آموزش, مقالات, مقالات گیتار آکوستیک
روش‌هایی برای تمرین گیتار آکوستیک بدون ایجاد سر و صدا
جولای
اینکه بتوان بدون سروصدا و ایجاد مزاحمت برای اطرافیان به تمرین و نوازندگی گیتار آکوستیک پرداخت، برای بسیاری از گیتاریست‌ها رؤیا است. در واقع، اکثر نوازندگان گیتار آکوستیک و کلاسیک، فکر می‌کنند که راهی برای تمرین به‌شکل بی‌صدا وجود ندارد و به همین دلیل نیز مجبورند که تنها این ساز را در شرایط و ساعاتی خاص از روز بنوازند.
چه یک نوازنده مبتدی باشید و چه یک گیتاریست حرفه‌ای و باتجربه، احتمالاً زمان‌هایی را تجربه کرده‌اید که اشتیاقی بسیار برای تمرین داشته‌اید اما به دلیل اینکه ساعتی مناسب برای انجام این کار نبوده است، با ترس از بیدار کردن اطرافیان خود یا ایجاد مزاحمت برای همسایگان، از خیر این کار گذشته‌اید! اما باید بدانید راه‌هایی خلاقانه وجود دارد که با بهره‌گیری از آنها می‌توان در سکوت، بدون ایجاد مزاحمت برای اطرافیان و در هر زمانی از روز، به تمرین نوازندگی گیتار پرداخت. در این مطلب، قصد داریم این راه‌ها را به شما معرفی کنیم و روش انجام آنها را نیز شرح دهیم.
۱. یافتن فضایی مناسب برای تمرین در خانه
محیطی که در آن به تمرین و نوازندگی می‌پردازید، نقشی اساسی در شدت پخش صدای گیتار و میزان طنین آن در فضای خانه دارد. در حالت ایده‌آل، شما باید در فضایی تمرین کنید که عناصر جاذب صدا به‌طور طبیعی در آن وجود دارند و صدا در آن به بیرون نشت پیدا نمی‌کند. این فضا می‌تواند یک اتاق پر از اثاثیه نرم و جاذب امواج صوت، همچون انواع فرش، پرده و مبلمان نرم باشد. چنین وسایلی می‌توانند صدای گیتار را به خود جذب کنند و علاوه بر این که فضایی مناسب‌تر را برای شنیدن صدای گیتارتان در اختیار شما قرار می‌دهند، از رسیدن این صدا به گوش همسایگان و ایجاد مزاحمت برای آنها نیز جلوگیری به عمل می‌آورند.
در صورت امکان، می‌توانید از زیرزمین یا اتاق‌هایی جدا از خانه، همچون اتاق زیرشیروانی استفاده کنید. این دسته از اتاق‌ها، معمولاً فضایی جدا از فضای نشیمن و اتاق خواب‌ها دارند و صدای تولیدشده در آنها، به بخش اصلی خانه نمی‌رسد. در صورتی که چنین اتاقی در خانه ندارید و همراه با خانواده یا دوستان خود زندگی می‌کنید، ساعات تمرین خود را در زمانی تنظیم کنید که افراد دیگر در خانه حاضر نیستند.
اگر امکان برنامه‌ریزی به این شکل را ندارید، اتاقی را انتخاب کنید که از بخش‌های پُراستفاده خانه همچون اتاق نشیمن دورتر است و صدای ساز شما از آن به گوش سایر اعضای خانه نمی‌رسد. البته این قبیل کارها در صورتی ممکن هستند که خانه شما امکان انجام چنین مانورهایی را به شما بدهد! اگر چنین شرایطی ندارید، در دسترس‌ترین مکان ایزوله در خانه‌های نه‌چندان بزرگ امروزی، کمد دیواری است. شما می‌توانید با آماده‌سازی کمد دیواری اتاق خود، از آن همچون یک استودیوی کوچک استفاده کنید و با نوازندگی در آن، هم از صدای بهتر ساز خود لذت ببرید و هم از ایجاد مزاحمت برای اطرافیان جلوگیری کنید. یک کمد دیواری، خصوصاً اگر کفی از جنس موکت داشته باشد و با لباس نیز پر شده باشد، یک فضای آکوستیک واقعی است که می‌توان به بهترین شکل ممکن در آن به تمرین و حتی ضبط موسیقی پرداخت!
