثر را نیز با همین ساز نواخته است. Buzzard یک گیتار بیس متفاوت و خاص با ظاهری بسیار عجیب است که می‌تواند بازه صوتی وسیعی را تولید کند.

۳- Long Train Runnin’ – The Doobie Brothers

باز هم به دهه هفتاد میلادی بازمی‌گردیم و اثری از این دوران را به شما معرفی می‌کنیم. دوبی برادرز (Doobie Brothers) یک گروه کمترشنیده‌شده در سبک راک است که می‌توان مشهورترین اثر آنها را Long Train Runnin دانست. اگر تا کنون با دوبی برادرز آشنا نبوده‌اید، پیشنهاد می‌کنیم به حداقل چند قطعه از آثار این گروه گوش بسپارید تا با هنر ویژه اعضای آن در ساخت آثاری گیرا و بی‌نقص آشنا شوید.

بیس لاین Long Train Runnin نیز همچون A Kind of Magic، متشکل از چند تم مختلف است که در قالب یک چرخه، با محوریت توالی آکوردی اصلی اثر نواخته می‌شوند. اما خوشبختانه، ورس‌های اصلی در Long Train Runnin، توالی آکوردی ساده‌ای دارند که تنها از دو آکورد Gm7 و Cm7 تشکیل شده است.

نکته‌ای که شاید نواختن این اثر را برای برخی از افراد دشوار کند، این است که تمامی نت‌های آن در بالاترین قسمت نک و درست در کنار نات نواخته می‌شوند؛ محدوده‌ای که نیروی کشش یا تنشن سیم گیتار بیس در بیشترین حالت خود قرار دارد و انگشت‌گذاری و نواختن نت‌ها را نیازمند نیرویی قابل توجه در انگشتان تبدیل می‌کند. اما نگران نباشید؛ زیرا با صرف نیرو و زمانی کافی برای تمرین و به‌کارگیری تکنیک‌های درست، می‌توانید در مدت زمانی کوتاه‌ بر روی نوازندگی این قطعه تسلط پیدا کنید!

تراین پاتر (Trian Potter) فعالیت خود در گروه دوبی برادرز به‌عنوان یک بیسیست را با یک گیتار بیس فندر Jazz Bass آغاز کرد و با وجود استفاده از سازهای دیگر در طول حرفه خود، بیش از هر چیز به استفاده از همین ساز مشهور است.

Jazz Bass را می‌توان در کنار Precision Bass، جزو نخستین بیس‌های الکتریک تاریخ دانست. امروز پس از گذشت بیش از شش دهه از تولد این ساز، هنوز هم اگر از بیسیست‌ها بخواهید که بهترین گیتار بیس جهان را انتخاب کنند، احتمالاً بسیاری از آنها از Jazz Bass نام می‌برند!

۴- Heartbreaker – Led Zeppelin

بیس لاین Heartbreaker در نگاه اول نسبت به موارد دیگر معرفی‌شده در این مطلب بسیار آسان‌تر به نظر می‌رسد و اجرای نت‌های دست باز و بند نیم‌پرده‌ای آن، حتی برای بیسسیت‌هایی که چند ماه است نوازندگی این ساز را آغاز کرده‌اند نیز دشوار نیست!

اما با وجود آسانی بخش اعظم این قطعه، بخش پیش از آغاز سولوی آن به دنبال چند تغییر گام، نیازمند حرکت پیش‌رونده دست به سوی بخش بالایی فرت‌بورد است و نواختن آن برای بیسیست‌هایی با سطح مهارت متوسط می‌تواند کمی چالش‌برانگیز باشد.

ما در این مطلب، هم بخش اینتروی Heartbreaker که نسبتاً آسان است و هم بخش دشوار پری-سولوی آن را در قالب تبلچر به شما ارائه کرده‌ایم.

توصیه می‌کنیم در حین اجرای بندهای این بیس لاین، توجهی ویژه به‌میزان فشار اعمال‌شده بر روی سیم داشته باشید. این بندها، بیش از آن که یک بند حقیقی باشند، یک تغییر نت ملایم هستند و اگر سیم ساز را برای نواختن آنها بیش‌ازحد بکشید، صدایی ناخوشایند و بی‌ربط به بیس لاین اصلی تولید خواهید کرد. در واقع، بندهای Heartbreaker قرار است نت در حال نواخته شدن را به اندازه یک فرت در ساز یا یک نیم‌پرده به بالا ببرند و باید توجه داشته باشید در حین نواختن آنها، نت را بیش از این به بالا نبرید.

۵- Hotel California – The Eagles

آخرین قطعه‌ای که در این مطلب به آن می‌پردازیم و از نظر ما، بیس لاینی بسیار مناسب برای نوازندگانی با سطح مهارت متوسط دارد، یک اثر کلاسیک و فراموش‌نشدنی است که مطمئناً آن را تا به امروز بارها شنیده‌اید: Hotel California از گروه موسیقی ایگلز (The Eagles).

نواختن بخش سولوی گیتار الکتریک این اثر به دلیل هارمونی‌های پیچیده و متعدد آن، برای گیتاریست‌های نه‌چندان حرفه‌ای بسیار دشوار است؛ اما جالب است که بدانید نواختن بیس لاین Hotel California نیز به هیچ وجه آسان نیست و پیچیدگی‌های جذاب خود را دارد.

بیس لاین در هتل کالیفرنیا، همچون یک مار به‌صورت مواج با محوریت توالی آکوردی پیچیده آن که از هشت آکورد مختلف تشکیل شده است، حرکت می‌کند. به خاطر سپردن آکوردها و به دنبال آن، بیس لاین این اثر، به دلیل طول زیاد آن، می‌تواند بسیار دشوار باشد. اما اگر یک بخش از این چرخه را حفظ کنید، کارتان آسان خواهد شد؛ زیرا بخش اعظم این اثر بر روی یک الگوی ثابت از بیس لاین بنا شده است.

ما معمولاً نواختن بیس لاین Hotel California را از نت پایه آغاز می‌کنیم و سپس به سراغ فاصله پنجم و اکتاو بالایی نت مذکور می‌رویم و در آخر، مجدداً به نت پایه بازمی‌گردیم. از نظر ما، روش بهینه نواختن و انگشت‌گذاری نت‌های این بیس لاین، به‌وسیله انگشت یک، سه و انگشت کوچک است؛ زیرا از این طریق، امکان نواختن آن و انگشت‌گذاری بدون نیاز به حرکت دست و تنها با برداشتن و گذاشتن انگشت‌ها فراهم می‌شود.

بیس لاین Hotel California با چرخش بسیاری که میان نت‌های خود دارد، در صورتی که با تسلطی بالا و کمی خلاقیت نواخته شود، می‌تواند اجرایی بی‌نظیر را برای شما رقم بزند.

سخن آخر

موارد معرفی‌شده در این مطلب، همگی بیس لاین‌هایی هستند که در نخست شما را به چالش می‌کشند، اما با تمرین صحیح و مداوم، می‌توانید در زمانی کوتاه به نواختن آنها مسلط شوید. یادگیری نواختن آثاری که دشوارتر از میزان مهارت فعلی شما در نوازندگی یک ساز هستند، کاری بسیار مفید است و می‌تواند سرعت پیشرفت شما به‌عنوان یک موزیسین را به‌شکلی مشهود افزایش دهد.

امیدواریم که از یادگیری و نواختن این قطعات موسیقی لذت ببرید و با اجرای آنها برای نزدیکان خود، لحظاتی به‌یادماندنی را برای خود و آنها رقم بزنید!

منبع: GearNews
نویسنده: George Loveridge
مترجم: امیر تولی