اگر کمد دیواری اتاق خود را به‌عنوان فضای تمرین نوازندگی گیتار آکوستیک انتخاب کردید، می‌توانید با آویزان کردن چند ملحفه به دیوارهای آن و پوشاندن کف آن با یک لایه نرم دیگر همچون فرش یا پتو، جذب صدا را در آن بهبود دهید.
۲. استفاده از صداگیر یا میوت گیتار
یکی از ساده‌ترین راه‌ها برای اینکه صدای گیتار آکوستیک خود را کاهش دهید، استفاده از یک صداگیر گیتار است. این ابزار کاربردی که میوت گیتار (guitar mute) نیز نامیده می‌شود، در زیر سیم‌های ساز و کمی بالاتر از بریج آن نصب می‌شود و با کاهش ارتعاش سیم‌ها، حجم صدای گیتار را بدون ایجاد تغییری محسوس در حس نوازندگی، کاهش می‌دهد.
در حالی که میوت گیتار تأثیری مشهود بر روی تُن کلی و دیرند صدای گیتار دارد، اما می‌توان با استفاده از آن، با خیال راحت و بدون تولید صدایی بلند، به انجام تمرینات انگشت‌گذاری و استرامینگ پیچیده پرداخت. به‌وسیله این ابزار، تنها خودتان صدای گیتارتان را می‌شنوید و اطرافیان از صدای سازتان کلافه نخواهند شد! به دنبال همین امر، صداگیر یا میوت گیتار، یک وسیله کاربردی است که می‌توان با استفاده از آن، در هر زمانی به تمرین نوازندگی گیتار آکوستیک پرداخت و حتی در سخت‌ترین شرایط نیز نظم برنامه تمرینی را حفظ کرد.
اگر یافتن یا خریداری یک صداگیر گیتار برای شما کاری آسان نیست، می‌توانید با استفاده از وسایلی ساده، یک نمونه از این وسیله را برای خود بسازید! برای مثال، شما می‌توانید با تا کردن یک تکه پارچه به اندازه‌ای که در زیر سیم‌های گیتار جا شود یا استفاده از یک تکه اسفنج با همین اندازه و قرار دادن آن در بالای بریج ساز، به تأثیری مشابه با به‌کارگیری یک صداگیر استاندارد گیتار دست یابید. اما در نظر داشته باشید آنچه در زیر سیم‌های گیتار قرار می‌دهید، باید با تمامی سیم‌های گیتار به‌شکلی یکدست مماس شود تا بتواند صدای ساز را به‌شکلی بهینه و متوازن کاهش دهد.
۳. نوازندگی با تکنیک فینگراستایل
اگر می‌خواهید صدای گیتار خود را به‌شکلی مشهود کاهش دهید، یکی از راه‌ها این است که پیک گیتار را کنار بگذارید و به سراغ فینگراستایل یا نوازندگی با انگشت بروید. این کار می‌تواند صدای ساز شما را به‌شکلی مشهود کاهش دهد و در ترکیب با مورد بالا، باعث می‌شود که حتی در فضاهایی نه‌چندان خصوصی از خانه نیز بتوانید بدون ایجاد مزاحمت برای اطرافیان خود، به نوازندگی بپردازید. در واقع، با استفاده از انگشتان خود به جای پیک، ماهیتی نرم‌تر به صدای ساز خود می‌بخشید و همچنین، با کنترل بیشتری که بر روی شدت نوازندگی خود دارید، می‌توانید به صدایی ملایم‌تر دست پیدا کنید.
نوازندگی فینگراستایل، راهی جدید برای پرورش تکنیک‌ها و مهارت‌های شما در نوازندگی نیز محسوب می‌شود و با بهره‌گیری صحیح از آن، می‌توانید بازه سبکی و مهارت‌های خود را به‌شکلی مشهود توسعه دهید.
نواختن گیتار با انگشتان دست به جای پیک، باعث می‌شود که تمرکزی بیشتر بر روی پویایی و ظرافت‌های نوازندگی پیدا کنید و با کنترل دقیق‌تر فشار انگشتان خود روی سیم‌های گیتار، به‌شکلی حساب‌شده‌تر و زیباتر به اجرای موسیقی بپردازید. پرورش این مهارت باعث می‌شود حتی در هنگام نواختن گیتار با استفاده از پیک نیز ظرافتی بیشتر به خرج دهید و در کل، به گیتاریستی بهتر و مسلط‌تر تبدیل شوید.
جالب است بدانید که بسیاری از گیتاریست‌ها در سبک متال، تکنیک‌های فینگراستایل را نیز در کنار نوازندگی با پیک به‌کار می‌گیرند تا بافت و پیچیدگی جذابی به موسیقی خود ببخشند. در واقع، در نوازندگی در سبک متال نیز تنها سرعت مهم نیست و باید در آن بازه‌ای وسیع از تکنیک‌ها و مهارت‌ها را فرا بگیرید تا بتوانید به‌صورت حرفه‌ای به نوازندگی بپردازید.
اگر قصد یادگیری تکنیک فینگراستایل را دارید، ویدیوی زیر می‌تواند بهترین نقطه شروع برای شما باشد:
۴. خرید گیتار سایلنت
اگر به‌شکل جدی به تمرین در سکوت و بدون ایجاد مزاحمت برای اطرافیان فکر می‌کنید و قرار است که مدتی طولانی را با تمرین به این شکل بگذرانید، می‌توانید پرهزینه‌ترین و البته بهترین روش برای تمرین نوازندگی گیتار آکوستیک بدون ایجاد صدا را انتخاب کنید: خرید گیتار سایلنت!
گیتارهای سایلنت به‌طور خاص برای نوازندگی در شرایط خانگی ساخته شده‌اند و معمولاً به یک خروجی هدفون نیز مجهز هستند که می‌توانید با اتصال هدفون به آن، صدای ساز را به‌شکلی شخصی و با کیفیتی عالی بشنوید.
گیتارهای سایلنت حسی شبیه به نواختن یک گیتار حقیقی را به شما ارائه می‌کنند، اما صدای آکوستیک آنها بسیار کم و در حد یک گیتار الکتریک است. این گیتارها وسیله‌ای عالی برای تمرین نوازندگی در ساعات دیروقت شب هستند و با نواختن آنها، هیچ‌گاه مزاحمتی را برای افراد دیگر ایجاد نخواهید کرد.
در حالی که گیتارهای سایلنت به هیچ وجه وسیله‌ای ارزان‌قیمت نیستند و برای خرید آنها باید مبلغی حتی بیش از یک گیتار آکوستیک عادی پرداخت کنید، اما آزادی عملی که با در اختیار داشتن این ساز تجربه می‌کنید، کاملاً ارزش صرف چنین مبلغی را دارد.
از سوی دیگر، اگر خرید یک ساز جدید در برنامه مالی شما قرار ندارد و نمی‌خواهید مبلغی را به انجام چنین کاری اختصاص دهید، می‌توانید یک گیتار سایلنت را برای مدتی قرض بگیرید تا ببینید آیا اصلاً چنین سازی برای شرایط شما مناسب است و آیا از نوازندگی با آن لذت می‌برید یا خیر. البته نمونه‌هایی ارزان‌قیمت نیز از گیتارهای آکوستیک تمرینی و سایلنت نیز در بازار وجود دارد که بعضاً از کیفیت مناسبی برخوردارند و کار شما را برای تمرین در شرایط اضطراری و غیرمعمول راه می‌اندازند!
۵. استفاده از دمپنرهای آکوستیک
یکی دیگر از وسیله‌هایی که با نصب آن بر روی گیتار آکوستیک می‌توانید حجم و طنین صدای آن را کاهش دهید و در محیط‌هایی ساکت و در هر ساعتی از روز به تمرین نوازندگی بپردازید، دمپنر گیتار (guitar dampener) است. این وسیله با اتصال به سیم‌های ساز، همچون یک صداگیر گیتار، ارتعاش سیم‌ها را محدود می‌کند و بدین شکل، صدای آن را کاهش می‌دهد.
دمپنر بیشتر برای تمریناتی مناسب است که در آنها، کیفیت تن گیتار اهمیت چندانی ندارد و در اولویت نیست. به‌عبارت دیگر، بهتر است که این وسیله را برای تمرینات جدی‌تر و کامل‌تر مورد استفاده قرار ندهید. با این وجود، یک دمپنر می‌تواند برای انجام برخی از تمرینات تکنیکی بسیار مناسب باشد و انجام این قبیل تمرینات را در هر زمانی برای شما امکان‌پذیر سازد.
خوب است که بدانید بسیاری از نوازندگان حرفه‌ای نیز در پشت صحنه کنسرت و برای گرم کردن دستان خود پیش از اجرا، یک دمپنر بر روی سیم‌های گیتار خود نصب می‌کنند تا بدون اینکه کسی صدای ساز آنها را بشنود، بتوانند برای نوازندگی در روبروی تماشاچیان آماده شوند.
نوعی دیگر از صداگیر گیتار نیز در بازار وجود دارد که همچون یک درپوش بر روی حفره صدا یا همان ساندهول (soundhole) گیتار قرار می‌گیرد و به این شکل، صدای خارج‌شده از بدنه را کاهش می‌دهد. این وسیله، تأثیری کمتر بر روی شدت و حجم صدای گیتار شما دارد؛ اما از سوی دیگر، تغییر چندانی در حس نوازندگی و تن گیتار شما ایجاد نمی‌کند و باعث می‌شود که بتوانید با شدت صدایی کمتر، اما با حسی بسیار خوب، به تمرین بپردازید.
البته همانطور که اشاره شد، این وسیله، صدای گیتار شما را به‌کلی قطع نمی‌کند و تنها آن را کاهش می‌دهد؛ بنابراین با استفاده از این نوع از صداگیر، بهتر است که باز هم به مکان و زمان تمرین خود توجه کنید تا برای اطرافیان و همسایگان، هیچ مزاحمتی ایجاد نکنید.
۶. تنظیم و تغییر تکنیک نوازندگی
بعضی اوقات، ساده‌ترین راه برای کاهش صدای گیتار این است که تکنیک نوازندگی خود را تغییر دهید. نوازندگی لطیف و ملایم با گیتار نیز یک هنر و مهارت ارزشمند است و برای انجام صحیح، کنترل‌شده و بهینه آن، باید تکنیک‌هایی خاص را به‌کار بگیرید.
اگر می‌خواهید به ملایم‌ترین حالت و با ظرافتی بسیار به نوازندگی بپردازید و کمترین صدای ممکن را تولید کنید، باید بر روی چگونگی لمس سیم‌ها توسط دست یا پیک و کنترل دست‌ها و انگشتان خود، تمرکزی ویژه داشته باشید. در تمام طول این تمرین، سعی کنید که دست خود را با شدتی هرچه آرام‌تر به سیم‌های گیتار بزنید تا کمترین و ظریف‌ترین صدای ممکن پدید آید. چنین تکنیکی نه‌تنها در نهایت باعث کاهش مشهود حجم صدای گیتار می‌شود، بلکه به بهبود ظرافت و دقت نوازندگی شما و پرورش مهارت‌های‌تان نیز کمک شایانی خواهد کرد.
یک ترفند برای یادگیری هرچه سریع‌تر این مهارت، این است که فکر کنید گیتار آکوستیک، یک ساز ظریف همچون ویولن است و باید با آن با حداکثر ملایمت برخورد کنید. چنین طرز فکری باعث می‌شود که انگشتان‌تان را به‌شکلی حساب‌شده‌تر و با ظرافتی بیشتر با سیم‌های گیتار بزنید.
۷. استفاده از امپلیفایر و هدفون
اگر گیتار آکوستیک شما به پیکاپ مجهز است، می‌توانید آن را به امپلیفایر متصل کنید و با اتصال هدفون به امپلیفایر، صدای نوازندگی خود را از بدین طریق بشنوید. این روش نیز می‌تواند روشی بسیار مفید برای کاهش شدت صدای گیتار و حفظ آسایش اطرافیان در حین تمرین باشد. در واقع، با بهره‌گیری از این روش، می‌توانید صدای گیتار خود را از طریق هدفون به‌شکلی کاملاً رسا بشنوید و تسلطی کامل بر روی اجرای خود داشته باشید.
بسیاری از امپلیفایرهای مدرن گیتار آکوستیک، به افکت‌هایی کاربردی و جذاب و حتی قابلیت مادلینگ امپلیفایرهای مشهور گیتار الکتریک مجهز هستند و امکان ماجراجویی و ساخت تن‌های جذاب را به شما می‌دهند. این امکانات تنوعی فوق‌العاده به جلسات تمرینی شما می‌بخشند و یادگیری نوازندگی گیتار را به کاری جذاب‌تر تبدیل می‌کنند.
البته در نظر داشته باشید که یک امپلیفایر باکیفیت و قدرتمند گیتار آکوستیک، ارزان‌قیمت نیست و حتی برای خرید یک نمونه تمرینی و ساده از این وسیله نیز باید مبلغی قابل توجه را کنار بگذارید. اما اینکه با استفاده از این وسیله می‌توانید صدای ساز خود را بدون ایجاد مزاحمت برای دیگران بشنوید و همچنین امکاناتی گسترده نیز برای نوازندگی به‌شکلی سرگرم‌کننده‌تر و خلاقانه‌تر در اختیار داشته باشید، باعث می‌شود که ارزش قیمت نسبتاً بالای خود را داشته باشد.
۸. تنظیم هوشمندانه زمان تمرین
زمان‌بندی تمرینات، یکی از مهم‌ترین عوامل در پیشرفت شما به شمار می‌رود و یکی از مفیدترین کارهایی است که می‌توانید برای حفظ آسایش خانواده و همسایگان انجام دهید. در این راستا، توصیه می‌کنیم در طول روز و در زمانی که اصوات محیطی در اوج خود قرار دارند، به تمرین بپردازید تا صدای گیتار شما در میان اصوات دیگر گم شود و هیچ‌کس جز خود شما، صدای سازتان را به‌شکل واضح نشنود.
اگر با افرادی دیگر در یک خانه زندگی می‌کنید، سعی کنید که زمان تمرین خود را با برنامه روزانه هم‌خانه‌هایتان تنظیم کنید. معمولاً زمانی در روز وجود دارد که در طی آن، دیگر اعضای خانه در حال انجام کارهای خود در بیرون از خانه هستند و این بازه زمانی، فرصتی مناسب برای شماست که آزادانه و با راحتی تمام به پرورش مهارت‌های خود در زمینه نوازندگی گیتار آکوستیک بپردازید.
فراموش نکنید که درک اطرافیان و برقراری ارتباط دوستانه با آنها در رابطه با تمرین گیتار، می‌تواند آرامشی بسیار را به فضای خانه ببخشد و باعث شود که حتی صدای گیتارتان نیز مزاحمتی کمتر برای آنها ایجاد کند و اهمیت موسیقی در زندگی شما، بیشتر توسط این افراد درک شود. از این رو، توصیه می‌کنیم که پیش از به‌کارگیری هر راه‌حلی برای تمرین گیتار آکوستیک، با دیگر افراد حاضر در خانه به تعامل بپردازید تا درکی متقابل میان شما و آنها شکل بگیرد و بتوانید با آزادی بیشتری روی کار خود تمرکز کنید.
سخن آخر
یافتن راه‌هایی برای تمرین بی‌سروصدای گیتار آکوستیک، نیازمند کمی خلاقیت و البته مهارتی قابل توجه در تطبیق‌پذیری است.
شما می‌توانید با انتخاب فضایی بهینه‌تر در خانه، استفاده از ابزارهایی نظیر میوت، دمپنر و درپوش ساندهول و البته تغییر سبک نوازندگی خود، شدت صدای گیتار را به‌شکلی مشهود کاهش دهید و در هر ساعتی از روز به تمرین بپردازید.
امیدواریم که اکنون، با مطالعه این مطلب، بتوانید به‌شکلی مفیدتر و در شرایط مختلف به تمرین نوازندگی بپردازید و به‌زودی به یک گیتاریست برجسته تبدیل شوید!
آیا صدای تمرین گیتار در خانه شما نیز یک مسئله آزاردهنده برای اطرافیان است؟ در این صورت، برای حل این مسئله چه کارهایی انجام داده‌اید و آیا این کارها آنطور که می‌خواسته‌اید، در کاهش صدای گیتار و جلوگیری از ایجاد مزاحمت برای اطرافیانتان مفید بوده‌اند؟ از شما دعوت می‌کنیم که پاسخ خود به این سوالات را در بخش نظرات همین مطلب، با ما و مخاطبین گیتار ایران در میان بگذارید.
منبع: Riffhard
مترجم: امیر تولی